GELiBOLULU MUSTAFA ALI VE MEVAiDUN - NEFAiS FI KAVAiDi'L - MECALiS

Year 2002, Volume: 50 Issue: 2002/1, 1 - 8, 01.01.2006

Kayhan Atik

Abstract

Osmanlı  siyasi  ve  müesseseler  tarihi  bakımından  oldukça  zengin kaynaklara sahip olmasına rağmen, bu kaynaklarda Osmanlı sosyal hayatı hakkında çok fazla bilgiye sahip değiliz. Gelibolulu Mustafa Ali'nin "Mevaidu'n- Nefais fi Kavaidi'l-Mecalis" adlı eseri belki diğer bir çok eserde bulamayacağımız XVI. asır Osmanlı sosyal hayatını, gorgu kurallarını, sosyal sınıflarını, Osmanlı toplumunu en iyi şekilde yansıtan bir eserdir. Eser XVI. asır sosyal hayatı hakkında bilgi vermekle birlikte aynı zamanda bir siyaset-name layiha özelliği de taşımaktadır.Osmanlı yaşayışı ve hayat tarzı her zaman merak edilen konulardan birisi olmuştur. Ali, eserinde saray hayatından, devlet müesseselerindeki bozulmalardan, sosyal sınıflardan, kahvehane, meyhane, çeşitli meslek gurupları (harem, hizmetkarlar), dini hayat, toplum yaşantısından çok ilginç kesitler sunması bakımından çok önemlidir. Ali'nin bu eseri böyle çok değişik bilgileri verirken zaman zaman ölçüyü kaçırarak mübalağaya  kaçmışsa da dönemin sosyal hayatı hakkında  önemli bilgiler vermesi bakımından kıymetli bir kaynak niteliğindedir.

Keywords

GELiBOLULU MUSTAFA ALI, MEVAiDUN - NEFAiS FI KAVAiDi'L - MECALiS, LAYİHA

GELiBOLULU MUSTAFA ALI VE MEVAiDUN - NEFAiS FI KAVAiDi'L - MECALiS

Abstract

Although having possessed rich sources about history of politics and institutes of Ottoman Turks we have little sources regarding their social lives. Mustafa Ali's work called the Mevaidu'n-Nefais fi Kavaidi'l-Mecalis includes incomparably much information about 16th century Ottoman social life, customs and classes. Apart from giving information about social life this work has the characteristics of political book.Ottomans' life manner is always one of the interesting subjects. Ali in his work narrates palace life, corruption in the state institutes, social classes, coffee houses, bars, various jobs and religion. The work is important owing to including  vivid  scenes  of  social  life.  Although  Ali's  exaggerations  in  hisdescriptions of various subjects the work stil maintains its value.

Keywords

Gelibolulu Mustafa Ali, social life, book of politics

References

• M. Cenab; Şehabeddin Tekindağ, "Selim-nameler", Tarih Enstitüsü Dergisi, ist. 1970, I, s. 197;
• Ahmet Uğur, "Celal-zade Mustafa ve Selim-Namesi", A.D. İlahiyat Fakültesi Dergisi, Ank., 1983, say1: 26, s. 407-425;
• Kayhan Atik, "Celal-zade Mustafa'nın Selim-namesi,Tarih incelemeleri Dergisi, XIV, İzmir, 1999,s.303-308.
• Agah Sırrı Levend, Gazavat-nameler ve Mihaloglu Ali Bey'in Gazavat-namesi, Ank., 1956.
• Sehabettin Tekindağ, "Osmanlı Tarih Yazıcılığı", Belleten, Ank. 1971, XXXV I 140,Bursalı M. Tahir, Siyasete Müteallik Asar-ı islamiyye, ist. 1330;
• Agah Sırrı Levend, "Siyaset-nameler", T.D.A.Y.-Belleten, Ank. 1962; Agah Sırrı Levend, "Ümmet Çağında Ahlak Kitaplarımız", T.D.A.Y.-Belleten, Ank. 1964, s. 96;
• Nevin Güngor Ercan, "Siyaset-namelerimizde Çizilen 'Devlet Adamı' Portresinin Temel Özellikleri", Bilig, 8, 1999;
• Ahmet Ugur, Osmanlh Siyaset-nameleri, Kayseri, 1987.