Multipl Sklerozda Baș Ağrısı ve Fonksiyonel Sistem Tutulumu

Year 2011, , 81 - 85, 01.02.2011

Mine Hayriye Sorgun Canan Yücesan

https://doi.org/10.1501/Tipfak_0000000789

Abstract

Keywords

-

Multipl Sklerozda Baș Ağrısı ve Fonksiyonel Sistem Tutulumu

Abstract

Amaç: MS atakta baș ağrısı olabileceğine dair olgu bildirimleri vardır. Atakta baș ağrısı ile fonksiyonel
sistem tutulumlarını değerlendiren bir çalıșma yoktur. Bu çalıșmanın amacı atakta baș
ağrısı varlığı ve tipi ile fonksiyonel sistem tutulumu arasında ilișki olup olmadığının araștırılmasıdır.
Hastalar ve Yöntem: Çalıșmaya katılmayı kabul eden atak dönemindeki 64 MS değerlendirildi;
anamnezinde depresyonu olan ve/veya Hamilton depresyon skalasından 8 ve üzerinde puan
alan 16 hasta çalıșmaya alınmadı ve 48 MS hastası üzerinden değerlendirme yapıldı. Bu hastaların
baș ağrıları sorgulandı ve nörolojik muayeneleri yapıldı.
Bulgular: 48 hastanın 17’sinde (%35,4) remisyonda olan baș ağrısı atak döneminde de vardı.
Sadece atak döneminde baș ağrısı olan hasta yoktu. Baș ağrısı olan hastaların 9’unda (%52,9)
gerilim tipi baș ağrısı, 7’sinde (%41,2) migren, 1’inde sınıflandırılamayan baș ağrısı (%5,9) vardı.
Atak dönemindeki fonksiyonel sistem tutulum bulguları ile atak döneminde baș ağrısının varlığı
ve tipleri arasında ilișki saptanmadı.
Yorum: MS hastalarının yaklașık 1/3’ünde ataklar baș ağrısını tetiklemektedir. Atak döneminde
baș ağrısının varlığı ve tipi ile nörolojik muayenede etkilenen fonksiyonel sistemler arasında
ilișki yoktur.

Keywords

Multipl skleroz, migren, gerilim tipi baș ağrısı, fonsiyonel sistem tutulumu

References

• Sadiq S.A. Multiple Sclerosis. In: 2. Compston N, McAlpine D. Some aspects Rowland LP eds. Merrit’s Textbook of Neurology 9th ed. New York: Williams & Wilkins; 2000.p.941-963.
• of the natural history of disseminated
• sclerosis. Q J Med 1952;21:135-167.
• D’Amico D, La Mantia L, Rigamonti A, et al. Prevalence of primary headaches in people with multiple sclerosis. Cephalalgia 2004; 24:980-984.
• Vacca G, Marano E, Brescia Mora V, De Vito M, Parente E, Orefice G. Multiple sclerosis and headache co-morbidity. A case-control study. Neurol Sci 2007; 28:133-135.
• Freedman MS, Gray TA.Vascular headache: a presenting symptom of multiple sclerosis. Can J Neurol Sci. 1989;16(1):63-66.
• Nicoletti A, Pati F, Lo Fermo S, et al. Headache and multiple sclerosis: a population based case kontrol study in Catania. Cephalagia 2008; 28:1163-1169.
• Putzki N, Pfriem A, Limmroth V, et al. Prevalance of migraine, tension-type headache and trigeminal neuralgia in multiple sclerosis. European Journal of Neurology 2009;16:262-267.
• Doi H, Matsushita T, Isobe N, Ishizu T, Ohyagi Y, Kira J. Frequency of chronic headaches in Japanese patients with multiple sclerosis: with special reference to opticospinal and common forms of multiple sclerosis. Headache 2010;50(1):149.
• Ergün U, Ozer G, Sekercan S, et al. With Migraine-Like Headache: An Imging Study of Multiple Sclerosis. Headache 2005;45:670-677. Headaches in the different phases of relapsing-remitting multiple sclerosis: a tendency for stabbing headaches during relapses. Neurologist 2009;15(4):212-6.
• Kister I, Caminero A.B, Monteith T.S, et al. Migraine is comorbid with multiple sclerosis and associated with a more symptomatic MS course. J Headache Pain 2010;11:417-425.
• Editorial. Headache in Multiple Sclerosis. British Medical Journal 1969: 713-714.
• Villani V, Prosperini L, Ciuffoli A, Pizzolato R, Savletti M, Sette G. Primary headache and multiple sclerosis: 20. Alstadhaug K, Breivik K, Rusic Z. preliminary results of prospective study. Neurol Sci 2008; 29:146-148.
• Sandyk R, Awerbuch G.I. The co- occurrence of multiple sclerosis and migraine headache: the serotoninergic link. Int. J Neurosci. 1994;76(3-4):249- 257.
• Haas DC, Kent PF, Friedman DI. Headache caused by a single lesion of multiple sclerosis in the periaqueductal gray area. Headache 1993;33(8):452-455.
• Rolak L.A., Brown S. Headaches and multiple sclerosis: a clinical study and review of the literature. Neurol 1990;237(5):300-2.
• Gee J.R, Chang J, Dubli A.B, Vijayan N.
• Galer B.S, Lipton R.B, Weinstein S, Bello L, Solomon S. Apoplectic headache and oculomotor palsy: An unusual presentation of multiple sclerosis. Neurology 1990;40:1465-1466.
• Leandri M, Cruccu G, Gottlieb A. Cluster headache-like pain in multiple sclerosis. Cephalagia 1999;19:732-4.
• Gentille S, Ferrero M, Vaula G, Rainero I, Pinessi L. Cluster headache attacks and multiple sclerosis. J Headache Pain 2007;8:245-247. Recurrent Headache Due to MS Plaque. Headache 2008;48 (3): 453-454.
• Fragoso Y.D, Brooks J.B. Two cases of lesions in brainstem in multiple sclerosis and fefractory migraine. Headache 2007;47(6):852-4.
• Liu F.C, Fuh J.L, Wang S.J. Symptomatic trigeminal autonomic cephalalgia associated with allodynia in a patient with multiple sclerosis. J Chin Med Assoc 2008;71(11): 583-6.
• Boneschi F.M, Colombo B, Annovazzi P, et al. Lifetime and actual prevalence of any type of pain and headache in multiple sclerosis. Multiple Sclerosis 2008; 14:514- 521.
• Kurtzke JF. Rating neurologic impairment in multiple sclerosis: an expanded disability status scale (EDSS). Neurology 33:1444-1452,1983.
• Headache Classification Subcmmittee of the International Headache Society. The International Classification of Headache Disorders 2nd Edition. Cephalalgia 2004; 24 Supplement 1; 9-160.