İnternet Sitelerinde Sunulan Göç Hizmetlerinin İşlevselliğine Yönelik Bir Araştırma: Avrupa Birliği Ülkelerinin Karşılaştırmalı İncelemesi

Year 2025, Volume: 6 Issue: 3, 386 - 409

Mustafa Karataş , Aykut Eş , M. Mert Özdemir

Abstract

Göçten sorumlu kamu kurumlarına ait internet sitelerinin yalnızca dijital bir kaynak olarak kullanılması, bu sitelerdeki eksikliklerin belirlenmesine ve geliştirilmesine yönelik araştırmaların yapılmasını engellemektedir. Bu durum, ülkelerin resmî göç internet sitelerini kullanmak isteyen yabancıların ihtiyaç duydukları bilgi ve hizmetlere erişiminde çeşitli engeller yaratmaktadır. Bu araştırma kapsamında, yoğun göç akınlarına maruz kalan Türkiye ve Avrupa Birliği ülkelerindeki göç yönetimi kamu kurumlarına ait internet sitelerinin içeriklerinin belirlenmesi ve işlevselliklerinin hesaplanması amaçlanmıştır. Ayrıca, bu sitelerde kullanılan güncel teknolojilerin tespit edilmesi ve ilgili ülkedeki yabancı sayısı ile sitenin işlevsellik düzeyi arasındaki ilişkinin ortaya konulması da hedeflenmiştir. Araştırma, nitel araştırma yöntemi çerçevesinde tasarlanmış ve içerik analizi yöntemiyle yürütülmüştür. Veriler, araştırmacılar tarafından oluşturulan bir değerlendirme formu aracılığıyla toplanmış ve MAXQDA 2024 ile Microsoft Excel programları kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma kapsamında ilgili internet sitelerinin içerik analizi yapılmış ve kullanıcı odaklı işlevsellik puanları hesaplanmıştır. Bu bağlamda, incelenen internet sitelerinin yarısından fazlasının hesaplanan ortalama işlevsellik puanının üzerinde olduğu ve genel olarak kullanıcıya bilgi sunmaya odaklandıkları anlaşılmıştır.

Keywords

Avrupa Birliği ülkeleri , Göç internet siteleri , Göç hizmetlerinin sunumu , İşlevsellik analizi , İçerik analizi.

A Research on the Functionality Analysis of Migration Services Presented On Websites: Comparative Study of European Union Countries

Abstract

The use of websites of public institutions responsible for migration solely as a digital resource prevents research aimed at identifying deficiencies in these websites and improving them. This creates obstacles in accessing the information and services that foreigners who want to use official migration websites seek. Within the scope of this research, it is aimed to determine the content of the websites of migration public administrations of Türkiye and EU countries, which are subject to intense migration flows, and to calculate their functionalities. In addition, it is aimed to determine the current technologies used in these sites and the relationship between the number of foreigners in the relevant country and the functionality rate of the website of that country. The research was designed within the framework of qualitative research method and conducted with content analysis method. Research data were collected through an evaluation form created by the researchers and analyzed using MAXQDA 2024 and Microsoft Excel programs. Within the scope of the research, content analysis of the relevant websites was conducted, and functionality scores for users were calculated. In this context, it was understood that more than half of the websites had functionality scores above the calculated average, and generally these websites focused on providing information to users.

Keywords

European Union countries , Migration websites , Migration service presentation , Functionality analysis

