Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

SPOR LİSESİ ÖĞRENCİLERİNİN HAYAL ETME GÜCÜ VE TEMEL PSİKOLOJİK İHTİYAÇLARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2020, Cilt: 14 Sayı: 3, 364 - 373, 10.12.2020

Yasin Yıldız

Öz

Bu araştırmada 2012 yılında yapılan düzenlemeler sonucu 4+4+4 eğitim sisteminin ilk dokuzuncu sınıf öğrencilerinin hayal etme güçlerinin ve temel psikolojik ihtiyaçları arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın örneklemini 2020-2021 eğitim öğretim yılı, Aydın İli İncirliova Spor Lisesinde eğitim öğretim gören 167 dokuzuncu sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada ihtiyaç duyulan veriler, nicel araştırma yöntemlerinde tarama modeline uygun olarak Deci ve Ryan (2000) tarafından geliştirilen ölçeğin Kesici ve ark. (2003) tarafından Türkçeye uyarlama çalışması yapılan ‘‘Temel Psikolojik İhtiyaçlar Ölçeği (TPİÖ)” ile ve Hall ve ark. (2009) tarafından geliştirilen Kafkas (2011) tarafından Türkçeye uyarlama çalışması yapılan “Sporda Hayal Etme Ölçeği (ÇİSHEÖ)” aracılığıyla sağlanmıştır. İstatistiksel açıdan güvenirlik katsayısı hesaplamaları yapılarak veriler arasındaki ilişkiyi belirlemede korelasyon analizi ve öğrencilerde hayal etmenin psikolojik yeterliliğinin tespitinde doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular doğrultusunda hayal etme ile temel psikolojik ihtiyaçlar alt boyut değişkenleri arasında anlamlı ve pozitif ilişki tespit edilmiştir. Bu bağlamda psikolojik ihtiyaçlar üzerinde bir birimlik artışın çocuklar için sporda hayal etme düzeylerini arttıracağı söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Spor hayal etme psikolojik ihtiyaç öğrenci

Kaynakça

  • 1. Yalçın Z. (2019). Eğitim sistemi paydaşlarının 4+4+4 sisteminin ortaokul düzeyine yönelik algı ve yaklaşımlarının sistem teorisi çerçevesinde değerlendirilmesi: Adıyaman İli örneği. Yüksek Lisans Tezi, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü. Adıyaman.
  • 2. İlköğretim ve eğitim kanunu ile bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına dair kanun. (2012). T. C. Resmî Gazete, 6287, 11 Nisan 2012.
  • 3. Dokuzoğlu G., Yıldız SM. (2019). Investigation of middle school parents’ attitude towards extracurricular sports activities according to some demographic characteristics. Journal of Human Sciences. 16(4), 1156-1163.
  • 4. Kahya S. (2019). Tematik spor lisesi öğrencilerinin optimal performans duygu durumları ile sporda kaygı düzeylerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Sivas.
  • 5. Munroe-Chandler KJ., Hall CR. (2007). Psychological interventions in sport. İçinde: Crocker P. (editör). Introduction to sport psychology: A Canadian perspective. ON: Pearson. Toronto, 184-213.
  • 6. Kaya F. (2010). Performans için imgeleme. http://performansgelistirme.blogspot.com.tr [Erişim tarihi: 28.12.2018]
  • 7. Weinberger RS., Gould D. (2015). Spor ve egzersiz psikolojisinin temelleri. Human Kinetics. 6. Baskı. Nobel Akademik Yayıncılık. Ankara, 77,280,296, 298,302.
  • 8. Kızrak M., Bıçakçı PS., Basım HN. (2017). Öz-liderlik becerilerinde psikolojik sermayenin rolü: Kamu çalışanları üzerine görgül bir araştırma. Business and Economics Research Journal. 8(4), 797-813.
  • 9. Kafkas ME. (2011). Çocuklar için sporda hayal etme ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: Bir geçerlik ve güvenirlik çalışması. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 5(2), 101-109.
