Bazı Gün-Nötr Çilek (Fragaria × ananassa Duch.) Çeşitlerinin Kayseri Koşullarındaki Performanslarının Belirlenmesi Üzerine Araştırmalar

Year 2016, Volume: 45 Issue: (Özel Sayı 2) 5. Uluslararası Üzümsü Meyveler Sempozyumu, 79 - 92, 31.12.2016

Ahmet Eşitken Fatma Alan

Abstract

Bu çalışma, 2011-2012 yıllarında Kayseri ekolojik koşullarında 5 gün-nötr çilek çeşidinin (‘Kabarla’, ‘Redlands hope’, ‘Fern’, ‘Sweet Ann’ ve ‘Crystal’) performanslarının belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Denemeler sonucunda, kümülatif verim en yüksek ‘Fern’ (947.2 g/bitki) çeşidinde elde edilmiş ve bunu sırasıyla ‘Kabarla’ (641.2 g/bitki), ‘Crystal’ (615.5 g/bitki) ve ‘Sweet Ann’ (569.0 g/bitki) çeşitleri izlemiştir. En yüksek meyve ağırlığını sırasıyla 8.86 g ve 8.06 g değerleri ile ‘Fern’ ve ‘Crystal’ çeşitleri, kümilatif meyve sayısını (99.36 adet/bitki) ve meyve eti sertliği değerlerini de ‘Fern’ (1.61 kg/cm²) çeşidi vermiştir. İki yıllık çalışma sonucuna göre suda çözünen kuru madde miktarı ‘Fern’ ve asitlik değerleri en fazla ‘Fern’ ve ‘Crystal’ çeşitlerinde belirlenirken, pH miktarı en fazla ‘Redlands hope’ (3.63) ve ‘Sweet Ann’ (3.54) çeşitlerinde tespit edilmiştir. Meyve rengi en parlak (L=33.90) ve en sarı renk yoğunluğu (b=17.93) ‘Fern’ çeşidinde, meyve rengi en kırmızı (a=32.80) ‘Redlands hope’ çeşidinde elde edilmiştir. Buna göre, denemeye alınan çeşitler içerisinde Kayseri ekolojik şartlarında en iyi performans gösteren çeşidin ‘Fern’ çeşidi olduğu, bunu takiben ‘Kabarla’ çeşidinin geldiği ve bölgede yetiştiriciliğinin tavsiye edilebileceği sonucuna varılmıştır.

Keywords

Çilek , verim , Kabarla

Research on Performance of Some Neutral Day Strawberry (Fragaria × ananassa Duch.) Cultivars Grown in Kayseri Conditions

Abstract

This study was carried out to determine the performance of 5-day neutral strawberry varieties (‘Kabarla’, ‘Redlands hope’, ‘Fern’, ‘Sweet Ann’ and ‘Crystal’) in Kayseri ecological conditions in 2011-2012. As a result of experiments, ‘Fern’ cultivar (947.2 g/plant) was found to be the most efficient types and it has the highest cumulative yields. It was respectively followed by ‘Kabarla’ (641.2 g/plant), ‘Crystal’ (615.5 g/plant) and ‘Sweet Ann’ (569.0 g/plant). The highest fruit weight was given by ‘Fern’ and ‘Crystal’ respectively with the values of 8.86 g. and 8.06 g. In addition, ‘Fern’ cultivar has given the highest cumulative number of fruits (99.36 unit/plant) and the value of fruit firmness (1.61 kg/cm²). According to the conclusion of the two-year study, the more kinds of water-soluble solids content was determined in ‘Fern’ cultivars. However, it has been identified ‘Fern’ and ‘Crystal’ as having the maximum acidity values and cultivars of ‘Redlands hope’ (3.63) and ‘Sweet Ann’ (3.54) as having a maximum amount of pH. Additionally, while ‘Fern’ has the brightest fruit color (L=33.90) and the most intense yellow color (b=17.93), the red color of the fruit (a=32.80) were obtained from cultivar ‘Redlands hope’. Accordingly, the varieties tested in cultivar ‘Fern’ has been identified as the best-performing types in Kayseri ecological conditions. Therefore, it can be suggested cultivation of ‘Fern’ in the region of Kayseri.

