SOSYAL MEDYA VE UNUTULMA HAKKI: META THREADS ÖRNEĞİ

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 2, 281 - 338, 29.12.2023

Mahmut Furkan Balaban , Merve Aysegul Kulular Ibrahım

https://doi.org/10.55009/bilisimhukukudergisi.1341591

Cited By: 2

Öz

Çoğunlukla dijital ortamlardaki paylaşımlara karşı kullanılabildiği ileri sürülen unutulma hakkı, niteliği gereği bir temel hak olmakla birlikte mahremiyet hakkı ve özel hayatın gizliliği gibi diğer temel haklarla birlikte değerlendirilmelidir. Unutulma hakkının korunması amacıyla yapılan mevzuat düzenlemelerinin yanı sıra yargı kararlarının sayısı da her geçen gün artmaktadır. Bireylerin sahip olduğu bu hakkın korunması, kabul görmesi gereken bir düşünce gibi görünse de bu hakkın kullanımı nedeniyle zarar gören kesimler de olabilmektedir. Bazı temel hakların uzantısı olan unutulma hakkı, ifade özgürlüğü ve mülkiyet hakkı gibi diğer temel haklarla ise çatışmaktadır. Sosyal medyada yapılan bir paylaşımın içeriğini oluşturan kişisel verinin unutulma hakkı kapsamında yayından kaldırılması, veri sahibi bireyin menfaatine olsa da toplumun bilgi alma hakkının ve paylaşımı yapan bireyin mülkiyet hakkının engellenmesi yönünden zarara neden olmaktadır. Birey ve toplumun çıkarları arasında denge gözetilerek unutulma hakkının kullanımının toplumun tüm kesimleri açısından daha yararlı olacağı açıktır. Bununla birlikte, Facebook, Twitter/X ve Instagram’ın yanı sıra yeni bir sosyal medya platformu olan Meta Threads üzerinde açılan bir kullanıcı hesabının Instagram hesabına bitişik çalışması dolayısıyla tek başına silinememesi yahut profil isminin değiştirilememesi gibi durumların KVKK uyarınca hukuka aykırı veri işlenmesine neden olabileceği haller tartışılmıştır. Bu şekilde sosyal medya platformları üretilirken veri sorumlusu yükümlülükleri dikkate alınarak ve temelde kişilerin temel haklarını koruyacak şekilde tasarlanıp hizmete sunulmalarının gerekliliği vurgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sosyal medya, unutulma hakkı, silinme hakkı, Meta Threads, kişisel verilerin korunması.

