Türkiye Florasında Bulunan Yabani Kırmızı Frenk Üzümünün (Ribes rubrum L.) Kültüre Alınarak Fenolojik, Morfolojik ve Pomolojik Özelliklerinin Belirlenmesi

Year 2016, Volume: 45 Issue: (Özel Sayı 1) 7. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 1095 - 1100, 31.03.2016

Oktay Sezgin , Salih Çelik

Abstract

Araştırma 2012 yılında Tekirdağ ili koşullarında yürütülmüştür. Orta Anadolu’da Sivas ili Kangal ilçesi İlanlı dağı eteklerinde yabani olarak yetişen kırmızı yabani frenküzümü fertleri arasında bir ön çalışma ve meyve özellikleri yönünde üstün değer gösteren bir fert esas alınmıştır. Bu fert üzerinden kurulan deneme parselinde 2012 yılı vejetasyon dönemi içerisinde fenolojik, morfolojik ve pomolojik gözlemler yapılarak değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Yapılan çalışma sonucunda, UPOV (International Union For the Protection of New Varieties of Plants) standartlarında Ribes rubrum L. için belirtilen kriterler uyarlanıp esas alınmış ve çeşit özellik belgesi çıkarılmıştır.

Keywords

Frenk üzümü , Ribes rubrum L. , çeşit , Tekirdağ

Determination of the Pomological, Morphological and Phenological Characteristics of Wild Red Currant (Ribes rubrum L.) Found in the Flora of Turkey

Abstract

This research has been conducted at 2012 of Tekirdağ province conditions. in central Anatolia of Sivas province and at Kangal district under the mountain of İlanlı where red currant is wildly cultivated among the individuals by preliminary study and based on fruit characteristics an individual which showed superior value has been based on this study. A trial parcel has been established of the mentioned in dividual and during the vegetation period phenological, morphological and pomological observations has been made which was used to for evaluations performed. As a result of studies, UPOV (International Union For the Protection of New Varieties of Plants) standard criteria for Ribes rubrum L. were adapted and used as bases and issued an individual feature document.

Keywords

Currant , Ribes rubrum L. , variety , Tekirdağ

References

• Ağaoğlu, Y.S., 1986. Frenk Üzümü. Üzümsü Meyveler, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No:984, 261-309, Ankara.
• Ağaoğlu. Y.S., 2006. Türkiye'de üzümsü meyvelerin bugünkü durumu ve geleceği. 2. Ulusal Üzümsü Meyveler Sempozyumu, 14-16 Eylül 2006, 1-7, Tokat.
• Anonim, 2012. International Union for The Protection of New Varieties of Plants TG/52/6(proj.3) Geneva. http://www.upov.int/edocs/tgdocs/en/tg052.pdf (Erişim: 15.02.2012).
• Anonim, 2012. Top production currants 2012. http://faostat.fao.org/site/339/default.aspx (Erişim: 11.11.2014).
• Davis, P.H., 1972. Flora of Turkey and the East Aegean Islanda. Vol. IV, Univ Pres, Edinburg.
• Densow, B., 2003. Self-pollination and self-fertility in eight cultivars of black currant (Ribes nigrum L.), Proc. 17. International Congress on Sexual Plant Reproduction, Lublin Acta Biologica Crocoviensia Series Botanica, 45(1):111-114.
• Erdoğan, İ., Erdoğan, Y., 2006. Üzümsü meyvelerin tozlaşmasında bal arılarının yeri ve önemi. 2. Ulusal Üzümsü Meyveler Sempozyumu, 14-16 Eylül 2006, 359-363, Tokat.
• Erenoğlu, B., Baş, M., Şarlar, G., Akçay, M.E., 2003. Bazı üzümsü meyvelerin (ahududu, böğürtlen, frenküzümü, bektaşiüzümü, yaban mersini) Marmara Bölgesine adaptasyonu. Ulusal Kivi ve Üzümsü Meyveler Sempozyumu, 23-25 Ekim 2003, 325-329, Ordu.
• Erenoğlu, B., Baş, M., Şarlar, G., 2006. Bazı üzümsü meyvelerin (ahududu, böğürtlen, frenküzümü, bektaşi üzümü, yaban mersini) Marmara Bölgesine adaptasyonu. 2. Ulusal Üzümsü Meyveler Sempozyumu, 325-329, 14-16 Eylül 2006, Tokat.
• Eyduran, P., Ağaoğlu, Y.S., 2007. Ankara (Ayaş) koşullarında yetiştirilen frenküzümü çeşitlerinin bazı pomolojik ve bitkisel özellikleri. Tarım ve Bilim Dergisi 13(3):293-298.
• Göktaş, A., Demirtaş, İ., Atasay, A., 2007. Bazı böğürtlen ve frenküzümü çeşitlerinin Eğirdir (Isparta) yöresine adaptasyonu. 2. Ulusal Üzümsü Meyveler Sempozyumu, 14-16 Eylül 2006, 151-156, Tokat.
• Harmet, L., Porpaczy, A., Himelrick, D.G., Galeta, G.J., 1992. Currant and goosberry management. small fruit crop management In: G.J. Galeta, D.G. Himelrick, (Eds.) 245-271. Prentice Hall, Englewood Cliffs, New Jersey 07632, USA.
• Kaplan, N., Akbulut, M., 2007. Samsun Çarşamba ovası koşullarına uygun frenküzümü çeşitlerinin belirlenmesi. 2. Ulusal Üzümsü Meyveler Sempozyumu, 14-16 Eylül 2006, 145-150, Tokat.
• Karaer, F., Adak, Y., 2006. Türkiye florasında üzümsü meyve olarak kullanılan taksonların yayılış alanları ve ekolojik özellikleri. 2. Ulusal Üzümsü Meyveler Sempozyumu, 14-16 Eylül 2006, 36-44, Tokat.
• Kayacık, H., 1975. Orman ve Park Ağaçlarının Özel Sistematiği. Cilt 3, Kurtuluş Matbaası, İstanbul.
• Koltowski, Z., Plute, S., Jablonski, B., Szklanowska, K., 1999. Pollination requirements of eight cultivars of black current (Ribes nigrum L.). J. of Hort. Sci. and Biotech., 74(4):472-474.
• Mamıkoğlu, N.G., 2008. Türkiye'nin Ağaçları ve Çalıları. NTV Yayınları, 466-468.
• Onur, C., Türemiş, N., Derin, K., Çinçener, T., Ağaoğlu, Y.S., 1999. Bazı frenküzümü (Ribes ssp.) ahududu ve böğürtlen (Rubus ssp.) çeşitlerinin evalüasyonu. 3. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 14-17 Eylül 1999, 772-775, Ankara.
• Pecko, L.,Takac, J., Cvopa, J., Smolarz, K., Zmarlicki, K., 1993. Nutrient contents in fresh and processed currant fruits. Srict International Symposium on Rubus and Ribes, Acta Horticulturae, 352:205-208.
• Pırlak, L., Güleryüz, M., 1977. Bazı frenküzümü türlerinde (Ribes ssp.) çiçek tozu canlılık ve çimlendirme düzeyler ile üretim miktarları üzerinde araştırmalar. Bahçe 26(1-2):29-36.