Comparison The Greenhouse Potential of Turkey and Diyarbakır

Year 2022, Volume: 51 Issue: (Özel Sayı 1) 13. Sebze Tarımı Sempozyumu, 273 - 280, 19.12.2022

Vedat Pirinç , Erhan Akalp

Abstract

The food demand has increased due to the rapid increasing of world’s population and the climate change. One of the ways to meet this need is seen to apply greenhouse cultivation. In the past, it was difficult to access fresh vegetables and fruits out of the growing season, due to this fact, people consumed the vegetables by freezing or drying, and this consumption pattern has decreased with the development of greenhouse cultivation. Greenhouse cultivation is considered as a system where growing takes place under controlled conditions out of season in closed structure. This growing is becoming increasingly common in our country and the world where the climate is suitable. Greenhouse cultivation is become more common while comparing with the past in Diyarbakır. Encouragements and financial supports have increased in the Region to apply greenhouse cultivation in Diyarbakır’s conditions. In this study, it is aimed to compare the advantages and disadvantages of greenhouse production in Turkey and Diyarbakır according to statistical data. Turkey’s total greenhouse areas; 805.159 decares and Diyarbakir has 190 decares of greenhouses and this constitutes 0.02% of all areas in the country. The main reason of this low value is thought to have unsuitable climatic factors and this situation restricts greenhouse cultivation in the region. However, the investments and incentives given by Official Institutions; increased the greenhouse cultivation in the region. While tomato is the most grown vegetable in greenhouse cultivation in the country, it is seen that cucumber with a shorter vegetation period is most grown vegetable in the province. Yield values of cucumber and tomato in greenhouse cultivation in the region were slightly higher than Turkey averages. According the data obtained at the end of the study, in case of determining the suitable species and varieties for greenhouse growing by using economical heating systems; It seems possible to develop a sustainable greenhouse cultivation in the Region.

Keywords

Greenhouse , vegetable , potential , Turkey , Diyarbakir

Türkiye ve Diyarbakır Örtüaltı Potansiyelinin Karşılaştırılması

Abstract

Dünya nüfusunu hızla artması ve etkisini iyice hissettiren iklim değişikliği nedeniyle gıda ihtiyacına duyulan talep artmıştır. Bu ihtiyacın karşılanabilmesinin yollarından bir tanesi de örtüaltı tarımının uygulanması olarak görülmektedir. Geçmişte mevsimi dışında taze sebze -meyveye erişimin güç olması veya sebzeleri dondurarak ya da kurutarak tüketim alışkanlığı, örtüaltı tarımının gelişmesi ile beraber bu tüketim modeli de azalmıştır. Örtüaltı yetiştiriciliği, mevsimi dışında kontrollü şartlarda üretimin gerçekleştiği bir sistem olarak değerlendirilmektedir. Bu yetiştiricilik ülkemizde ve Dünya’da iklimin uygun olduğu bölgelerde giderek yaygınlaşmaktadır. Diyarbakır ili örtüaltı tarımı açısından geçmişe göre yaygınlık kazanmıştır. Örtüaltı tarımının Diyarbakır şartlarında da uygulanabilmesi için ilde seracılık başta olmak üzere örtüaltı sebze yetiştiriciliğine teşvik ve destekler artış göstermiştir. Bu çalışmada, Türkiye ve Diyarbakır’daki mevcut örtüaltı üretiminin istatistiki verileri ışığında karşılaştırılarak avantaj ve dezavantajlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Türkiye toplam örtüaltı alanları; 805.159 dekar olup Diyarbakır sahip olduğu 190 da örtüaltı alanı ile Ülkemizdeki tüm alanların %0.02’lik kısmını oluşturmaktadır. Bu değerin oldukça düşük olmasının başlıca nedeni iklimsel faktörlerin uygun olmaması düşünülmekte ve bu durum bölgede örtüaltı yetiştiriciliğini kısıtlamaktadır. Ancak konu ile ilgili resmi kurumlar tarafından yapılan yatırım ve verilen teşvikler; bölgede örtüaltı yetiştiriciliğini artırmıştır. Domates örtüaltı yetiştiriciliğinde ülkede ilk sırayı alırken, ilde ise vejetasyon süresi daha kısa olan hıyarın ilk sırayı aldığı görülmektedir. Bölgede örtüaltı hıyar ve domates yetiştiriciliğindeki verim değerleri, Türkiye geneline göre biraz daha yüksek çıkmıştır. Çalışma sonunda elde edilen veriler ışığında, örtüaltına uygun tür ve çeşitlerin belirlenmesi ve ekonomik ısıtma sistemlerinin kullanılması durumunda; sürdürülebilir bir örtüaltı yetiştiriciliğinin bölgede gelişmesi mümkün görünmektedir.

Keywords

Örtüaltı , sebze , potansiyel , Türkiye , Diyarbakır

References

• Akın, S., Kara, A., Pirinç, V., Aktürk, Z. 2018. Diyarbakır’da sera işletmelerinin durum analizi. Dicle Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 7(2):95-101.
• Anonim, 2020-a. https://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler_istatistik.aspx?m=dıyarbakır (Erişim:28.09.2022).
• Anonim, 2020-b. Şanlıurfa ili Karaali ve Tuzluca köylerinde 1000 dekar jeotermal sera fizibilite raporunun hazırlanması, 294s.
• Anonim, 2020-c. Tarım ve Orman Bakanlığı Faaliyet Raporu. 342s.
• Anonim, 2021-d. Diyarbakır ili jeotermal sera yatırımı ön fizibilite raporu. 42s.
• Anonim, 2022-f. http://www.diyarbakir.gov.tr/diyarbakir-da-doga-ve-insan (Erişim:01.12.2022).
• Milivojevic, M., Martinovic, M. 2003. Utilization of geothermal energy in Serbia. Proceedings of the International Geothermal Conference IGC-2003 Reykjavik, September 2003, Session 10, 37p.
• Pirinç, V., Yılmaz, C., Tolucan Eyüp, N.K. Sema, 2017. Diyarbakır ili Bismil ilçesi örtüaltı yetiştiriciliği potansiyeli. 7. Ulusal Tarım Öğrenci Kongresi, (03-05.05.2017).
• Sevgican, A. 1989. Örtüaltı sebzeciliği. Tarımsal Araştırmaları Destekleme ve Geliştirme Vakfı.
• TUİK, 2021. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=92&locale=tr (Erişim:01.12.2022).
• Tüzel, Y., Öztekin, G.B., Karaman, İ. 2010. Serik ilçesindeki modern ve geleneksel sera işletmelerinin üretici özellikleri, sera yapısı ve sebze üretim teknikleri bakımından karşılaştırılması. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 47(3):223-230.
• Yüksel, A.N., Yüksel, E. 2012. Sera yapım tekniği. Hasad Yayıncılık, 5. Baskı, s:74.