The farm animal genetic resources of Turkey: sheep – II – crossbreed and extinct genotypes/breeds
Year 2012,
, 38 - 43, 23.12.2012
Orhan Yılmaz
,
Richard Trevor Wilson
Fırat Cengiz
Mehmet Ertuğrul
Abstract
Biodiversity richness indicates the economic and genetic wealth of a country. Turkey is like a bridge between Europe and Asia; hence it has been used by traders, travellers or intruders for centuries which resulted with the existence of considerably different kinds of domestic animals. Although some of the genotypes are extinct or are crucially under the risk of extinction, the domestic livestock resources of Turkey have not been adequately appraised. On one hand new breeds are created by human beings, on the other hand much more breeds are getting extinct because of them. The creation of new breeds contributes to human welfare, but the extinction of native breeds exacerbates human life. In this study domestic livestock biodiversity and their conservation in Turkey is intended to be explained by giving brief examples about the sheep breeds of Turkey.
References
- Akmaz A, Tekin ME, Kadak R, Deniz, Nazlı M (1992). Akkaraman, İvesi ve Konya Merinosu koyunlarının önemli verim özellikleri yönünden karşılaştırılması. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Hayvancılık Merkez Araştırma Müdürlüğü, Konya.
- Arık IZ, Dellal G, Cengiz F (2003). Anadolu Merinosu, Akkaraman, Ile de France x Anadolu Merinosu (F1) ve Ile de France x Akkaraman (F1) melezi koyunlarda bazı yapağı fiziksel özellikleri. Turk J Vet Anim Sci 27, 651-656.
- Aşkın Y (1982). Akkaraman ve Anadolu Merinosu koyunlarında eksogen hormon kullanarak kızgınlığın sinkronizasyonu ve döl veriminin denetimi olanakları. Doçentlik Tezi, Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, s 224.
- Atasoy F, Ünal N, Akçapınar H, Mundan D (2003). Karayaka ve Bafra (Sakız x Karayaka G1) koyunlarında bazı verim özellikleri. Turk J Vet Anim Sci 27, 259-264.
- Batmaz ES, Başpınar H (1999). Karacabey Merinosu koyunların aralığının kısaltılması üzerine bir çalışma. Turk J Vet Anim Sci 23, 665-672. koşullarda kuzulama BDUTAE (2011). Hayvan ırklari (http://bdutae.gov.tr/urunler/18/20.html, accessed on 14.05.2011).
- Çolakoğlu N, Özbeyaz C (1999). Akkaraman ve Malya koyunlarının karşılaştırılması. Turk J Vet Anim Sci 23, 351-360.
- Dellal G (2002). Akkaraman ve Anadolu Merinoslarında çevre ve kalıtım faktörlerinin kuzu verim özelliklerine etkisi. Türk Vet Hay Derg 26, 581-586.
- Ertuğrul M, Akman N, Aşkın Y, Cengiz F, Fıratlı C, Türkoğlu M, Yener SM (1993). Hayvan yetiştirme (Yetiştiricilik). Baran Ofset, Ankara.
- Ertuğrul M, Dellal G, Soysal IM, Elmacı C, Akın O, Arat S, Barıtçı I, Pehlivan E, Yılmaz O (2009). Türkiye yerli koyun ırklarının korunması. Uludağ Üniv Ziraat Fak Derg 23, 97-119.
- Ertuğrul M, Dellal G, Elmacı C, Akın AO, Pehlivan E, Soysal MI, Arat S (2010). Çiftlik hayvanları genetik kaynaklarının korunması ve sürdürülebilir kullanımı. Türk Ziraat Mühendisliği VII. Teknik Kongresi, 11-15 Ocak 2010, Ankara.
- Günaydın G (2009). Economic and political analysis of Turkish sheep breeding sector. Sheep Breeding Congress of Turkey, 12-13 February 2009, İzmir, Turkey.
- Kaymakçı M (1979). Çeşitli genetik yapılardaki koyunlarda döl veriminin artırılması ve doğumlarının sinkronizasyonu Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No 361, Bornova, İzmir. araştırmalar. Ege
- Kaymakçı M, Taşkın T (1998a). Acıpayam koyunlarının tip sabitleştirilmesinde seleksiyon ve akrabalı yetiştirme olanaklarından yararlanma. (I. Acıpayam koyunlarında döl verimi ve gelişme özellikleri). Ege Üniv Ziraat Fak Derg 35, 33-39.
- Kaymakçı M, Taşkın T (1998b). Acıpayam koyunlarının tip sabitleştirilmesinde seleksiyon ve akrabalı yetiştirme olanaklarından yararlanma. (II. Acıpayam koyunlarında dıs yapı ve süt verim özellikleri). Ege Üniv Ziraat Fak Derg 35, 41-48.
