Bazı Elma Çeşitlerinde Çiçek Tozu Canlılık Düzeyi, Çimlenme Yeteneği ve Çiçek Tozu Üretim Miktarının Saptanması

Year 2016, Volume: 45 Issue: (Özel Sayı 1) 7. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 700 - 704, 31.03.2016

Mustafa Büyükyılmaz , Tülin Kara Fatma Seren Sağır

Abstract

Bu çalışma, 2011 yılı vejetasyon dönemi içerisinde Tekirdağ ekolojisinde yetiştirilen M 9 anacı üzerine aşılı Braebeurn, Golden Reinders, Mitch Gala ve Red Chief elma çeşitlerinde çiçek tozu canlılık düzeyleri, çimlenme yetenekleri ve çiçek tozu üretim miktarları saptanarak tozlayıcılık yeteneklerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Çiçek tozu canlılığının tespitinde 2, 3, 5 Triphenyl Tetrazolium Cloride (TTC), iyotlu potasyum iyodür (IKI), Safranin ve Asetokarmin çözeltileri; çiçek tozlarının çimlenme yeteneklerinin saptanmasında % 0, 5, 10, 15, 20’lik sakaroz dozlarında asılı damla ve petride agar yöntemi kullanılmıştır. Çiçek tozu üretim miktarları ise hemasitometrik yöntem ile saptanmıştır. Deneme sonunda; en yüksek çiçek tozu canlılık düzeyi ve çimlenme yeteneği Mitch Gala ve Red Chief elma çeşitlerinde elde edilmiştir. Sakaroz konsantrasyonlarının tamamında petride agar yönteminde elde edilen çiçek tozu çimlenme düzeyleri, asılı damla yönteminden elde edilen çiçek tozu çimlendirme düzeylerinden daha yüksek bulunmuştur. Çiçek tozu üretim miktarı ve morfolojik homojenlik bakımından Mitch Gala elma çeşidinin en yüksek değere sahip olduğu tespit edilmiştir.

Keywords

Elma , döllenme biyolojisi , çiçek tozu , çimlenme

Determination of Pollen Viability, Germination Capability and Pollen Production in Some Apple Cultivars

Abstract

This research was carried out to determine pollen viability, germination capability and the pollen production of Braeburn, Golden Reinders, Mitch Gala and Red Chief apple cultivars budded on M 9 rootstocks grown in Tekirdağ ecology in the vegetation period of 2011. 2, 3, 5 Triphenyl Tetrazolium Chloride (TTC), Iodine-Potassium Iodide (IKI), Safranine and Acetocarmine testing methods were used to determine pollen viability. Hanging drop and agar-plate in vitro tests were used at 0-5-10-15-20% sucrose solution in order to determine germination capability. Pollen production was determined by hemocytometry method. As a result of the experiment, the highest level of pollen viability and pollination capability were found in Mitch Gala and Red Chief apple cultivars. The levels of pollen germination obtained in all agar-plate tests were higher than in hanging drop tests. The highest quantity of pollen production and morphological homogeneity were found in Mitch Gala apple cultivar.

Keywords

Apple , biology , pollination , pollen , germination

References

• Anonim, 2009. Tarım İstatistikleri Özeti, Türkiye İstatistik Kurumu, Yayın No:3340, 88s.
• Aşkın, M.A., Öztürk, G, Sarısu, H.C., Karakuş, A., 2006. Bazı yeni elma çeşitlerinde uygun tozlayıcı çeşidin ve kendine verimlilik durumunun belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 1(1):6473.
• Ayfer, M., 1959. Antepfıstığının döllenme biyolojisi üzerinde araştırmalar. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No:148, 103s.
• Bolat, İ., Pırlak, L., 1999. Bazı sert çekirdekli meyve türlerinde çiçek tozu canlılık, çimlenme gücü ve çim borusu gelişiminin belirlenmesi. Tr. J. of Agriculture and Forestry 23:383-388.
• Elçi, Ş., 1982. Sitogenetikte Gözlemler ve Araştırma Yöntemleri. Fırat Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi, Biyoloji 3, Uğurel Matbaası, Elazığ, 165s.
• Eti, S., 1990. Çiçek tozu miktarını belirlemede kullanılan pratik bir yöntem. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 5(4):49-58.
• Eti, S., 1991. Bazı meyve tür ve çeşitlerinde değişik in vitro testler yardımıyla çiçek tozu canlılık ve çimlenme yeteneklerinin belirlenmesi. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 6(1):69-80.
• Eti, S., 1996. Yabancı kökenli bazı armut çeşitlerinin döllenme biyolojileri üzerinde araştırmalar. Bahçe 25(1-2):11-19.
• Eti, S., Kılavuz, M., Kaşka, N., 1998. Robinson mandarinlerinde kendileme ve yabancı tozlama ile meyve tutumu ve meyve kalitesi arasındaki ilişkiler. Bahçe 18(1-2):62-68.
• Eti, S., Kaşka, N., Kurnaz, Ş, Kılavuz, M., 1990. Bazı yerli yenidünya (Eriobotrya japonica Lindl.) çeşitlerinde çiçek tozu üretim miktarı, canlılık düzeyi ve çimlenme yeteneği ile meyve tutumu arasındaki ilişkiler. Doğa Tr. J. of Agriculture and Forestry 14:421-430.
• Eti, S., Kaşka, N., Küden, A. Ilgın, M., 1998. Bazı yazlık elma çeşitlerinin döllenme biyolojileri üzerinde araştırmalar. Tr. J. of Agriculture and Forestry 22:111-116.
• Güleryüz, M., 1977. Erzincan’da yetiştirilen bazı önemli elma ve armut çeşitlerinin pomolojileri ile döllenme biyolojileri üzerinde araştırmalar. Atatürk Üniversitesi, Erzurum, 181s.
• Ilgın, M., Erenoğlu, F., Çağlar, S., 2007. Viability, germination and amount of pollen in selected caprifig types. Pakistan J. Botany 39(1):9-14.
• Koyuncu, F., Yılmaz, H., Aşkın, M.A., 2000. Bazı çilek çeşitlerinde çiçek tozu üretim miktarları ve çimlenme oranlarının belirlenmesi üzerinde bir araştırma, Tr. J. of Agric. and Forestry 699-703.
• Norton, J.D., 1966. Testing of plum viability with tetrazolium salts. Proc. Amer. Soc. Hort. Sci., 132-134.
• Odabaş, F., 1976. Erzincan’da yetiştirilen bazı önemli üzüm çeşitlerinin floral gelişme devrelerinin tetkiki ile gözlerin bulundukları yere göre verimliliğin saptanması ve bu çeşitlerin döllenme biyolojileri üzerinde araştırmalar. Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Qureshi, S.J., Khan, M.A., Arshad, M., Rashid, A., Ahmad, M., 2009. Pollen fertility (viability) status in Asteraceae species of Pakistan. Trakia Journal of Sciences 7(1):12-16.
• Stösser, R.S., 1984. Untersuchungen über die befruchtungsbiologie und pollen production innerhalb der gruppe Prunus domestica. Erwerbsobsbau, 26:110-115.
• Sütyemez, M., 2007. Determination of pollen production and quality of some local and foreign walnut genotypes in Turkey. Tr. J. of Agriculture and Forestry 109-114.