Topraksız Tarımda Bitki Besleme ve Kullanılan Besin Solüsyonları

Year 2016, Volume: 45 Issue: (Özel Sayı 1) 7. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 435 - 439, 31.03.2016

Leyla Eken , Uğur Şirin

Abstract

Topraksız tarımın esası, bitki büyüme ve gelişmesini sağlayan makro ve mikro besin elementlerinin bir uyum ve uygun dozlarda bitki kök bölgesine eriyik şeklinde uygulanması esasına dayanır. Büyüme ve gelişme için optimum koşulların sağlanması ancak uygun iklim koşullarının sağlanmasına ve çok iyi makro/mikro element dengesi sağlanmış besin solüsyonlarının kullanımına bağlıdır. Besin solüsyonlarının içerikleri bitkilerin gelişme dönemlerine, yetiştirme mevsimine, tür ve çeşitlere göre değişkenlik göstermelidir. Sebze, süs bitkisi ve meyve türlerinin topraksız yetiştiriciliğinde, genel amaçlı kullanım özellikleri taşıyan, Hoagland, Hewitt, Schwarz gibi araştırmacılar tarafından geliştirilen besin solüsyonları yoğun olarak kullanılmaktadır. Ancak bitki tür ve çeşitlerinin farklı besin element ihtiyaçları vardır ve besin elementlerine karşı gösterdikleri tepkiler değişkenlik göstermektedir. Bu nedenle kullanılan besin solüsyonlarının içerikleri oldukça büyük önem taşımaktadır. Uygun besin elementlerinin ve dozlarının kullanılmaması durumunda, bitkilerde besin elementlerinin fazlalığından yada yetersizliğinden kaynaklı, anormal gelişmeler oluşabilmektedir. Besin solüsyonlarında kullanılan elementlerin dozlarının iyi ayarlanamaması bitki için uygun pH ve EC’nin sağlanamamasına, antogonistik etkilerin ortaya çıkmasına neden olabilir. Amacına uygun, sağlıklı bitki gelişimleri ve verim değerlerinin elde edilebilmesi için her türe özgü besin solüsyonlarının hazırlanması gereği ortaya çıkmıştır. Bu bağlamda, son yıllarda yapılan çalışmalarda türe hatta çeşitlere özgü besin solüsyonlarının oluşturulması amaçlanmış ve bu çalışmada farklı türler için kullanılan besin solüsyonu içeriklerinin ortaya konulması amaçlanmıştır.

Keywords

Besin solüsyonu , gübreleme , topraksız tarım , bitki besleme

Plant Nutrition and Nutrient Solutions in Soilless Culture

Abstract

The basis of the soilless culture, depends on the applying macro and micro nutrient elements as a solution to plant root zone, which provide plant growth and development, with a harmonization and appropriate doses. Ensuring optimum conditions for plant growth and development base on to ensure the suitable climate conditions and to the use of nutrient Solutions provided very good macro i micro-elements balance. The contents of the nutrient solutions should show variability according to the plant growth period, growing seasons, plant species and varieties. In soilless culture of vegetables, ornamental plants and fruit species, nutrient Solutions which have general usage purpose properties developed by researchers like Hoagland, Hewitt, Schwarz, are used extensively. However, plant species and varieties have different nutrient needs and their reaction against nutritional elements varies. Therefore, the contents of the used nutrient Solutions have a great importance. In case of using unsuitable nutrient elements and the dose, abnormal growth in plants originated from the excess or deficiency of nutrient elements, can occur. Not adjusting the dosage of the elements which used in nutrient Solutions well, and failing to provide proper pH and EC for the plant would cause to occur antagonistic effects. Proper for the usage purpose, and to achieve healthy plant growth and yield value it is needed to prepare special nutrient Solutions for each species. In this context, in studies conducted in recent years, it is aimed to compose special nutrient solution formulations for species even varieties. In this study, it is aimed to present reveal the contents of nutrient Solutions used for the different species.