- Kaymakçı M, Taşkın T (2001). Batı Anadolu ve Trakya’da melezleme ile elde edilen yeni koyun tipleri. Hayvansal Üretim Dergisi 42, 45-52.
- Kaymakçı M, Taşkın T, Koşum N (2002a). Sönmez koyunlarında tip sabitleştirilmesi (I. döl verimi gelişme özellikleri). Ege Üniv Ziraat Fak Derg 39, 87- 94.
- Kaymakçı M, Taşkın T, Koşum N (2002b). Sönmez Koyunlarında tip sabitleştirilmesi (II. kimi vücut olçüleri ve süt verim özellikleri). Ege Üniv Ziraat Fak Derg 39, 95-101.
- Kaymakçı M, Koşum N, Taşkın T, Akbaş Y, Ataç F (2006). Menemen koyunlarında kimi verim özelliklerinin belirlenmesi üzerinde bir araştırma. Ege Üniv Ziraat Fak Derg 43, 63-74.
- Kaymakçı M (2008). Türkiye koyunculuğunda melezleme çalışmaları. Hayvansal Üretim 49, 43-51.
- Mason IL (1996). A world dictionary of livestock breeds, types and varieties (4th edition). CAB International: Wallingford, UK.
- Özcan M, Ekiz B, Yılmaz A, Ceyhan A (2004). The effects of some environmental factors affecting on the growth and greasy fleece yield at first shearing of Turkish Merino (Karacabey Merino) lambs. İstanbul Üniv Vet Fak Derg 30, 159-167.
- Özder M, Kaymakçı M, Soysal I, Kızılay E, Sönmez R (1996). Türkgeldi sürüsünde tipin sabitleştirilmesi. TUBITAK, VHAG-537 nolu proje kesin raporu, Tekirdağ.
- Özder M, Kaymakçı M, Taşkın T, Köycü E, Karaağac F, Sönmez R (2004). Growth and milk yield traits of Turkgeldi sheep type. Turk J Vet Anim Sci 28, 195-200.
- Öznacar K (1973). Karacabey Merinoslarında yapağı yönünden seleksiyon imkanları. Lalahan Zootekni Araştırma Enstitüsü, Yayın No 32, Ankara.
- Pekel E, Düzgüneş O, Güney O (1973). Gözlü Devlet Üretme Çiftliğinde yetiştirilen Anadolu Merinosları üzerinde tanıtıcı araştırmalar. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yıllığı, 3 (1-2).
- Pekel E, Güney O (1974). Anadolu Merinosu, Akkaraman, İvesi koyunları ile bunların saf döllerinin Gözlü Devlet Üretme Çiftliği şartlarında önemli bazı verimler yönünden karşılaştırılmaları. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yıllığı 5, 1-2.
- Sönmez R, Kızılay E (1972). Ziraat Fakültesi Menemen Uygulama Çiftliğinde Yetiştirilen İvesi, Kıvırcık, Sakız ve Ödemiş koyunlarının verimle ilgili özellikleri üzerinde mukayeseli araştırma. Ege Üniv Ziraat Fak Derg 9, 1-4.
- Sönmez R (1975). Hayvan yetiştirme. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, s 141, İzmir.
- Sönmez R, Kaymakçı M, Türkmut L, Kızılay E (1975). Tahirova koyunlarında tipin sabitleştirilmesi ve halk elindeki Kıvırcık koyunlarının bu tiple ıslahı olanakları. TUBITAK BAKKA-9 Kesin Rapor, İzmir.
- Sönmez R (1978). Koyun yetiştiriciliği ve yapağı. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, s 108, İzmir.
- Sönmez R, Türkmut L, Kaymakçı M (1991). Tahirova koyunlarında tipin sabitleştirilmesi ve halk elinde Kıvırcık koyunlarının bu tiple ıslahı olanakları. Turk J Vet Anim Sci 15, 72-86.
- Sönmez R, Kaymakçı M, Eliçin A, Tuncel E, Wassmuth R, Taşkın T (2009). Türkiye koyun ıslahı çalışmaları. Türkiye Koyun Yetiştiriciliği Kongresi, 12-13 Şubat 2009, İzmir, Türkiye.
- TAGEM (2009). Türkiye Çiftlik Hayvanları Genetik Kaynakları Kataloğu. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Ankara.
- TİGEM (2011). Koyun Irklari (http://www.tigem.gov.tr, accessed on 14.05.2011). İstatistik Türkiye Kurumu (2010). Hayvancılık İstatistikleri (http://www.turkstat.gov.tr, accessed on 23.12.2010)
- Yılmaz O (1984). Türkiye yerli koyunlarını tanımlayıcı parametreler. Lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Zootekni Bölümü. Ankara, Türkiye, s 78.
