FİTNESS MERKEZLERİNDE SPOR YAPAN BİREYLERİN SOSYAL GÖRÜNÜŞ KAYGISI VE ÖZGÜVEN DÜZEYLERİNİN BAZI DEĞİŞKENLERE GÖRE İNCELENMESİ

Yıl 2020, Cilt: 14 Sayı: 3, 503 - 518, 10.12.2020

Mihriay Musa

Öz

Bu araştırma, fitness merkezlerinde spor yapan bireylerin sosyal görünüş kaygısı ve özgüven düzeylerinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Çalışmada araştırma desenlerinden nicel araştırma deseni kullanılmıştır. Araştırmanın evreni, İstanbul ve Uşak illerindeki fitness merkezlerinde spor yapan bireyler oluşturmuştur. Araştırmanın örneklemi ise basit tesadüfi yöntem tekniği kullanılarak bu merkezlerde spor yapan 94 kadın ve 118 erkek olmak üzere 212 bireyden oluşmuştur. Verilerin toplanmasında araştırmacı tarafından geliştirilen kişisel bilgi formu, sosyal görünüş kaygısı ölçeği ile öz güven ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde t-testi, one way anova ve basit doğrusal regresyon analizleri uygulanmıştır. Araştırmanın sonucunda sosyal görünüş kaygısı ile özgüven arasındaki ilişki ve modelin anlamlı olduğu belirlenmiştir. Sosyal görünüş kaygısı ile spor yapma nedeni arasında anlamlı bir farklılık belirlenmiştir. Sosyal görünüş kaygısının özgüven üzerine (β=-,853) kuvvetli ve negatif yönlü etkisi olduğu belirlenmiştir. Bu sonuca göre fitness merkezlerine giden bireylerin sosyal görünüş kaygısı arttıkça, özgüvenlerinde önemli derecede düşme meydana geldiği söylenebilir. Buna göre rekabet ortamını ve rekabet etmeyi seven bireylerin sosyal görünüş kaygılarının yüksek olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

spor,, Fitness Merkezi,, Sosyal Görünüş,, Özgüven, Kaygı,

Investigation of Appearance Anxiety and Self-Confidence Levels Social of Individuals Going to the Fitness Center

Öz

This research was conducted to examine the social appearance anxiety and self-confidence levels of individuals who do sports in fitness centers. The quantitative research design, one of the research designs, was used in the study. The population of the research has formed individuals who exercise in Istanbul and Uşak fitness centers. The sample of the study, on the other hand, consisted of 212 individuals, 94 women and 118 men, who exercise in these centers using the simple random method technique. A personal information form developed by the researcher, social appearance anxiety scale, and self-confidence scale were used to collect data. T-test, one way anova and simple linear regression analysis were used to analyze the data. As a result of the study, it was determined that the relationship and model between social appearance anxiety and self-confidence were significant. A significant difference was found between social appearance anxiety and the reason for exercising. It has been determined that social appearance anxiety has a strong and negative effect on self-confidence (β= -, 853). According to this result, it can be said that as the social appearance anxiety of individuals who go to fitness centers increases, their self-confidence decreases significantly. Accordingly, it can be said that individuals who like to compete in the competitive environment have high social appearance concerns