References

• Aktel, M. 2009. “İl belediye web sitelerinin işlevselliği üzerine bir araştırma.” Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 14(2): 223-240.
• Aktel, M., Yakup A., and Uysal K. 2009. “Türkiye’de valilik web sitelerinin işlevselliği.” Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 9(18): 51–65.
• Arısoy Ö. 2009. “İnternet bağımlılığı ve tedavisi.” Psikiyatride güncel yaklaşımlar 1(1): 55-67.
• Ateş, V., & Karacan, H. 2009. “Abant İzzet Baysal Üniversitesi web sitesi kullanılabilirlik analizi”. Bilişim Teknolojileri Dergisi, 2(2).
• Aydın, A. 2012. “Görme engelli üniversite öğrencilerinin bilgi erişim sorunları üzerine yapılmış bir araştırma”. Bilgi Dünyası, 13(1), 93-116.
• Bal, H. 2016. “Nitel Araştırma Yöntem ve Teknikleri”. Ankara: SENTEZ.
• Baltacı, A. 2017. “Nitel veri analizinde Miles-Huberman modeli.” Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 3(1): 1-14.
• Brophy, P., and Craven, J. 2007. “Web accessibility.” Library Trends 55(4): 950-972. DOI: https://doi.org/10.1353/lib.2007.0029.
• Bulak, M. E., Kozanoğlu, O., Aydoğduoğlu, Ş. N., Göçer, F., and Algül, R. 2021. “E-ticaret sitelerinin kullanılabilirliğinin AHP ve TOPSİS yöntemleriyle karşılaştırılması.” Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi 26: 493-509. DOI: https://doi.org/10.31590/ejosat.963658.
• Campoverde-Molina, M., Lujan-Mora, S., and Garcia, L. V. 2020. “Empirical studies on web accessibility of educational websites: A systematic literature review.” IEEE Access 8: 91676-91700. DOI: https://doi.org/10.1109/ACCESS.2020.2994288.
• Campoverde-Molina, M., Luján-Mora, S., & Valverde, L. 2023. “Accessibility of university websites worldwide: a systematic literature review”. Universal Access in the Information Society, 22(1), 133-168.
• Carlson, M., Jakli, L., and Linos, K. 2017. “Refugees misdirected: how information, misinformation, and rumors shape refugees access to fundamental rights.” Va. J. Int’l L. 57: 539.
• Celik, T. 2014. “İnternet sitelerinin içerik ve kullanılabilirlik kalitelerinin değerlendirilmesi”. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2), 137-154.
• Çetinkaya, N. Ç. 2022. “Çevrimiçi alışveriş sitelerine yapılan online şikâyetlerin içerik analizi ile incelenmesi”. İşletme Araştırmaları Dergisi, 14(4), 3293-3305.
• Corbetta, P. 2003. ”Social research: Theory, methods and techniques.” London: Sage Publications.
• Dağlı, İ., and Oğuztürk, B. 2018. “Planli Dönemden Günümüze Türkiye’de Ulusal Bilim ve Teknoloji Politikalarinin Değişimi”. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(4), 1479-1503.
• Delen, E., and Abdüsselam, M. 2015. “Eğitim fakültesi web sitelerinin işlevselliklerinin incelenmesi: sorunlar ve öneriler.” Sakarya University Journal of Education 5(2): 158-173. DOI: https://doi.org/10.19126/suje.60572. DeVellis, R. F. 2017. “Scale development: Theory and applications (4th ed.)”. Sage.
• Dilmen, N. 2007. “Yeni medya kavramı çerçevesinde internet günlükleri-bloglar ve gazeteciliğe yansımaları.” Marmara İletişim Dergisi 12(12): 113-122.
• Durmuş, S., and K. Çağıltay. 2012. “Kamu kurumu web siteleri ve kullanılabilirlik [Public agency websites and usability].” In E-devlet kamu yönetimi ve teknoloji ilişkisinde güncel gelişmeler, edited by M. Z. Sobacı and M. Yıldzı, 293-322. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Elling, S., Lentz, L., and De Jong, M. 2007. “Website evaluation questionnaire: development of a research-based tool for evaluating informational websites.” In Electronic Government: 6th International Conference, EGOV 2007, Regensburg, Germany, September 3-7, 2007. Proceedings, edited M. A. Wimmer, J. Scholl and A. Grönlund, 293-304. London: Springer Berlin Heidelberg.
