İşçinin İnternet ve Sosyal Medya Kullanım Sınırları Üzerine Bir Değerlendirme

Year 2020, Volume: 1 Issue: 1, 117 - 156, 25.12.2020

Ercan Uzun

Abstract

Bilgiye ulaşmanın en kısa yolu olarak karşımıza çıkan internet, geçen zaman zarfında insanın duyduğu her ihtiyaçta kendisine yeni özellikler eklenerek kapsamlı hale getirilmiştir. Ülkemizde de milyonlarca kullanıcıya ulaşan ve son süreçte yasal düzenlemeler çıkarılan Web 2.0 niteliğindeki sosyal medya siteleri de internete başvuruyu ve kullanım oranlarını artırmıştır. İnternet, iş görme ediminin yerine getirmesi noktasında büyük fayda sağlasa da mesai saatleri içerisinde sosyal medya hesaplarına girilmesi; haber kaynaklarında, alışveriş sitelerinde veya bahis sitelerinde zaman geçirilmesi; film, müzik vs. dosyaların indirilmesi işçinin işe odaklanmasını olumsuz yönde etkileyebilecek bundan dolayı da üretimde verimsizliğe yol açabilecektir. Bunun yanı sıra internet ve sosyal medya kullanımı, işverenin ve işletmenin sırlarının ortaya çıkma risklerini de beraberinde getirmektedir. Hal böyle olunca en başta iş ilişkisi kurulurken internet ve sosyal medya kullanım sınırlarına ilişkin düzenlemeler getirmek, ileride çıkacak uyuşmazlıkların çözümü konusunda kolaylık sağlayacaktır.
Çalışmamızda internet ve sosyal medya kullanımının İş Hukuku bağlamında bir değerlendirmesi yapılacak olup, öncelikle sosyal medya kavramı ve işçinin ifade özgürlüğünden bahsedilecektir. İşçinin sosyal medya hesaplarından işvereni eleştirebilme hakkı ve bunun karşısında işveren ve işletmesinin korunmaya değer menfaatleri üzerinde durulacaktır. Son olarak da işçinin çalışma saatleri içinde veya dışında; internet ve sosyal medya kullanım haklarından, işverenin bu hakka müdahale sınırından, söz konusu hakkın kullanımı esnasında gerçekleştirilen eylemlerin feshe varabilecek sonuçlarından bahsedilecektir.