  • 10. Deci EL., Ryan RM. (2000). The ‘what’ and ‘why’ of goal pursuits: Human needs and the selfdetermination of behavior. Psychological Inquiry. 11, 227-268.
  • 11. Yıldırım O. (2019). Ergenlerde akıllı telefondan yoksun kalma korkusu (nomofobi) ile sosyodemografik değişkenler, temel psikolojik ihtiyaçlar, sürekli kaygı ve mutluluk arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Malatya.
  • 12. Ekici S., Öntürk Y., Karafil AY. (2016). Spor eğitimi veren yükseköğretim kurumlarında öğrenim gören öğrencilerin temel psikolojik ihtiyaçlarının incelenmesi. Journal of Human Sciences. 13(3), 3885-3894.
  • 13. Süleymanoğulları M., Tozoğlu E., Dursun M. (2019). Çocukların sporda hayal etme düzeylerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi. The Journal of International Social Research. 12(68), 957-965.
  • 14. Karademir T., Türkçapar Ü., Açak M., Eroğlu H. (2018). Bireysel ve takım sporu ile uğraşan sporcularda hayal etme biçimlerinin incelenmesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 20(3), 92-102.
  • 15. Karasar N. (2013). Bilimsel araştırma yöntemi. 25. Baskı. Nobel Yayın Dağıtım. Ankara.
  • 16. Hall C., Mack D., Paivio A., Hausenblas H. (1998). Imagery use by athletes: Development of the sport imagery questionnaire. International Journal of Sport Psychology. 29, 73-89.
  • 17. Kesici Ş., Bozgeyikli H., Üre Ö., Sünbül AM. (2003). Temel psikolojik ihtiyaçlar ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği, VII. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi. Malatya. Türkiye.
  • 18. Ille A., Cadopi M. (1999). Memory for movements equences in gymnastics: Effects of age and skill level. Journal of Motor Behavior. 31(3), 290-300.
  • 19. Hall CR. (2001). Imagery in sport and exercise. İçinde: Singer RN., Hausenblas HA. (Editör). Handbook of research on sport psychology. 2. Baskı. John Willy&Sons. New York. 538.
  • 20. Mattie P., Munroe-Chandler K. (2012). Examining the relationship between mental toughness and imagery use. Journal of Applied Sport Psychology. 24(2), 144-156.
  • 21. Marshall EA., Gibson A. (2017). The Effect of an imagery training intervention on self-confidence, anxiety and performance in acrobatic gymnastics - a pilot study. Journal of Imagery Research in Sport and Physical Activity. 12(1), 1-45.
  • 22. Feltz DC, Riessinger CA. (1990). Effects of in vivo imagery and performance feedback on self-efficacy and muscular endurance. Journal of Sport and Exercise Psychology. 12, 132-143.
  • 23. Paivio A. (1985). Cognitive and motivational functions of imagery in human performance. Canadian Journal of Applied Sport Sciences. 10(4), 22-28.
  • 24. Kartal Z., Güvendi B., Türksoy A., Altıncı EE. (2017). Takım sporcularının imgeleme kullanımları ile başarı motivasyonları arasındaki ilişki. İstanbul Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi. 7(1), 41-53.
  • 25. Gregg M., Hail C., McGovvan E., Hail N. (2011). The relationship between imagery ability and imagery use among athletes. Journal of Applied Sport Psychology. 23, 129-141.
  • 26. Maclntyre T., Moran A., Collet C., Guillot A. (2013). An emerging paradigm: A strength-based approach to exploring mental imagery. Frontiers in Human Neuroscience. 12, 1-13.

