Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

NIOSH ve REBA yöntemleri kullanılarak ergonomik risk analizi vaka çalışması

Yıl 2021, , 414 - 433, 04.07.2021
https://doi.org/10.25092/baunfbed.887802

Öz

Bu çalışmada perakende sektöründe et ve tavuk ürünleri satışı yapan bir firmada, çalışanların elle kaldırma işlemlerini gerçekleştirdiği sipariş hazırlama iş istasyonunda ve müşterilere hizmetin sunulduğu reyon iş istasyonundaki çalışma duruşları gözlenmiştir. Bu kapsamda, çalışanların elle kaldırma işlemi için NIOSH kaldırma denklemi modeli, reyon kısmındaki çalışma duruşları için ise REBA yöntemi kullanılmıştır. Her iki iş istasyonunda yapılan analiz sonucunda, bu bölgelerdeki çalışmaların risk seviyelerinin yüksek olduğu belirlenmiş ve iyileştirmeye ihtiyaç olduğu sonucuna varılmıştır. Sipariş hazırlama alanında gerçekleştirilen analizde, kaldırmanın başladığı paletin yükseltilebilir bir transpalet ile değiştirilmesi gerektiği ancak bu işlemin tek başına yeterli olmayacağı, ayrıca taşınan kasaların ağırlıklarının 20 kg’dan 15 kg’a düşürülmesi gerektiği önerisi firmaya sunulmuştur. Reyon alanında gerçekleştirilen çalışma öncesinde REBA puanı ilk başta 9 olarak hesaplanmış, bu istasyonda gerçekleştirilen iyileştirmeler sonucunda ise REBA puanı 3’e düşürülmüştür. Nihai olarak çalışma ortamında kaldırma işlemi için işletmeye öneri getirilmiş, çalışma pozisyonu için ise çeşitli iyileştirmeler sağlanarak ergonomik riskler azaltılmıştır.

