Tuzluca (Iğdır) İlçesinin Hamurkesen Vadisinde Doğal Olarak Yetişen Cevizlerin Seleksiyonu

Year 2016, Volume: 45 Issue: (Özel Sayı 1) 7. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 360 - 364, 31.03.2016

Ersin Gülsoy , Tuncay Kaya , Mücahit Pehluvan , Berna Doğru Çokran , Ramazan Bozhöyük

Abstract

2012 ve 2013 yılları arasında Iğdır ilinin Tuzluca ilçesine bağlı Hamurkesen vadisi bölgesinde yer alan köylerde yürütülen bu çalışmada yaklaşık 500 ceviz ağacı incelenmiş ve ön incelemeler neticesinde 47 genotipten meyve örnekleri alınmıştır. Araştırmada incelenen 47 genotipte meyve ağırlığı (g), iç ağırlığı (g), iç oranı (%), kabuk kalınlığı (mm), meyve eni (mm), meyve boyu (mm), meyve yüksekliği (mm) gibi pomolojik özellikler ile kabuk rengi, iç rengi, kabuk pürüzlülüğü, için bütün çıkma durumu, meyve şekli ve meyve iriliği gibi fiziksel özellikler incelenmiştir 2 yıl süreyle yapılan değerlendirmeler sonucunda, genotipler tartılı derecelendirmeye tabi tutulmuş ve 7 ceviz genotipi ümitvar olarak seçilmiştir. Bu genotiplerin kabuklu meyve genişlikleri 30.67-34.75 mm kabuklu meyve yükseklikleri 29.75-35.52 mm, kabuklu meyve uzunlukları 31.7844.38 mm, kabuklu meyve ağırlıkları 10.12-13.22 g, iç meyve ağırlıkları 5.00-6.07 g, iç oranları %40.01-52.63 ve kabuk kalınlıkları 1.46-2.46 mm arasında bulunmuştur.

Keywords

Ceviz , seleksiyon , pomoloji , Hamurkesen

Selection of Naturally Grown Walnuts of the Valley Hamurkesen Region of Tuzluca (Iğdır) District

Abstract

In this study which was conducted in the villages located in the region of the valley Hamurkesen under Tuzluca district of the province Igdir between 2012 and 2013, approximately 500 walnut trees were examined and fruit samples from 47 genotypes were taken as a result of preliminary examinations. Pomological characteristics such as fruit weight (g), kernel weight (g), kernel ratio (%), shell thickness (mm), fruit width (mm), fruit length (mm), fruit height (mm) and physical characteristics such as fruit shell color, kernel color, shell roughness, status of kernel as whole, fruit shape, and fruit size were investigated for 47 genotypes examined in the study. As a result of evaluations carried out for 2 years, genotypes were subjected to weighted rating and 7 genotypes of walnuts were chosen as promising. It was found that in these genotypes, shelled fruit widths were 30.67-34.75 mm, shelled fruit heights were 29.75-35.52 mm, shelled fruit lengths were 31.78-44.38 mm, shelled fruit weight were 10.12-13.22 g, kernel fruit weight were 5.00-6.07 g, kernel ratio were 40.01-52.63%, and shell thickness were 1.46-2.46 mm.

Keywords

Walnut , selection , pomology , Hamurkesen

References

• Akıncı, Y.F., Çağatay, Ö., Koyuncu, F., Koyuncu, M.A., Yıldırım, A.N., 2005. Yalvaç yöresi (Isparta) ceviz genotiplerinin seleksiyon yolu ile ıslahı. II. Ulusal Ceviz Sempozyumu Özel Sayısı. 13-16 Eylül 2005. Yalova. 63-72.
• Anonim, 2015. Bitkisel üretim istatistikleri veri tabanı, TÜİK, http://tuikapp.tuik.gov.tr/ bitkiselapp/bitkisel.zul Erişim Tarihi: 25 Ocak 2015.
• Beyhan, Ö., 2005. Darende cevizlerinin (Juglans regia l.) seleksiyon yoluyla ıslahı üzerinde araştırmalar. SAÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 9.Cilt, 1.Sayı
• Beyhan, Ö., 2009. Akyazı bölgesi cevizlerinin (Juglans regia L. ) seleksiyon yoluyla ıslahı üzerinde araştırmalar-1. Bahçe 38 (2): 1-8.
• Doğan, A., Gün, A., Oğuz, H.İ., Aşkın, M.A., 2005. Bayındır (İzmir) yöresinde selekte edilen bazı ümitvar ceviz (Juglans regia L.) tiplerinde meyve özelliklerinin belirlenmesi. Bahçe Ceviz 34 (1): 117-121.
• Oğuz, H.İ., Aşkın, A., 2007. Ermenek yöresi cevizlerinin (Juglans regia L.) seleksiyon yoluyla ıslahı üzerine bir araştırma. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Bilimleri Dergisi, 17(1): 21-28.
• Serr, E.F., 1962. Selecting Sitable Walnut Varieties. Californica Agricultural Experimental Station Leat. 144. Davis, California.
• Şen, S.M., 1980. Kuzeydoğu Anadolu ve Doğu Karadeniz Bölgesi cevizlerinin seleksiyon yoluyla ıslahı üzerinde araştırmalar. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Bahçe Bitkileri BölümüDoçentlik Tezi. Erzurum.
• Şimşek, M., 2010. Physical and chemical properties of superior walnut types in Cermik and Cungus populations. Int. J. Natural Eng. Sci. 4(2): 29-34.
• Şimşek, M., Osmanoğlu, A., 2010. Mazıdağı (Mardin) yöresindeki doğal cevizlerin (Juglans regia L.) seleksiyonu. YYÜ Tarım Bilimleri Dergisi. 20(2): 131-137.
• Ünver, H., 2005. Ankara yöresi cevizlerinin (Juglans regia L.) seleksiyon yoluyla ıslahı. Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Fen Bil. Enst., Ankara.
• Ünver, H., Çelik, M., 2005. Ankara yöresi cevizlerinin (Juglans regia L.) seleksiyon yolu ile ıslahı. Bahçe 34(1), 83-89.
• Yarılgaç, T., Balta, M.F., Kazankaya, A., Özrenk, K., 2005. Van merkez ilçede tohumdan yetiştirilen cevizlerin (Juglans regia L.) morfolojik ve 2005. Muş yöresi cevizlerinin (Juglans regia pomolojik özellikleri. L.) seleksiyonu. Bahçe 34 (1): 109–115.