Kivi (Actinidia spp.) Islah Programındaki Bazı Çeşit Adaylarının Meyve Özellikleri

Year 2016, Volume: 45 Issue: (Özel Sayı 1) 7. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 642 - 646, 31.03.2016

Kemal Abdurrahim Kahraman , Arif Atak , Yeşim Doyğacı , Gülhan Gülbasar Kandilli

Abstract

Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü’nde yürütülen kivi ıslah programı Hort16A, Jintao, Hayward, Topstar çeşitleri ve 17684 kivi tipinden elde edilen çöğürler ile başlamıştır. Daha sonra bu çöğürler içerisinden bir seleksiyon çalışması yapılmıştır. Bu seleksiyon çalışmasında 2013 yılında 133 farklı dişi tip, 2014 yılında ise 166 farklı dişi tipin meyve özellikleri incelenmiştir. Araştırmada ön plana çıkan kivi tipleri; HO-8, B-13, B-19, B-20, B-25, B-36, J-284 ve TH-9’dur. TH-9 dışındaki ön plana çıkan tiplerin tamamı Hayward’dan daha erkenci ve sarı meyve eti rengine sahiptir. Bununla birlikte, J-284 kivi tipinin çekirdek evi etrafında belirgin bir kırmızılık bulunmaktadır. Ortalama meyve ağırlıkları bakımından 2013 ve 2014 yıllarında B-13, TH-9, TH-94, HO-140, HO-2, HO-8 ve B-20 tipleri ön plana çıkmıştır. 2014 yılında yapılan duyusal analizde sırasıyla B-36, HO-8 ve J-284 tipleri en yüksek puan alan tipler olmuştur. Bu ıslah çalışmasının ilk sonucunda HO-8, B-13, B-19, B-20, B-25, B-36, J-284 ve TH-9 kivi tipleri çeşit adayı olarak ön plana çıkmıştır.

Keywords

Kivi , Actinidia spp. , ıslah , seleksiyon , pomoloji

Fruit Characteristics of Some Kiwifruit (Actinidia spp.) Cultivar Candidates in Breeding Program

Abstract

Kiwi breeding program was started by Atatürk Horticultural Central Research Institute with Hort16A, Jintao, Hayward, Topstar cultivars and 17684 type seedlings. Then a selection study was continued with these hybrids. In selection study, fruit characteristics of 133 different female plants in 2013 and also fruit characteristics of 166 different female plants analyzed in 2014. HO-8, B-13, B-19, B-20, B-25, B-36, J-284 and TH-9 types determined as promising kiwifruit types. Ali types except TH-9 earlier than Hayward also have yellow flesh color. a J-284 has an obvious redness around the core. B-13, TH-9, TH-94, HO-140 HO-2, HO-8 and B-20 types had been highest fruit weight in 2013 and 2014 years. In sensory evaluation conducted in 2014 respectively, B-36, HO-8 and J-284 type has been the highest scored types. HO-8, B-13, B-19, B-20, B-25, B-36, J-284 and TH-9 types are selected cultivar candidate as a first result of this breeding program.

Keywords

Kiwifruit , Actinidia spp. , breeding , selection , pomology

References

• Beaudry, C., Raghavan, G.S.V., Ratti, C., Rennie, T.J., 2004. Effect of four drying methods on the quality of osmotically dehydrated cranberries. Drying Technology, 22(3):521-539.
• Chun, H.H., Kim, M.S., Chung, K.S., Won, M., Song, K.B., 2012. Dehydration of blueberries using maltodextrin and the physicochemical properties of dried blueberries. Hort. Environ. Biotechnol., 53(6):565-570.
• Ferguson, A.R., Bollard, E.G., 1990. Domestication of the kiwifruit. kiwifruit Science and management. In: Warrington I.J., Weston, G.C. (Eds.). New Zealand Society For Horticultural Science, 165-246, Auckland.
• Fukuda, T, Suezawa, K., Katagiri, T., 2007. New kiwifruit cultivar “Sanuki Gold”. ISHS Acta Horticulturae 753:6 International Symposium on Kiwifruit. Rotorua, New Zealand.
• Hongwen, H., Shengmei, W., Renhuang, H., Zhengwang, J., Zhonghui, Z., 2002. ‘Jintao’ a novel, hairless, yellow-fleshed kiwifruit. HortScience 37(7):1135-1136.
• Li, J., Wang, X., Mo, L., Li, R., Liang, M., 2003. A new kiwifruit cultivar “Shimei” from Actinidia deliciosa. ISHS Acta Horticulturae 610:V International Symposium on Kiwifruit. Wuhan, China.
• Liu, X., Yao, C., Long, Z., Fan, X., Zhang, R., Zheng, S., 2003. “G3”-An early maturing selection of Actinidia deliciosa. ISHS Acta Horticulturae 610:V International Symposium on Kiwifruit. Wuhan, China.
• Lowe, R.G., Marsh, H.D., McNeilage, M.A., 1999. http://www.freepatentsonline.eom/pp11066.pdf (Erişim: Temmuz 2015).
• Ming, X., Jiang, G.H., Chen, X.X., Gao, X.Z., 1991. Selection and breeding of kiwifruit in China. Second International Symposium on Kiwifruit. Acta Horticulturae Number 297, 1:57-60 Palmerston North, New Zealand.
• TÜİK, 2015, Türkiye İstatistik Kurumu, Bitkisel Üretim İstatistikleri 2013 (Erişim: Ocak 2015).
• Yalçın, T., 1999. Kivi Yetiştiriciliği. Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü, Yayın No:76, Yalova.
• Wang, M., Li, M., Meng, A., 2003. Selection of a new red-fleshed kiwifruit cultivar “Hongyang”. ISHS Acta Horticulturae 610: 5. International Symposium on Kiwifruit. Wuhan, China.