Kaynakça

  • https://iea.cc/what-is-ergonomics/, (20.03.2020).
  • Erkan, N., Ergonomi, Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları, Ankara, (2003).
  • Akay, D., Dağdeviren M. ve Kurt, M., Çalışma Duruşlarının Ergonomik Analizi, Gazi Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 18, 3, 73-84, (2003).
  • Atasoy Mert, E., Ergonomik risk değerlendirme yöntemlerinin karşılaştırılması ve bir çanta imalat atölyesinde uygulanması, İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanlık Tezi, T.C. ÇALIŞMA ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü, Ankara, (2014)
  • Monnington S., Quarrie C., Pinder A., ve Morris L., Development of Manual Handling Assessment Charts (MAC) for health and safety inspectors. In: McCabe T, ed. Contemporary Ergonomics, Taylor and Francis, 3–8, London, (2003).
  • Klussmann A., Steinberg U., Liebers F., Gebhardt H., Rieger MA., The key ındicator method for manual handling operations (KIM-MHO) - evaluation of a new method for the assessment of working conditions within a cross-sectional study, BMC Musculoskelet Disord, 25,11, 272, (2010).
  • https://emploi.belgique.be/sites/de fault/files/content/publications, (20.03.2020).
  • Ferreira, J., M. Gray, L. Hunter, M. Birtles and D. Riley, Development of an assessment tool for repetitive tasks of the upper limbs (ART), HSE Research Report RR707, Sudbury: HSE Books (2009).
  • Graves, R.J., Way, K., Riley,D., Lawton, C.,ve Morris,L., Development of risk filter and risk assessment worksheets for HSE guidance-Upper Limb Disorders in the Workplace 2002, Applied Ergonomics, 35, 5, 475-484, (2004).
  • Kemmlert, K., A method assigned for the identification of ergonomics hazards: PLIBEL’, Applied Ergonomics, 26, 3, 199-211, (1995).
  • Keyserling, W. M., Stetson, D. S., Silverstein, B. A. ve Brouwer, M. L., A checklist for evaluating ergonomic risk factors associated with upper extremity cumulative trauma disorders, Ergonomics, 36, 807-831, (1993).
  • Waters, T. R., Putz-Anderson, V., Garg, A. ve Fine, L. J., Revised NIOSH equation for the design and evaluation of manual lifting tasks, Ergonomics, 36, 3, 749-776, (1993).
  • Snook, S. H. ve. Ciriello, V. M., The design of manual handling tasks: revised tables of maximum acceptable weights and forces, Ergonomics, 34, 9, 1197-1213, (1991).
  • Moore J. S ve Garg, A., The strain index: a proposed method to analyze jobs for risk of distal upper extremity disorders, American Industrial Hygiene Association Journal, 56, 5, 443-458, (1995).
  • Louhevaara V. ve Suurnäkki, T., OWAS: A method for the evaluation of postural load during work, Institute of Occupational Health. Centre for Occupational Safety, Helsinki, (1992).
  • McAtamney L. ve Corlett, E. N., RULA: A survey method for the investigation of work-related upper limb disorders, Applied Ergonomics, 24, 2, 91-99, (1993).
  • Colombini, D. ve Grieco, A., An observational method for classifying exposure to repetitive movements of the upper limbs, Ergonomics, 41, 9, 1261-1289, (1998).
  • Occhipinti, E. ve Colombini, D., The occupational repetitive action (OCRA) methods: OCRA index and OCRA checklist, in N. Stanton, A. Hedge, K. Brookhuis, E. Salas and H. Hendrick (eds.) Handbook of human factors and ergonomics methods, CRC Press, 15:1-14, Boca Raton, (2005).
  • https://emploi.belgique.be/fr/publications/troubles-musculosquelettiques-serie-strategie-sobane, (20.03.2020)
  • McAtamney, L. ve Hignett, S., REBA: A rapid entire body assessment method for investigating work related musculoskeletal disorders, Proceedings, Ergonomics Society of Australia, Adelaide Conference,45-51, Glenelg, (1995).
  • Li G. ve Buckle P., Current techniques for assessing physical exposure to work-related musculoskeletal risks with emphasis on posture-based methods, Ergonomics, 42, 5, 674-695, (1999).
  • Kee, D. ve Karwowski, W., LUBA: an assessment technique for postural loading on the upper body based on joint motion discomfort and maximum holding time, Applied Ergonomics, 32, 357-366, (2001).
  • Yavuzkan, G., Kaya, K., Yağız, M., Erdem, M., ve Acar, I., Ergonomi risk analizleri yazılımlaştırılması ergonomi-iş sağlığı güvenliği risk haritalandırılması, Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 3(3), 603-614, (2015).
