İlk Açılan Tıbbiyemiz - Şanizade'nin Anatomi Kitabı

Year 1967, Volume: 20 Issue: 4, 674 - 689, 31.12.1967

Feridun Nafiz Uzluk

Abstract

Şânizade'nin büyük emeklerle yazıp, Amire Matbaasında 1819' da basılan eseri, 1827 de açılan Tıbbiyede okunmaktan kim alıkoymuş, bu iddia Bernhard Stern'in Türkiye hakkında yazıp, 1903 yılında Berlin'de yayınladığı eserin 52 nci sayfasında bildirilmektedir. Halbuki Tıbbiyenin 1260/1844 yılı mezunu Dr. Hayrullah efendi, bu kerre satın aldığım defterleri içerisinde kendi elile yazdığı satırlarda, bu iddiayı yalanlamaktadır. O satırların fotoğrafisi buradadır. [Bakınız sahife 681, şekil 4].

Keywords

Tıp Tarihi, Osmanlı Tıbbı, Şânizade Ataullah Efendi

Ethical Statement

-

Supporting Institution

A. Ü. Tıp Fakültesi Tıp Tarihi Enstitüsü

Project Number

-

Thanks

-

First Medical School In Turkey and the Anatomy Book Written By Şânizade

Abstract

Şânizade'nin büyük emeklerle yazıp, Amire Matbaasında 1819' da basılan eseri, 1827 de açılan Tıbbiyede okunmaktan kim alıkoymuş, bu iddia Bernhard Stern'in Türkiye hakkında yazıp, 1903 yılında Berlin'de yayınladığı eserin 52 nci sayfasında bildirilmektedir. Halbuki Tıbbiyenin 1260/1844 yılı mezunu Dr. Hayrullah efendi, bu kerre satın aldığım defterleri içerisinde kendi elile yazdığı satırlarda, bu iddiayı yalanlamaktadır. O satırların fotoğrafisi buradadır. [Bakınız sahife 681, şekil 4].

Keywords

Medical History, Ottoman Medicine, Şânizade Ataullah Efendi

Ethical Statement

-

Supporting Institution

A. Ü. Tıp Fakültesi Tıp Tarihi Enstitüsü

Project Number

-

Thanks

-

References

• 1- Harvey, W.: 1628 yılında kan dolaşımını ispat ettiği Latince eseri.
• 2- Boerhaave, Hermann: Latince "Aphorismi de Cognoscendis et Curandis Morbis..." (1737) adlı eseri ve Abdülaziz Efendi tarafından yapılan "Fusulü Boerhaave" adlı Türkçe çevirisi.
• 3- van Swieten, G.: Boerhaave'nin eserine yazdığı 5 ciltlik şerh (kommentar).
• 4- von Störck, Anton Baron: İki ciltlik Almanca iç hastalıkları eseri.
• 5- Şânizade M. Ataullah Efendi: Büyük Friedrich'in eserinden çevirdiği "Vesayanamei Seferiyye" (1823).
• 6- Şânizade M. Ataullah Efendi: "Miyarül Etibba" adlı iç hastalıkları eseri.
• 7- Şânizade M. Ataullah Efendi: "Mir'atül Ebdan fi Teşrih-i Azail İnsan" adlı anatomi kitabı (1819).
• 8- Şânizade M. Ataullah Efendi: "Kanunül Cerrahin" ve "Müfredatı Eczavi Tıbbiye" gibi eserlerini de içeren ve topluca "Hamse-i Şânizade" olarak anılan 5 kitabı.
• 9- Nysten, P.: "Dictionnaire de Médecine, de Chirurgie, de Pharmacie..." başlıklı lügatı.
• 10- Stern, Bernard: 1903'te Berlin'de yayınlanan ve Türkiye üzerine gözlemlerini içeren "Medizin, Aberglaube und Geschlechtsleben in der Türkei" adlı eseri.
• 11- Loder, Justus Christian: Anatomiye ait ve Tıbbiyede kullanıldığı belirtilen "Loder Levhaları" (Loder'schen Tafeln).
• 12- Chomel, Auguste-François: "Elements de Pathologie générale" adlı eseri ve Müneccimbaşı Osman Saip Efendi tarafından yapılan "Ahkâmül Emraz" adlı Türkçe çevirisi (1836).
• 13- Plenck, Joseph Jacob: Civa preparatları üzerine Latince eseri ve Mustafa Behçet Efendi tarafından yapılan "Makale-i Emrazül Frengiye" adlı Türkçe çevirisi.
• 14- Hayatizade Mustafa Feyzi Efendi: "Risalei Feyziye fi Lügatil Müfredatit Tıbbiye" (Müfredatı Feyziye) adlı tıp lügatı.
• 15- Matthiolus, Pietro Andrea: Dioscorides'in "Materia Medica"sını genişlettiği eseri (Almanca'da "Kraeuterbuch") ve Osman adlı bir mütercim tarafından yapılan "Kitabünnebat" adlı Türkçe çevirisi.
• 16- Şaban Şifai: "Tedbirül Mevlüt" adlı eseri.