An Essay on Martyrdom of Science: The Example of Bruno and Hypatia

Year 2025, Volume: 6 Issue: 1, 178 - 195

Mehmet Ali Yıldız

https://doi.org/10.48139/aybukulliye.1616085

Abstract

The term “science martyr” has been used since the mid-nineteenth century. The subject of this study is to examine the conditions or justifications that make possible this combination of science, which represents a secular field, and martyrdom, which has a long history recorded with religiosity. To this end, first of all, the use of martyrdom in the periods of Ancient Greece, Rome and Medieval Christianity and finally its transformation into the compound “science martyr” were traced. It was determined that the term martyrdom acquired a religious use, including the meanings of witnessing and heroism. With the secularization in the modern period and the weakening of religious institutions, the term martyrdom took the form of “science martyr” in the pens of those who tried to glorify the new science or who hated religion, especially the Church. The first striking point is that there are martyrs of science. The second is that there are no martyrs of the kind claimed. In this study, it was determined that the production of science martyrs is based on a fictional process carried out entirely with distortions. This claim was clarified by examining the lives and deaths of two famous names shown as martyrs of science (Hypatia and Bruno). Finally, it was emphasized that this use, which contains arbitrariness and inconsistency, should be criticized and that this responsibility lies primarily with the scientific community.

Keywords

Science, martyr, martyr of science, Hypatia, Bruno

Bilim Şehitliği Üzerine Bir Deneme: Bruno ve Hypatia Örneği

Abstract

Bilim şehidi nitelemesi on dokuzuncu yüzyılın ortalarından beri kullanılmaktadır. Bu çalışmanın konusu seküler bir alanı ifade eden bilim ile dinsellikle kayıtlı uzun bir geçmişe sahip olan şehitliğin bu bileşimini mümkün kılan koşulları ya da gerekçeleri irdelemektir. Bunun için öncelikle şehitliğin Antik Yunan, Roma ve Ortaçağ Hıristiyanlığı dönemlerindeki kullanımının ve son olarak “bilim şehidi” terkibine dönüşmesinin izi sürüldü. Şehitlik teriminin, tanıklık ve kahramanlık anlamlarını içerecek şekilde dini bir kullanıma kavuştuğu tespit edildi. Modern dönemdeki sekülerleşmeyle birlikte dini kurumların zayıflamasının da etkisiyle şehitlik terimi, yeni bilimi yüceltmeye çalışan ya da Kilise özelinde dinden nefret eden kimselerin kaleminde “bilim şehidi” şeklini aldı. Dikkat çeken ilk husus bilimin şehitlerinin olmasıdır. İkincisi ise, iddia edilen türden şehitlerin bulunmamasıdır. Bu çalışmada bilim şehidi üretimlerinin tamamen çarpıtmalarla yürütülen bir kurgu sürecine yaslandıkları tespit edildi. Bu iddia, bilim şehidi olarak gösterilen iki ünlü ismin (Hypatia ve Bruno) yaşam ve ölümlerinin incelenmesiyle açıklığa kavuşturuldu. Son olarak, keyfilik ve tutarsızlık barındıran bu kullanımın eleştirilmesi gerektiği ve bu sorumluluğun da öncelikle bilim camiasında olduğu vurgulandı.