  • Okan, S. Ü. ve Kaya, A., Orman fidanlıklarında fidan replikaj işlerinde çalışma duruşlarının REBA yöntemi ile analizi, Süleyman Demirel Üniversitesi Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 3, 157-163, (2015).
  • Mork, M. A. ve Choi, S. D., An ergonomic assessment of sample preparation job tasks in a chemical laboratory, Journal of Chemical Health and Safety, 22, 4, 23-32, (2015).
  • https://home.kpmg/tr/tr/home/gorusler/2020/01/sektorel-bakis-2020 perakende.html, (18.12.2020)
  • Sevene, T.G., Harris, J.B.C., Climstein, M., Adams, K.J., ve DeBeliso, M., Hand grip strength and gender: allometric normalization in older adults and implications for the NIOSH lifting equation, Journal of Lifestyle Medicine, 7, 2, 63–68, (2017)
  • Meepradit, P., Sunee, N. ve Chantrasa, R., The application of NIOSH lifting equation to prevent musculoskeletal disorder risks, Journal of Biosciences and Medicines, 3, 39-44, (2015).
  • Ranavolo, A., Varrecchıa, T., Rınaldı, M., Sılvettı, A., Serrao, M., Conforto, S. ve Draıcchıo, F., Mechanical lifting energy consumption in work activities designed by means of the revised NIOSH lifting equation, Industrial Health. 55, 5, 444-454, (2017).
  • Duran F.M. ve Yeşilova T., An ergonomic ımprovement at a manually loading station, Journal of Engineering Sciences and Design, 3, 3, 507-510, (2015).
  • Coşkun M., Sağıroğlu H. ve Erginel N., İş istasyonlarının ergonomik riskinin NIOSH yöntem ile belirlenmesi, Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 3, 3, 365-370, (2015).
  • Atıcı H., Gönen D. ve Oral A., Ergonomic analysis of postures causing strain on employes with REBA method, Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi 3, 3, 239-244, (2015).
  • Bartnicka, J., Knowledge-based ergonomic assessment of working conditions in surgical ward - A case study, Safety Science, 71, 178-188, (2015).
  • Son, J.W., Evaluation of 119 emergency medical technicians’ work related musculoskeletal disorders risk with regard to patient lifting procedures, The Korean Journal of Emergency Medical Services, 23, 1, 101-112, (2019).
  • Sakthi Nagaraj, T., Jeyapaul,R., Mathiyazhagan, K., Evaluation of ergonomic working conditions among standing sewing machine operators in Sri Lanka, International Journal of Industrial Ergonomics, 70, 70-83, (2019).
  • Kong, Y.-K., Lee, S.Y., Lee, K.S. ve Kim, D.M., Comparisons of ergonomic evaluation tools (ALLA, RULA, REBA and OWAS) for farm work, International Journal Occupational Safety Ergonomics, 24, 2, 218–223, (2017).
  • Kulkarni, V. ve Devalkar, R., Postural analysis of building construction workers using ergonomics, International Journal of Construction Management, 19, 6, 1–8, (2018).
  • Cremasco, M.M., Giustetto, A., Caffaro, F., Colantino, A., Cavallo, E. ve Grigolato, S., Risk assessment for musculoskeletal disorders in forestry: a comparison between RULA and REBA in the manual feeding of a Wood-chipper, International Journal Environment and Public Health, 16, 793–809, (2019).
  • Ensari Özay, M. ve Doğanbatır, Ç. Ş. Perakende Sektöründe bir Süpermarkette REBA, NIOSH ve Snook Tabloları Yöntemlerini Kullanarak Ergonomik Risk Analizi Vaka Çalışması, Journal of Engineering Sciences and Design, 6, 3, 448-459, (2018).
  • Deryaoğlu, P., Atıcı Ulusu, H., ve Gündüz, T. Et taşıma sürecinde karşılaşılan kas iskelet sistemi rahatsızlığı risklerinin incelenmesi, Pamukkale University Journal of Engineering Sciences, 25, 4, (2019).
  • Ghasemi, F., Gholamizadeh, K., Doosti-Irani, A., & Ramin, R. Comparison of Strain Index (SI) and ACGIH-HAL in Assessing the Risk of Upper Extremities Disorders and Prediction of Carpal Tunnel Syndrome in Butchers, Iranian Journal of Ergonomics, 6, 4, 1-8, (2019).
  • Sağıroğlu, H., Coşkun, M.B., ErgineL, N., İş istasyonlarının ergonomik riskinin NIOSH yöntemi ile belirlenmesi, Süleyman Demirel Üniversitesi Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 3, 3, 365-370, (2015)
  • Hignett, S., McAtamney, L., Rapid Entire Body Assessment (REBA), Applied Ergonomics, 31, 201-205, (2000).