Kaynakça

• Acay, Fırat. "Sosyal Medya Aracılığıyla Hakaret Suçu ve Suçun Tespitine İlişkin Uygulamalar." İstanbul Aydın Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 7 no.1 (2021): 71 - 140.
• Alessi, Stefania. “Eternal Sunshine: The Right to Be Forgotten in the European Union After the 2016 General Data Protection Regulation.” Emory International Law Review 32, no: 1 (2017): 145-171.
• Allegri, Maria Romana. “The Right to be Forgotten in the Digital Age.” İç. What People Leave Behind, ed. Francesca Comunello, Fabrizio Martire, and Lorenzo Sabetta, 237-251. Cham: Springer, 2022.
• Altıntaş, Kerim. "Elektronik Verilerin Delil Niteliği." Ahkâm Aktüel Hukuk Dergisi no.1 (2021): 40 - 51.
• Anayasa Mahkemesi. 03.03.2016 tarih ve 2013/5653 Başvuru Numaralı N.B.B. Kararı. Erişim Tarihi: 3 Ağustos 2023. https://kararlarbilgibankasi.anayasa.gov.tr/BB/2013/5653.
• Anayasa Mahkemesi. 15.03.2018 tarih ve 2014/19685 Başvuru Numaralı C.K. Kararı. Erişim Tarihi: 3 Ağustos 2023. https://kararlarbilgibankasi.anayasa.gov.tr/BB/2014/19685.
• Arısoy, Mine. "Hakaret." TBB Dergisi no.72 (2007): 152 - 205.
• Avrupa Birliği Adalet Divanı (ABAD), Case C-131/12 numaralı, 13.05.2014 tarihli Google Spain Kararı, Erişim Tarihi: 4 Ağustos 2023, https://curia.europa.eu/juris/document/document.jsf;jsessionid=A33F03C6FD153296598AF811193A0ACC?text=&docid=152065&pageIndex=0&doclang=en&mode=lst&dir=&occ=first&part=1&cid=567446.
• Aydın, Devrim. "Türk Ceza Kanunu’nda Hakaret Suçu." Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, Prof. Dr. Nur Centel’e Armağan 19 no.2 (2013): 879 - 918.
• Bundesverfassungsgericht, Census Act, BVerfGE 65, 1, 15.12.1983. Erişim Tarihi: 4 Ağustos 2023. https://www.bundesverfassungsgericht.de/SharedDocs/Entscheidungen/EN/1983/12/rs19831215_1bvr020983en.html. Chandrasekharan, Eshwar, Mattia Samory, Shagun Jhaver, Hunter Charvat, Amy Bruckman, Cliff Lampe, Jacob Eisenstein, ve Eric Gilbert. "The Internet'S Hidden Rules: an Empirical Study of Reddit Norm Violations at Micro, Meso, and Macro Scales." Proceedings of the ACM on Human-Computer Interaction 2 (2018): 1 - 25.
• Connolly, Joanna. “The Right To Erasure: Comparative Perspectives on an Emerging Privacy Right,” Alternative Law Journal 46 no.1 (2021): 58 - 63.
• Council of Europe, 8691/79 Başvuru Numaralı, 02.08.1984 tarihli Malone v. The United Kingdom Kararı. Erişim Tarihi: 4 Ağustos 2023. https://www.bailii.org/eu/cases/ECHR/1984/10.html.
• Čtvrtník, Mikuláš. Archives and Records Privacy, Personality Rights, and Access. Cham: Palgrave Macmillan, 2023.
• Culik, Nicolai, and Christian Döpke. “About Forgetting and Being Forgotten.” İç. Big Data in Context Legal, Social and Technological Insights, ed. Thomas Hoeren, and Barbara Kolany-Raiser, 21 - 27. Cham: Springer, 2017.
• Çelik, Yeşim. “Özel Hayatın Gizliliğinin Yansıması Olarak Kişisel Verilerin Korunması ve Bu Bağlamda Unutulma Hakkı.” Türkiye Adalet Akademisi Dergisi 8 no.32 (2017): 391 - 410.
• Department for Digital, Culture, Media & Sport and The Rt Hon Nadine Dorries MP. 2022. New Plans to Protect People from Anonimous Trolls Online. Erişim Tarihi: 21 Şubat 2023. https://www.gov.uk/government/news/new-plans-to-protect-people-from-anonimous-trolls-online.
• Department for Digital, Culture, Media & Sport, Home Office, The Rt Hon Oliver Dowden CBE MP and The Rt Hon Priti Patel MP. UK Leads The Way in a ‘New Age of Accountability’ for Social Media. Erişim Tarihi: 7 Aralık 2022. https://www.gov.uk/government/news/uk-leads-the-way-in-a-new-age-of-accountability-for-social-media.