Keywords

İnternet , Sosyal Medya , İş Sözleşmesi , İşveren , İşçi , Fesih

References

• ALP Mustafa, Çalışanın İşvereni ve Arkadaşlarını İhbar Etmesi (Whistleblowing), Beta, İstanbul 2013.
• ALPAGUT Gülsevil, “Yargıtay Kararları Işığında İş Güvencesi ve Çalışma Koşullarında Esaslı Değişiklik”, Bankacılar Dergisi, S. 65, 2008.
• ALTINOK ORMANCI Pınar, Sürekli Borç İlişkilerinin Haklı Sebeple Feshi, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2011.
• AKYİĞİT Ercan, İş Hukuku, Güncellenmiş 3.Baskı, Seçkin, Ankara 2003.
• ARSLAN Seda, İşverenin Haklı Nedenle Derhal Fesih Sebepleri, Oniki Levha Yayıncılık, İstanbul, Mayıs 2012.
• ARSLAN ERTÜRK Arzu, Türk İş Hukukunda İşçinin Sadakat Borcu, Oniki Levha Yayıncılık İstanbul, 2010.
• AYDIN Ufuk, “İş Hukuku Açısından İşçinin Bilgi Uçurması, Whistleblowing”, Sosyal Bilimler Dergisi, 2002-2003.
• AYDIN Ufuk / ÖZKALP Enver, E./ TEKELİ Seda, “Sapkın Örgütsel Davranışlar ve Çalışma Yaşamında Yeni Bir Olgu: Sanal Kaytarma (Cyberloafing) ve İş İlişkilerine Etkileri”, Çimento Endüstrisi İşverenleri Sendikası Dergisi, 2012 Mart. (https://issuu.com/ceis.takvim/ docs/2012mart)
• AYDINLI İbrahim, İşverenin Sosyal Temas ve İş İlişkisinden Doğan Edimden Bağımsız Koruma Yükümlülükleri ve Sonuçları, Seçkin, Ankara 2004.
• BAYCIK Gaye, Türk İsviçre Hukukunda İşçinin Hukuki Sorumluluğu, Yetkin Yayınları Ankara 2015.
• BAYRAM Fuat, “İşverenin Fesih Hakkı Açısından İşçinin İşyerinde Özel Amaçlarla İnternet Kullanımı”, Prof. Dr. Ali Rıza Okur’a Armağan, C.20, S.1, 2014.
• BOZKURT GÜMRÜKÇÜOĞLU Yeliz, İşçinin Sosyal Medya Kullanımının İş Hukukundaki Etkileri, Procedia, S.7, 2018. (http://www. pressacademia.org/archives/pap/v7/72.pdf)
• ÇELİK Kübra Deniz, Sosyal Medya Kullanımının İş Sözleşmesine Etkisi, İstanbul 2019, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi.
• ÇELİK Nuri, İş Hukuku Dersleri, Beta, 21.Baskı, İstanbul 2008.
• ÇELİK Nuri / CANİKLİOĞLU Nurşen / CANBOLAT Talat, İş Hukuku Dersleri, Yenilenmiş 32. Bası, İstanbul 2019.
• ÇELİKTAŞ Seda, Bir Örgütsel İletişim Platformu Olarak Sosyal Medyanın Kurumsal İtibar Üzerindeki Etkisi: Kamu Sektöründe Bir Araştırma, İzmir 2018, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• ÇETİN Evra, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesinin 8-11 Maddeleri Bağlamında Çalışanların Hakları, Oniki Levha Yayıncılık, İstanbul 2015.
• DEMİR Fevzi, “İşverenin Eşit İşlem Yapma Borcu ve Ayrım Yasağı Tazminatının Diğer Tazminatlarla İlişkisi”, Legal İHSGHD, 2014, C.11, S. 41.
• DEMİR Fevzi / DEMİR Güvenç, “İşçinin Sadakat Borcu ve Uygulaması”, Kamu-İş, 2009, S.1.
• DEMİR Fevzi, Yargıtay Kararları Işığında İş Hukuku ve Uygulaması, 2.Baskı, Fakülteler Kitabevi, İzmir 2002.
• DEMİRKOL Onurhan, “Sosyal Medya Gündeminin Algılanışı Üzerine Niteliksel Bir Kullanıcı Araştırması”, Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 2017, C. 3, S. 1.
• DOĞAN Sevil, İş Sözleşmesinde Bağımlılık Unsuru, Seçkin, Ankara 2016.
