TÜRKİYE’DE CEVİZİN DÜNÜ, BUGÜNÜ VE YARINI

Year 2005, Volume: 34 Issue: 1, 15 - 28, 01.03.2005

Seyit Mehmet Şen

Abstract

Cevizin anavatanları arasında yer alan ülkemizde binlerce yıldır tohumdan çoğaltılmış
çöğür ağaçlarıyla ceviz yetiştiriciliği yapılmaktadır. Bu yetiştiriciliğin doğal sonucu
olarak ülkemiz ceviz ağaçlarının büyük çoğunluğu birbirinden çok farklı özellikte
meyve vermektedirler. Bu da pazarlamada büyük bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır.
Özelikle Dr. Ölez’in Marmara Bölgesinde yaptığı seleksiyon çalışmasıyla
başlayan ve ülkemizin değişik yörelerinde yapılan seleksiyon çalışmalarıyla devam
eden süreçte zengin genetik kaynaklarımızın içinden çok iyi meyve özelliğine sahip
tipler seçilmiş; bunlardan bazıları çeşit olarak tescil edilmişler, seçilmiş diğer tiplerimiz
ise tescil edilme sırasını beklemektedirler. Düne göre ceviz yetiştiriciliği konusunda
çok önemli ölçüde bilgi üretmiş bulunuyoruz. Bu bilgilerin üretilmesinde ve yaygınlaştırılmasında
akademisyenlerimizle araştırıcılarımızın payları büyüktür. Nitekim
akademisyenlerimizin ve araştırmacılarımızın bu çalışmaları sonucu ortaya gözardı
edilemeyecek ölçüde bir bilgi kaynağı çıkmış bulunmaktadır.

References

• Akça, Y., 2001. Ceviz Yetiştiriciliği. Arı Matbaası 356 s., Tokat.
• Kazankaya, A., 1996. Cevizin Aşıyla Çoğal- tılması ve Aşılama Sonrası Biyokimyasal Ve Histolojik Değişiklikler Üzerine A- raştırmalar (Doktora tezi, basılmamış). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Van.
• Kaşka, N., 2001. Türkiye’de Cevizle İlgili Araştırmaların Değerlendirilmesi ve Ge- leceğe Bakış. Türkiye I. Ulusal Ceviz Sempozyumu Bildiri Kitabı:1-11, Tokat.
• Köksal, A.İ., ve Y. Okay, 2002. Avrupa bir- liği Ülkelerinde Sert Kabuklu Meyve Türleri Tarımı ve Yakın Gelecekte Bek- lenen Gelişmeler. Avrupa Birliğine Uyum Aşamasında Bahçe Bitkileri Tarımı bildi- ri Kitabı:165-185, Ankara.
• Şen, S. M., 1998. Walnut in Turkey. Advanced Course: Production and Economics of Nut Crops. CIHEAM- IAMZ, Adana/Turkey.
• __________, 1986. Ceviz Yetiştiriciliği. Eser Matbaası 229 s., Samsun.
• Yarılgaç, T., 1997. Gevaş cevizlerinin (J. regia L.) seleksiyon yolu ile ıslahı üze- rinde araştırmalar (Doktora tezi, basıl- mamış). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bi- limleri Enstitüsü, Van.