Rize Yöresinde Ticari Kuşburnu Yetiştiriciliğinin Değerlendirilmesi

Year 2016, Volume: 45 Issue: (Özel Sayı 2) 5. Uluslararası Üzümsü Meyveler Sempozyumu, 145 - 151, 31.12.2016

Mustafa Akbulut Nalan Bakoğlu

Abstract

Kuşburnu diğer üzümsü meyvelerde de olduğu gibi C vitamini ve besin değerleri nedeniyle tüketicilerin her geçen gün ilgisini çeken bir meyve türüdür. Rize ilinde çay üretimi dışında ek gelir getirici yeni ürünler arasında kuşburnu da yer almaktadır. Kuşburnu özellikle C vitamini içeriği ve marmelat gibi farklı değerlendirilebildiği için tercih edilmektedir. Geçit bölgelerde yetiştiriciliği giderek yaygınlaşan kuşburnunun Rize ilinde yetiştirilebilme durumu değerlendirilmiştir. Bu araştırmada Rize ilinde ticari üretimine yönelik kurulan adaptasyon deneme parselinden elde edilen veriler ortaya konulmuştur.

Keywords

Kuşburnu , Rize , ticari üretim , yetiştirme

Evaluation of The Commercial Rosehip Growing in Rize

Abstract

Rosehip consumers due to other berry vitamin C in fruits and nutritional value as a kind of fruit is attracting interest every day. Rize province except for tea production, earning additional revenue from new products is located in the rosehip. Rosehip is particularly preferred for evaluating different as can vitamin C content and marmalade. Rosehip increasingly widespread cultivation in the transition zones, the condition can be grown in Rize province, it was evaluated. This research established for commercial production in the province of Rize has revealed data obtained from experimental plots adaptation.