• DOĞAN YENİSEY Kübra, “İş İlişkisinin Sona Ermesi ve Kıdem Tazminatı”, Yargıtay’ın İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Kararlarının Değerlendirilmesi 2016, Oniki Levha Yayıncılık, İstanbul 2018.
• DÖNMEZ Utku / OKUTAN Bilge, Yargıtay Kararları Işığında Sosyal Medya ve İş İlişkisi, Legal, İstanbul 2019.
• EKONOMİ Münir, İş Hukuku, İstanbul Teknik Üniversitesi Yayınları, C.1, 2.Bası, İstanbul 1984.
• ERDOĞAN Gülnur, İşyerinde İfade Özgürlüğü, Adalet, Ankara 2017.
• EREN Fikret, Borçlar Hukuku Özel Hükümler, Yetkin, Ankara 2014.
• ERGİN Hediye, “İşçinin İşyerinde Çalışan Diğer Bir İşçiye Sataşması Nedeniyle İş Sözleşmesinin İşveren Tarafından Feshi”, Sicil İş Hukuku Dergisi, 2015, S. 34.
• ERTÜRK Şükran, Temel Haklar, Seçkin Yayıncılık, 2002.
• ERTÜRK Şükran / GÜRSEL İlke, “İş Hukukunda Eşit Davranma İlkesi”, Prof. Dr. Sarper Süzek’e Armağan, İstanbul 2011.
• EYRENCİ Öner, “İşe Girişte Personel Seçimi ile ilgili Hukuki Sorunlar” İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Türk MİLLİ Komitesi 15.Yıl Armağanı, İstanbul 1991.
• GÜNAY Cevdet İlhan, “İşçinin Davranışlarından Kaynaklanan Geçerli Fesih”, Sicil İş Hukuku Dergisi, S.14, Haziran 2009.
• GÜRSEL İlke, Performans Değerlendirme Sistemi ve Mesleki Yetersizlik, Sicil İş Hukuku Dergisi, S.43, 2020.
• GÜZEL Ali, “Fabrikadan İnternete İşçi Kavramı ve Özellikle Hizmet Sözleşmesinin Bağımlılık Unsuru Üzerine Bir Deneme”, Kemal Oğuzman’a Armağan, Ankara 1997.
• KABOĞLU İbrahim, Anayasa Hukuku Dersleri, Legal, İstanbul 2005.
• KAPLAN Andreas / HAENLEİN Michael, “Users of the world, unite! The challenges and opportunities of Social Media”, https://www.researchgate.net/publication/222403703_Users_of_the_World_Unite_The_Challenges_and_Opportunities_of_Social_Media
• KOÇ Serhat, Hukuksal Bağlamda Sosyal Medya Analizi ve Kıyaslamalı Mevzuat Önerileri, İstanbul 2013, İstanbul Bilgi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• KUTSAL SAVAŞ Burcu/ KOLAN Şelen, “Paylaşmadan Önce Dikkat! İşçilerin İşyeri Dışında Sosyal medya Kullanımları Üzerine Hukuki Bir Değerlendirme”, Legal İSGHD, 2019, S.62.
• LAÇİNER Vedat, “Mobbing” (İşyerinde Psikolojik Taciz), Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu,2006. https://www.academia.edu/ 24025856/Mobbing
• LEVY Moria, “WEB 2.0 Implications on Knowledge Management, Journal of Knowledge Management”, (https://pdfs.semanticscholar. org/ a8be/603f702de4716ef028b95aa1ce1a26073697.pdf
• LİM Tina, “The Use of Facebook for Online Discussions Among Distance Learners”, Turkish Online Journal of Distance Education-Todje, C.11, S. 4, 2010. https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ1042437.pdf.
• MAYFİELD Antony, “What is Social Media?”, An e-book by Antony Mayfield from icrossing. https://www.icrossing.com/uk/sites/ default/files_uk/insight_pdf_files/What%20is%20Social%20Media_iCrossing_ebook.pdf
• MOLLAMAHMUTOĞLU Hamdi / ASTARLI Muhittin / BAYSAL Ulaş, İş Hukuku Ders Kitabı, C.1, Gözden Geçirilmiş 2.Baskı, Ankara 2018.