• Erdem, Mustafa Ruhan ve Candide Şentürk. "Sosyal Ağlar Üzerinde İşlenen Hakaret Suçlarında Ceza Sorumluluğu." Dokuz Eylul Universitesi Hukuk Fakultesi Dergisi, Prof. Dr. Şeref Ertaş’a Armağan 19 (2017): 2703 - 2725.
• Fabbrini, Federico ve Edoardo Celeste. “The The Right to Be Forgotten in the Digital Age: The Challenges of Data Protection Beyond Borders.” German Law Journal no.21 (2020): 55 - 65.
• GDPR (General Data Protection Regulation/ Genel Veri Koruma Tüzüğü) - 2016/679 sayılı Genel Veri Koruma Tüzüğü. Erişim Tarihi: 3 Ağustos 2023. https://gdpr-info.eu/ .
• Google Otomatik Tamamlama İşlevi. Erişim Tarihi: 6 Ağustos 2023. https://support.google.com/websearch/answer/7368877?hl=tr#:~:text=Otomatik%20tamamlama%2C%20Google%20Arama'da,etmelerine%20yard%C4%B1mc%C4%B1%20olan%20tahminler%20olu%C5%9Fturur.
• Gstrein, Oskar Josef. “The Right to be Forgotten in 2022: Luxembourg Judges Keep Surfing the Legislative Void,” 6. Erişim Tarihi: 6 Ağustos 2023. https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=4309524 . ssrn.com.
• Harby, Sam. Do Hashtags work on Threads? Explained. Erişim Tarihi: 20 Temmuz 2023. https://www.downtimebros.com/do-hashtags-work-on-threads-explained/.
• İnsan ve Vatandaş Hakları Bildirisi (1789). Erişim Tarihi: 2 Ağustos 2023. https://www.elysee.fr/en/french-presidency/the-declaration-of-the-rights-of-man-and-of-the-citizen.
• Jones, Meg Leta. CTRL+Z. New York and London: New York University Press, 2018.
• Kalav, Ayşe ve Aliye Fırat. "Amerikan Sosyal Medyasında Göçmen Karşıtlığı ve Dijital Nefret Söylemi: Twitter Özelinde Bir İnceleme." Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 22 (2017): 2209 - 2222.
• Katoğlu, Tuğrul. "Basın Yoluyla Hakaret Kavramı ve Madde Yönünden Yetki Sorunu." Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, Prof. Dr. Nur Centel’e Armağan 19 no.2 (2013): 735 - 748.
• Kaya, Mehmet Bedii. Unutulma Hakkı: AİHM’in Unutulma Hakkına Yaklaşımı AİHM M.L. ve W.W. v. Almanya Kararının İncelenmesi, 2. Erişim Tarihi: 4 Ağustos 2023. https://www.mbkaya.com/hukuk/unutulma-hakki-aihm-insan-haklari-hukuku.pdf.
• KVK Kurulu. Erişim Tarihi: 4 Ağustos 2023. https://www.kvkk.gov.tr/Icerik/5407/-Bir-Gercek-Kisinin-Adinin-Gectigi-Kose-Yazisinin-Silinmesi-Talebi.
• Kwak, Chanhee, Junyeong Lee ve Heeseok Lee. “Could You Ever Forget Me? Why People Want to be Forgotten Online.” Journal of Business Ethics 179 (2022): 25 - 42. Erişim Tarihi: 1 Ağustos 2023. https://link.springer.com/article/10.1007/s10551-021-04747-x.
• Lageson, Sarah Esther. Digital Punishment Privacy, Stigma, and the harms of Data-Driven Criminal Justice. New York: Oxford University Press, 2020.
• Muñoz-Bates, Sarah. “Instant Results with Lingering Effects: How Google Can Bias Our Social Conversations.” The 16th Annual Meeting of the Association of Internet Researchers. Erişim Tarihi: 6 Ağustos 2023. https://spir.aoir.org/ojs/index.php/spir/article/view/8674/6902 .
• Myers, Louise. Do Hashtags Work on Threads? New App Is Missing Something. Erişim Tarihi: 20 Temmuz 2023. https://louisem.com/459108/hashtags-on-threads.
• Ocak, Ayşenur. “Hakları Dengelemek: Unutulma Hakkı İfade Özgürlüğüne Karşı.” Türkiye Adalet Akademisi Dergisi 9 no.33 (2018): 507 - 535.
