Research Article
BibTex RIS Cite

A NEW INSTITUTIONAL MODEL IN TURKISH PUBLIC ADMINISTRATION: A STRUCTURAL ANALYSIS ON AREA PRESIDENCIES

Year 2025, Volume: 8 Issue: 2, 106 - 121, 07.07.2025
https://doi.org/10.33416/baybem.1722967

Abstract

This study offers a comprehensive structural analysis of "Area Presidencies," a relatively new and distinctive institutional model within Turkish public administration, established to manage and protect cultural and natural heritage sites. The significance of the research lies in addressing the institutional ambiguities, governance challenges, and democratic deficits that these entities generate, particularly due to their overlapping duties with existing public institutions. Employing a qualitative research design, the study utilizes a comparative case analysis of Cappadocia, Gallipoli, and Uludağ Area Presidencies, supplemented by international examples such as Stonehenge (UK), Pompeii (Italy), and the Acropolis (Greece). Through document analysis of legal frameworks, organizational structures, and administrative practices, the research critically evaluates the positioning, functioning, and authority conflicts surrounding Area Presidencies. The findings reveal that these entities, while aiming to enhance heritage protection and administrative efficiency, exacerbate institutional overlaps, weaken local governance, and generate jurisdictional confusion. The study concludes by proposing legal and administrative reforms to clarify institutional boundaries, strengthen inter-institutional coordination, and enhance participatory governance. By highlighting an overlooked dimension of Area Presidencies, the research contributes to both the theoretical understanding and practical improvement of Türkiye's public administration system.