• ODAMAN Serkan, “İşverenin Hizmet Sözleşmesini Ahlak ve İyiniyet Kuralları ve Benzerlerine Aykırılık Nedeniyle Fesih Hakkı”, Kamu-İş, Ankara 2003.
• OKUR Zeki, “İşyerinde İşçinin Bilgisayar ve İnternet’i Özel Amaçlı Kullanımının İş İlişkisine Etkisi” Kamu-İş, C. 8, S. 2, 2005.
• OKUR Zeki, “İş Hukukunda İşçinin Düşünceyi Açıklama Özgürlüğü”, Kamu-İş, C. 8, S.2006/4. http://www.kamu-is.org.tr/pdf/842.pdf
• OKUR Zeki, İş Hukukunda Elektronik Gözetleme, Legal, İstanbul 2011.
• ÖKTEM SONGU Sezgi, “Bir Haklı Fesih Sebebi Olarak “Sataşma””, Sicil İş Hukuku Dergisi, 2018, S. 39.
• ÖKTEM SONGU Sezgi, “Anayasal Bir Temel Hak Olarak İfade Özgürlüğünün İşçi Açısından İşyerindeki Yansımaları”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 15, Özel S., 2014.
• ÖKTEM SONGU Sezgi, “İşçilerin İşyerinde Özel Amaçlı İnternet ve E-Posta Kullanımına İşverenin Müdahalesi Üzerine Bir Değerlendirme”, Prof. Dr. Sarper Süzek’e Armağan, C.1, 2011.
• ÖRÜCÜ Edip / YILDIZ Harun, “İşyerinde Kişisel İnternet ve Teknoloji Kullanımı: Sanal Kaytarma”, Ege Akademik Bakış, C.14, S.1, 2014.
• ÖZDEMİR Erdem, “İnternet ve İş Sözleşmesi; Yeni Teknolojilerin İş İlişkisine Etkisi Üzerine”, Sicil İş Hukuku Dergisi, S.10, 2008.
• ROGGWILLER Hans, “Der “Wichtige Grund” und seine Anwendung in ZGB und OR”, Aarau,1956.
• ŞAHİN EMİR Asiye, İş ve Sosyal Güvenlik Hukukunda Analık, Adalet, Ankara 2019.
• SAVAŞ F. Burcu, “İş Hukukunda “Siber Gözetim””, Çalışma ve Toplum, 2009/3, http://calismatoplum.org/sayi22/savas.pdf
• SEROZAN Rona, Sözleşmeden Dönme, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları,1975.
• SEVİMLİ K. Ahmet, İşçinin Özel Yaşamına Müdahalenin Sınırları, Legal, İstanbul 2006.
• SOYER Polat, Rekabet Yasağı Sözleşmesi, Adalet, Ankara 1994.
• SÜZEK Sarper, İş Hukuku, Yenilenmiş 18. Baskı, Beta, İstanbul 2019.
• SÜZEK Sarper, “İşverenin Yönetim Hakkı ve Sınırları”, Metin Kutal’a Armağan, İstanbul 1998.
• SÜZEK Sarper, “İş Hukukunda İç Yönetmelikler”, AÜHFD, Ankara 1996.
• TUĞ Adnan, Türk Hukukunda Toplu İş Sözleşmesi, Hukuk Fakültesi Yayınları, Ankara 1996.
• TUNCAY Aziz Can, İş Hukukunda Eşit Davranma İlkesi, Doçentlik Tezi, Fakülteler Matbaası, İstanbul 1982.
• ULUSAN İlhan, “Culpa in Contrahendo Üzerine”, Prof. Dr. Ümit Doğanay Anısına Armağan, İstanbul 1982.
• UŞAN Fatih, İş Hukukunda İş Sırrının Korunması, Seçkin, Ankara 2003.
• VURAL AKINCI Z. Beril / BAT Mikail, “Yeni Bir İletişim Ortamı Olarak Sosyal Medya: Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi’ne Yönelik Bir Araştırma”, Journal of Yasar University, 2010 20(5).
• YILDIZ Gaye Burcu, İşverenin Eşit İşlem Yapma Borcu, Yetkin Kitabevi, 2008.
• YILDIZ Gaye Burcu, “İşçinin İş Saatleri İçinde Özel Amaçlı İnternet Kullanımının Sözleşmenin Feshi Açısından Değerlendirilmesi”, Sicil İş Hukuku Dergisi, S.16, Aralık 2009.
• YİĞİT Yusuf, “İşyerinde İnternetin Özel Amaçlı Kullanımı Nedeniyle İş Sözleşmesinin Feshi”, (https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/262737) Erişim Tarihi 24.07.2020.