İçmimarlık Disiplininde “Çevre Tasarımı” Eğitimi: Ders İçerik ve Öğrenim Çıktıları Bağlamında Karşılaştırmalı Bir Analiz

Year 2025, Volume: 4 Issue: 2, 267 - 287, 01.08.2025

Yiğit Karcı

https://doi.org/10.58850/bodrum.1612393

Abstract

Bu çalışma, Türkiye’de yer alan içmimarlık ile içmimarlık ve çevre tasarımı bölümlerinde, çevre tasarımı ile ilgili zorunlu derslerin içerikleri ve öğrenim çıktıları üzerinden karşılaştırılmasını amaçlamaktadır. Çalışma kapsamında çevre tasarımının bölüm adında yer almasının müfredatın içeriği ve kapsamı üzerindeki etkisi incelenmiştir. Hem nicel hem de nitel veri toplama ve analiz tekniklerinden yararlanılarak, karma bir araştırma yöntemi kullanılmıştır. Çevre tasarımı ile ilgili derslerin bilgi paketleri, istatistiksel ve betimsel analiz yöntemleri ile değerlendirilmiştir. Araştırma, seçilen devlet ve vakıf üniversitelerinden belirlenen örneklem üzerinden yürütülmüştür. Sonuçlar, iki bölüm arasındaki çevre tasarımı ders içeriklerinin benzer düzeyde olduğunu göstermiştir. Çevre tasarımının bölüm ismindeki varlığının, müfredatın kapsamında anlamlı bir fark yaratmadığı ortaya konmuştur. Bu durum, içmimarlık disiplinine özgü çevre tasarımı anlayışının, bölüm ismine bağlı olmaksızın geliştiğini işaret etmektedir. Çalışma, disiplinlerarası anlam karmaşasını gidermeye yönelik olarak, bölüm adında yer alan çevre tasarımının yeniden düşünülmesi gerekliliğine dikkat çekmektedir. Bu bulgular, içmimarlık ile içmimarlık ve çevre tasarımı bölümleri arasındaki eşitlikleri vurgulamakta ve bu iki bölümün ortak bir çevre tasarımı anlayışı benimsediğini ortaya koymaktadır.

Keywords

İçmimarlık , Çevre Tasarımı , Öğrenim Çıktıları , İçerik Analizi

“Environmental Design” Education in the Discipline of Interior Architecture: A Comparative Analysis of Course Content and Learning Outcomes

Abstract

This study aims to compare the content and learning outcomes of compulsory courses related to environmental design in interior architecture and interior architecture and environmental design departments in Turkey. Within the scope of the study, the impact of including the environmental design in the department name on the content and scope of the curriculum is examined. A mixed research methodology was used, utilizing both quantitative and qualitative data collection and analysis techniques. The information packages of environmental design courses were evaluated through statistical and descriptive analysis methods. The research was conducted on a sample of selected universities. The results showed that the environmental design course contents between the two departments were similar. It was revealed that the inclusion of the environmental design in the department name does not make a significant difference in the scope of the curriculum. This indicates that the understanding of environmental design specific to the discipline of interior architecture has developed regardless of the department’s name. The study draws attention to the necessity of rethinking the environmental design in the department name in order to eliminate interdisciplinary ambiguity. These findings emphasize the equality between interior architecture and interior architecture and environmental design departments and reveal that these two departments share a common understanding of environmental design.

Keywords

Interior Architecture , Environmental Design , Learning Outcomes , Content Analysis

