Sınıf Kimliğinin Film Mekânları Üzerinden Göstergebilimsel Analizi: “Parazit” Filmi Örneği

Year 2025, Volume: 4 Issue: 2, 194 - 209, 01.08.2025

Seval Günyol , Gamze Ergin

https://doi.org/10.58850/bodrum.1621603

Abstract

Sinema ve mimarlık arakesitinde yer alan film mekânları, filmin genel atmosferini oluşturmanın yanı sıra, ele aldıkları konuya bağlı olarak, sınıf kimliğini ve toplumsal yapıyı yansıtan ögeler taşır. Bu bağlamda sınıf kimliğine dair mekâna yansıyan göstergeleri tespit etmek adına film mekânlarını incelemek mümkündür. Bu çalışma, Parazit film örneği üzerinden film mekânlarının sınıfsal kimlikleri nasıl ifade ettiğini ve toplumsal yapıyı nasıl görselleştirdiğini incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışmada; nitel araştırma yöntemlerinden göstergebilimsel analiz yöntemi kullanılarak, belirlenen örnek üzerinden film mekânlarının toplumsal sınıflar arasındaki farkları nasıl sembolize ettiği ve bu mekânların karakterlerin toplumsal durumlarını nasıl yansıttığı tespit edilmektedir. Örneklem olarak belirlenen Parazit filminde yüksek ve düşük sosyoekonomik düzeylere sahip sınıflara ait mekânlar arasındaki görsel farklar belirgin düzeydedir ve her iki sınıfın yaşam biçimlerinin mekânla olan ilişkisi bu göstergeler üzerinden çözümlenmiştir. Bulgular; filmdeki mekânların sınıfsal kimlikleri mekânın yapısal özellikleri, düzeni, aydınlatmaları ve mekânın genişliği aracılığıyla yansıttığını ve sınıflar arasındaki farkları sembolize ettiğini göstermektedir. Yüksek sosyoekonomik düzeye sahip bireylerin mekânları geniş, modern ve aydınlıkken, düşük sosyoekonomik düzeydeki bireylerin mekânları dar, karanlık ve karmaşık kurgulanmıştır. Bu farklılıklar, mekânların toplumsal statüleri ve güç dinamiklerini görsel olarak ortaya koymaktadır. Araştırma, film mekânlarının toplumsal yapıyı ve sınıf kimliklerini görselleştirerek sınıfsal farkları yansıtan bir araç olarak işlev gördüğünü ortaya koymaktadır.

Keywords

Mekan, Kimlik, Sınıf Kimliği, Film Mekânları, Göstergebilimsel Analiz

Ethical Statement

Etik kurul onayı gerektiren bir çalışma değildir.

Supporting Institution

Araştırmayı destekleyen herhangi bir kurum veya kuruluş bulunmamaktadır.

Semiotic Analysis of Class Identity Through Film Spaces: An Examination of the Film “Parasite”

Abstract

Film spaces, at the intersection of cinema and architecture, not only create the overall atmosphere of a movie but also reflect elements of class identity and social structure, depending on their themes. This study aims to examine how film spaces express class identities and visualize social structures, using the film “Parasite” as a case study. By employing semiotic analysis, we aim to uncover how the film’s spaces symbolize the differences between social classes. In ‘Parasite’, the visual contrasts between spaces inhabited by high and low socioeconomic classes are striking, allowing for an analysis of the relationship between lifestyle and environment. Findings indicate that the film’s spaces effectively convey class identities through various structural features, including layout, lighting, and size. For instance, spaces associated with individuals of high socioeconomic status are characterized by their large, modern, and well-lit interiors, whereas those belonging to individuals with low socioeconomic status tend to be narrow, dark, and convoluted. These visual differences poignantly reveal the characters’ social standings and the power dynamics inherent in their environments. Ultimately, this research demonstrates that film spaces serve as a powerful tool for illustrating class differences, effectively visualizing social structures and identities throughout the narrative.