A case study of ergonomic risk anaysis using NIOSH and REBA methods

Yıl 2021, , 414 - 433, 04.07.2021
https://doi.org/10.25092/baunfbed.887802

Öz

In this study, working positions are observed in a company that sells meat and chicken products in the retail sector, in the order preparation workstation where employees perform manual lifting operations and in the workstation where the customers are served. In this context, the NIOSH lifting equation model is used for manual lifting of employees, and the REBA method is used for working postures in the section. As a result of the analysis made at both workstations, it is determined that the risk levels of the studies in these regions are high and there is a need for improvement. In the analysis carried out in the order preparation area, the company is presented with the suggestion that the pallet truck that the lifting started should be replaced with an upgradable pallet truck, but this process alone will not be sufficient, and the weight of the transported crates should be reduced from 20 kg to 15 kg The REBA score is initially calculated as 9 in the rayon section, and after the improvements made here, the REBA score was reduced to 3. Finally, a proposal is made to the enterprise for the lifting process in the working environment, and ergonomic risks are decreased by providing various improvements for the working position.

Kaynakça

  • https://iea.cc/what-is-ergonomics/, (20.03.2020).
  • Erkan, N., Ergonomi, Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları, Ankara, (2003).
  • Akay, D., Dağdeviren M. ve Kurt, M., Çalışma Duruşlarının Ergonomik Analizi, Gazi Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 18, 3, 73-84, (2003).
  • Atasoy Mert, E., Ergonomik risk değerlendirme yöntemlerinin karşılaştırılması ve bir çanta imalat atölyesinde uygulanması, İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanlık Tezi, T.C. ÇALIŞMA ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü, Ankara, (2014)
  • Monnington S., Quarrie C., Pinder A., ve Morris L., Development of Manual Handling Assessment Charts (MAC) for health and safety inspectors. In: McCabe T, ed. Contemporary Ergonomics, Taylor and Francis, 3–8, London, (2003).
  • Klussmann A., Steinberg U., Liebers F., Gebhardt H., Rieger MA., The key ındicator method for manual handling operations (KIM-MHO) - evaluation of a new method for the assessment of working conditions within a cross-sectional study, BMC Musculoskelet Disord, 25,11, 272, (2010).
  • https://emploi.belgique.be/sites/de fault/files/content/publications, (20.03.2020).
  • Ferreira, J., M. Gray, L. Hunter, M. Birtles and D. Riley, Development of an assessment tool for repetitive tasks of the upper limbs (ART), HSE Research Report RR707, Sudbury: HSE Books (2009).
  • Graves, R.J., Way, K., Riley,D., Lawton, C.,ve Morris,L., Development of risk filter and risk assessment worksheets for HSE guidance-Upper Limb Disorders in the Workplace 2002, Applied Ergonomics, 35, 5, 475-484, (2004).
  • Kemmlert, K., A method assigned for the identification of ergonomics hazards: PLIBEL’, Applied Ergonomics, 26, 3, 199-211, (1995).
  • Keyserling, W. M., Stetson, D. S., Silverstein, B. A. ve Brouwer, M. L., A checklist for evaluating ergonomic risk factors associated with upper extremity cumulative trauma disorders, Ergonomics, 36, 807-831, (1993).
  • Waters, T. R., Putz-Anderson, V., Garg, A. ve Fine, L. J., Revised NIOSH equation for the design and evaluation of manual lifting tasks, Ergonomics, 36, 3, 749-776, (1993).
  • Snook, S. H. ve. Ciriello, V. M., The design of manual handling tasks: revised tables of maximum acceptable weights and forces, Ergonomics, 34, 9, 1197-1213, (1991).
  • Moore J. S ve Garg, A., The strain index: a proposed method to analyze jobs for risk of distal upper extremity disorders, American Industrial Hygiene Association Journal, 56, 5, 443-458, (1995).
  • Louhevaara V. ve Suurnäkki, T., OWAS: A method for the evaluation of postural load during work, Institute of Occupational Health. Centre for Occupational Safety, Helsinki, (1992).
  • McAtamney L. ve Corlett, E. N., RULA: A survey method for the investigation of work-related upper limb disorders, Applied Ergonomics, 24, 2, 91-99, (1993).
  • Colombini, D. ve Grieco, A., An observational method for classifying exposure to repetitive movements of the upper limbs, Ergonomics, 41, 9, 1261-1289, (1998).
  • Occhipinti, E. ve Colombini, D., The occupational repetitive action (OCRA) methods: OCRA index and OCRA checklist, in N. Stanton, A. Hedge, K. Brookhuis, E. Salas and H. Hendrick (eds.) Handbook of human factors and ergonomics methods, CRC Press, 15:1-14, Boca Raton, (2005).
  • https://emploi.belgique.be/fr/publications/troubles-musculosquelettiques-serie-strategie-sobane, (20.03.2020)
  • McAtamney, L. ve Hignett, S., REBA: A rapid entire body assessment method for investigating work related musculoskeletal disorders, Proceedings, Ergonomics Society of Australia, Adelaide Conference,45-51, Glenelg, (1995).