• Göbel, C., & Li, J. 2021. “From bulletin boards to big data: the origins and evolution of public complaint websites in China”. Journal of Current Chinese Affairs, 50(1), 39-62.
• Gümüş, N. 2018. “Sosyal medyanın kamu kurumları tarafından kamusal pazarlama aracı olarak kullanılması: 81 İl Valiliği üzerinde bir araştırma.” Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 18(4): 189-212. DOI: https://doi.org/10.11616/asbed.v18i41997.505870.
• Günay, E., Atılgan, D., and Serin, E. 2017. “Dünya’da ve Türkiye’de göç yönetimi.” Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 7(2): 37-60.
• Güre, M. D. P., Karataş, M., and Başcillar, M. 2022. “HPV Aşısı Haktır: Halk Sağlığı Sosyal Hizmeti Perspektifinden HPV ile ilgili tweetlerin analizi.” Toplum ve Sosyal Hizmet 33(3): 955-973. DOI: https://doi.org/10.33417/tsh.1052993.
• Hackett, Stephanie, Bambang Parmanto, and Xiaoming Zeng. 2003. “Accessibility of Internet websites through time.” Proceedings of the 6th International ACM SIGACCESS Conference on Computers and Accessibility. DOI: https://doi.org/10.1145/1028630.1028638.
• Hillier, M. 2003. “The role of cultural context in multilingual website usability.” Electronic Commerce Research and Applications 2(1): 2-14. DOI: https://doi.org/10.1016/S1567-4223(03)00005-X.
• Ip, C., Law, R., and Lee, H. A. 2011. “A review of website evaluation studies in the tourism and hospitality fields from 1996 to 2009.” International Journal of Tourism Research 13(3): 234-265. DOI: https://doi.org/10.1002/jtr.815.
• Ip, C., Law, R., and Lee, H. A. 2012. “The evaluation of hotel website functionality by fuzzy analytic hierarchy process.” Journal of Travel & Tourism Marketing 29(3): 263-278. DOI: https://doi.org/10.1080/10548408.2012.666173.
• Icel, K. 1998. ”Kitle haberleşme hukuku: basın radyo-televizyon sinema internet”. İstanbul: Beta Yayınlılık.
• İnal, Y., Çınar, N. Ö., and Çağıltay, K. 2016. “Kamu internet sitelerinde yer alan arama alanlarının kullanılabilirliği ve buna yönelik kullanıcı davranışlarının belirlenmesi”. Bilişim Teknolojileri Dergisi, 9(1), 41.
• Izci, F. and Erat, V. 2022. “Göçmenlerin sağlık hizmetlerine erişiminde karşılaştıkları sorunlar.” Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi 12(1): 65-78. DOI: https://doi.org/10.55024/buyasambid.1131548.
• Karabulut, B. 2015. “Bilgi toplumu çağinda dijital yerliler, göçmenler ve melezler.” Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 21: 11-23.
• Karaca, Ş., and Gübül, B. Ç. 2020. “Kurumsal web sitelerinin işlevselliğinin, sunulan e-hizmetlerin ve halkla ilişkiler faaliyetlerinin içerik analizi yöntemiyle incelenmesi: Konya Büyükşehir Belediyesi internet sitesi örneği.” Kayseri Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2(2): 55-65. DOI: https://doi.org/10.51177/kayusosder.794710.
• Karataş, M. 2023. “Göç ve dijital dönüşüm: Türkiye’deki dijital teknolojilerin göç açısından incelenmesi ve geliştirilmesi hakkında bir değerlendirme.” Türk İdare Dergisi 2(13).
• Karataş, M., and Duyan, V. 2021. “Kitlesel göç, sosyal kabullenme ve uyum bağlamında türkmen işçilerin deneyimleri”. OPUS International Journal of Society Researches 18(42): 5480-5515. DOI: https://doi.org/10.26466/opus.932531.
• Karataş, Z. 2015. “Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri.” Manevi Temelli Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi 1(1): 62-80.
• Karasar, N. 2017. “Bilimsel Araştırma Yöntemi”. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık
• Kologlu, T. 2015. “Web tasarımında işlem basamakları ve renk seçimlerinde bilinmesi gerekenler.” Küresel Mühendislik Çalışmaları Dergisi 2(2): 51-61.
• Kothari, C. R. 2004. ”Research methodology: Methods and techniques.” New Delhi: New Age International.