Keywords

Strawberry , yield , Kabarla , Redlands hope , Fern , Sweet Ann , Crystal

References

• Adak, N., H. Gübbük ve M. Pekmezci, 2003. Bazı Çilek Çeşitlerinin Antalya Koşullarında Örtü Altında Yetiştirme Olanakları Üzerinde Araştırmalar. Türkiye 4. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Antalya.
• Adak, N., 2009. Camarosa Çilek Çeşidinde Değişik EC Düzeylerinin Verim ve Kalite Üzerine Etkileri. Derim 27(2):22-23.
• Anonim, 2005. (www.yaltir.com.tr)
• Anonim, 2009. Dünya ve Türkiye Çilek Üretimi ve Ticareti, Akdeniz İhracatçı Birlikleri Araştırma Serisi:61.
• Anonim, 2012. (www.segoist.0fees.ne/cografi .html)
• Anonim, 2013-a. (www.forumbahane.net/ic-anadolu-bolgesi/40882-kayseri-ili-cografyası)
• Anonim, 2013-b. Kayseri Meteoroloji İstasyonu Müdürlüğü Verileri
• Anonim, 2013-c. (www.fao.gov.tr)
• Anonim, 2013-d. (www.tuik.gov.tr)
• Anonim, 2013-e. (www. kolaytarim.com.tr)
• Anonim, 2013-f. (http://cografya.pro/cografya-kitabi-9-sinif-lider-yayincilik-sayfa-150-151-cevaplari.html)
• Aslantaş, R. ve M. Güleryüz, 2003. Çilekte CaO Uygulamalarının Meyve Kalitesi ve Raf Ömrü Üzerine Etkilerinin Belirlenmesi. Ulusal Kivi ve Üzümsü Meyveler Sempozyumu, Ordu.
• Ayaz, B., 2004. Bazı Çilek Çeşitlerinin Adana Koşullarına Adaptasyonu. (Bitirme Tezi). Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü, Adana.
• Cengiz, Ö., 2007. Erzurum Şartlarında Yetiştirilen Çileğin Verim ve Kalitesinin Sezon İçerisindeki Değişimi ve Bu Özelliklerin İklim Verileri ile İlişkisinin Belirlenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Çekiç, Ç., M. Güneş ve R. Gerçekçioğlu, 2003. Bazı Çilek Çeşitlerinin Tokat Ekolojisine Adaptasyon Özelliklerinin Belirlenmesi. Ulusal Kivi ve Üzümsü Meyveler Sempozyumu, Ordu.
• Darrow, G. and G.F. Waldo, 1934. Responses of Strawberry Varieties and Species to the Duration of the Daily Light Period. USDA Tech. Bul. 453.
• Darrow, G.M., 1936. Interrelation of Temperature and Photoperiodism in the Production of Fruit Buds and Runners in the Strawberry. Proc. Amer. Horticulturae Science 34:360-363.
• Demirsoy, L., A. Öztürk ve S. Serçe, 2012. Çileklerde (Fragaria) Çiçeklenme ile Fotoperiyot Arasındaki İlişkiler. Anadolu Tarım Bilim Dergisi 110-119.
• Erenoğlu, B., M. Baş, S. Ufuk ve Y. Erbil, 2000. Marmara Bölgesine Uygun Yeni Çilek Çeşitlerinin Seçimi. Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü, Yayın No:128, Yalova.
• Eti, A., 2002. Bazı Çilek Çeşitlerinin Adana Ekolojik Koşullarında Adaptasyonu (Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
• Eti, A., 2006. Bazı Çilek Çeşitlerinde Farklı Olgunlaşma Dönemlerindeki Poliamin Miktarlarının Saptanması (Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
• Geçer, M.K., M. Gündoğdu, F. Muradoğlu ve H. Yılmaz, 2011. Van Ekolojik Şartlarında Yetiştirilen Farklı Çilek Çeşitlerinde Frigo Fide Üretimi ve Bu Fidelerin Verim Özellikleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimsel Dergisi 21(2):82-88.
• Geçer, M.K. ve H. Yılmaz, 2011. Van Ekolojik Koşullarında Üretilen Çilek Fidelerinin Meyve Verim Özelliklerinin Belirlenmesi. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 1(2):15-22.
• Gül, A., 2011. Bazı Gün-nötr Çileklerinin Tekirdağ Koşullarında Alçak Tünelde Verim ve Gelişme Kriterlerinin İncelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ.