References

• Adıgüzel, D. (2011). Türkiye’deki İç Mimarlık eğitiminde çevresel yaklaşım [Yüksek Lisans Tezi, Kadir Has Üniversitesi].
• Atılım Üniversitesi. (t.y.). Sıkça sorulan sorular. Atılım Üniversitesi, İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü. https://www.atilim.edu.tr/tr/ict/page/6193/sikca-sorulan-sorular (10.12.2024).
• Aytıs, S. (2022). Tezyinî sanatlar’’dan iç mimarlık bölümü’ne: Tezyinî Sanatlar’dan İç Mimarlık Bölümü’ne. Tasarım + Kuram, 18(36), 1-17. https://doi.org/10.14744/tasarimkuram.2022.64497
• Bahçeşehir Üniversitesi. (t.y.b). İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü hakkında. Bahçeşehir Üniversitesi. https://bau.edu.tr/icerik/3896-ic-mimarlik-ve-cevre-tasarimi (01.04.2025).
• Başkent Üniversitesi. (t.y.b). Vizyon ve misyon. Başkent Üniversitesi, İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü. https://imc.baskent.edu.tr/kw/menu_icerik.php?birim=232&menu_id=88 (01.04.2025).
• Çankaya Üniversitesi. (t.y.b). Vizyon ve misyon. Çankaya Üniversitesi, İç Mimarlık Lisans Programı. https://inar.cankaya.edu.tr/vizyon-ve-misyon/ (01.04.2025).
• Demirarslan, D., & Demirarslan, K. O. (2017). Çevre koruma bilinci bağlamında iç mekânın tasarımında disiplinler arası bir yaklaşım: İç mimarlık ve çevre mühendisliği ilişkisi. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 3(2), 112-128. https://doi.org/10.21324/dacd.303252
• Demirbaş, G. U., & Demirbaş, Ö. O. (2019). Biyofilik tasarım kapsamında peyzaj mimarlığı ve iç mimarlık arakesiti: Eğitim programlarının karşılıklı değerlendirilmesi. Türkiye Peyzaj Araştırmaları Dergisi, 2(2), 50-60.
• Erbay, M., & Ulusoy, S. (2021). Türkiye’de günümüz İç Mimarlık eğitiminin sayısal verilerle analizi. Sanat - Tasarım Dergisi, (12), 1-9. https://doi.org/10.29228/sanat.1
• Eriş, E., & Ağan, M. (2020). Türkiye’deki İç Mimarlık eğitim programlarının karşılaştırılmalı analizi: Mesleki kimlik karmaşasının incelenmesi. Mimarlık ve Yaşam, 5(2), 423-439. https://doi.org/10.26835/my.794120
• Eskişehir Teknik Üniversitesi. (t.y.). Tarihçe. Eskişehir Teknik Üniversitesi, İç Mimarlık Bölümü. https://icmimarlik.eskisehir.edu.tr/tr/Icerik/Detay/tarihce (12.04.2024).
• Fitoz, İ. (2015). Interior design education programs during historical periods. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 174, 4122-4129. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2015.01.1248
• Hacettepe Üniversitesi. (t.y.a). Tarihçe. Hacettepe Üniversitesi, İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü. https://ict.hacettepe.edu.tr/tr/menu/tarihce-16 (12.04.2025).
• Hacettepe Üniversitesi. (t.y.c). Vizyon / misyon. Hacettepe Üniversitesi, İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü. https://ict.hacettepe.edu.tr/tr/menu/vizyon_misyon-15 (01.04.2025).
• İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi. (t.y.). History. İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi, İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü. http://iaed.bilkent.edu.tr/?page_id=31 (12.04.2025).
• İstanbul Bilgi Üniversitesi. (2024b). Program eğitim hedefleri. İstanbul Bilgi Üniversitesi, Öğretim Programı ve AKTS Kredileri. https://ects.bilgi.edu.tr/Department/Detail?catalog_departmentId=216086&itemName=ProgramEducationalObjectives (01.04.2025)
• İzmir Ekonomi Üniversitesi. (t.y.b). İçmimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü vizyon ve misyonu. İzmir Ekonomi Üniversitesi, İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü. https://ic.ieu.edu.tr/tr/bolum-vizyon-misyonu (01.04.2025).
• Kadir Has Üniversitesi. (t.y.b). Program bilgisi. Kadir Has Üniversitesi, İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü. https://bologna.khas.edu.tr/program/50000667 (01.04.2025).
• Küçükerman, Ö. (1998). 1914-1942 yılları arasında Türkiye’de asri mobilya ve sanayi nefise mektebi – Osmanlı İmparatorluğu’ndan Türkiye’ye mobilya tasarımının değişimi. Tombak Antika Kültürü, Koleksiyon ve Sanat Dergisi, 23, 3-10.
• Marmara Üniversitesi. (2016). Genel bilgiler. Marmara Üniversitesi, İç Mimarlık Bölümü. https://im-gsf.marmara.edu.tr/genel-bilgiler (01.04.2025).
• MEF Üniversitesi. (t.y.b). Programın eğitim amaçları. MEF Üniversitesi, Ders Planı (AKTS Değerleri). https://sis.mef.edu.tr/bilgipaketi/eobsakts/programamaci/program_kodu/0502001/menu_id/p_21/tip/L/ln/tr/submenuheader/2 (01.04.2025).
• Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi. (t.y.). Bilgi Paketi. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Bilgi Paketi. https://bilgipaketi.msgsu.edu.tr/programdetay/404/ (01.04.2025).
• Murphy, M. D. (2005). Landscape architecture theory: An evolving body of thought. Waveland Press.
• Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi. (2024). 2024-Yükseköğretim programları ve kontenjanları kılavuzu. Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi, Yükseköğretim Kurumları Sınavı. https://www.osym.gov.tr/TR,29532/2024-yuksekogretim-kurumlari-sinavi-yks-yuksekogretim-programlari-ve-kontenjanlari-kilavuzu.html (10.12.2024).
• Özsavaş Uluçay, N. & Kaptan, B. B. (2018). İçmimarlık mesleği ve eğitim tarihi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 80(1), 436-444. https://doi.org/10.16992/ASOS.14241
• Öztürk, S., & Aytıs, S. (2024). İçmimarlık / İçmimarlık ve Çevre Tasarımı bölüm adlandırmasının tartışılması. Mimarlık ve Yaşam, 9(1), 21-37. https://doi.org/10.26835/my.1344409.
• Sue, M. L. (1942). Tezyinî sanat. Arkitekt Aylık Yapı Sanatı, Şehircilik ve Süsleyici Sanatlar Dergisi, 11(131-132), 262-264.
• Şumnu, U. (2014). Türkiye’de içmimarlık ve içmimarlar. TMMOB İçmimarlar Odası.
• Turner, M. G., Gardner, R. H. & O’neill, R. V. (2001). Landcape ecology in theory and practice pattern and process. Springer.
• Türk Dil Kurumu. (t.y.). Çevre. Genel Türkçe Sözlük içinde. https://sozluk.gov.tr/ (12.04.2024).
• Yeditepe Üniversitesi. (t.y.b). Bölüm hakkında. Yeditepe Üniversitesi İç Mimarlık Bölümü. https://mimarlik.yeditepe.edu.tr/tr/ic-mimarlik-bolumu (01.04.2025).
• Yükseköğretim Program Atlası. (2024, Aralık). Program: İç mimarlık. Yükseköğretim Kontenjan, Tercih ve Yerleştirme İstatistikleri (2024 YKS). https://yokatlas.yok.gov.tr/meslek-lisans.php?b=10097 (10.12.2024).
• Yüksel, Ş. (2018). Fiziksel çevre kontrolü: Önemi ve iç mimarlık eğitimindeki yeri. Kent Akademisi, 11(1), 108-116.