Keywords

Rosehip , Rize , commercial production , growing

References

• Akbulut, M. ve M. Özcan, 2003. 0900 Ziraat Kiraz Çeşidinde Hasat Sonrası Çeşitli Uygulamaların Ürün ve Kalite Kayıpları Üzerine Etkilerinin İncelenmesi. (Proje Sonuç Raporu) Teknik Rapor, s:40.
• Akbulut, M., H. Baykal ve Y. Şavşatlı, 2013. Çay Üreticisine Ek Gelir Olarak Kivi Yetiştiriciliği, II. Rize Kalkınma Sempozyumu, Rize, Türkiye, 3–4 Mayıs 2013, s:200–208.
• Akbulut, M., K. Yazıcı ve Y. Şavşatlı, 2016. Üzümsü Meyveler Raporu. Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı DOKA Yayınları Araştırma Raporları Serisi No: 7, Trabzon, 2016. 152s.
• Akbulut, M., Y. Şavşatlı ve H. Baykal, 2013. Çay Üreticisine Ek Gelir Olarak Maviyemiş Yetiştiriciliği, 2. Rize Kalkınma Sempozyumu, Rize, 3–4 Mayıs 2013, s:245–253.
• Akyüz, N., H. Coşkun, ve İ. Bakırcı, 1996, Kuşburnunun Besin Değeri ve Kulanım Alanları. Kuşburnu Sempozyumu. 5–6 Eylül 1996, Gümüşhane, s:271–279.
• Balta, F. ve İ. Çam, 1996. Gevas ve Ahlat Yörelerinde Seçilen Kuşburnu (Rosa spp.) Tiplerinin Bazı Meyve Özellikleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 6(1):155–160.
• Baytop, T., 1983. Türkiye’de Bitkiler ile Tedavi. İstanbul Üniversitesi Eczacılık Fakültesi, Yayın No:40.
• Bilgener, Ş., L. Karaduva., V. Ceyhan ve H. Demirsoy, 1996. Samsun İlinin Kuşburnu Potansiyeli ve Kuşburnu Toplayan Çiftçilerin Sosyo–Ekonomik Özellikleri. Kuşburnu Sempozyumu, 5–6 Eylül 1996, Gümüşhane, s:29–41.
• Cemeroğlu, B., 1992. Meyve ve Sebze İşleme Endüstrisinde Temel Analiz Metotları. Biltav Yayınları No:381, Ankara. 523–527.
• Çelik, F, A. Kazankaya and S. Ercişli, 2009. Fruit Characteristics of Some Selected Promising Rose hip (Rosa spp.) Genotypes from Van Region of Turkey. African J. of Agricultural Research 4(3):236–240.
• Çınar, İ. and A. S. Çolakoğlu, 2005, Potential Health Benefits of Rose Hip Products. Proceedings of the First International Rose Hip Conference. Acta Hort. 690, 253–257.
• Demir, H., 2004. Doğal Olarak Yetişen Kuşburnu Bitkilerinin Bazı Fiziksel Ve Kimyasal Özellikleri. 8. Ulusal Kimya Kongresi, Kars.
• Doğan, A. and A. Kazankaya, 2006. Fruit Properties of Rose Hip Species Grown in Lake Van Basin (Eastern Anatolia Region). Asian Journal of Plant Sciences 5(1):120–122.
• Ekincialp, A. ve A. Kazankaya, 2012. Hakkari Yöresi Kuşburnu Genotiplerinin (Rosa spp.) Bazı Fiziksel ve Kimyasal Özelliklerinin Belirlenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi (YYU J Agr Sci) 2012, 22(1):7–11
• Ercişli, S. and M. Güleryüz, 2005. Rose Hip Utilization in Turkay. Proceedings of the I. International Rose Hip Conferance, Acta (690):77–82.
• Ercişli, S., 1996. Gümüşhane ve İlçelerinde Doğal Olarak Yetişen Kuşburnuların (Rosa spp.) Seleksiyon Yoluyla Islahı ve Çelikle Çoğaltma İmkânları Üzerinde Bir Araştırma (Doktora Tezi). Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Ercişli, S., 1999. Kuşburnu Tiplerinin Dona Dayanımları Üzerinde Bir Araştırma. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 30(2):139–145.
• Eryılmaz, A. Y., C. Gümüş, M. Batı, 1996. Gümüşhane Orman Köylerinin Kalkındırılmasında Kuşburnunun Yeri ve Önemi. Kuşburnu Sempozyumu, 5–6 Eylül 1996, Gümüşhane, s:21–29.
• Göbelez, M., 1981. Dünya Halk Tababeti. Gıdalar ve Şifalı Bitkilerle Mahalli Tedaviler. pk. 443, Ankara. 27s.
• Gökmen, H., 1973. Kapalı Tohumlular. Angiospermae. Ormancılık Araştırma Enstitüsü, Ankara, (1):545.
• Gönüllü, M. ve H. Çakırlar, 1990. Kuşburnu Meyvelerinde (Rosa canina) Absisik Asit Miktarı ve Elde Edilen ABA'nın Izomerizasyonu Üzerine Işığın Etkisi. 10. Ulusal Biyoloji Kongresi. Erzurum. s:125–136.
• Güneş, M. and Ü. Dölek, 2010. Fruit Characteristics of Promising Native Rose hip Genotypes Grown in Mid North Anatolia Region of Turkey. J. of Food, Agriculture & Environment 8(2):460–463.
• İlisulu, K., 1992. İlaç ve Baharat Bitkileri. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No:1250, Ders Kitabı No:360, 302s.
• Kara, Z. ve R. Gerçekçioğlu, 1992. Tokat Yöresinde Tabii Olarak Yetişen Kuşburnu (Rosa spp.) Tiplerinden Birisinin Fenolojik ve Pomolojik Özellikleri Üzerinde Araştırmalar. 1. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi. İzmir. 1(Meyve):623.
• Karaçalı, İ., 1990. Bahçe Ürünlerinin Muhafazası ve Pazarlanması. Ege Üniversitesi, İzmir, 413s.
• Kazankaya, A., F. Koyuncu, M. A. Askın, T. Yarılgaç and K. Özrenk, 2002. Fruit Traits of Rosehips (Rosa spp.) Selections of Edremit and Gevas Plains. Bulletin of Pure and Applied Sciences 21(2):87–92.
• Kazankaya, A., H. Yılmaz ve M. Yılmaz, 2001. Adilcevaz Yöresinde Doğal Olarak Yetişen Kuşburnuların Seleksiyonu. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 11(2):29–34.
• Kazankaya, A., M. A. Koyuncu ve F. Balta, 1999. Van Yöresinde Doğal Olarak Yetişen Kuşburnuların Seleksiyonu. Türkiye III. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 14–17 Eylül 1999, Ankara, 1:48–652.
• Kazankaya, A., N. Türkoğlu, M. Yılmaz ve M. F. Balta, 2005. Pomological Description of Rosa canina Selections From Eastern Anatolia Turkey. Int. J. Botany. 1(11):100–102.
• Kocamaz, C. ve A. Karakoç, 1994. Çeşitli Kullanım Amaçlarına Uygun Kuşburnu Seleksiyonu (Sonuç Raporu). Meyvecilik Üretme İstasyonu Müdürlüğü, Tokat.
• Nilson, Ö., 1972. Flora of Turkey and Tisst Aegean Islands. (Ed.p.h. Davis) 4, Edinburgh Univ. Press, Edinburgh. 106–128.
• Nizharadze, A.N., 1971. Chemical Analiysis of the Dog Rose. Trudy Gruzinskii Nauchno–Issledovatel’shii Institut Pischchevoi Promyshlennosti, 4:121–126.
• Su, L., J.J. Yin, D. Charles, K. Zhou, J. Moore and L.L. Yu, 2005. Total Phenolic Contents, Peppercorn, Nutmeg, Rosehip Cinnamon and Oregano Chelating Capacities, and Radical–Scavenging Properties of Black Leaf. Food Chemistry. 100(3):990–997.
• Tanrıverdi, F., 1987. Dendroloji Ders Notları. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü, Erzurum.
• Türkben, C., 2003. Kuşburnu. Uludağ Üniversitesi, ISBN:9756958707, Bursa, 53s.
• Türkben, C., U. Çopur, E. Tamer ve Y. Şenel, 1999. Bursa Yöresinde Doğal Olarak Yetişen Kuşburnu Meyvelerinin Bazı Özelliklerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. Türkiye 3. Bahçe Bitkileri Kongresi. 14–17 Eylül 1999, Ankara, s:809–814.
• Türkoğlu, N. ve F. Muradoğlu, 2003. Tatvan Yöresinde Doğal Olarak Yetişen Kuşburnu Tiplerinin Üstün Özelliklerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi. 8–12 Eylül 2003, Antalya, s:256–257.
• Yamankaradeniz, R., 1982. Erzurum Yöresinde Doğal Olarak Yetişen Kuşburnunun Bileşimi ve Değerlendirme Olanakları Üzerinde Araştırmalar (Doktora Tezi). Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Yörük, B.E., 2006. Siirt Yöresinde Yetişen Kuşburnuların (Rosa spp.) Meyve Özelliklerinin Tanımlanması (Yüksek Lisans Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Van.