Keywords

bilim şehidi, Bilim, şehit, Hypatia, Bruno

References

• Acerbi, F. (2008). Hypatia. New dictionary of scientific biography içinde (435-437. ss.), 3, Thomson & Gale.
• Alice, M. (1986). Hypatia's heritage: a history of women in science. The Woman’s Press.
• Aquinas, T. (2016). Thomas Aquinas on martyrdom. B. Wicker (Ed.). Wittnesses to faith? Martyrdom in Christianity and Islam içinde (139-146. ss.), Routledge.
• Barbour, I. G. (2012). Bilim ve din. (Çev. N. Mehdiyev, M. Camal), İnsan Yayınları.
• Behrenbeck, S. (2006). Hero / Heroism. K. von Stuckrad (Ed.). The Brill dictionary of religion içinde (850-853. ss.), 4, Bril Academic Publishers.
• Berry, A. (2014). Bilimin arka yüzü (17. baskı). (Çev: R. L. Aysever), Tubitak Yayınları.
• Boulting, W. (2013). Giardano Bruno his life, thought, and martyrdom. Routledge.
• Brewster, D. (1841). Martyrs of science or Galileo, Tycho Brahe and Kepler, Harper & Brothers.
• Dawes, G. W. (2016). Galileo and the conflict between religion and science. Routledge.
• Everett, T. J. (2001). The rationality of science and the rationality of faith. The Journal of Philosophy, 98(1), 19-42.
• Fara, P. (2012). Bilim dört bin yıllık tarih. (Çev: A. Babacan), Metis Yayınları.
• Finocchiaro, M. A. (2009). That Galileo was imprisoned and tortured for advocatıng Copernicanism. R. L. Numbers (Ed.). Galileo goes to jail içinde (68-78. ss.), Harvard University Press.
• Gibbon, E. (Trsz). The decline and fall of The Roman Empire. The Modern Library.
• Gingerich, O. (1982). The Galileo affair, Scientific American, 247(2), 132-143.
• Gronover, A. (2006). Veneration of saints. K. von Stuckrad (Ed.). The Brill dictionary of religion içinde (1946-1948. ss.), 4, Bril Academic Publishers.
• Harvey, A., Finn, R. & Smart, M. (2016). Chiristian martyrdom: history and interpretation. B. Wicker (Ed.). Wittnesses to faith? Martyrdom in Christianity and Islam içinde (33-48. ss.), Routledge.
• Herzfeld, K. F. (1939). The process of Giordano Bruno. Science, 75, 241-242.
• Imhof, A. (2006). Renaissance. K. von Stuckrad (Ed.). The Brill dictionary of religion içinde (1623-1627. ss.), 4, Bril Academic Publishers.
• Jensen, M. P. (2010). Martyrdom and identity, T&T Clark International.
• Kahraman, Y. (2015). Modern bilim ve din. Milel ve Nihal, 12(2), 147-170.
• Kallen, H. M. (1951). Democracys true religion. The Saturday Review, 28, 6-7.
• Lewontin, R. C. (2015). İdeoloji olarak biyoloji. (Çev: C. Adanur), Kolektif Kitap.
• Lewontin R. C., Rose, S. & Kamin, L. J. (2015). Genlerimizden ibaret değiliz biyoloji, ideoloji ve insan doğası. (Çev: G. K. Sevinç vd.), Yordam Kitap.
• Mumford, L. (2024). Teknoloji ve uygarlık. (Çev: A. Çavdar), Ayrıntı Yayınları.
• Pinckaers, S. (216). The spirituality of martyrdom: to the limits of love. (Trans: P. M. Clark, A. Hounsokou). The Catholic University of America Press.
• Preißler, H. (2006). Martyr. K. von Stuckrad (Ed.). The Brill dictionary of religion içinde (1158-1161. ss.), 4, Bril Academic Publishers.
• Rahner SJ, K. (2016). Broadening the classical concept of martyrdom. B. Wicker (Ed.). Wittnesses to faith? Martyrdom in Christianity and Islam içinde (147-150. ss.), Routledge.
• Reichenbach, H. (1993). Bilimsel felsefenin doğuşu (2. baskı). (Çev: C. Yıldırım), Remzi Kitabevi.
• Richeson, A. W. (1940). Hypatia of Alexandria. National Mathematic Magazine, 15(2), 74-82.
• Ridley, B. (2022). Bilimin sınırları. (Çev: O. Tuncay), Ketebe Yayınları.
• Rist, J. M. (1965). Hypatia. Phoenix, 19(3), 214-225.
• Sarton, G. (2010). Antik bilim ve modern uygarlık (2. baskı). (Çev: M. Dosay, R. Demir), Gündoğan Yayınları.
• Shackelford, J. (2009). That Giordano Bruno was the first martyr of modern science. R. L. Numbers (Ed.). Galileo goes to jail içinde (59-67. ss.), Harvard University Press.
• Shapin, S. (2021). Bilimsel devrim. (Çev: A. Yurdaçalış). Vadi Yayınları.
• Shepardson, N. (2004). Martyrs and martyrology. J. Dewald (Ed.). Encyclopedia of The Early Modern World içinde (45-47. ss.), 4, Thomson & Gale.
• Smirnov, B. A. (1990). Review towards possible production of Barrie Stavis’ Lamp at Midnight. Cardozo Studies in Law and Literature, 2/(2), 157-159.
• Straw, C. (2002). “A Very Special Death”: Christian martyrdom in its classical context. M. Cormack (Ed.), Sacrificing the delf: perspectives on martyrdom and religion içinde (29-57. ss.), Oxford University Press.
• Watts, E. J. (2017). Hypatia the life and legend of an ancient philosopher, Oxford University Press.
• White, M. (2002). The pope and the heretic. HarperCollins e-books.
• Wicker, B. (2016). Still a ‘Noble Army’ after 11 September 2001?. B. Wicker (Ed.). Wittnesses to faith? Martyrdom in Christianity and Islam içinde (79-98. ss.), Routledge.