• Kiruki, B. W., & Mutula, S. M. 2021. “Accessibility and usability of library websites to students with visual and physical disabilities in public universities in Kenya”. International Journal of Knowledge Content Development & Technology, 11(2).
• Lazar, J., and Jaeger, P. 2011. “Reducing barriers to online access for people with disabilities”. Issues in Science & Technology, 27(2).
• Lazar, J., Beere, P., Greenidge, K. D., and Nagappa, Y. 2003. “Web accessibility in the Mid-Atlantic United States: a study of 50 homepages.” Universal Access in the Information Society 2: 331-341. DOI: https://doi.org/10.1007/s10209-003-0060-z.
• Miles, M, B., and Huberman, A. M. 1994. “Qualitative data analysis: An expanded Sourcebook.” 2nd ed. Thousand Oaks, CA: Sage.
• Morrison, A. M., Taylor, J. S., and Douglas, A. 2013. “Website evaluation in tourism and hospitality: the art is not yet stated.” In Handbook of Consumer Behavior, Tourism, and the Internet, edited by J. E. Mills and R. Law, 65-75. New York: Routledge.
• Nielsen, J. 1999. “User interface directions for the web.” Communications of the ACM 42(1): 65-72. DOI: https://doi.org/10.1145/291469.291470.
• Nielsen, J. 2000. “Designing web usability Indianapolis”. İndianapolis: New Riders.
• Rızvanoğlu, K. 2009. “Herkes için web: Evrensel kullanılabilirlik ve tasarım.” İstanbul: Punto Yayıncılık.
• Saatçioğlu, C. (2005). Ulusal yenilik sistemi çerçevesinde uygulanan bilim ve teknoloji politikaları: İsrail, AB ve Türkiye örneği. Sosyal Politika Dergisi 1: 179-198.
• Sanchez, P. M. 2008. “The potential of hospital website marketing.” Health Marketing Quarterly 18(1-2): 45-57. DOI: https://doi.org/10.1300/J026v18n01_04.
• Subaşıoğlu, F. 2000. “Engellilerin Internet’e erişimi üzerine”. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 40(3-4), 203-216.
• Statista. 2024. “Internet Usage Worldwide – Statistics and Facts.” Accessed April 2024. https://www.statista.com/topics/1145/internet-usage-worldwide/#topicOverview.
• Tan, C. W., Benbasat, I., and Cenfetelli, R. T. 2013. “IT-mediated customer service content and delivery in electronic governments: An empirical investigation of the antecedents of service quality.” MIS Quarterly 37(1): 77-109.
• Tavşancıl, E. 2014. “Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi”. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Tezbaşaran, A. 1996. “Likert Tipi Ölçek Geliştirme Kılavuzu.” Ankara: Psikologlar Derneği Yayınları.
• Uğur, A., and Kınacı, A. C. 2006. “Yapay zekâ teknikleri ve yapay sinir ağları kullanılarak web sayfalarının sınıflandırılması.” XI. Türkiye’de İnternet Konferansı (inet-tr’06), Ankara.
• United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR). “2020. Regional Refugee & Resilience Plan: Turkey Country Chapter 2021-2022.” Accessed February 16, 2024. 409 https://www.unhcr.org/tr/wp-content/uploads/sites/14/2021/03/3RP-Turkey-Country-Chapter-2021-2022_EN-opt.pdf.
• Yılmazdoğan, O. C., and Temizkan, S. P. 2014. “Otel internet sitelerinde engelli bireylerin ihtiyaçlarına yönelik bilgilerin varlığı üzerine bir araştırma.” Gazi Üniversitesi Turizm Fakültesi Dergisi 2: 159-172.
• Zengin, S. 2017. ”Türkiye’deki özel hastanelerin dijital pazarlama faaliyetleri ve internet sitelerinin pazarlama amaçlı kullanım analizi.” Master’s thesis, Bahçeşehir University.
• Zhang, J., and Dimitroff, A. 2005. “The impact of webpage content characteristics on webpage visibility in search engine results (Part I).” Information Processing & Management 41(3): 665-690. DOI: https://doi.org/10.1016/j.ipm.2003.12.001.
• Zhao, P., Yoo, I., Lavoie, J., Lavoie, B. J., and Simoes, E. 2017. “Web-based medical appointment systems: a systematic review.” Journal of Medical Internet Research 19(4): e134.