Türkiye Cumhuriyeti’nin 100’üncü Yılında Türk Cumhuriyetleriyle Arasındaki Dış Ticaretin Değerlendirilmesi

Yıl 2023, Cilt: 14 Sayı: 2, 165 - 189, 08.01.2024

Junus Ganıev , Razia Abdieva , Damira Baıgonushova

Öz

Günümüzde 5 milyon km² gibi büyük bir yüzölçümüne sahip bir alanda 160 milyondan fazla nüfusa sahip olan Türk Devletlerinden beşi eski SSCB sisteminden bağımsızlıklarını 1991’de kazanmışlardır ve bu tarihten itibaren aralarında ekonomik ilişkilerini geliştirmede çok büyük bir potansiyele sahip olmuşlardı. 2015’te Avrasya Ekonomik Birliğinin kurulması ve Kırgızistan ile Kazakistan’ın bu birliğe üye olması bu gelişmeye engel olabileceği öngörülmekteydi, ancak, Türk Devletleri arasındaki ticari ilişkilerindeki son gelişmeler bu birliğin ticari ilişkilerin zayflamasına yada gerilemesine neden olamadığını, Türki Cumhuriyetlerle ihracatın gelişmesi konusunda Kazakistan, ithalat ilişkilerinin geliştirlilmesinde Özbekistan başarılı olduklarını göstermektedir. Türki Cumhuriyetlerle ihracatın gelişmesinde Kazakistan ve Türkiye sürekli fazla vermekteyken, Özbekistan, Kırgızistan ve Azerbaycan sürekli açık kaydetmekteler, ancak buna rağmen Türki Cumhuriyetler arasındaki ticarette tamamlayıcılık zayıf kalmaktadır. Dolayısıyla ancak koordineli çalışma ile yeni yüzyılın Türk Yüzyılı olarak anılmasını sağlama potansiyeline sahiptirler.

Anahtar Kelimeler

Türk Cumhuriyetleri, Ekonomik Faaliyetler, Dış Ticaret

Kaynakça

• Referans1 Doru, Ö. ve Aslan, M. B., Türkiye ile Türk Cumhuriyetleri Arasındaki Ekonomik İlişkiler: Dış Ticaret, Turizm ve Yatırım Açısından Bir Değerlendirme. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, http://busbed.bingol.edu.tr, Yıl: 9 • Cilt: 9 • Sayı: 17 • Bahar/Spring 2019.
• Referans2 Gökburun, İ. (2021). Küresel ve Bölgesel Güçler Çağında Türk Dünyası Nüfusu. Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi/Journal of Turkish World Studies 21/1 Yaz–Summer 2021, ss. 1-33 DOI: 10.32449/egetdid.897236
• Referans3 Gülse Bal, S. &Yayar, R. & Karkacier, O. (2009), Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi. 1: 1-23.
• Referans4 İstikbal, D. (2021). Türk Dünyasında Ekonomik İş Birliği, Dosya, Türk Dünyası, Kriter Dergi, Kasım, Yıl 6, Sayı 62. https://kriterdergi.com/dosya-turk-dunyasi/turk-dunyasinda-ekonomik-is-birligi (15.10.23)
• Referans5 Solak, F. (2003) Türkiye Orta Asya Cumhuriyetleri Dış Ticaret İlişkilerinin Gelişimi, T.C. Marmara Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt 18, Sayı 1.
• Referans6 Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı (2021) Bakan Muş, Türkiye-Türk Cumhuriyetleri Ekonomi ve Ticaret Konferansı'nda konuştu, https://ticaret.gov.tr/haberler/bakan-mus-turkiye-turk-cumhuriyetleri-ekonomi-ve-ticaret-konferansinda-konustu (10.09.23).
• Referans7 Dünya Bankası istatistik verileri, https://databank.worldbank.org/
• Referans8 UNCTAD, Türk Cumhuriyetlerinin İhracat Rakamları, 2022.