  • Li G. ve Buckle P., Current techniques for assessing physical exposure to work-related musculoskeletal risks with emphasis on posture-based methods, Ergonomics, 42, 5, 674-695, (1999).
  • Kee, D. ve Karwowski, W., LUBA: an assessment technique for postural loading on the upper body based on joint motion discomfort and maximum holding time, Applied Ergonomics, 32, 357-366, (2001).
  • Yavuzkan, G., Kaya, K., Yağız, M., Erdem, M., ve Acar, I., Ergonomi risk analizleri yazılımlaştırılması ergonomi-iş sağlığı güvenliği risk haritalandırılması, Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 3(3), 603-614, (2015).
  • Okan, S. Ü. ve Kaya, A., Orman fidanlıklarında fidan replikaj işlerinde çalışma duruşlarının REBA yöntemi ile analizi, Süleyman Demirel Üniversitesi Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 3, 157-163, (2015).
  • Mork, M. A. ve Choi, S. D., An ergonomic assessment of sample preparation job tasks in a chemical laboratory, Journal of Chemical Health and Safety, 22, 4, 23-32, (2015).
  • https://home.kpmg/tr/tr/home/gorusler/2020/01/sektorel-bakis-2020 perakende.html, (18.12.2020)
  • Sevene, T.G., Harris, J.B.C., Climstein, M., Adams, K.J., ve DeBeliso, M., Hand grip strength and gender: allometric normalization in older adults and implications for the NIOSH lifting equation, Journal of Lifestyle Medicine, 7, 2, 63–68, (2017)
  • Meepradit, P., Sunee, N. ve Chantrasa, R., The application of NIOSH lifting equation to prevent musculoskeletal disorder risks, Journal of Biosciences and Medicines, 3, 39-44, (2015).
  • Ranavolo, A., Varrecchıa, T., Rınaldı, M., Sılvettı, A., Serrao, M., Conforto, S. ve Draıcchıo, F., Mechanical lifting energy consumption in work activities designed by means of the revised NIOSH lifting equation, Industrial Health. 55, 5, 444-454, (2017).
  • Duran F.M. ve Yeşilova T., An ergonomic ımprovement at a manually loading station, Journal of Engineering Sciences and Design, 3, 3, 507-510, (2015).
  • Coşkun M., Sağıroğlu H. ve Erginel N., İş istasyonlarının ergonomik riskinin NIOSH yöntem ile belirlenmesi, Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 3, 3, 365-370, (2015).
  • Atıcı H., Gönen D. ve Oral A., Ergonomic analysis of postures causing strain on employes with REBA method, Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi 3, 3, 239-244, (2015).
  • Bartnicka, J., Knowledge-based ergonomic assessment of working conditions in surgical ward - A case study, Safety Science, 71, 178-188, (2015).
  • Son, J.W., Evaluation of 119 emergency medical technicians’ work related musculoskeletal disorders risk with regard to patient lifting procedures, The Korean Journal of Emergency Medical Services, 23, 1, 101-112, (2019).
  • Sakthi Nagaraj, T., Jeyapaul,R., Mathiyazhagan, K., Evaluation of ergonomic working conditions among standing sewing machine operators in Sri Lanka, International Journal of Industrial Ergonomics, 70, 70-83, (2019).
  • Kong, Y.-K., Lee, S.Y., Lee, K.S. ve Kim, D.M., Comparisons of ergonomic evaluation tools (ALLA, RULA, REBA and OWAS) for farm work, International Journal Occupational Safety Ergonomics, 24, 2, 218–223, (2017).
  • Kulkarni, V. ve Devalkar, R., Postural analysis of building construction workers using ergonomics, International Journal of Construction Management, 19, 6, 1–8, (2018).
  • Cremasco, M.M., Giustetto, A., Caffaro, F., Colantino, A., Cavallo, E. ve Grigolato, S., Risk assessment for musculoskeletal disorders in forestry: a comparison between RULA and REBA in the manual feeding of a Wood-chipper, International Journal Environment and Public Health, 16, 793–809, (2019).
  • Ensari Özay, M. ve Doğanbatır, Ç. Ş. Perakende Sektöründe bir Süpermarkette REBA, NIOSH ve Snook Tabloları Yöntemlerini Kullanarak Ergonomik Risk Analizi Vaka Çalışması, Journal of Engineering Sciences and Design, 6, 3, 448-459, (2018).
  • Deryaoğlu, P., Atıcı Ulusu, H., ve Gündüz, T. Et taşıma sürecinde karşılaşılan kas iskelet sistemi rahatsızlığı risklerinin incelenmesi, Pamukkale University Journal of Engineering Sciences, 25, 4, (2019).
  • Ghasemi, F., Gholamizadeh, K., Doosti-Irani, A., & Ramin, R. Comparison of Strain Index (SI) and ACGIH-HAL in Assessing the Risk of Upper Extremities Disorders and Prediction of Carpal Tunnel Syndrome in Butchers, Iranian Journal of Ergonomics, 6, 4, 1-8, (2019).
  • Sağıroğlu, H., Coşkun, M.B., ErgineL, N., İş istasyonlarının ergonomik riskinin NIOSH yöntemi ile belirlenmesi, Süleyman Demirel Üniversitesi Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 3, 3, 365-370, (2015)
  • Hignett, S., McAtamney, L., Rapid Entire Body Assessment (REBA), Applied Ergonomics, 31, 201-205, (2000).
Toplam 43 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Mühendislik
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Serhat Aydın Bu kişi benim 0000-0003-0861-8297