• Güleryüz, M., İ. Polat ve L. Pırlak, 1991. Farklı Azot × Fosfor Kombinasyonlarının Aliso ve Pocahontas Çilek Çeşitlerinde Bazı Verim Unsurlarının Etkileri. Türkiye 1. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Erzurum.
• Gülsoy, E., 2003. Van Ekolojik Koşullarında Farklı Örtü Altı Tiplerinde Bazı Çilek Çeşitlerinin Adaptasyonu (Yüksek Lisans Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Van.
• Gündüz, K. ve E. Özdemir, 2003. Amik Ovasında Yüksek Tünel ve Açıkta Yetiştirilen Çileklerde Renklenmenin Objektif Yöntemle Belirlenmesi. Türkiye 4. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Antalya.
• Günay, S., 2004. Çanakkale Koşullarına Uygun Çilek (Fragaria spp.) Çeşitlerinin Belirlenmesi Üzerine Araştırmalar (Yüksek Lisans Tezi). Fen Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
• Hancock, J.F., 1999. Strawberry, CABI Publishing, 273p.
• İslam, A., R. Cangi, C. Yılmaz ve A.I. Özgüven, 2003. Bazı Çilek Çeşitlerinin Ordu Ekolojisine Adaptasyonu Üzerine Araştırmalar. Ulusal Kivi ve Üzümsü Meyveler Sempozyumu, Ordu.
• İştar, A., M. Güleryüz ve S.M. Şen, 1983. Erzurum Koşullarında Çilek Yetiştiriciliği Üzerine Araştırmalar. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ziraat Dergisi 14(3-4):11-12.
• Kadıoğlu, Z., R. Aslantaş, M. Albayrak, H. Vurgun, İ. Esmek ve S. Albayrak, 2008. Erzincan Şartlarında Yaz Dikiminde Yetiştirilen Bazı Çilek Çeşitlerinin Verim ve Kalitelerinin Belirlenmesi. 3. Ulusal Üzümsü Meyveler Sempozyumu, Erzincan.
• Kaplan, N., 1992. Güneydoğu Anadolu Bölgesine Uygun Çilek Çeşitlerinin Seçimi-3. Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü, Samsun.
• Kaşka, N., A. Çınar ve S. Eti, 1984. Adana ve Pozantı’da Yetiştirilen Fidelerin Çileklerde Erkencilik, Verim ve Kalite Üzerine Etkileri. Doğa Bilimleri Dergisi 8(3):259-264.
• Kaşka, N. ve A. Küden, 1985. Çileklerde Yaz Dikimlerinde Herbisit Kullanılarak Yabancı Ot Kontrolü Üzerinde Araştırmalar. Bahçe Dergisi 14(1-2):11-17.
• Kaşka, N., S. Paydaş, S. Eti ve N. Türemiş, 1993. Ülkemizde Yetiştiriciliği Yapılan Çilek Çeşitlerinin Güneydoğu Anadolu Bölgesine Adaptasyonu. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No:58-73, 15s, Adana.
• Konarlı, O., 1975. Yalova’da Çilek Üretiminde Devamlılık Sağlamak Olanaklarının Araştırılması. TÜBİTAK ve Bilim Kongresi, Ankara.
• Konarlı, O., 1986. Çilek Çeşit Denemesi. Yalova Bahçe Kültürleri Araştırma ve Eğitim Merkezi Dergisi, Yayın No:12. Cilt:1, Sayı:3, Yalova.
• Kurnaz, Ş., H. Çelik ve H. Demirsoy, 1992. Yaz Dikim Yöntemiyle Yetiştirilen Bazı Çilek Çeşitlerinin Karadeniz Bölgesine Adaptasyonlarının Araştırılması. Türkiye 1. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, İzmir.
• Önal, K., 2000. Menemen Koşullarında Açıkta ve Yüksek Tünel Altında Yetiştirilen Bazı Çilek (Fragarria × nanassa Duch.) Çeşitlerinin Performansları Üzerine Bir Araştırma. Turkish Journal of Agriculture and Forestry 24:31-36.
• Özdemir, E. ve S. Onur, 1986. İçel Yöresine Uygun Çilek Çeşitleri. Yalova Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi 15(1-2):3-9.
• Özdemir, E., K. Gündüz ve S. Bayazıt, 2001. Tüplü Taze Fide İle Yüksek Tünelde Yetiştirilen Bazı Çilek Çeşitlerinin Amik Ovası Koşullarında Verim, Kalite ve Erkencilik Durumlarının Belirlenmesi. Yalova Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi 30(1-2):65-70.
