Bazı Yabancı Ceviz Çeşitlerinin Samsun Ekolojisindeki Performansı Üzerine İlk Gözlemler

Year 2016, Volume: 45 Issue: (Özel Sayı 1) 7. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 533 - 537, 31.03.2016

Ahmet Öztürk , Ümit Serdar , Nermin Çoban

Abstract

Bu araştırma bazı yabancı ceviz çeşitlerinin Samsun ekolojisindeki fenolojik ve meyve özelliklerinin belirlenmesi amacıyla 2013-2014 yıllarında yürütülmüştür. Araştırmada Chandler, Pedro, Fernor, Fernette ve Franquette ceviz çeşitleri kullanılmıştır. Çalışmada 5 yaşında değiştirme aşıları uygulanmış bitkilerde aşıdan sonraki 5-6. yıllarda incelemeler yapılmıştır. İncelenen tüm çeşitlerde erkek çiçeklerin dişi çiçeklerden daha önce açtığı gözlemlenmiştir. Çeşitlerde çiçeklenmenin genellikle Nisan ayında başlayıp Mayıs ayı ortalarına kadar devam ettiği belirlenmiştir. Ceviz çeşitlerinde tomurcuk kabarması ve ilk çiçeklenme en erken Pedro, en geç ise Fernor ve Fernette çeşitlerinde gözlemlenmiştir. Araştırmada incelenen çeşitlerin 30-31 Mart 2014 tarihinde meydana gelen ilkbahar geç don olayından zarar görmediği tespit edilmiştir. Meyve tutumu en erken Pedro en geç ise Franquette çeşidinde meydana gelmiştir. İncelenen çeşitlerde yaprak dökümü 15 Kasım-12 Aralık tarihlerinde meydana gelmiştir. Meyve hasadı en erken Pedro (20 Eylül) en geç ise Franquette (30 Eylül) çeşidinde yapılmıştır. Araştırmada meyve ağırlığı 12.2-14.8 g, iç ağırlığı 5.93-7.52 g, kabuk kalınlığı 1.43-2.42 mm, randıman %48.8-50.9 arasında değişmiştir. Meyve ağırlığı en yüksek Chandler ve Pedro (sırasıyla 14.8 g, 14.6 g) ile en düşük Fernette (12.2 g) çeşidinde; randıman ise en yüksek Chandler, Pedro ve Fernor (sırasıyla; %50.9, %50.3, %50.2) ile en düşük Franquette ve Fernette (sırasıyla %49.1, %48.8) çeşitlerinde saptanmıştır. Araştırma sonucunda, incelenen ceviz çeşitlerinin Samsun ekolojisine uyumlarının ümitvar olduğu sonucuna varılmıştır.

Keywords

Ceviz , fenoloji , pomoloji , meyve ağırlığı , randıman

The First Observations on the Performance of Some Walnut Cultivars in the Ecological Conditions of Samsun

Abstract

This research was carried out to determine the phenological and pomological traits of some walnut cultivars in the ecological conditions of Samsun during the 2013-2014 period. In the study, Chandler, Pedro, Fernor, Fernette and Franquette walnut cultivars were used. Examinations were made 5-6 years after top working grafting was applied to 5-year-old plants. In all of the cultivars examined the male flowers bloomed earlier than the female flowers. Generally, flowering of the cultivars started to take place in April and continued until May. Bud burst and first flowering were observed earliest in the Pedro and latest in the Fernor and Fernette walnut cultivars. It was seen that the examined cultivars in the study were not damaged by a late spring frost on 30 and 31 March 2014. Fruit set occurred earliest in the Pedro and latest in the Franquette. Leaf fall took place from 15 November - 12 December in the examined cultivars. The harvest was carried out earliest in the Pedro (20th September) and latest in the Franquette (30th September). In the study, fruit weight varied from 12.2-14.8 g, kernel weight from 5.93 - 7.52 g, shell thickness from 1.43 - 2.42 mm and percent kernel from 48.8-50.9%. The highest fruit weight was observed in the Chandler and Pedro (14.8 g and 14.6 g respectively) and the lowest in the Fernette (12.2 g). As for the percent kernel the highest values were in the Chandler, Pedro and Fernor cultivars (50.9%, 50.3%, 50.2% respectively) and the lowest in the Franquette and Fernette (49.1% and 48.8 %). It has been shown that the cultivars that were examined in the study can adapt well to the environmental conditions of Samsun.

Keywords

Walnut , phenology , pomology , fruit weight , kernel percentage

References

• Akça, Y., 2009. Ceviz Yetiştiriciliği. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Tokat.
• Çelebioğlu, G., 1986. Ceviz Yetiştiriciliği. Teknik Ziraat Müdürlüğü, Bursa.
• FAO, 2015. http://faostat3.fao.org/download/q/qc/e (Erişim: 15.07.2015).
• Gül, K., Demirtaş, M.N., Yılmaz, K.U., Erdoğan, A., 2007. Bazı yerli ve yabancı ceviz çeşitlerinin Malatya ekolojisine uyumları üzerine araştırmalar. Türkiye 5. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 4-7 Eylül, 1:611-615, Erzurum.
• Karacalı, İ., 2004. Bahçe Ürünlerinin Muhafazası ve Pazarlanması. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No:494.
• Karlıdağ, H., 2011. Ekstrem düşük sıcaklıkların bazı meyve türlerinde meydana getirdiği olumsuz etkiler. Türkiye 6. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 4-8 Ekim, 444-447, Şanlıurfa.
• Sütyemez, M., Kaşka, N., 2002. Bazı yerli ve yabancı ceviz (Juglans regia L.) çeşitlerinin Kahramanmaraş ekolojisine adaptasyonu. KSÜ Fen ve Müh. Dergisi 5(1):148-158.
• Şen, S.M., 1980. Ceviz Yetiştiriciliği. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Samsun.
• Şen, S.M., 1986. Ceviz Yetiştiriciliği. Eser Matbaası, Samsun.
• Tosun, İ., Akçay, M.E., 2005. Yerli ve yabancı bazı ceviz çeşitlerinin Yalova ekolojisindeki fenolojik ve pomolojik özellikleri. Bahçe 34(1):35-39.
• Tosun, İ., Orman, E., Akçay, M.E., 2011. Bazı yabancı ceviz çeşitlerinin Yalova ekolojisindeki performanslarının belirlenmesi. Türkiye 6. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 4-8 Ekim, 440-443, Şanlıurfa.
• TUİK, 2015. http://tuikapp.tuik.gov.tr/bitkiselapp/bitkisel.zul (Erişim: 15.07.2015).