Anahtar Kelimeler

Sport,, Fitness Center,, Social Appearance,, Self-confidence, Anxiety

Kaynakça

• 1. Akın A. (2007). Öz-güven ölçeğinin geliştirilmesi ve psikometrik özellikleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 7(2), 167-176.
• 2. Aksu A. (2020). Farklı klasmanlardaki futbol hakemlerinin karar verme stilleri ve özgüven düzeylerinin incelenmesi. Spor Eğitim Dergisi. 4(1), 56-70.
• 3. Alemdağ S., Alemdağ C., Özkara AB. (2016). Social appearance anxiety fitness participants, Baltic Journal of Sport and Health Science. 3(102), 2-7.
• 4. Alemdağ S. (2013). Öğretmen adaylarında fiziksel aktiviteye katılım, sosyal görünüş kaygısı ve sosyal öz-yeterlik ilişkisinin incelenmesi. Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Trabzon.
• 5. Alemdağ S., Öncü E. (2015). Öğretmen adaylarının fiziksel aktiviteye katılım ve sosyal görünüş kaygılarının incelenmesi. International Journal of Science Cultureand Sport. Special Issue 3, 287-300.
• 6. Başoğlu ST. (2007). Sınav kaygısı ile özgüven arasındaki erinlik döneminde incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
• 7. Baysal Kutlu E. (2001). İzcilik etkinliklerine katılan ve katılmayan öğrencilerin özgüven düzeylerinin karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. İstanbul.
• 8. Ben S. (2017). İstanbul’ da yaşayan üniversite öğrencilerinin sosyal anksiyete düzeyleri ile beden algısı olumsuz değerlendirilme korkusu sosyal görünüş kaygısı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji Anabilim Dalı. İstanbul.
• 9. Branden N. (1969). Benlik saygısı psikolojisi, 1. Baskı. Bantam. New York.
• 10. Clark DM, Wells A. (1995). A cognitive model of social phobia. İçinde: Heimberg G.,. Liebowitz MRMR., Hope D., Scheier F. (Editör). Social phobia: Diagnosis, Assessment, and Treatment. The Guilford Press. New York, 69-93.
• 11. Çepikkurt F., Çoşkun F. (2010). Üniversiteli dansçıların sosyal fizik kaygı ve beden imgesinden hoşnut olma düzeyleri. Pamukkale Journal of Sport Sciences. 1(2), 17-24.
• 12. Dilbaz N., Güz H. (2002). Sosyal kaygı bozukluğunda cinsiyet farklılıkları. Nöropsikiyatri Arşivi. 39(4), 79-86.
• 13. Doğan T. (2010). Sosyal görünüş kaygısı ölçeğinin (SGKÖ) türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 39(39), 151-159.
• 14. Edwards SD., Ngcobo HS., Edwards DJ. Palavar K. (2005). Exploring the relationship between physical activity, psychological well-being and physical self-perception in different exercise groups. South African Journal for Research in Sport, Physical Education and Recreation. 27(1), 59-74.
• 15. Ekinci NH., Özdilek Ç., Deryahanoğlu G., Üstün ÜD. (2014). Spor yapan lise öğrencilerinin öz güven düzeylerinin incelenmesi. Sportif Bakış: Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi. 1(1), 36-42.
• 16. Erkan Z. (2002). Ergenlerin sosyal kaygı düzeyleri, anne- baba tutumları ve ailede görülen risk faktörleri üzerine bir çalışma. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimleri Fakültesi. Adana.
• 17. Esentaş M. (2015). Gençlik kampı uygulamalarına katılan kız öğrencilerde öz-farkındalık ve liderlik becerilerinin gelişimi; doğa kampı örneği. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Manisa.
• 18. Eti AF. (1996). Hemodiyaliz hastaları ile böbrek transplantasyonu olan hastaların beden imajı doyum düzeylerinin karşılaştırılması. Çınar Dergisi. 2(1), 4-6.
• 19. Gautreau MC., Simon B, Mushquash RA., Sherry SH. (2015). Is self-critical perfectionism an antecedent of or a consequence of social anxiety, or both? A 12-month, three wave longitudinal study. Personality and Individual Differences. 82, 125-130.
• 20. Gökkaya D. (2017). Psikolojik beceri kıstası olarak özgüvenin, elit sporcuların performansına katkısı; boks milli takımı örneği. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. İstanbul.
• 21. Gökkaya D., Biçer T. (2017). Psikolojik beceri kıstası olarak özgüvenin, elit sporcuların performansına katkısı; boks milli takımı örneği. Marmara Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi. 2(1),16-28.
• 22. Göksel AG., Caz Ç., Yazıcı ÖF., Zorba E. (2018). Spor hizmeti alan bireylerin sosyal görünüş kaygısı ve öznel mutluluklarının incelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi. 3(3), 88-101.
• 23. Gümüş AE. (2000). Üniversite öğrencilerinin yalnızlık ve beden imgelerinden doyum sosyal kaygı düzeyleri ile ilişkisinin incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 33(1), 99-108.
• 24. Gündüz D. (2010). İlköğretim okullarında görev yapan kadın öğretmenlerin spora katılımı ve sosyo kültürel problemler (Sarıyer örneği). Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. İstanbul
• 25. Hart EA., Leary MR., Rejeski WJ. (1989). The measurement of social physique anxiety. Journal of Sport and Exercise Psychology. 11, 94-104.
• 26. Hart TA., Flora DB., Palyo SA., Fresco DM., Holle C., Heimberg, RG. (2008). Development and examination of the social appearance anxiety scale. Assessment. 15(1), 48-59.
