BALIKESİR İLİNDEKİ BEDEN EĞİTİMİ ÖĞRETMENLERİNİN İŞ DOYUMU

Yıl 2007, Cilt: 1 Sayı: 1, 13 - 26, 01.04.2007

Zekeriya Göktaş

Öz

Bu çalışma, Balıkesir ilinde görev yapmakta olan Beden Eğitimi Öğretmenlerinin iş doyum düzeyleri ile cinsiyet, mesleki kıdem, yaş, ücret ve okuldaki araç-gereç değişkenleri arasındaki doyum ilişkisinin olup olmadığını tespit etmek amacı ile yapılmıştır. Araştırmanın evrenini 2004-2005 öğretim yılında Balıkesir ilindeki ilk ve orta öğretim kurumlarında görev yapan 106 beden eğitimi öğretmeni oluşturmaktadır. Meslekleriyle ilgili doyumu ölçebilmek için çeviri ile geçerlilik ve güvenirlilik çalışmaları Gökçor'lar tarafından yapılmış olan ve likert tipindeki 20 sorudan oluşan Minnesota İş doyumu Ölçeği Minnesota Satisfaction Questionnaire uygulanmıştır. Elde edilen verilerin değerlendirilmesinde yüzde, frekans, Anova ve T-testi analizleri kullanılmıştır. Çağdaş toplumlarda gerek genel eğitim sistemi, gerekse toplum hayatının diğer kesimlerinde beden eğitimi ve spor faaliyetleri, bireylerin fiziksel, zihinsel, sosyal ve moral gelişimlerinde önemli katkılar sağlar. Beden eğitimi, eğitimin ayrılmaz bir parçasıdır. Beden eğitimi dersleri bireyin, toplumun ve beden eğitimi öğretmenlerinin beklentileri doğrultusunda gerçekleştirildiği takdirde beden eğitimi öğretmenlerinin verimi artmakla birlikte, iş doyumu da yükselecektir. Balıkesir ilindeki beden eğitimi öğretmenlerinin iş doyumlarına içsel ve dışsal faktörler olarak bakıldığında her iki faktör genel itibari ile “Memnunum” aralığında görülmüştür. Beden Eğitimi Öğretmenlerinin iş doyumunu etkileyen maaş yeterliliği, yaş ve araç-gereç yeterliliği değişkenlerinde farklılık tespit edilmiştir. Bu farklılıklar maaş yeterliliği değişkenin dışsal etmenler faktöründe X:4.20 ortalama ile “Evet” düzeyinde belirtilirken, “Hayır” düzeyinde ise bu oran X:2,93 değerinde görülmektedir. Hayır ve kısmen X:3,67 cevabı verenler arasında da anlamlı fark ortaya çıkmıştır. Beden eğitimi öğretmenlerinin araç-gereç yeterliliği hakkındaki düşüncelerine bakıldığında ise içsel etmenler faktöründe kısmen yeterli X:4.26 ortalama ile hiç yeterli değil X:3.91 ortalama değerlerinde anlamlı fark görülmektedir. Yaş değişkenine bakıldığında öğretmenler dışsal etmenler faktöründe 25-30 yaş grubu :3,89 ortalama ile “Memnunum” düzeyinde görüş belirtirlerken, 36-41 X:3,17 ve 42 ve üzeri X:3,29 yaş gruplarına göre anlamlılık düzeyinde olarak daha memnun çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Beden Eğitimi Öğretmeni, iş doyumu

JOB SATISFACTION OF PHYSICAL EDUCATION TEACHERS IN BALIKESIR

Öz

JOB SATISFACTION OF PHYSICAL EDUCATION TEACHERS IN BALIKESIR. This study has been done to find out whether job satisfaction levels of physical education teachers in BALIKESİR is related with variations of their gender, service length, age, salary and the usage of tools and equipment or not. The scope of this study has been formed with 106 physical education teachers serving in primary and secondary schools in Balıkesir between the years 2004 and 2005. Minnesota Satisfaction Questionnaire, that of its reliability and validity studies have been done by Gokçor has been applied to the teachers in 20 likert type questions to examine their job satisfaction. Obtained data has been evaluated by percentage, frequency, Anova and T-test analysis. In modern societies, physical education and sport activities play an important role for the development of an individual in physically, mentally, socially, morally, both in general education system and in the other parts of the social life. Physical education is an inevitable part of the education. If physical education courses are conducted through the expectations of the society, physical education teachers and the individual, both the efficiency and the satisfactions of the physical education teachers will rise. When the job satisfaction of physical education teachers in Balıkesir has been examined as internal and external factors, both factors are generally between the line of ‘I am pleased’. A difference has been determined in the variables of age, adequacy of salary, tools and equipment that are effecting the job satisfaction levels of physical education teachers. While these differences has been defined in ‘Yes’ level with the mean of Χ:4,20 in the external factor of salary adequacy variable, the ratio in ‘No’ is x:2,93. There is a meaningful difference between the answers ‘No’ and ‘Partially’ Χ:3,67 . When the thoughts of the have been determined on the adequacy of tools and equipment, a meaningful difference has been identified in the internal factor between the values ‘partially adequate ‘ with mean of with the mean of x:4,26 and ‘not adequate’ with the mean of Χ:3,91. When the age variable has been determined, teachers have indicated their thoughts as’ I am pleased’ in the 25-30 age group in the external factor with the mean of Χ:3,89 and it has also been identified that this age group is meaningfully more pleased than the age groups of 36-41 Χ:3,17 and 42 and over. Χ:3,29