Keywords

Nutrient solution , fertilization , soilless culture , plant nutrition

References

• Abak, K., Çelikel, F.G., 1994. Comparison of some Turkish originated organic substrates for tomato soilless culture. Acta Hort., 336:437-444.
• Burrage, S.W., 1999. The nutrient film technique (NFT) for crop production in the Mediterranean Region. Acta Hort. 491:301-306.
• Cooper, A., 1988. 1. The system 2. Operation of the system. In: The ABC of NFT. Nutrient Film Technique, 3-123, Grower Books (Ed.), ISBN 0901361224, London, England.
• Graves, C.J., 1983. The Nutrient Film Technique. Horticultural Reviews, Vol.5.
• Gül, A., Tüzel, İ.H., Tuncay, Ö., İrget, M.E., Eltez, R.Z., Düzyaman, E., 1998. Torba kültürü ile yapılan sera hıyar yetiştiriciliğinde açık ve kapalı sistemlerin bitki gelişimi, verim, su ve gübre kullanımına etkileri üzerine araştırmalar. Tübitak-Togtag, 1512, İzmir.
• Gül, A., 1999. Investigations on the effects of media and bag volume on cucumbers. Proc. of Coll. on Protected Cultivation in the Mediterranean Region. Ciheam-Options Mediterraneannes, 31:371-378.
• Gül Aydoğan N., 2000. Topraksız ortamlarda kavun yetiştiriciliğinde torba özelliklerinin verim ve kaliteye etkileri üzerine araştırmalar. Doktora Tezi. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Gül, A., Tüzel, Y., Tüzel, İ.H., Eltez, R.Z., Meriç, M.K., Akat, Ö., Demirelli, A., 2001. Ülkemiz seracılığına uygun topraksız yetiştirme sistemlerinin geliştirilmesi. Proje No:98/BİL/023, İzmir.
• Gül, A., 2008. Topraksız tarım. Hasat Yayıncılık Ltd. Şirketi.
• Ghehsareh, A.M., Khosravan, S., Shahabi, A.A, 2011. The effect of different nutrient Solutions on some growth indices of greenhouse cucumber in soilless culture. J. Plant Breeding and Crop Science, 3(12):321-326,
• Hail, D.A., Wilson, G.C.S., McGregor, A.J., 1984. Scots grow tomatoes in perlite. Grower, 17 May 1984, 23-24.
• Hewitt, E.J., 1966. Sand and water culture methods used in the study of plant nutrition. Technical Comm. No:22. Ed. Commonveld Agr. Bureaux. Far. Royal. 547s.
• Hoagland, D.R., Arnon, D.I., 1950. The water culture methods for growing plants without soil. Calif. Agric. Exp. Stn. Circ. 347, 39s.
• Jones, Jr. J.B., 1983. A guide for the hydroponic & soilless culture grower, Timber Press, Oregon, 124s.
• Kaçar, B., Katkat, A.V., 1998. Bitki Besleme. Uludağ Üniversitesi Güçlendirme Vakfı, Yayın No:127, Vipaş Yayın No:3, Bursa.
• Kılınç, S.S., 2005. Katı ortam kültürü ile yapılan incir fidanı yetiştiriciliğinde farklı besin eriyiği formülasyonlarının fidan kalitesi üzerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Adnan Menderes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Aydın.
• Knop, 1865’e atfen Sevgican, A., 1999.
• Linardakis, D.K, Manios, B.I., 2005. Hydroponic culture of strawberries in perlite, Perlite plant guide 12, Perlite Institute, Inc., Harrisburg, Pa.
• Maas, E.F., Adamson, R.M., 1978. Soilless culture of commercial greenhouse tomatoes.
• Öztekin, G.B., 2002. Kapalı sistem topraksız fasulye yetiştiriciliğinde farklı besin eriyiklerinin verim üzerine etkileri. Yüksek Lisans Tezi. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Resh, M.H., 1991. Hydroponic food production: A definitive guide book of soilless food growing methods. Woodbridge Press Publishing Comp., ISBN:0880071710, 295-305, USA.
• Saygılı, L., 2012. Lilium yetiştiriciliğinde farklı agregatların ve besin solüsyonlarının kullanım olanakları. Yüksek Lisans Tezi. Adnan Menderes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Aydın.
• Sevgican, A., 2003. Örtüaltı sebzeciliği (topraksız tarım). Cilt 2. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No:526, İzmir.
• Steiner, A.A., 1984. The universal nutrient solution. Proceedings of IWOSC 1984, 6. International Congress on Soilless Culture, ISSN 9070976048, 633-650, The Netherlands.
• Şirin, U., 2011. Effects of different nutrient solution formulations on yield and cut flower quality of gerbera (Gerbera jamesonii) grown in soilless culture system. African Journal of Agricultural Research 6(21):4910-4919.
• Van Os, E.A., 1995. Engineering and Environmental Aspects of Soilless Growing Systems. Acta Hort., 396:25-32.
• Varış, S., 1991. Sera sebzelerinin perlit doldurulmuş torbalarda topraksız yetiştirilmeleri. Trakya Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No:128, 15s.
• Verdonck, O., 1991. Horticultural substrates. 21. Int. Course on Vegetable Production, Wageningen, 95s.
• Vemooij, C.J.M., 1992. Reduction of environmental pollution by recirculation of drain water in substrate cultures. Acta Hort., 303:9-13.
• Winsor, G., Schwarz, M., 1990. Soilless culture for horticultural crop production. FAO Plant Production and Protection. Paper No:101, Rome. 188s.