Erzurum Koşullarında Farklı Yetiştirme Dönemlerinin Endivyen (Cichorium endivia L.) Çeşitlerinde Bitki Gelişimi ve Verim Üzerine Etkileri

Year 2016, Volume: 45 Issue: (Özel Sayı 1) 7. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 289 - 293, 31.03.2016

Merve Akarca Melek Ekinci

Abstract

Erzurum koşullarında 2013-2014 yıllarında yapılan bu çalışmada, dört farklı yetiştirme döneminin (I:25 Mayıs, 11:10 Haziran, III:1 Ağustos, IV:15 Ağustos) Amigos, Eros ve Davos endivyen çeşitlerinde bitki gelişimi ve verim üzerine etkileri araştırılmıştır. Çalışmada, dekara pazarlanabilir verim, bitki ağırlığı, bitki boyu, bitki çapı ve gövde çapı gibi parametreler incelenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre farklı yetiştirme dönemlerinin Erzurum koşullarında endivyen üzerindeki etkisi çeşitlere göre farklılık göstermiş, Amigos çeşidinin II. dönemde yetiştirilmesi ile en yüksek verim (3927,39 kg da⁻¹) alınmıştır. Ayrıca diğer çeşitlerde de II. yetiştiricilik döneminde dekara pazarlanabilir verimin ve bitki ağırlığının en fazla olduğu belirlenmiştir. Bitki boyu, bitki çapı ve gövde çapı yetiştiricilik dönemleri ve çeşitlere göre farklılık göstermiştir. Sonuç olarak, Erzurum koşullarında endivyen yetiştiriciliği alternatif bir ürün olarak rahatlıkla önerilmektedir. Özellikle Haziran döneminde yapılacak olan dikimler ile yüksek verimin alınabileceği düşünülmektedir.

Keywords

Erzurum , endivyen , verim , bitki gelişimi

Effects of Different Planting Term on Plant Growth and Yield of Endive (Cichorium endivia L.) in Erzurum Condition

Abstract

The study was undertaken in Erzurum conditions between 2013 and 2014. The objective of this study was to determine the effect of different planting term (I:25 May, II:10 Jun, III:1 August, IV:15 August) on plant growth and yield of Amigos, Eros, Davos endive cultivars. In this study, marketable yield, plant weight, plant height, plant diameter and stem diameter were investigated. According to results of the study, the effects of different planting term on endive were different based on cultivars in Erzurum conditions. The highest marketable yield (3927,39 kg da⁻¹) was obtained from Amigos cultivar in II. planting term. In addition, marketable yield and plant weight increased in II. planting term for all of the endive cultivars. Plant height, plant diameter and stem diameter were different according to planting term and cultivars. As a result of this study, endive production should be suggested as an alternative product for Erzurum conditions. Especially, it is thought to be taken high yield with planting in June period.

Keywords

Erzurum , endive , yield , plant growth

References

• Alan, 1989. Farklı ekim zamanlarının Erzurum’da yetiştirilen bezelye (Pisum sativum L.)’de bitki gelişmesi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 20(1):31-41.
• Alan, R., Padem, H., Güvenç, İ., 1992. Bazı turp çeşitlerinin Erzurum koşullarında adaptasyonu üzerine bir araştırma. Türkiye 1. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 2:125-129.
• Anonim, 2014-a. www.http://en.wikipedia.org/wiki/endive (Erişim: Eylül 2014).
• Anonim, 2014-b. www.agaclar.net/agaclar.net/bitkidünyası/sebzeler.html (Erişim: Kasım 2014).
• Anonim, 2014-c. www.greenada.com (Erişim: Kasım 2014).
• Apan, H., 1971. Erzurum şartlarında yetiştirilmeye elverişli sebze tür ve çeşitlerinin tespiti ile bunların morfolojik, pomolojik, vasıfları ve mahsuldarlıkları üzerinde araştırmalar. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No:40, 105s.
• Decoteau, D.R., 2000. Vegetable Crops. Prentice-Hall, Inc. USA.
• Eminağaoğlu, H., 2011. Erzurum koşullarında farklı yetiştirme zamanlarının pırasa (Allium porrum L.) ve taze bezelye (Pisum sativum L.) çeşitlerinde verim, kalite ve gelişmelerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Erzurum.
• Günay, A., 2005. Sebze Yetiştiriciliği. İzmir, 2:251-255.
• Maynard, D.N., Hochmuth, G.J., Vavrina, C.S., Stall, W.M., Kucharek, T.A., Stansly, P.A., Taylor, T.G. Smith, S.A., Smajstrla, A.G., 1999. Lettuce, endive, escarole production in Florida. Horticultural Sciences Department, Florida Cooperative Extension Service, Institute of Food and Agricultural Sciences, University of Florida. Fact Sheet AE-200 Circular 1099 Bulletin 52 SS-AEG-18 SP-197.
• Padem, H., Güvenç, İ., 1987. Farklı dikim zamanlarının kırmızı baş lahanada bitki gelişmesi verim ve bazı kalite özelliklerine etkisi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 28(3):405-412.
• Padem, H., Alan, R., Dursun, A., 1996. Farklı dikim zamanlarının bazı karnabahar (Brassica oleracea var. botrytis L.) çeşitlerinde bitki gelişmesi, verim ve bazı kalite özelliklerine etkisi. GAP 1. Sebze Tarımı Sempozyumu, 07-10 Mayıs 1996, Şanlıurfa, 113-121.
• Rewoska, E., Jurga-Szlempo, B., 2011. Influence of Growing Date ant Plant Density on the Yield of Endive (Cichorium endivia L.) Acta Sci. Pol., Hortorum Cultus, 10(1):13-21.
• Song, Y., Ren, J., Wang, Y., 2009. Effects of different sowing time and planting density on yield and qualitiy of endive (Cichorium endivia L.) Journal of Zhangkai University of Agricultura and Engineering.
• http://en.cnki.com.cn/article_en/cjfdtota l-znjx200903007. htm (Erişim: Ocak 2015).
• Sönmez, U., 2007. Farklı dikim zamanlarının Brüksel lahanası (Brassica oleracea var. gemmifera) çeşitlerinde gelişme verime etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı, Erzurum.
• SPSS, 2010. SPSS 18.0 Base user’s guide. Prentice Hall.
• TUİK, 2015. http://www.tuik.gov.tr/ (Erişim: Ocak 2015).
• Uğur, A., Bozokalfa, M.K., Eşiyok, D., 2004. Farklı hasat dönemleri ve azot uygulamalarının edivde (Cichorium endivia L.) verim ve kalite özellikleri üzerine etkisi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 41(2):1-8.
• Uklanska-Pusz, CM., Adamczewska-Sowinska, K., 2011. Yield and nutritive value of selected endive cultivars grown for spring and autumn harvest. Folia Hort., 23(2):111-118.
• Yaralı, F., 2005. Farklı dikim zamanlarının değişik brokoli (Brassica oleracea L. var. Italica) çeşitlerinde bitki gelişmesi ve verime etkisi. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Erzurum.