Yayımlanma Tarihi 4 Temmuz 2021
Gönderilme Tarihi 15 Haziran 2020
Yayımlandığı Sayı Yıl 2021

Kaynak Göster

APA Aydın, S. (2021). NIOSH ve REBA yöntemleri kullanılarak ergonomik risk analizi vaka çalışması. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 23(2), 414-433. https://doi.org/10.25092/baunfbed.887802
AMA Aydın S. NIOSH ve REBA yöntemleri kullanılarak ergonomik risk analizi vaka çalışması. BAUN Fen. Bil. Enst. Dergisi. Temmuz 2021;23(2):414-433. doi:10.25092/baunfbed.887802
Chicago Aydın, Serhat. “NIOSH Ve REBA yöntemleri kullanılarak Ergonomik Risk Analizi Vaka çalışması”. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 23, sy. 2 (Temmuz 2021): 414-33. https://doi.org/10.25092/baunfbed.887802.
EndNote Aydın S (01 Temmuz 2021) NIOSH ve REBA yöntemleri kullanılarak ergonomik risk analizi vaka çalışması. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 23 2 414–433.
IEEE S. Aydın, “NIOSH ve REBA yöntemleri kullanılarak ergonomik risk analizi vaka çalışması”, BAUN Fen. Bil. Enst. Dergisi, c. 23, sy. 2, ss. 414–433, 2021, doi: 10.25092/baunfbed.887802.
ISNAD Aydın, Serhat. “NIOSH Ve REBA yöntemleri kullanılarak Ergonomik Risk Analizi Vaka çalışması”. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 23/2 (Temmuz 2021), 414-433. https://doi.org/10.25092/baunfbed.887802.
JAMA Aydın S. NIOSH ve REBA yöntemleri kullanılarak ergonomik risk analizi vaka çalışması. BAUN Fen. Bil. Enst. Dergisi. 2021;23:414–433.
MLA Aydın, Serhat. “NIOSH Ve REBA yöntemleri kullanılarak Ergonomik Risk Analizi Vaka çalışması”. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, c. 23, sy. 2, 2021, ss. 414-33, doi:10.25092/baunfbed.887802.
Vancouver Aydın S. NIOSH ve REBA yöntemleri kullanılarak ergonomik risk analizi vaka çalışması. BAUN Fen. Bil. Enst. Dergisi. 2021;23(2):414-33.