• Olgaç, Samet Can. "Cumhurbaşkanına Hakaret Suçu (TCK m. 299)." Akademik Teklif Hukuk ve İdari Bilimler Dergisi 5 no.3 (2016): 142 - 181.
• Online Safety Bill, House of Lords and House of Commons. HL Bill 164. House of Lords and House of Commons. Erişim Tarihi: 26 Temmuz 2023. https://bills.parliament.uk/bills/3137.
• Oymak, Hasan. “7253 Sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un Getirdikleri.” Yeni Medya Dergisi no.9 (2020): 129 - 141.
• Peguera, Miquel. “The Right to Be Forgotten in the European Union.” İç. Oxford Handbook of Online Intermediary Liability, ed. Giancarlo Frosio, Online Edition: Oxford University Press (2020): 486 - 502.
• Soni, Jitendra. How to Use the Threads App Explained: Making Posts, Sharing, & More. Erişim Tarihi: 20 Temmuz 2023. https://www.dexerto.com/tech/how-to-use-the-threads-app-explained-making-posts-sharing-more-2201588/.
• Soysal, Tamer. “Unutulma Hakkı ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Yaklaşımı.” İnsan Hakları. 50 - 53. Erişim Tarihi: 1 Ağustos 2023. https://inhak.adalet.gov.tr/Resimler/Dokuman/9052023130022tamer.pdf.
• Sönmez, Yasin. "Sosyal Ağ Platformlarında Anonim Hesaplara Yönelik Yasaklamacı Yaklaşımlar Karşısında Gereklilik ve Temel Haklar Sorunu." Çukurova Üniversitesi Hukuk Araştırmaları Dergisi no.2 (2023): 1 - 37.
• Tamò, Aurelia, Damian George. “Oblivion, Erasure and Forgetting in the Digital Age.” JIPITEC no.5 (2014): 71 - 87.
• Temel, Mustafa ve Ömer Faruk Koçak. "Kitle İletişim Araçları ile Düşünceyi Açıklama ve Yayma Hürriyetinin Kapsam ve Sınırları üzerine bir Değerlendirme." E-Journal of Intermedia 2 no.2 (2015): 440 - 459.
• The Times of India. Erişim Tarihi: 27 Temmuz 2023. https://timesofindia.indiatimes.com/gadgets-news/threads-will-soon-allow-users-to-edit-posts-use-hashtags-and-more/articleshow/101690423.cms.
• Tirosh, Noam. “Why Kafka Wanted to Be Forgotten by Having His Manuscripts Burned.” Erişim Tarihi: 2 Ağustos 2023. https://www.haaretz.com/life/books/2020-05-30/ty-article-magazine/.premium/why-kafka-wanted-to-be-forgotten-by-having-his-manuscripts-burned/0000017f-dbff-d3ff-a7ff-fbff1e6e0000.
• Tirosh, Noam, Amit Schejter. “Memory, Rights, and Sen’s Capabilities Approach.” İç. The Right to Memory: History, Media, Law and Ethics, ed. Noam Tirosh, and Anna Reading, 76-91. Oxford: Berghahn Books, 2023.
• Twitter/X. Erişim Tarihi: 5 Ağustos 2023. https://www.ntv.com.tr/teknoloji/Twitter/X-dijital-nefretle-mucadele-merkezine-dava-acti,uhCJ-0e_cU2PGxB2OoNPdQ.
• Uluç, Güliz, ve Bilal Süslü. "Örnek Yargı Kararlarıyla Sosyal Medya Hukuku." Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 8 no.17 (2016): 337 - 353.
• Weber, Rolf H. “The Right to Be Forgotten, More Than a Pandora’s Box?” JIPITEC no.2 (2011): 120 - 130.
• Weller, Katrin, Axel Bruns, Jean Burgess, Merja Mahrt, ve Cornelius Puschmann. Twitter and Society. New York: Peter Lang, 2014.
• Werro, Franz. The Right to be Forgotten A Comparative Study of the Emergant Rights Evolution and Application in Europe, the Americas and Asia. Cham: Springer, 2020.
• Yargıtay Hukuk Genel Kurulu. 2014/4-56 E. 2015/1679 K. 17.6.2015 T., Erişim Tarihi: 4 Ağustos 2023. http://kazanci.com.tr/gunluk/hgk-2014-4-56.htm.
• Yargıtay 18. Ceza Dairesi. 2018/7790 E. 2019/1445 K. 16.01.2019 T., Erişim Tarihi: 5 Mayıs 2023. https://karararama.yargitay.gov.tr/. Yargıtay 18. Ceza Dairesi. 2016/12944 E. 2018/5756 K. 18.04.2018 T., Erişim Tarihi: 07 Şubat 2023. https://karararama.yargitay.gov.tr/.