- Yılmaz O (1995). Some repeatability and heritability characters on Scottish Blackface sheep. Unpublished MSc Thesis, Aberdeen University, Faculty of Agriculture, Department of Animal Science. Aberdeen, UK, 96 pp.
Year 2012,
, 38 - 43, 23.12.2012
Orhan Yılmaz
,
Richard Trevor Wilson
Fırat Cengiz
Mehmet Ertuğrul
References
- Akmaz A, Tekin ME, Kadak R, Deniz, Nazlı M (1992). Akkaraman, İvesi ve Konya Merinosu koyunlarının önemli verim özellikleri yönünden karşılaştırılması. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Hayvancılık Merkez Araştırma Müdürlüğü, Konya.
- Arık IZ, Dellal G, Cengiz F (2003). Anadolu Merinosu, Akkaraman, Ile de France x Anadolu Merinosu (F1) ve Ile de France x Akkaraman (F1) melezi koyunlarda bazı yapağı fiziksel özellikleri. Turk J Vet Anim Sci 27, 651-656.
- Aşkın Y (1982). Akkaraman ve Anadolu Merinosu koyunlarında eksogen hormon kullanarak kızgınlığın sinkronizasyonu ve döl veriminin denetimi olanakları. Doçentlik Tezi, Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, s 224.
- Atasoy F, Ünal N, Akçapınar H, Mundan D (2003). Karayaka ve Bafra (Sakız x Karayaka G1) koyunlarında bazı verim özellikleri. Turk J Vet Anim Sci 27, 259-264.
- Batmaz ES, Başpınar H (1999). Karacabey Merinosu koyunların aralığının kısaltılması üzerine bir çalışma. Turk J Vet Anim Sci 23, 665-672. koşullarda kuzulama BDUTAE (2011). Hayvan ırklari (http://bdutae.gov.tr/urunler/18/20.html, accessed on 14.05.2011).
- Çolakoğlu N, Özbeyaz C (1999). Akkaraman ve Malya koyunlarının karşılaştırılması. Turk J Vet Anim Sci 23, 351-360.
- Dellal G (2002). Akkaraman ve Anadolu Merinoslarında çevre ve kalıtım faktörlerinin kuzu verim özelliklerine etkisi. Türk Vet Hay Derg 26, 581-586.
- Ertuğrul M, Akman N, Aşkın Y, Cengiz F, Fıratlı C, Türkoğlu M, Yener SM (1993). Hayvan yetiştirme (Yetiştiricilik). Baran Ofset, Ankara.
- Ertuğrul M, Dellal G, Soysal IM, Elmacı C, Akın O, Arat S, Barıtçı I, Pehlivan E, Yılmaz O (2009). Türkiye yerli koyun ırklarının korunması. Uludağ Üniv Ziraat Fak Derg 23, 97-119.
- Ertuğrul M, Dellal G, Elmacı C, Akın AO, Pehlivan E, Soysal MI, Arat S (2010). Çiftlik hayvanları genetik kaynaklarının korunması ve sürdürülebilir kullanımı. Türk Ziraat Mühendisliği VII. Teknik Kongresi, 11-15 Ocak 2010, Ankara.
- Günaydın G (2009). Economic and political analysis of Turkish sheep breeding sector. Sheep Breeding Congress of Turkey, 12-13 February 2009, İzmir, Turkey.
- Kaymakçı M (1979). Çeşitli genetik yapılardaki koyunlarda döl veriminin artırılması ve doğumlarının sinkronizasyonu Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No 361, Bornova, İzmir. araştırmalar. Ege
- Kaymakçı M, Taşkın T (1998a). Acıpayam koyunlarının tip sabitleştirilmesinde seleksiyon ve akrabalı yetiştirme olanaklarından yararlanma. (I. Acıpayam koyunlarında döl verimi ve gelişme özellikleri). Ege Üniv Ziraat Fak Derg 35, 33-39.
- Kaymakçı M, Taşkın T (1998b). Acıpayam koyunlarının tip sabitleştirilmesinde seleksiyon ve akrabalı yetiştirme olanaklarından yararlanma. (II. Acıpayam koyunlarında dıs yapı ve süt verim özellikleri). Ege Üniv Ziraat Fak Derg 35, 41-48.
- Kaymakçı M, Taşkın T (2001). Batı Anadolu ve Trakya’da melezleme ile elde edilen yeni koyun tipleri. Hayvansal Üretim Dergisi 42, 45-52.