• Özdemir, E., K. Gündüz ve M. Şehitoğlu, 2003. Yayladağı (Hatay) Koşullarında Yetiştirilen Bazı Çilek Çeşitlerinin Verim ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. Türkiye 4. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Antalya.
• Özdemir, E., K. Gündüz ve S. Serçe, 2006. Yeni Bazı Çilek Çeşitlerinin Amik Ovası Koşullarına Uyumu. Türkiye 5. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Antakya-Hatay.
• Özgüven, A.I. ve C. Yılmaz, 2003. Adana Ekolojik Koşullarında Bazı Kaliforniya Çilek Çeşitlerinin Adaptasyonu. Ulusal Kivi ve Üzümsü Meyveler Sempozyumu, Ordu.
• Öztürk, A., 2004. Değişik Gölgeleme Uygulamalarının Camarosa Çilek Çeşidinde Büyüme, Verim ve Meyve Kalitesine Etkileri. (Yüksek Lisans Tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
• Özuygur, M., 2005. Adana Koşullarında Bazı Yerli, Amerika ve Avrupa Kökenli Çilek Çeşitleri İle Bazı Melez Çilek Genotiplerinde Verim, Meyve Kalite Kriterleri ve Bitki Özelliklerinin Belirlenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
• Özvardan, S. ve K. Önal, 1984. Ege Bölgesinde Uygun Çilek Çeşitleri. Yalova Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 13(2):15-19.
• Özvardan, S. ve K. Önal, 1992. Ege Bölgesinde Uygun Çilek Çeşitleri. Anadolu Dergisi, 1:73-94.
• Özvardan, S., N. Adıgüzel, M.K. Önal ve İ. Özkarakaş, 1992. Ege Bölgesine Uygun Çilek Çeşitlerinin Seçimi. Türkiye 1. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, İzmir.
• Paydaş, S. ve N. Kaşka, 1992. Melezleme Islahıyla Elde Edilen Bazı Umutlu Çilek Çeşit Adaylarının Adana ve Pozantı Ekolojik koşullarındaki Performansları. Türkiye 1. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, İzmir.
• Pırlak, L., R. Aslantaş, M. Güleryüz ve A. Eşitken, 1997. Erzurum Koşullarında Bazı Yeni Çilek Çeşitleri Üzerinde Araştırmalar. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 28(4):531-542.
• Sezer, L., 2010. Mardin İli Kızıltepe İlçesinde Organik Çilek Yetiştiriciliği Olanaklarının Araştırılması. (Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
• Taşgın, S. ve M. Pekmezci, 1989. Bazı Erkenci Çilek Çeşitlerinin Açıkta ve Değişik Örtü Tipleri Altında Yetiştirilmesi Üzerine Bir Araştırma. Türkiye 1. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Antalya.
• Üstün, P. ve S. Paydaş, 1995. Bazı Melez Çilek Çeşit Adaylarının Verim ve Meyve Kalitesi Üzerinde Araştırmalar. Türkiye 2. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Adana.
• Wang, S.Y. ve M.J. Camp, 2000. Temperatures After Bloom Affect Plant Growth and Fruit Quality of Strawberry. Scientia Horticulturae 85:183-199.
• Yılmaz, H., H.İ. Oğuz, K. Yıldız ve M.A. Aşkın, 1996. Fide Kalitesinin Tufts ve Vista Çilek Çeşitlerinde Bazı Verim Özelliklerine Etkisi Üzerinde Bir Araştırma. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 6(4):23-29.
• Yılmaz, H., 1997. Van Ekolojik Şartları İçin Çileklerde Uygun Dikim Zamanları ve Çeşitlerin Tespiti Üzerine Araştırmalar. (Doktora Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Van.
• Yılmaz, H., E. Gülsoy, K. Yıldız ve D. Muradoğlu, 2003. Çilek Yetiştiriciliğinde Farklı Örtü Altı Uygulamalarının Çiçek Ölümleri ve Verim Kayıpları Üzerine Etkisi. Türkiye 4. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Antalya.