References

  • Akça, S. (2017). Kültürel Miras Yönetimi; İstanbul Tarihi Yarımada Örneği Değerlendirme ve Öneriler. İdealkent, 8(22), 577-596.
  • Ateş, H. (2022). Karşılaştırmalı Kamu Yönetimi. Ankara: TİAV Yayınları.
  • Bahçeci, M. (2004). İzmir Bölgesi, Urla Limantepe Tepe Tunç Çağı Yerleşimi Koruma ve Alan Yönetim Modeli. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
  • Briffault, R. (1995). The Local Government Boundary Problem İn Metropolitan Areas. Stanford Law Review, 48, 1115-1172.
  • Cappadocia Area Presidency. (2022). Decision on Changing the Boundaries of the Cappadocia Area. Erişim Adresi https://kapadokyaalan.ktb.gov.tr/Eklenti/98609,kapadokya-alani-sinirlarinin-degistirilmesi-hakkinda-ka-.pdf?0
  • Çolakkadıoğlu, D. (2012). Korunan Alan Yönetiminde Katılımcılık: Göreme Tarihi Milli Parkı Örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans). Çukurova Üniversitesi, Adana.
  • Dinçer, Ö. (2013). Stratejik Yönetim ve İşletme Politikası (9. Baskı). İstanbul: Beta Basım Yayım.
  • Dohler, M. (2002). Institutional Choice and Bureaucratic Autonomy in Germany. West European Politics, 25(1), 101-124.
  • Ensglish Heritage. (2024). History of Stonehenge. Erşim Adresi https://www.english-heritage.org.uk/visit/places/stonehenge/history-and-stories/history/
  • Ervin, J., Sekhran, A., Dinu, A., Gidda, S., Vergeichik, M., & Mee, J. (2010). Protected Areas for the 21st Century: Lessons from UNDP/GEF's Portfolio. New York: United Nations Development Programme, UNDP.
  • Eryılmaz, B. (2022). Kamu Yönetimi: Düşünceler, Yapılar, Fonksiyonlar, Politikalar (15. Baskı). Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
  • Faguet, J.-P. (2014). Decentralization and Governance. World Development, 53, 2-13.
  • Genç, T. (1998). Kamu Yönetimi. Ankara: Başkent Klişe Matbaacılık.
  • Goodnow, F. J. (2017). Politics and Administration: A Study in Government. New York: Routledge.
  • Güler, M., & Ekinci, Y. (2010). Tarihi Çevre Korumanın Yönetsel Boyutu ve Alan Yönetimi. Çağdaş Yerel Yönetimler, 19(3), 1-24.
  • Gültekin, N. (2012). Cultural Heritage Management: The Case of Historical Peninsula in İstanbul. Gazi University Journal of Science, 25(1), 235-243.
  • Helling, A. L., Berthet, R. S., & Warren, D. (2005). Linking Community Empowerment, Decentralized Governance, and Public Service Provision Through A Local Development Framework. Social Protection Discussion Paper Series içinde. Washington: World Bank.
  • Kabasakal, M. (2019). Deparliamentarization in Turkey: A Major Decline in the Scrutiny Function. International Journal of Political Science and Urban Studies, 7(1), 168-190.
  • Karataş, A. (2019). Devlet Şekilleri ve Hükümet Sistemleri Türlerinin Ülkelerin Yönetişim Göstergeleri Bakımından Meydana Getirdiği Farklılıkların Belirlenmesi. Amasya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(6), 109-148.
  • Kettl, D. F. (2015). The Transformation of Governance: Public Administration for the Twenty-First Century (2. Baskı). Baltimore: Johns Hopkins University Press.
  • Kristiansen, K. (1998). Between Rationalism and Romanticism-Archaeological Heritage Management in the 1990s. Current Swedish Archaeology, 6(1), 115-122.
  • Kuvan, Y. (2005). Korunan Alan Yönetiminde Etkinliğin Önemi ve Değerlendirilmesi. Korunan Doğal Alanlar Sempozyumu, 8(10), 81-89.
  • Lopez-Guzman, T., Perez-Gelvez, J. C., & Munoz-Fernandez, G. A. (2018). Satisfaction, Motivation, Loyalty and Segmentation of Tourists in World Heritage Cities. PASOS Journal of Tourism and Cultural Heritage, 16(1), 73-86.
  • Lynn, L. E. (1996). Public Management as Art, Science, and Profession. Chatham, NJ: Chatham House Publishers.
  • Ministry of Tourism and Antiquities. (2019). Giza Plateau. Erişim Adresi https://egymonuments.gov.eg/archaeological-sites/giza-plateau/
  • Montesquieu. (2021). Kanunların Ruhu Üzerine (B. Günen, Çev.). İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
  • National Trust. (2024). Stonehenge Landscape. Erşim Adresi https://www.nationaltrust.org.uk/visit/wiltshire/stonehenge-landscape
  • Öz, A. K., & Güner, S. (2011). Burra Tüzüğü: Kültürel Öneme Sahip Yerlerin Korunması Amaçlı Avustralya ICOMOS Tüzüğü (ICOMOS,1999). AB Kültürel Miras Mevzuatı ve Türkiye Projesi Uluslararası Kültürel Miras Mevzuatı (2. Baskı, ss. 136-147) içinde. İstanbul: Kültürel Mirasın Dostları Derneği (KÜMİD) Yayınları.
  • PompeiiSites. (2024). The Archaeological Park of Pompeii. Erşim Adresi https://pompeiisites.org/en/archaeological-park-of-pompeii/about-us/
  • Schiavo-Campo, S., & Sundaram, P. (2000). To Serve and to Preserve: Improving Public Administration in a Competitive World. Mandaluyong: Asian Development Bank.
  • Scott, J., & Selwyn, T. (2010). Thinking Through Tourism. Oxford: Berg Publishing.
  • Stonehenge & Avebury World Heritage Site. (2024). Management of the World Heritage Site. Erşim Adresi https://www.stonehengeandaveburywhs.org/management-of-whs/
  • TBMM. (1983). Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu. Erşim Adresi https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=2863&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5
  • TMMOB. (2008). Alan Yönetimi, Korumada yeni Tanımlar Yeni Kavramlar, Çatalhöyük Atölye Çalışması. Ankara: Mimarlar Odası Yayınları.
  • Ulusan, E. (2016). Türkiye’de Kültürel Miras Alanlarında Yönetim Planlaması Deneyimi. İdealkent, 7(19), 372-401. Westerink‐Petersen, J. (2016). Making a Difference: Boundary Management in Spatial Governance. (Yayımlanmamış Doktora Tezi. Wageningen University and Research, Wageningen. YSMA. (2014). The Acropolis Restoration Service (YSMA). Erşim Adresi https://www.ysma.gr/en/the-service/organizational-structure/ysma/
  • Yürü, N. (2009). Kentsel Sit Alan Yönetimi, İstanbul-Beyoğlu Örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans). Gazi Üniversitesi, Ankara.

TÜRK KAMU YÖNETİMİNDE YENİ BİR KURUMSAL MODEL: ALAN BAŞKANLIKLARI ÜZERİNE YAPISAL BİR İNCELEME

Year 2025, Volume: 8 Issue: 2, 106 - 121, 07.07.2025
https://doi.org/10.33416/baybem.1722967

