Soğan Tohumlarında Tohum Gücünün Belirlenmesinde Radisil Çıkış Testinin Kullanımı Üzerine Bir Araştırma

Year 2022, Volume: 51 Issue: (Özel Sayı 1) 13. Sebze Tarımı Sempozyumu, 365 - 371, 19.12.2022

İlkay Dinç Özlem Alan

Abstract

Radisil çıkış (RÇ) testi, mısır, turp, buğday ve kanola türleri için ISTA (Uluslararası Tohum Testleri Birliği) tarafından onaylanmış bir tohum gücü testidir. Soğan için onaylanmış tohum gücü test yöntemi bulunmamakta ve küçük tohumlu türler için tavsiye edilen kontrollü bozulma (KB) testi kullanılmaktadır. Bu çalışmada, 9 farklı soğan tohum partisinde, 20℃ ve 12℃’de yapılan RÇ testlerinin soğan tohum partilerinin tohum gücünün belirlenmesinde etkinliğinin araştırılması amaçlanmıştır. Bu amaçla, tohum partilerinde, standart çimlenme testi (20℃), düşük sıcaklık çimlenme testi (12℃), 20℃ ve 12℃’de RÇ testi ve KB testi gerçekleştirilmiş ve tarla çıkış testi ile korelasyona tabi tutulmuştur. 20℃ RÇ testinde, 138. (r=0.516**) ve 146. saat sayımlarının (r=0.529**) tarla çıkışlarındaki varyasyonun sırasıyla %41.7 ve %43.3’ünü; 12℃ RÇ testinde, 162. (r=0.600**) ve 170. saat sayımlarının (r=0.599**) tarla çıkışlarında ki varyasyonun sırasıyla %46.6 ve %50.6’sını açıklayabildiği tespit edilmiştir. KB testi normal çim (r=0.714**) oranlarının tarla çıkışlarındaki varyasyonun %81.8’ini açıkladığı belirlenmiştir. Sonuç olarak, hızlı ve pratik bir yöntem olması açısından, soğan tohum partilerinin tarla çıkışlarının tahmininde ve tohum lotları arasındaki tohum gücü farklılıklarının belirlenmesinde, 20℃ RÇ testinde, 138. ve 146. saat sayımlarının; 12℃ RÇ testinde 162. ve 170. saat sayımlarının kullanılabileceği sonucuna varılmıştır.

Keywords

Soğan , tohum gücü , tarla çıkışı , kontrollü bozulma , radisil çıkış testi

A Research on Using The Radicle Emergence Test to Determine Seed Vigour in Onion Seed Lots

Abstract

The radicle emergence (RE) test is validated as vigour test by ISTA (International Seed Testing Association) for maize, radish, wheat and oil seed rape. There is no validated vigor test for onions and controlled deterioration (CD) test (recommended for small-seeded species) is used. This study was conducted to determine effectiveness of RE test (20℃ and 12℃) in prediction of field emergence (FE) of nine onion seed lots. Standard germination test (20℃), low temperature germination test (12℃), RE test (20℃ and 12℃), CD test was done at seed lots and correlated with FE. FE was highly correlated with the counts of RE (at 20℃) for 138 and 146 hours (r=0.516** and r=0.529**) and accounted for 41.7 and 43.3%of the variation in FE, respectively. A single count of RE taken after 162 (r=0.600**) and 170 hours (r=0.599**) at 12℃ were predictive of FE (R²=46.6 and 50.6, respectively). Germination after CD for the onion seed lots was highly correlated (r=0.714, p≤0.01) with FE (R²=81.8). Consequently at 20℃ a 138- or 146- hour count of RE; at 12℃ a 162- or 170-hour count could be used for a quick evaluation to estimate FE and determining the seed vigor differences between seed lots for onion seed lots.

Keywords

Onion , seed vigour , field emergence , radicle emergence test , controlled deterioration test

References

• Açıkgöz, N., Akbaş, M.E., Moghaddam A., Özcan, K., 1994, PC’ler için veritabanı esaslı Türkçe istatistik paketi:Tarist. 1. Tarla Bitkileri Kongresi, 24-28.04.1994, İzmir, s:264-267.
• Aka, K., 2015. Ispanak tohumluklarında tohum gücünün (vigor) belirlenmesinde kontrollü bozulma testinin kullanımı (Yüksek Lisans Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta, 49s.
• Dinç, İ., 2022. Soğan tohumlarında tohum gücünün (vigour) belirlenmesinde radisil çıkış testinin kullanımı (Yüksek Lisans Tezi). Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tohumluk Bilimi ve Teknolojisi Anabilim Dalı, İzmir, 71s.
• Demir, İ., Özden, E., Gökdaş, Z., Njie, E.S., Aydin, M., 2020. Radicle emergence test predicts normal germination percentages of onion seed lots with different cultivars and genotypes. Mustafa Kemal Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi 25(3):434-442.
• Duman, I., 2002. Soğan (Allium cepa L.) tohumlarının çimlenmesini iyileştirici farklı osmotik uygulama yöntemlerinin karşılaştırılması. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 39(2):1-8.
• Ellis, R.H., Roberts, E.H., 1980. Towards a rational basis for testing seed quality. In Seed Production (ed.P.D.Hebblethwaite), Butterworths, London, pp:605-635.
• Ermis, S., Karslıoglu, M., Ozden, E., Demir, I., 2015. Use of a single radicle emergence count as a vigour test in prediction of seedling emergence potential of leek seed lots. Seed Science and Technology, 43:308-312.
• FAO, 2019. https://www.fao.org/home/en (Erişim:10 Ekim 2021).
• ISTA, 2009. International Rules for Seed Testing. The International Seed Testing Association, Zurichstr 50, CH-8303, Bassesdorf, Switszerland.
• Küçükhüseyin, E.B., 2019. Etanolün sebze tohumlarında güç testi olarak kullanımının fide kalitesi ve diğer güç testleri ile ilişkilendirilmesi (Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 143s.
• Kolasinska, K., Szyrmer, J., Dul, S., 2000. Relationship between laboratory seed quality tests and field emergence of common bean seed, Crop Science, 40:470-475.
• Matthews, S., Powell, A.A., 1981. Electrical conductivity test. In:Perry DA (Ed), Handbook of vigour test methods, International Seed Testing Association, Zurich.
• Matthews, S., Wagner, M.H., Kerr, L., McLaren, G., Powell, A.A., 2012. Automated determination of germination time courses by image capture and early counts of radicle emergence lead to a new vigour test for winter oilseed rape (Brassica napus). Seed Science and Technology 40:413-424.
• Poyraz, N., 1997. Bazı soğan çeşitlerinde tohum gücü (vigor) özelliklerinin saptanması (Yüksek Lisans Tezi). Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitiüsü, Tekirdağ, 52s.
• TÜİK, 2020. Türkiye İstatistik Kurumu Bitkisel Üretim İstatistikleri (https://data.tuik.gov.tr/bulten/index?p=bitkisel-uretim-ıstatistikleri-2020-33737; Erişim:10 Kasım 2021).
• TÜİK, 2020. Türkiye İstatistik Kurumu Dış Ticaret İstatistikleri (https://data.tuik.gov.tr/kategori/getkategori?p=dis-ticaret-104&dil=1; Erişim:20 Kasım 2021).
• Vural, H., Eşiyok, D., Duman, İ., 2000. Kültür Sebzeleri (Sebze Yetiştirme). Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü, İzmir, 440s.