Three Periods, One Legacy: The Anatomy of Egyptian Architect Hassan Fathy's Architectural Works

Year 2025, Volume: 6 Issue: 2, 123 - 143, 31.07.2025

Enes Uyar

https://doi.org/10.61807/babdergisi.1588049

Abstract

This study presents an attempt to examine and classify the architectural productions of the Egyptian architect Hassan Fathy, focusing primarily on his material preferences, as well as the form, structure, and building elements he employed. Although Fathy’s earthen architecture is frequently discussed in architectural literature, his nearly seventy-year career encompasses a diverse, extensive, and rich architectural production, characterized by experiments in materials, styles, structures, and forms. This study investigates Fathy’s diverse body of work, with particular attention to material usage, and chronologically classifies his architectural productions throughout his career. In this context, a new and original classification has been established based on three distinct periods: 1928–1941, 1941–1957, and 1957–1989. Out of the 122 identified projects by Fathy, 51 projects have been included in the scope of this study, with 17 projects analyzed in each period. The selected projects for each period were examined in detail. The fundamental characteristics of each period were analyzed through a detailed examination of two architectural works from that era, with references to other projects for contextual support. In addition to material-based classification, stylistic ruptures within these periods were also evaluated. Furthermore, this study identifies the pivotal moments that influenced Fathy’s architectural style. His education, intellectual and cultural pursuits, the Mansoura Exhibition he organized in 1937, and his international experiences were assessed in this context. The reasons underlying the emergence of these three different periods, as well as the architectural characteristics that define this classification, were explained through an analysis of his projects. The study concludes by identifying the driving forces behind his architectural decisions and outlining the fundamental approaches of each period. As a result, this study provides an original classification of Hassan Fathy’s architectural legacy based on material preferences.

Keywords

Hasan Fathy, Adobe, Architectural Material, Egypt, Architectural History

Üç Dönem, Bir Miras: Mısırlı Mimar Hasan Fethi’nin Mimari Üretimlerinin Anatomisi

Abstract

Bu çalışma Mısırlı Mimar Hasan Fethi’nin mimari üretimlerini, başta tercih ettiği malzemeler olmak üzere biçim, strüktür ve yapı elemanlarını inceleme ve kategorize etme denemesini ortaya koymaktadır. Genel itibariyle mimarlık literatüründe Fethi’nin kerpiç mimarisi ele alınmasına rağmen, yaklaşık yetmiş yıllık kariyerinde malzeme, üslup, strüktür ve biçim denemelerinden oluşan birbirinden farklı, geniş ve zengin bir mimari üretimi söz konusudur. Bu çalışmada Fethi’nin bu çeşitli üretimi malzeme kullanımları başta olmak üzere incelenip, kariyeri boyunca ortaya koyduğu mimari üretimler kronolojik olarak sınıflandırılmıştır. Bu bağlamda 1928-1941, 1941-1957 ve 1957-1989 olmak üzere üç dönem üzerinden yeni ve özgün bir tasnife gidilmiştir. Fethi’nin tespit edilen 122 projesinden 51 tanesine çalışma kapsamında yer verilmiştir. Her dönemde 17 proje ele alınmıştır. Her dönem için ele alınan projelerin analizi yapılmıştır. O döneme ait iki mimarlık eserinin detaylı incelemesi üzerinden dönemin temel özellikleri diğer projelere referanslarla analiz edilmiştir. Malzeme tercihleri gözetilerek tasnif edilen bu dönemlerde ayrıca üslup kırılmalarına da bakılmıştır. Bununla birlikte Fethi’nin mimari üslubuna etki eden kırılma noktaları ortaya koyulmuştur. Fethi’nin almış olduğu eğitim, fikri-kültürel arayışlar, 1937 yılında düzenlediği Mansure Sergisi ve yurt dışı tecrübeleri bu bağlamda değerlendirilmiştir. Bu üç farklı dönemi ortaya çıkaran sebepler ile bu tasnifi sağlayan mimari özellikler projeler üzerinden açıklanmıştır. Projelerine yön veren saiklerin tespiti yapılarak ve dönemlerin temel yaklaşımları ele alınarak çalışma tamamlanmıştır. Sonuç olarak malzeme tercihi baz alınarak Hasan Fethi’nin mimarlık mirasının özgün bir sınıflandırılması bu çalışma kapsamında ortaya koyulmuştur.