Abstract

Bu çalışma, Türkiye’de kamu yönetimi yapısı içinde kültürel ve doğal miras alanlarının korunması ve yönetilmesi amacıyla kurulan ve görece yeni bir kurumsal model olan “Alan Başkanlıkları”nı kapsamlı bir yapısal analiz çerçevesinde ele almaktadır. Araştırmanın önemi, Alan Başkanlıklarının mevcut kamu kurumlarıyla örtüşen görev ve yetkilerinin yarattığı kurumsal belirsizlik, yönetişim sorunları ve demokratik meşruiyet eksikliklerini ortaya koymasından kaynaklanmaktadır. Nitel araştırma yöntemine dayanan çalışmada, Kapadokya, Gelibolu ve Uludağ Alan Başkanlıkları örnek olay analizi yöntemiyle incelenmiş; ayrıca İngiltere’de Stonehenge, İtalya’da Pompeii ve Yunanistan’da Atina Akropolis’i gibi uluslararası örneklerle karşılaştırmalı değerlendirmeler yapılmıştır. Çalışma kapsamında yasal düzenlemeler, kurumsal yapılar ve idari uygulamalar belge analizi yoluyla derinlemesine analiz edilmiştir. Araştırma bulguları, Alan Başkanlıklarının kültürel mirasın korunması ve idari etkinliğin artırılması hedeflerine rağmen, mevcut kurumsal yapılarla yetki çakışmaları yarattığını, yerel yönetimlerin etkinliğini zayıflattığını ve yetki alanları konusunda belirsizlik ürettiğini ortaya koymaktadır. Çalışmada, bu yapısal sorunların çözümü için kurumsal sınırların açık şekilde tanımlanması, kurumlar arası koordinasyonun güçlendirilmesi ve katılımcı yönetişim mekanizmalarının geliştirilmesine yönelik hukuki ve idari reform önerileri sunulmaktadır. Alan Başkanlıklarının mevcut literatürde yeterince ele alınmayan bu yönünün derinlemesine incelenmesi, hem teorik anlamda Türk kamu yönetimi alanına katkı sağlamakta hem de uygulamaya dönük yapısal iyileştirmelere zemin hazırlamaktadır.

