TÜRKİYE’NİN FÜZE TEKNOLOJİSİ VE JEOPOLİTİK ETKİLERİ

Yıl 2024, Cilt: 15 Sayı: 2, 1 - 11, 26.01.2025

Durmuş Eray Güçlüer

Öz

Bugünkü füze teknolojisinin başlangıcında insanlığın uzaya ulaşma isteği bulunmaktadır. Merak ve istek birleşince havada cisimleri hareket ettirebilmek için itki kuvveti olarak su buharından yararlanmakla başlayan süreç daha sonraları basit barut formunun kullanılmasıyla devam etmiştir. Teknolojinin gelişmesiyle birlikte karmaşık kimyasal bileşiklerle elde edilen katı ve sıvı yakıtlar daha güçlü itki kuvvetleri elde edilmesini sağlamıştır. Özellikle son yüz yıl içerisinde itki kuvvetlerinin aviyonik cisimlere entegre edilmesiyle daha uzun mesafeler gidebilen roketler yapılmıştır. Roketlerin düz bir rotada gidebilmelerini sağlayan kanat şeklindeki kontrol yüzeyleri kullanılmıştır. Ancak roketler hareket ederken havada yörüngelerini değiştirmeyi sağlayacak kontrol sistemlerinin ortaya çıkmasıyla füzeler yapılmaya başlanmıştır. Hız, menzil ve kontrol kabiliyetlerinin yanında harp başlıklarının da çeşitlenmesiyle oldukça karmaşık ve çok farklı çeşitlerde füzelerin üretilmesine devam edilmektedir. Türkiye’de bu yarışın dışında kalmamıştır. Özellikle son 20 yılda yapılan yatırımlar ve artan güvenlik ihtiyaçlarını karşılayabilmek maksadıyla Türkiye’de önemli gelişmeler kaydedilmiştir. Nihayetinde bugün Türkiye’nin sahip olduğu füze teknolojileri jeopolitik şekillenmenin de temel dinamiğini oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Roket, Füze, Hava Savunma, Yörünge

Kaynakça

• Referans1 https://www.grc.nasa.gov/www/k-12/TRC/Rockets/history_of_rockets.html (Erişim Tarihi: 15 Aralık 2024)
• Referans2 https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/makale/roket-kim-ne-zaman-icat-etti (Erişim Tarihi: 15 Aralık 2024)
• Referans3 https://www.google.com/search? q=kriyojenik+yak%C4%B1t&sca_esv=cdd254c21b8d358a&sxsrf=ADLYWIIC9vfG5cIVNYcaMoOILDiNiD23lw%3A1736512434775&ei=shOBZ- (Erişim Tarihi: 22.12.2024)
• Referans4 INGER Erk, Roket ve Füze Mühendisliği, Palme Yayıncılık, Haziran 2010
• Referans5 BAYRAKTAR Bülent ve GÜNDÜZ Necla Kübra, Savunma Sanayimiz ve Ekonomiye Etkileri, Gazi Kitapevi, Mart 2023
• Referans6 KILIÇ Hakan, Balistik Füzeler 1: Dünyada Roketçiliğin Tarihsel Gelişimi ve Füze Sistemlerinin Teknik İncelenmesi, Papirüs Yayınları, Eylül 2023 Referans1 SAYGILI Zafer, Türkiye’nin Savunma Sanayisi ve Savunma Harcamaları, Nobel Yayınları, Şubat 2024
• Referans7 SEZGİN Şennur, Hava Savunma Sanayinin Ekonomik Analizi: Türkiye ve İngiltere Karşılaştırılması, Nisan Kitapevi, Eylül 2017
• Referans8 TÜRK SAVUNMA SANAYİİNİN YÜKSELİŞİ VE AMBARGOLAR, STM Yayınları, Kasım 2024