- Kaymakçı M, Taşkın T, Koşum N (2002a). Sönmez koyunlarında tip sabitleştirilmesi (I. döl verimi gelişme özellikleri). Ege Üniv Ziraat Fak Derg 39, 87- 94.
- Kaymakçı M, Taşkın T, Koşum N (2002b). Sönmez Koyunlarında tip sabitleştirilmesi (II. kimi vücut olçüleri ve süt verim özellikleri). Ege Üniv Ziraat Fak Derg 39, 95-101.
- Kaymakçı M, Koşum N, Taşkın T, Akbaş Y, Ataç F (2006). Menemen koyunlarında kimi verim özelliklerinin belirlenmesi üzerinde bir araştırma. Ege Üniv Ziraat Fak Derg 43, 63-74.
- Kaymakçı M (2008). Türkiye koyunculuğunda melezleme çalışmaları. Hayvansal Üretim 49, 43-51.
- Mason IL (1996). A world dictionary of livestock breeds, types and varieties (4th edition). CAB International: Wallingford, UK.
- Özcan M, Ekiz B, Yılmaz A, Ceyhan A (2004). The effects of some environmental factors affecting on the growth and greasy fleece yield at first shearing of Turkish Merino (Karacabey Merino) lambs. İstanbul Üniv Vet Fak Derg 30, 159-167.
- Özder M, Kaymakçı M, Soysal I, Kızılay E, Sönmez R (1996). Türkgeldi sürüsünde tipin sabitleştirilmesi. TUBITAK, VHAG-537 nolu proje kesin raporu, Tekirdağ.
- Özder M, Kaymakçı M, Taşkın T, Köycü E, Karaağac F, Sönmez R (2004). Growth and milk yield traits of Turkgeldi sheep type. Turk J Vet Anim Sci 28, 195-200.
- Öznacar K (1973). Karacabey Merinoslarında yapağı yönünden seleksiyon imkanları. Lalahan Zootekni Araştırma Enstitüsü, Yayın No 32, Ankara.
- Pekel E, Düzgüneş O, Güney O (1973). Gözlü Devlet Üretme Çiftliğinde yetiştirilen Anadolu Merinosları üzerinde tanıtıcı araştırmalar. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yıllığı, 3 (1-2).
- Pekel E, Güney O (1974). Anadolu Merinosu, Akkaraman, İvesi koyunları ile bunların saf döllerinin Gözlü Devlet Üretme Çiftliği şartlarında önemli bazı verimler yönünden karşılaştırılmaları. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yıllığı 5, 1-2.
- Sönmez R, Kızılay E (1972). Ziraat Fakültesi Menemen Uygulama Çiftliğinde Yetiştirilen İvesi, Kıvırcık, Sakız ve Ödemiş koyunlarının verimle ilgili özellikleri üzerinde mukayeseli araştırma. Ege Üniv Ziraat Fak Derg 9, 1-4.
- Sönmez R (1975). Hayvan yetiştirme. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, s 141, İzmir.
- Sönmez R, Kaymakçı M, Türkmut L, Kızılay E (1975). Tahirova koyunlarında tipin sabitleştirilmesi ve halk elindeki Kıvırcık koyunlarının bu tiple ıslahı olanakları. TUBITAK BAKKA-9 Kesin Rapor, İzmir.
- Sönmez R (1978). Koyun yetiştiriciliği ve yapağı. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, s 108, İzmir.
- Sönmez R, Türkmut L, Kaymakçı M (1991). Tahirova koyunlarında tipin sabitleştirilmesi ve halk elinde Kıvırcık koyunlarının bu tiple ıslahı olanakları. Turk J Vet Anim Sci 15, 72-86.
- Sönmez R, Kaymakçı M, Eliçin A, Tuncel E, Wassmuth R, Taşkın T (2009). Türkiye koyun ıslahı çalışmaları. Türkiye Koyun Yetiştiriciliği Kongresi, 12-13 Şubat 2009, İzmir, Türkiye.
- TAGEM (2009). Türkiye Çiftlik Hayvanları Genetik Kaynakları Kataloğu. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Ankara.
- TİGEM (2011). Koyun Irklari (http://www.tigem.gov.tr, accessed on 14.05.2011). İstatistik Türkiye Kurumu (2010). Hayvancılık İstatistikleri (http://www.turkstat.gov.tr, accessed on 23.12.2010)
- Yılmaz O (1984). Türkiye yerli koyunlarını tanımlayıcı parametreler. Lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Zootekni Bölümü. Ankara, Türkiye, s 78.
- Yılmaz O (1995). Some repeatability and heritability characters on Scottish Blackface sheep. Unpublished MSc Thesis, Aberdeen University, Faculty of Agriculture, Department of Animal Science. Aberdeen, UK, 96 pp.