...

Year 2010, Volume: 1 Issue: 2, 47 - 62, 31.12.2010

Hüseyin Şeyhanoğlu

Abstract

The
end of the cold war between west and east in the 90’s was a milestone for
Yugoslavya too. Slovenya and Croatia wich were founders of
Yugoslavya after the break up of SSBC, using the constitual rights,
unilaterally declared in June 1991 the separation from the federation. This
process was followed by Macedonia in November 1991 and Bosnia-Hercegovina in March
1992. After declaring the indipendence of Slovenya and the Croatia, Serbia used
its struggle power toward Bosna-Hercegovina even the oposition of EU. Serbia,
with the 1/3 of Bosna population’s which was Serbian by etnicity bring the
biggest masacre of Europe since the World War II. After four years of this
masacre (or ethnic cleaning) in which two milion people were exiled, two
houndred thousand were killed and thousands of historical artifact was erased,
in December 1995 was singed the Dayton Agreement. The purpose of this work is
to show the principles of this pact and analyse it after 15 years. The topic is
treated by introducing the history of Bosnia and the failure of the Dayton
Agreement and the probability of sweeping the region again in a war.

Keywords

Bosna, DAYTON PEACE AGREEMENT

DAYTON BARIŞ ANTLAŞMASI VE BOSNA-HERSEK’İN GELECEĞİ

Abstract

Batı
ve Doğu blokları arasında yaklaşık yarım asır süren soğuk savaşın, doksanlı
yıllarda sona ermesi, Yugoslavya için de bir dönüm noktasıdır. SSCB’nin
dağılmasından sonra Yugoslavya devletini oluşturan Slovenya ve Hırvatistan, tek
taraflı anayasal haklarını kullanarak Temmuz 1991 yılında federasyondan
ayrıldığını ilan etmişlerdir. Bu süreci, Kasım 1991’de Makedonya, Mart 1992
yılında da Bosna-Hersek’in bağımsızlık ilanı takip etmiştir. Sırbistan,
Hırvatistan ve Slovenya’nın bağımsızlık ilanına savaşla karşılık vermesinin
ardından, Avrupa Birliği’nin karşı koyması üzerine kısa sürede yenildikten
sonra savaş gücünü Bosna-Hersek’e çevirmiştir. Sırbistan, Bosna-Hersek
nüfusunun üçte birini oluşturan Sırplarla birlikte, II. Dünya Savaşı sonrasında
Avrupa’nın en büyük felaketinin -soykırım olarak da görülebilir- yaşanmasına
sebep olmuştur. İki milyon insanın yerlerinden sürüldüğü etnik temizliğe
(ethnic cleaning, iki yüz bin kişinin öldürüldüğü soykırım ve binlerce tarihi
eserin yok edildiği kültürel yıkıma uğrayan Bosna-Hersek’te yaklaşık dört yıl
süren bu faciaların ardından, Aralık 1995 yılında Dayton Barış Antlaşması
imzalanmıştır. Çalışmanın amacını, üzerinden yaklaşık 15 yıl geçen bu
anlaşmanın temel ilkelerini belirtmek, anlaşmanın ve Bosna-Hersek’in geleceğini
analiz teşkil etmektedir. Konuya, Bosna-Hersek’in tarihi durumu ortaya
konularak yaklaşılmakta, bu çerçevede Dayton Barış Antlaşması’nın başarısızlığı
ve Bosna-Hersek’te kalıcı bir barışı temin edemediğine temas edilerek yakın bir
gelecekte de bölgenin tekrar savaşa sürüklenmesi ihtimali üzerinde
durulmaktadır.

Keywords

Bosna-Hersek, Dayton Antlaşması

References

• Akarslan, Mediha, Bosna-Hersek ve Türkiye, Ağaç Yayıncılık, İstanbul 1995.
• Aral, Berdal, Bosna Savaşı ve Uluslar arası Hukuk, http://www. tumgazete-ler.com/?a=4221397, 20.03.2010.
• http//www.bbc.co.uk/turkish/news/story/2005/11/051121_dayton_anniversary.shtml 19.03.2010.
• Dayton Barış Antlaşması, http://www.setimes.com/cocoon/setimes /xhtml/tr /features/setimes/special/dayton/history/feature-01 19.03.2010.
• Gutman, Roy, Bosna’da Soykırım Günlüğü, Pınar Yayınları, İstanbul 1994.
• Mc Carty, Justin, Ölüm ve Sürgün, Çev. Bilge Umar, İnkılâp Yayınevi, Ankara 2005.
• Milliyet Gazetesi, 27.5.1992.
• Poulton, Hugh, Balkanlar, Çev. Yavuz Alagon, Sarmal Yayınevi, İstanbul 1994.
• Taşar Murat, Metin Burhan, Unaltay Ünay, Bosna-Hersek ve Postmodern Orta-çağa Giriş, Birleşik Yayıncılık, İstanbul 1996.
• Yıldız, Zekeriya, Geçmişten Günümüze Bosna Hersek, Yeni Asya Yayınları, İs-tanbul 1993. Yeni Şafak Gazetesi, 23.04.1996.
• Zaman Gazetesi, 11.08.1992.
• http://www.unicankara.org.tr/doc_pdf/metin1210.pdf19.03.2010