• 27. Kalemoglu Y. (2014). The relationship between attitudes of prospective physical education teachers towards education technologies and computer self-efficacy beliefs. Tojet. 13(2), 157-67.
• 28. Karademir N. (2015). Fen edebiyat fakültesi coğrafya bölümü öğrencilerinin özgüven algıları. Kahramanmaraş Şütçü İmam Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi. 12(1), 53-77.
• 29. Kaymak S. (2019). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu bireylerinin sosyal görünüş kaygılarının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Sivas.
• 30. Kılıç M. (2015). Üniversite öğrencilerinin sosyal görünüş kaygıları ile benlik saygıları ve yalnızlık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Konya.
• 31. Leary MR., Kowalski RM. (1995). The self-presentation model of social phobia. İçinde: Heimberg RG., Liebowitz MR., Hope DA., Schneier FR. (Editör). Social phobia: Diagnosis, assessment, and treatment The Guilford Press. 94-112.
• 32. Marquez DX., Mcauley E. (2001). Physique anxiety and self-efficacy ınfluences on perceptions of physical evaluation. Social Behavior and Personality: An International Journal. 29(7), 649-659.
• 33. Mavi S., Tuncel S., Tuncel F., Akdemir B. (2011). Ankara’da yaşayan insanların spor yapma ve yapmama nedenleri. Uluslararası Hakemli Akademik Sosyal Bilimler Dergisi. 3(2), 44-52.
• 34. Merey B. (2010). Yetişkinlerde öz güven duygusu ile anksiyete düzeyi arasındaki ilişkinin karşılaştırılması ve kültürlerarası bir yaklaşım. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
• 35. Michaud PA., Narring F., Caunderay M., Cavadini C. (1999). Sports activity physical activity and fitness of 9-to 19- year – old teenagers in the conton of vaud. Switzerland.
• 36. Morrison TG., Kalin R., Morrıson MA. (2004). Body-Image evaluation and bodyımage ınvestment among adolescents: A Test of Sociocultural and Social Comparison Theories. Adolescence. 39(155), 571-592.
• 37. Mutluer S. (2006). Özgüven oluşmasında manevi değerlerin rolü. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
• 38. Okyay B. (2012). Yönetici ve çalışanların özgüven düzeyleri ve kişisel gelişimi inisiyatifi alma becerilerinin karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
• 39. Özcan H., Subaşı B., Budak B., Çelik M., Gürel ŞC., Yıldız M. (2013). Ergenlik ve genç yetişkinlik dönemindeki kadınlarda benlik saygısı, sosyal görünüş kaygısı, depresyon ve anksiyete ilişkisi. Journal of Mood Disorders. 3(3), 107-113.
• 40. Pehlivan Z., Ada EN., Öztaş G. (2017). Ev kadınlarının sosyal görünüş kaygıları ve sağlıklı yaşam biçimi davranışları. Spor Bilimleri Dergisi. 28(1), 11-23.
• 41. Röthig P. (1992). Sportwissenschaftliches Lexikon. Hofmann.
• 42. Senger K. (2017). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin sosyal görünüş kaygı düzeylerinin incelenmesi. Turan Sam Uluslararası Bilimsel Hakemli Dergi. 9(36), 751-756.
• 43. Sun E. (2015). Sporun lise bireylerinin özgüven düzeylerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Kahramanmaraş.
• 44. Tatlılıoğlu K. (2014). Üniversite öğrencilerinin karar vermede öz-saygı düzeyleri ile karar verme stilleri arasındaki ilişkinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2(1), 150-170.
• 45. Tekeli GC. (2017). Beden eğitimi ve spor öğretmeni adayları ile diğer öğretmen adaylarının sosyal görünüş kaygısı ve akademik öz-yeterlik düzeylerinin karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Bartın Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Bartın.
• 46. Tel M., Köksalan B. (2008). Öğretim üyelerinin spor etkinliklerinin sosyolojik olarak incelenmesi (Doğu Anadaolu Örneği). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 18(1), 261-278.
• 47. Telli E., Ünal Z. (2016). Üniversite bireylerinin sosyo-demografik özelliklerine göre sosyal görünüş kaygısı. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 8(15), 134-146.
• 48. Türker A., Er Y., Eroğlu YS., Şentürk A., Durmaz M. (2018). Spor yapan bireylerin sosyal görünüş kaygısı ve benlik saygısının incelenmesi. Muş Alparslan Üniversitesi Uluslararası Spor Bilimleri Dergisi. 2(1), 9-15.
• 49. Warren R., Good G., Velten E. (1984). Measurement of social evaluative anxiety ın junior high school student . Adolesence.19(75), 448-457.
• 50. Voigt R., Böning D. (1998). Die eingangsuntersuchung von leistungsfähigkeit und gesundheit im fitness-studio. Deutsche Zeitschrift für Sportmedizin. 49(2), 60-62.
• 51. Yılmaz DE. (2020). Sosyal medya kullanan genç yetişkin bireylerde beden algısı ve sosyal görünüş kaygısının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Yakın Doğu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti.
• 52. Yimsel S. (2019). Fitness hakında doğru bilinen yanlışlar. 1. Baskı. Hayy kitap yayınevi. İstanbul.
• 53. Yuceant M., Unlu H. (2017). The analysis of social appearance anxiety levels of physical education teacher candidates in terms of different variables. Turkish Journal of Sport and Exercise. 19(1), 102-108.
• 54. Yurtçiçek Ergüntop, S. (2019). Kadın öz güven ölçeğinin geliştirilmesi. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Lisansüstü Eğitim Enstitüsü. İstanbul.