Keywords

Hasan Fethi, Kerpiç, Mimari Malzeme, Mısır, Mimarlık Tarihi

References

• Al Sayyad, N. (2011). Cairo: Histories of a city. The Belknap Press of Harvard University Press.
• Fathy, H. (1973). Architecture for the poor: An experiment in rural Egypt. University of Chicago Press.
• Hasol, D. (1979). Ansiklopedik mimarlık sözlüğü. YEM Yayınları.
• Holod, R., & Rastorfer, D. (1983). Architecture and community: Building in the Islamic world today. Aperture.
• Kızıltoprak, S. (2010). Mısır’da İngiliz işgali: Osmanlı’nın diplomasi savaşı (1882-1887). Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Petry, C. F. (Ed.). (2008). The Cambridge history of Egypt: Volume one Islamic Egypt 640-1517 (Cilt 1). Cambridge University Press.
• Piesik, S. (2012). Arish: Palm-leaf architecture. Thames & Hudson. Sözen, M. & Tanyeli, U. (2016). Sanat kavram ve terimleri sözlüğü. Remzi Kitabevi.
• Steele, J. (1989). The Hassan Fathy collection: A catalogue of visual documents at the Aga Khan Award for Architecture. The Aga Khan Trust for Culture.
• Steele, J. (1997). An architecture for people: The complete works of Hassan Fathy. Watson-Guptill Publications.
• Özkan, S. (2000). Hassan Fathy’nin çabası ve mimarlığı üzerine kişisel düşünceler. M. Ekincioğlu (Ed.), Çağdaş dünya mimarları dizisi 5: Hasan Fethi içinde (ss. 43-51). Boyut Yayın Grubu.
• Uyar, E. (2020). Sustainable traditional architectural elements used by Egyptian architect Hassan Fathy in kerpic (adobe) structures. Ö. Dabanlı, ve B. Işık (Eds.), Healthy buildings: The role of earthen materials on providing healthy and sustainable indoor environment içinde (ss. 289–295). iBoo Press House.
• Çolak, K. (2008). Mısır’ın Fransızlar tarafından işgali ve tahliyesi (1798-1801). SAÜ Fen Edebiyat Dergisi, 10(2), 141–183.
• El-Wakil, L., ve Radwan, N. (2008). Save Hassan Fathy’s New Gourna. Docomomo, 38, 4–8.
• Jones, D. (1990). “Va Pensiero...”: Italian architects in Egypt at the time of the Khedive. Environmental Design, 9-10, 86–93.
• Petruccioli, A. (1982). Tracking down the poet of raw bricks. Spazio e Società, (17), 42–61.
• Özkan, S. (2005). Yoksulluk ve mimari. Mimarlık Dergisi, 323, 26–29.
• Tuna Ultav, Z. & Sahil, S. (2013). Hassan Fathy mimarlığında tasarım ilkeleri üzerine eleştirel bir inceleme. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 19(4), 365–374.
• Yücel, A. (1990). Hasan Fethi ve Sedad Hakkı: İki mizaç, iki mimari. Arredamento Dekorasyon, 19, 85–89.
• Courtney, C. (1986). Sözlü Tarih Çalışması. National life story collection: Architects’ lives. Kahire.
• El-Wakil, L. (2012). Hassan Fathy and vernacular/traditional architecture. University of Buffalo.
• El-Habashi, A. E. (1994). The buildings of Auguste Perret in Alexandria: A case for preservation of Modern Egyptian architecture: Historic preservation defined [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. The University of Pennsylvania.
• El-Shorbagy, A. M. (2001). The architecture of Hassan Fathy: Between western and non western perspectives [Yayımlanmamış doktora tezi]. Canterbury Üniversitesi.
• Özer, S. Ö. (2007). Osmanlı Devleti idaresinde Mısır (1839-1882) [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Fırat Üniversitesi.
• Archnet. (t.y.). Architect’s archive: Hassan Fathy [Dijital arşiv koleksiyonu]. https://www.archnet.org/collections/11
• Aucegypt. (2025). Kahire Amerikan Üniversitesi, Hasan Fethi Mimarlık Arşivi, https://digitalcollections.aucegypt.edu/digital/collection/p15795coll13/search