Anahtar Kelimeler

Physıcal Education Teacher , Job Satisfaction

Kaynakça

• Aksayan S, Velioğlu P: Sağlık Ocağı ve Hastanelerde Çalışan Hemşirelerin Örgütsel İş Doyum Etkenleri, Cumhuriyet Üniversitesi, , III. Ulusal Hemşirelik Kongresi Kitabı, s: 635-646, Sivas., 24-26 Haziran 1992.
• Arabacı R., Şahin S., İkizler H. C., “Bursa İlinde Görevli Beden Eğitimi Öğretmenlerinin İş Doyumu”, III. Ulusal Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği, Olimpik Eğitim ve Spor Kültürü Sempozyumu,s:223-232, 23-24 Mayıs 2003 Bursa.
• Berns S., Job Satisfaction And Conflict Management, Third Edition, Toronto: The Mosby Company, 1984
• Can S., Koçak E., “Erzurum İlinde Görev Yapmakta Olan Beden Eğitimi Öğretmenlerinin İş Doyum Düzeylerinin Belirlenmesi”,Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi Cilt:5 Sayı:2, s:25- 27, Erzurum 2003.
• Currivan, C. Douglas B., The Causal Order Of Job Satisfaction And Organizational Commitment İn Models Of Employee Turnover. Human Resource Management Review, 9(4), s:495-524, 1999.
• Davis K., (Çev: Tosun K.) İşletmede İnsan Davranışı (Örgütsel Davranış), İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Yayın No: 199, İstanbul 1988.
• Erefe İ, Bahar Z, Kocaman G, Okumuş H., Bir Üniversite Hastanesinde Çalışan Hemşirelerin İş Doyumu Üzerine Bir Araştırma, Türk Hemşireler Dergisi (Özel Sayı), s:26-32, 1982.
• Gilmore S. A. Vd., Job Satisfaction And Service Quality Perceptions: University Food Service Employees.Http://Www.Nacufs.Org/ Services/ Publications/ Journal_1999/ Gilmore.Asp.
• Gökdaş İ. Bilgisayar Eğitimi Öğretim Teknolojisi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisan Tezi, Ankara 1996.
• İkizler H.C., Kepoğlu A., Koldaş S., “Spor Yöneticilerinin İş Doyumu- Sakarya Uygulaması”, 3. Uluslar Arası Spor Bilimleri Kongresi, İstanbul 11-13 Mayıs 2000
• Musal B, Elçi, Ç. Ö., Ergin S., Uzman Hekimlerde Mesleki Doyum, Toplum ve Hekim, Cilt:10, Sayı:68, s:2-7. 1995.
• Özmaden M., Seyircilere Göre Futbolda Saldırganlığı Teşvik Eden Faktörler Üzerine Bir Araştırma, Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara 2004
• Öztürk G., “Beden Eğitimi Öğretmenlerinde İş Doyumu”, Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2002
• Suyunç H., İlk ve Orta Dereceli Okullarda Görevli Beden Eğitimi Branş Öğretmenlerinin İş Tatmin Düzeyleri, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale 1998.
• Taner B., Büyük Otellerde Yönetim Biçimlerinin Personel Üzerindeki Etkileri ve Yöneticilerin Personele Yaklaşımlarında Bir Sistem Önerisi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Adana 1993
• Ting Y., Determinants Of Job Satisfaction Of Federal Government Employees. Public Personnel Management, 26(3), 313–334. 1997
• Vroom H., The Determination Of Job Satisfaction Workand Motivation, John Wiley & Sons, Inc., New York 1964.
• Yavaş Ö: Bir Üniversite Hastanesinde Çalışan Hemşirelerin İş Doyumu ve Örgütsel Gereksinimlerine İlişkin Bir İnceleme. Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İzmir 1993.
• Yetim A.A., “Öğretmenlik Mesleği ve Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Sosyal Görevleri”, Atatürk Üniversitesi, I. Spor Kongresi Bildirileri, Erzurum 1998