İLETİŞİM BİLİMLERİ ALANINDA VİDEO OYUNLARINA DAİR YAZILAN LİSANSÜSTÜ TEZLERİN İÇERİK ANALİZİ

Year 2025, Volume: 3 Issue: 1, 45 - 59, 31.07.2025

Oğuz Han Şimşek

Abstract

Bu araştırmada, Türkiye'de iletişim bilimleri alanında video oyunlarına dair yazılmış lisansüstü tezlerin içerik analizi yöntemiyle incelenmiştir. 2023 yılı itibarıyla Yüksek Öğretim Kurumu (YÖK) Ulusal Tez Merkezi'nde yer alan 160 lisansüstü tez, doküman analizi ve içerik analizi yöntemleriyle değerlendirilmiştir. Araştırma tezlerin türü, yazıldığı dili, üniversitesi, enstitüsü, ana bilim dalı, üniversite türü, yıllara göre dağılımı, erişim durumu, danışman unvanı, yöntemi, veri toplama yöntemi, analiz yöntemi, konu başlıkları ve anahtar kelimeleri gibi çeşitli yönlerini ele almıştır. Bulgular, yüksek lisans tezlerinin çoğunlukta olduğunu (%84,37) ve nitel araştırma yöntemlerinin (%62,5) en çok tercih edilen yöntem olduğunu ortaya koymaktadır. Tezlerin çoğu Türkçe yazılmış olup, en yüksek sayıda tez Bahçeşehir Üniversitesi tarafından üretilmiştir. Analiz sonuçları, video oyunları konusundaki akademik ilginin 2016 yılından itibaren artış gösterdiğini ve 2019 yılında büyük bir sıçrama yaşandığını göstermektedir. Ayrıca, tezlerde kullanılan veri toplama yöntemlerinin çoğunlukla doküman incelemesi, anket ve görüşme olduğu görülmüştür. Bu çalışmanın sonuçlarıyla, video oyunları araştırmalarının nitel ve disiplinlerarası yaklaşımlarla daha fazla çeşitlendirilmesi gerektiğini ve daha fazla İngilizce tez yazılması önerilmektedir.

Keywords

Video Oyunları , İletişim Bilimleri , Lisansüstü Tez , İçerik Analizi , Türkiye

CONTENT ANALYSIS OF THESES ON VIDEO GAMES IN THE COMMUNICATION SCIENCES

Abstract

In this study, graduate theses focusing on video games within the field of communication sciences in Türkiye were analyzed using content analysis. As of 2023, a total of 160 graduate theses listed in the YÖK National Thesis Center were examined through document and content analysis methods. The study investigated various dimensions of the theses, including thesis type, language of writing, affiliated university, institute, academic department, university classification, year of publication, access status, advisor title, research methodology, data collection techniques, analysis methods, topics, and keywords. The findings indicate that a substantial majority (84.37%) of the theses were master's theses, and qualitative research methods were the most frequently employed (62.5%). Most of the theses were written in Turkish, with Bahçeşehir University producing the highest number. The analysis also demonstrates a marked increase in academic interest in video games beginning in 2016, with a notable peak in 2019. Moreover, the most commonly utilized data collection methods were document analysis, surveys, and interviews. In light of these findings, it is recommended that future research on video games be expanded through the use of mixedmethod approaches, interdisciplinary perspectives, and an increased emphasis on producing theses in English to enhance international academic visibility.

Keywords

Video Games , Communication Sciences , Dissertation , Content Analysis , Türkiye

References

• Ağca, M. E. (2024). İletişim Bağlamında Güncel Dijital Oyun Araştırmaları: Lisansüstü Tezler Üzerine Bir İçerik Analizi. Yeni Medya, (16), 231-248. doi:10.55609/yenimedya.1362659
• Aziz, A. (2015). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri ve Teknikleri. Ankara: Nobel Yayınları.
• Caillois, R. (2001). Man, Play and Games. (M. Barash, Çev.) Chicago: University of Illinois Press.
• Duman, H. (2023). Kamu Politikası için Yeni Bir Platform: Video Oyunları. Kamu Yönetimi ve Teknoloji Dergisi, 4(2), 235-250. doi:10.58307/kaytek.1231464
• Erbay, A. E. (2021). İletişim Biliminde Dijital Oyunlar Üzerine Yapılan Çalışmaların Betimsel Analizi. Uluslararası Sosyal Bilimler Akademi Dergisi, (5), 519-556.
• Frasca, G. (2003). Simulation Versus Narrative: Introduction to Ludology. M. Wolf, & B. Perron içinde, The Video Game Theory Reader (s. 221-235). Abingdon: Routledge.
• Halaç, H., ve Öğülmüş, V. (2023). Dijital Oyun İçerikli Tezlerin Bibliyometrik Analizi. Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 11(2), 574-587. doi:10.29130/dubited.1026672
• Huizinga, J. (2015). Homo Ludens Oyunun Toplumsal İşlevi Üzerine Bir Deneme. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Karadaban, A., Kaplan, C., Özek, Ö., Çaksu, C., Aküzüm, F., ve Aydın, M. (2023). Nitel Araştırma Yöntemlerinden Doküman İncelenmesi. International Social Mentality and Researcher Thinkers Journal, 9(67), doi:10.29228/smryj.67567
• Kıral, B. (2020). Nitel Bir Veri Analizi Yöntemi Olarak Doküman Analizi. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 170-189.
• Metin, O., ve Ünal, Ş. (2022). İçerik Analizi Tekniği: İletişim Bilimlerinde ve Sosyolojide Doktora Tezlerinde Kullanımı. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(Özel Sayı 2), 273-294. doi:10.18037/ausbd.1227356
• Özkarakaş, E., ve Atılgan, N. (2023). Dijital Oyunlar İçeriğinin Kültürel Miras Bağlamında İncelenmesi ve Gölge Oyunu Değerlendirmesi. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (34), 898-911. doi:10.29000/rumelide.1317112
• Paré, G., ve Kitsiou, S. (2017). Methods for Literature Reviews. F. Lau, ve C. Kuziemsky (Dü) içinde, Handbook of eHealth Evaluation: An Evidence-based Approach. University of Victoria. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK481583/ adresinden alındı
• Sak, R., Şahin Sak, İ. T., Öneren Şendil, Ç., ve Nas, E. (2021). Bir Araştırma Yöntemi Olarak Doküman Analizi. Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi, 4(1), 227-250. doi:10.33400/kuje.843306
• Sepetçi, T. (2017). Dijital Oyunlar, Dijital Oyuncular: Karşı Hegemonya Pratikleri ve Sosyal Etkileşim (Doktora Tezi) Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
• Ulusal Tez Merkezi. (2024). Ulusal Tez Merkezi Anasayfa. 07.09.2024 tarihinde https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden alındı.
• YÖK. (2024). Öğretim Elemanlarının Akademik Görevlerine Göre Sayıları. 01.09.2024 tarihinde Yükseköğretim Bilgi Yönetim Sistemi: https://istatistik.yok.gov.tr/ adresinden alındı.
• Yurdaöz, E., ve İletir, H. (2023). Eğitim Öğretim Sürecinde Dijital Oyun Kullanımı: Sistematik Bir Derleme Çalışması. Necmettin Erbakan Üniversitesi Ereğli Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2), 286-316.
• Zimmerman, E. (2004). Narrative, Interactivity, Play and Games: Four Naughty Concepts in Need of Disciptine. N. Wardrip-Fruin, ve P. Harrigan içinde, First Person (154-164). Cambridge: MIT Press.