Yıl 2020, Cilt: 14 Sayı: 3, 364 - 373, 10.12.2020

Yasin Yıldız

Öz

In this study, it has been aimed to examine the relationship between imagination and basic psychological needs of the first ninth grade students of the 4 + 4 + 4 education system as a result of the regulations made in 2012. The sample of the study consists of 167 ninth grade students from Incirliova Sports High School in Aydın in the 2020-2021 academic years. The data required for the study was collected by means of the model developed by Deci and Ryan (2000) in accordance with the scanning model in quantitative research method and ‘’Basic Psychological Needs Scale (BPNS) adapted to Turkish by Kesici and others, ‘’ the scale of imagining in sports for children (TCOISFC) ‘’ developed by Halk and others (2009) and adapted to Turkish by Kafkas (2011). In terms of Statistical reliability, parameter calculations were made and correlation analysis and regression analysis were applied on the data in order to determine the psychological competence of dreaming in children. As a result of the findings obtained in the research, a significant and positive relationship was found between sub-dimensions of the imagining and basic psychological needs. In this context, it can be said that one-unit increase on psychological needs can increase the imagination level of children in sports.

Kaynakça

  • 1. Yalçın Z. (2019). Eğitim sistemi paydaşlarının 4+4+4 sisteminin ortaokul düzeyine yönelik algı ve yaklaşımlarının sistem teorisi çerçevesinde değerlendirilmesi: Adıyaman İli örneği. Yüksek Lisans Tezi, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü. Adıyaman.
  • 2. İlköğretim ve eğitim kanunu ile bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına dair kanun. (2012). T. C. Resmî Gazete, 6287, 11 Nisan 2012.
  • 3. Dokuzoğlu G., Yıldız SM. (2019). Investigation of middle school parents’ attitude towards extracurricular sports activities according to some demographic characteristics. Journal of Human Sciences. 16(4), 1156-1163.
  • 4. Kahya S. (2019). Tematik spor lisesi öğrencilerinin optimal performans duygu durumları ile sporda kaygı düzeylerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Sivas.
  • 5. Munroe-Chandler KJ., Hall CR. (2007). Psychological interventions in sport. İçinde: Crocker P. (editör). Introduction to sport psychology: A Canadian perspective. ON: Pearson. Toronto, 184-213.
  • 6. Kaya F. (2010). Performans için imgeleme. http://performansgelistirme.blogspot.com.tr [Erişim tarihi: 28.12.2018]
  • 7. Weinberger RS., Gould D. (2015). Spor ve egzersiz psikolojisinin temelleri. Human Kinetics. 6. Baskı. Nobel Akademik Yayıncılık. Ankara, 77,280,296, 298,302.
  • 8. Kızrak M., Bıçakçı PS., Basım HN. (2017). Öz-liderlik becerilerinde psikolojik sermayenin rolü: Kamu çalışanları üzerine görgül bir araştırma. Business and Economics Research Journal. 8(4), 797-813.
  • 9. Kafkas ME. (2011). Çocuklar için sporda hayal etme ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: Bir geçerlik ve güvenirlik çalışması. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 5(2), 101-109.
  • 10. Deci EL., Ryan RM. (2000). The ‘what’ and ‘why’ of goal pursuits: Human needs and the selfdetermination of behavior. Psychological Inquiry. 11, 227-268.
  • 11. Yıldırım O. (2019). Ergenlerde akıllı telefondan yoksun kalma korkusu (nomofobi) ile sosyodemografik değişkenler, temel psikolojik ihtiyaçlar, sürekli kaygı ve mutluluk arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Malatya.
  • 12. Ekici S., Öntürk Y., Karafil AY. (2016). Spor eğitimi veren yükseköğretim kurumlarında öğrenim gören öğrencilerin temel psikolojik ihtiyaçlarının incelenmesi. Journal of Human Sciences. 13(3), 3885-3894.
  • 13. Süleymanoğulları M., Tozoğlu E., Dursun M. (2019). Çocukların sporda hayal etme düzeylerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi. The Journal of International Social Research. 12(68), 957-965.
  • 14. Karademir T., Türkçapar Ü., Açak M., Eroğlu H. (2018). Bireysel ve takım sporu ile uğraşan sporcularda hayal etme biçimlerinin incelenmesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 20(3), 92-102.
  • 15. Karasar N. (2013). Bilimsel araştırma yöntemi. 25. Baskı. Nobel Yayın Dağıtım. Ankara.
  • 16. Hall C., Mack D., Paivio A., Hausenblas H. (1998). Imagery use by athletes: Development of the sport imagery questionnaire. International Journal of Sport Psychology. 29, 73-89.
  • 17. Kesici Ş., Bozgeyikli H., Üre Ö., Sünbül AM. (2003). Temel psikolojik ihtiyaçlar ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği, VII. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi. Malatya. Türkiye.
  • 18. Ille A., Cadopi M. (1999). Memory for movements equences in gymnastics: Effects of age and skill level. Journal of Motor Behavior. 31(3), 290-300.
  • 19. Hall CR. (2001). Imagery in sport and exercise. İçinde: Singer RN., Hausenblas HA. (Editör). Handbook of research on sport psychology. 2. Baskı. John Willy&Sons. New York. 538.
  • 20. Mattie P., Munroe-Chandler K. (2012). Examining the relationship between mental toughness and imagery use. Journal of Applied Sport Psychology. 24(2), 144-156.
  • 21. Marshall EA., Gibson A. (2017). The Effect of an imagery training intervention on self-confidence, anxiety and performance in acrobatic gymnastics - a pilot study. Journal of Imagery Research in Sport and Physical Activity. 12(1), 1-45.
  • 22. Feltz DC, Riessinger CA. (1990). Effects of in vivo imagery and performance feedback on self-efficacy and muscular endurance. Journal of Sport and Exercise Psychology. 12, 132-143.
  • 23. Paivio A. (1985). Cognitive and motivational functions of imagery in human performance. Canadian Journal of Applied Sport Sciences. 10(4), 22-28.
  • 24. Kartal Z., Güvendi B., Türksoy A., Altıncı EE. (2017). Takım sporcularının imgeleme kullanımları ile başarı motivasyonları arasındaki ilişki. İstanbul Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi. 7(1), 41-53.
  • 25. Gregg M., Hail C., McGovvan E., Hail N. (2011). The relationship between imagery ability and imagery use among athletes. Journal of Applied Sport Psychology. 23, 129-141.
  • 26. Maclntyre T., Moran A., Collet C., Guillot A. (2013). An emerging paradigm: A strength-based approach to exploring mental imagery. Frontiers in Human Neuroscience. 12, 1-13.
Toplam 26 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Spor Hekimliği
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Yasin Yıldız 0000-0003-3230-5717

Yayımlanma Tarihi 10 Aralık 2020
Gönderilme Tarihi 23 Ekim 2020
Kabul Tarihi 12 Kasım 2020
Yayımlandığı Sayı Yıl 2020 Cilt: 14 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA Yıldız, Y. (2020). SPOR LİSESİ ÖĞRENCİLERİNİN HAYAL ETME GÜCÜ VE TEMEL PSİKOLOJİK İHTİYAÇLARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ. Beden Eğitimi Ve Spor Bilimleri Dergisi, 14(3), 364-373.
 Kapak Resmi İndir

16227

16228

16229

16230