References

  • Akça, S. (2017). Kültürel Miras Yönetimi; İstanbul Tarihi Yarımada Örneği Değerlendirme ve Öneriler. İdealkent, 8(22), 577-596.
  • Ateş, H. (2022). Karşılaştırmalı Kamu Yönetimi. Ankara: TİAV Yayınları.
  • Bahçeci, M. (2004). İzmir Bölgesi, Urla Limantepe Tepe Tunç Çağı Yerleşimi Koruma ve Alan Yönetim Modeli. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
  • Briffault, R. (1995). The Local Government Boundary Problem İn Metropolitan Areas. Stanford Law Review, 48, 1115-1172.
  • Cappadocia Area Presidency. (2022). Decision on Changing the Boundaries of the Cappadocia Area. Erişim Adresi https://kapadokyaalan.ktb.gov.tr/Eklenti/98609,kapadokya-alani-sinirlarinin-degistirilmesi-hakkinda-ka-.pdf?0
  • Çolakkadıoğlu, D. (2012). Korunan Alan Yönetiminde Katılımcılık: Göreme Tarihi Milli Parkı Örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans). Çukurova Üniversitesi, Adana.
  • Dinçer, Ö. (2013). Stratejik Yönetim ve İşletme Politikası (9. Baskı). İstanbul: Beta Basım Yayım.
  • Dohler, M. (2002). Institutional Choice and Bureaucratic Autonomy in Germany. West European Politics, 25(1), 101-124.
  • Ensglish Heritage. (2024). History of Stonehenge. Erşim Adresi https://www.english-heritage.org.uk/visit/places/stonehenge/history-and-stories/history/
  • Ervin, J., Sekhran, A., Dinu, A., Gidda, S., Vergeichik, M., & Mee, J. (2010). Protected Areas for the 21st Century: Lessons from UNDP/GEF's Portfolio. New York: United Nations Development Programme, UNDP.
  • Eryılmaz, B. (2022). Kamu Yönetimi: Düşünceler, Yapılar, Fonksiyonlar, Politikalar (15. Baskı). Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
  • Faguet, J.-P. (2014). Decentralization and Governance. World Development, 53, 2-13.
  • Genç, T. (1998). Kamu Yönetimi. Ankara: Başkent Klişe Matbaacılık.
  • Goodnow, F. J. (2017). Politics and Administration: A Study in Government. New York: Routledge.
  • Güler, M., & Ekinci, Y. (2010). Tarihi Çevre Korumanın Yönetsel Boyutu ve Alan Yönetimi. Çağdaş Yerel Yönetimler, 19(3), 1-24.
  • Gültekin, N. (2012). Cultural Heritage Management: The Case of Historical Peninsula in İstanbul. Gazi University Journal of Science, 25(1), 235-243.
  • Helling, A. L., Berthet, R. S., & Warren, D. (2005). Linking Community Empowerment, Decentralized Governance, and Public Service Provision Through A Local Development Framework. Social Protection Discussion Paper Series içinde. Washington: World Bank.
  • Kabasakal, M. (2019). Deparliamentarization in Turkey: A Major Decline in the Scrutiny Function. International Journal of Political Science and Urban Studies, 7(1), 168-190.
  • Karataş, A. (2019). Devlet Şekilleri ve Hükümet Sistemleri Türlerinin Ülkelerin Yönetişim Göstergeleri Bakımından Meydana Getirdiği Farklılıkların Belirlenmesi. Amasya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(6), 109-148.
  • Kettl, D. F. (2015). The Transformation of Governance: Public Administration for the Twenty-First Century (2. Baskı). Baltimore: Johns Hopkins University Press.
  • Kristiansen, K. (1998). Between Rationalism and Romanticism-Archaeological Heritage Management in the 1990s. Current Swedish Archaeology, 6(1), 115-122.
  • Kuvan, Y. (2005). Korunan Alan Yönetiminde Etkinliğin Önemi ve Değerlendirilmesi. Korunan Doğal Alanlar Sempozyumu, 8(10), 81-89.
  • Lopez-Guzman, T., Perez-Gelvez, J. C., & Munoz-Fernandez, G. A. (2018). Satisfaction, Motivation, Loyalty and Segmentation of Tourists in World Heritage Cities. PASOS Journal of Tourism and Cultural Heritage, 16(1), 73-86.
  • Lynn, L. E. (1996). Public Management as Art, Science, and Profession. Chatham, NJ: Chatham House Publishers.
  • Ministry of Tourism and Antiquities. (2019). Giza Plateau. Erişim Adresi https://egymonuments.gov.eg/archaeological-sites/giza-plateau/
  • Montesquieu. (2021). Kanunların Ruhu Üzerine (B. Günen, Çev.). İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
  • National Trust. (2024). Stonehenge Landscape. Erşim Adresi https://www.nationaltrust.org.uk/visit/wiltshire/stonehenge-landscape
  • Öz, A. K., & Güner, S. (2011). Burra Tüzüğü: Kültürel Öneme Sahip Yerlerin Korunması Amaçlı Avustralya ICOMOS Tüzüğü (ICOMOS,1999). AB Kültürel Miras Mevzuatı ve Türkiye Projesi Uluslararası Kültürel Miras Mevzuatı (2. Baskı, ss. 136-147) içinde. İstanbul: Kültürel Mirasın Dostları Derneği (KÜMİD) Yayınları.
  • PompeiiSites. (2024). The Archaeological Park of Pompeii. Erşim Adresi https://pompeiisites.org/en/archaeological-park-of-pompeii/about-us/
  • Schiavo-Campo, S., & Sundaram, P. (2000). To Serve and to Preserve: Improving Public Administration in a Competitive World. Mandaluyong: Asian Development Bank.
  • Scott, J., & Selwyn, T. (2010). Thinking Through Tourism. Oxford: Berg Publishing.
  • Stonehenge & Avebury World Heritage Site. (2024). Management of the World Heritage Site. Erşim Adresi https://www.stonehengeandaveburywhs.org/management-of-whs/
  • TBMM. (1983). Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu. Erşim Adresi https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=2863&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5
  • TMMOB. (2008). Alan Yönetimi, Korumada yeni Tanımlar Yeni Kavramlar, Çatalhöyük Atölye Çalışması. Ankara: Mimarlar Odası Yayınları.
  • Ulusan, E. (2016). Türkiye’de Kültürel Miras Alanlarında Yönetim Planlaması Deneyimi. İdealkent, 7(19), 372-401. Westerink‐Petersen, J. (2016). Making a Difference: Boundary Management in Spatial Governance. (Yayımlanmamış Doktora Tezi. Wageningen University and Research, Wageningen. YSMA. (2014). The Acropolis Restoration Service (YSMA). Erşim Adresi https://www.ysma.gr/en/the-service/organizational-structure/ysma/
  • Yürü, N. (2009). Kentsel Sit Alan Yönetimi, İstanbul-Beyoğlu Örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans). Gazi Üniversitesi, Ankara.
There are 36 citations in total.

Details

Primary Language English
Subjects Business Systems in Context (Other)
Journal Section Articles
Authors

Adnan Karataş 0000-0003-2399-8013

Publication Date July 7, 2025
Submission Date June 19, 2025
Acceptance Date July 4, 2025
Published in Issue Year 2025 Volume: 8 Issue: 2

Cite

APA Karataş, A. (2025). A NEW INSTITUTIONAL MODEL IN TURKISH PUBLIC ADMINISTRATION: A STRUCTURAL ANALYSIS ON AREA PRESIDENCIES. İşletme Ekonomi Ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 8(2), 106-121. https://doi.org/10.33416/baybem.1722967

Journal of Business, Economics and Management uses Creative Commons Atıf 4.0 Licence.

Indexed: Index Copernicus, DOAJ, Crossref, CiteFactor, EBSCO, Google Scholar, ASSOS, OJOP