Keywords

Space, Identity, Class Identity, Film Spaces, Semiotic Analysis

References

• Alpman, P. (2019). Mekân, kimlik, sınıf: Farklar neden bir arada barınamazlar? İdealkent, 10(26), 373-401. https://doi.org/10.31198/idealkent.519245
• Arayıcı, O. (2015). Mekân ve tasarım üzerine tanımlar. Ege Basım.
• Ateş, M. (2020). Sinemada göç bağlamında sınıf, kimlik ve mekân: Ömer Lütfi Akad ve göç üçlemesi. Medeniyet ve Toplum Dergisi, 4(2), 128-141. http://dx.doi.org/10.51117/metder.2020.2
• Aydıngüler, M. H. (2023). Göstergebilimsel açıdan film çözümlemesi: Eşkıya filmi örneği. Uluslararası Disiplinlerarası ve Kültürlerarası Sanat, 8(16), 13-24.
• Bahadır, E. (2014). Mekân tasarımlarında kimlik oluşum süreçleri ve yersizleşme kavramının irdelenmesi [Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi].
• Bircan, U. (2015). Roland Barthes ve göstergebilim. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 13(26), 17-41.
• Bong, J., Yang-kwon, Moon, Y., Jang, Y., Kwak, S. (Yapımcı) ve Bong, J. (Yönetmen). (2019). Parazit. [Film]. Güney Kore: CJ Entertainment.
• Çelik, F., Arslan, B. D., Yıldız, F., Kalp, M. (2023). Sinemada mekân: The Fall filminde göstergebilimsel yaklaşımla mekân okumaları. Yedi, (29), 67-80. https://doi.org/10.17484/yedi.1162213
• Duman, Ş., Beşgen, A. (2021). Sinemada mekân-karakter özdeşleyimi üzerine bir ideoloji: Kış Uykusu filmi. D. Yıldırım, E. Haspolat, H. Sağlam, & S. C. Beritan (Ed.) içinde, Mekânı düşünmek (s.181-200). Nika Yayınevi.
• Ertem, Ü. (2010). Sinema ve mimarlık etkileşiminin örnek kara filmler üzerinden incelenmesi [Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi].
• Kaçar, F. (2024). Göç ve yoksulluk ekseninde mekânda bireyin inşası: Kefernahum filminin göstergebilimsel analizi. Kastamonu İletişim Araştırmaları Dergisi, (12), 1-26. https://doi.org/10.56676/kiad.1265766
• Kanbur, E. Ö., Bilgiç, D. E. (2020). Mekân ve kimlik etkileşimi bağlamında “Uzak” filminin analizi. Euroasia Journal of Social Sciences & Humanities, 7(17), 18-32. https://doi.org/10.38064/eurssh.116
• Kandemir, N. K., Demir, S. K. (2022). Birey, toplum ve çevre ilişkisi bağlamında sinema: 2040 belgesel filmi örneği. Nosyon: Uluslararası Toplum ve Kültür Çalışmaları Dergisi, (10), 122-133.
• Kırımlıoğlu, Y., & Şen, D. E. (2024). Sinemada insan ve mekân ilişkisinin egemenlik alanı bağlamında göstergebilimsel incelemesi Makas Eller filmi. Art-e Sanat Dergisi, 17(33), 487-512. https://doi.org/10.21602/sduarte.1362974
• Köksal, C. (2015). Göstergebilimsel yaklaşımla sinemasal mekân analizi: Otellerde geçen filmler üzerinden mekânsal ve anlamsal çözümlemeler [Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi].
• Mollaoğlu, S. (2023). Çocuk gelin pratiğinin göstergebilimsel analizi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 22(86), 598-617. https://doi.org/10.17755/esosder.1225342
• Norberg-Schulz, C. (1971). Existence space 8 architecture. Studio Vista.
• Omuzlu, S. Ö., Erkan Yazıcı, Y. (2024). Mimarlıkta yer(siz)leşme kavramı: Parazit filmi üzerinden bir okuma. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 27(2), 180-202.
• Öktem, D. (2007). Otel iç mimari tasarımında mekân algılama ve kimlik oluşumu ve örnekler üzerinde analizi [Yüksek Lisans Tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi].
• Türk Dil Kurumu. (t.y.). Kimlik. Genel Türkçe Sözlük içinde. https://sozluk.gov.tr/ (06.01.2024).
• Us, F. (2023). Sinemada kurgusal mekân kullanımı: Parazit filmi. Uluslararası Sosyal Bilimler ve Sanat Araştırmaları, 2(2), 133-151.
• Yıldırım, O. (2024). Alttakilerin yukarıya çıkma/sisteme tutunma mücadelesi: Georgio Agamben penceresinden Parazit filmine bakmak. SineFilozofi, (17). 86-101. https://doi.org/10.31122/sinefilozofi.1330348