Farklı Prunus Klon ve Çöğür Anaçlarının Bazı Kayısı Çeşitleriyle Aşı Uyuşma Düzeylerinin Belirlenmesi

Year 2000, Volume: 29 Issue: 1-2, 81 - 89, 31.12.2000

Mehmet Baş Sevgi Paydaş

Abstract

Araştırmada, ikisi çöğür (Kayısı, Nemaguard) ve üçü klon (Myrobalan GF-31, Kayısı Eriği ve Pixy) olan beş farklı Prunus anacına, ikisi kurutmalık (Kabaaşı, Hacıhaliloğlu) ve beşi sofralık (Aprikoz, Karacabey, Beliana, Rouge du Roussillon ve Joubert Foulon) olan yedi kayısı çeşidi aşılanarak erken dönemde aşı uyuşma durumları belirlenmeye çalışılmıştır. Aşılamadan 1, 4 ve 16 ay sonra aşı yerinden örnekler alınarak bunlardan mikroskobik ve makroskobik kesitler elde edilmiştir. Bu kesitlerde aşı birleşme yerindeki dokular incelenerek fidanlık aşamasında aşı uyuşma düzeyleri belirlenmiştir. Üzerinde çalışılan 35 kombinasyondan kayısı ve Kayısı Eriği’nin anaç olarak kullanıldığı aşı kombinasyonları (Beliana/Kayısı Eriği hariç) çok iyi uyuşan aşılar olarak belirlenmiştir. Beliana/Kayısı Eriği, Kabaaşı/GF-31, Aprikoz/GF-31, Kabaaşı/Nema-guard, Aprikoz/Nemaguard, Karacabey/Nemaguard ve Pixy’nin anaç olarak kullanıldığı tüm kombinasyonlar iyi uyuşan aşıları temsil etmektedir. Joubert Foulon/Nemaguard, Hacıhaliloğlu/GF-31 ve Joubert Foulon/GF-31 kombinasyonlarında bazı uyuşmazlık sorunlarının bulunduğu gözlenmiştir. Hacıhaliloğlu/Nema-guard, Beliana/Nemaguard, Rouge du Roussillon/Nemaguard, Karacabey/GF-31, Beliana/GF-31 ve Rouge du Roussillon/GF-31 aşılarında ise birçok olumsuzluklar nedeniyle ciddi uyuşmazlık sorununun olduğu belirlenmiştir.

Keywords

Prunus Klon , Çöğür Anaçları , Kayısı , Aşı Uyuşması

Determining of The Graft Compatibility Status of Different Prunus Clonal and Seedling Rootstocks With Some Apricot Cultivars

Abstract

This study was conducted, at the Atatürk Central Horticultural Research Institute, to determine the compatibility status of 2 dried (Kabaaşı and Hacıhaliloğlu) and 5 table apricot cultivars (Aprikoz, Karacabey, Beliana, Rouge du Roussillon, and Joubert Foulon) grafted on 2 seedling (apricot and Nemaguard) and 3 clonal Prunus rootstocks (Myrobalan GF-31, Kayısı Eriği, and Pixy) in early stage of growth. 1, 4, and 16 months after grafting, longitudinal and transverse sections of graft unions were examined under microscope to observe developments and differentiation in tissues. Also, 16 months after grafting, longitudinal sections of all graft unions were observed by bare eye. The best graft unions were obtained from the combinations of apricot seedling and Kayısı Eriği with all apricot cultivars, except Beliana/Kaysı Eriği. KabaaşıGF-31, Aprikoz/GF-31, Kabaaşı/Nemaguard, Aprikoz/Nemaguard, Karacabey/Nemaguard, Beliana/Kayısı Eriği, and all apricot combinations with Pixy gave moderate grafting union. Some incompatibility problems occurred with Joubert Foulon/Nemaguard, Hacıhaliloğlu/GF-31, Joubert Foulon/GF-31 combinations. However, Hacıhaliloğlu/Nemaguard, Beliana/Nemaguard, Rouge du Roussillon/Nemaguard, Beliana/GF-31, Rouge du Roussillon/GF-31, and Karacabey/GF-31 combinations were determined to be fully incompatible.

References

• Audubert, A., M. Edin et A. Garcin, 1993. Porte-Greffe de l’Abricotier. Un Choix.qui.s’élargit. Techniques. Infos-Ctifl No:89, pp:23-28.
• Crossa-Raynaud, P., J.M. Audergon, 1987. Apricot Rootstocks, (Eds: C.R. Rom, F.R. Carlson). Rootstocks for Fruit Crops. John Wiley Sons. New York, pp:295-320.
• Damiano, C., F. Monastra, 1982. A Study of the Combability of Certain Apricot Varieties Grafted on Several Rootstocks. Acta Hort. No:121, pp:283-288.
• Deloire, A., C. Hebant, 1983. Histophysiological Study of the Graft Union of Compatible and Incompatible Prunus Combinations. Hort. Abst. 53(7):4845.
• Edizer, Y., 1994. İdris Anaçlarının Bazı Kiraz Çeşitleriyle Uyuşma Durumları Üzerinde Araştırmalar (Doktora Tezi). Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir, 118s.
• Ermel, F.F., A.M. Catesson, J.L. Poessel, 1995. Early Histological Diagnosis of Apricot/Peach× Almond Graft Incompatibility: Statistical Analysis of Data From 5-Month-Old Grafts. Acta Hort. 384:497-503.
• Errea, P., A. Felipe, 1992. Comportamiento del Albaricoquero ‘Moniqui’ Injertado Sobre Distintos Patrones. Informacion Técnica Economica Agraria, 88(3):183-192.
• Errea, P., A. Felipe, 1993. Compatibilidad de Injerto en Albaricoquero (Prunus armeniaca L.). Investigacion Agraria Produccion y Proteccion Vegetales, 8(1):67-77.
• Errea, P., A. Felipe, M. Herrero, 1994. Graft Establishment between Compatible and Incompatible Prunus spp. Jour of Experimental Botany, 45(272):393-401.
• Hartmann, H.T., D.E. Kester, 1983. Plant Propagation, Principles and Practices. 4. Edition. Printice-Hall Inc. New Jersey, 727p.
• Hepaksoy, S., 1994. Ayva Anaçlarının Armut Çeşitleri ile Uyuşma Durumları Üzerinde Araştırmalar (Doktora Tezi). Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir. 123s.
• Herrero, J., 1951. Studies of Compatible and Incompatible Graft Combinations with Special Reference to Hardy Fruit Trees. Repr. Jour. Hort. Sci. 26(3):186-237.
• İnce, H.H., 1989. Bitki Preperasyon Teknikleri. Ege Üniversitesi Fen Fakültesi, İzmir, Yayın No:127, 94s.
• Mosse, B., 1962. Graft Incompatibility in Fruit Trees. Commonwealth Agricultural Bureaux, England, 36p.
• Ozban, N., Ö. Özmutlu, 1994. Mikro-preperasyon Yöntemleri. İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi, İstanbul, Yayın No:232, 171s.
• Özçağıran, R., 1974. Meyve Ağaçlarında Anaç ile Kalem Arasındaki Fizyolojik İlişkiler. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi, İzmir, Yayın No:243, 45s.
• Sass, J.E., 1964. Botanical Micro-technique. 3. Edition. The Iowa State University Press. Ames Iowa, USA. 228p.
• Seferoğlu, H.G., 1991. Badem, Kayısı ve Erik Anaçlarının Bazı Erik Çeşitleriyle Uyuşma Durumları Üzerinde Araştırmalar (Doktora Tezi). Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir. 133s.
• Simons, R.K., 1987. Compatibility and Stock-Scion Interactions as Related to Dwarfing, (Eds: C.R. Rom, F.R. Carlson). Rootstocks for Fruit Crops. John Wiley Sons., New York, USA, pp:79-106.
• Tshokoeva, M.D., R.V. Tsonev, 1995. Compatibility of Rootstocks and Scion in Apricot Trees. Acta Hort. No:384, pp:471-475.
• Ünal, A., 1984. Ayva Anaçlarının Bazı Armut Çeşitleriyle Uyuşma Durumları Üzerinde Araştırmalar. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 21(3):141-155.
• Ünal, A., 1992. Şeftali Çöğür Anaçlarının Bazı Badem, Erik ve Şeftali Çeşitleriyle Oluşturduğu Aşı Kombinasyonlarında Aşı Yerlerinin Anatomik Yapısının Özellikleri ile İlgili Bir Araştırma. 1. Uluslararası Bahçe Bitkileri Kongresi, C.1, İzmir, s:41-44.
• Vachun, Z., 1995. Rootstocks for Apricot The Current Situation and Main Problems. Acta Hort. No:384, pp:459-465.
• Vardar, Y., 1987. Botanikte Preperasyon Tekniği. 2. Baskı. Ege Üniversitesi Fen Fakültesi, İzmir, Yayın No:1, 66s.