Kültür ve Kültürel Evrenseller Perspektifinden Göç Olgusuna Bakış: Gazap Üzümleri ve Gurbet Kuşları Romanları Üzerinden Bir Değerlendirme

Yıl 2024, Cilt: 43 Sayı: 1, 36 - 50, 23.10.2024

M.burçin Yandi

Öz

Bu çalışmanın temel amacı kültür ve kültürel evrenseller kavramları bağlamında iki farklı toplum üzerinden göç olgusunu anlatmaktır. Çalışmada Gazap Üzümleri ve Gurbet Kuşları adlı iki edebi eser karşılaştırmalı analiz yöntemi ile incelenmektedir. Bu iki edebi eserin karşılaştırmalı olarak analiz edilmesinin arkasında yatan fikir, eserlerin anlattığı iki toplumda göç süreçlerinin benzerlik gösterip göstermediğinin araştırılmasının yanında göç olgusunun bir takım evrensel özellikler barındırıp barındırmadığının da ortaya çıkarılmasıdır. Çalışmanın sonucunda birbirinden farklı kültürlere sahip bu iki toplumun göç etme sebebinin, göç rotasının ve özelliklerinin, göç sürecinde yaşadıkları toplumsal zorlukların benzer olduğu bulgularına ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kültür, kültürel evrenseller, göç olgusu, toplum

Kaynakça

• Abadan-Unat, N. (2002). Bitmeyen Göç: Konuk İşçilikten Ulus-Ötesi Yurttaşlığa (1. Basım). İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Aberle, D. F., Cohen, A. K., Davis, A. K., Levy Jr, M. J., & Sutton, F. X. (1950). The functional prerequisites of a society. Ethics, 60(2), 100-111. Bayram, S. (2019). “GURBET KUŞLARI” ADLI ESERDE GÖÇ KURAMLARININ İZİNİ SÜRMEK. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 23(1), 113-122.
• Berry, J., Poortinga, Y., Breugelmans, S., Chasiotis, A., & Sam, D. (2021). Kültürlerarası Psikoloji (L. P. Tosun, Ed.; 3.Basım). Nobel Akademik Yayıncılık.
• Chambers, I. (2019). Göç, Kültür, Kimlik (İ. & B. M. Türkmen, Ed.; 3. Baskı). Ayrıntı Yayınları. Gurak, D. T., & Caces, F. (1992). Migration networks and the shaping of migration systems. International migration systems: A global approach, 150, 176.
• Güvenç, B. (2002). İnsan ve Kültür. (9.Basım). Remzi Kitabevi. (akt. Oğuz, 2011) Hiers, W., Soehl, T., & Wimmer, A. (2017). National trauma and the fear of foreigners: How past geopolitical threat heightens anti-immigration sentiment today. Social Forces, 96(1), 361-388.
• Hofstede, G., Hofstede, G. J., & Minkov, M. (2022). Kültür ve Örgüt (H. Akkaş, Ed.; 3. Basım). Nobel Akademik Yayıncılık.
• Hunt, R. (2007). Beyond Relativism: Comparability in Cultural Anthropology (L. P. Tosun, Ed.; 3.Basım). Nobel Akademik Yayıncılık. (akt. Berry, 2021)
• Karaca, Ş., & Gümüş, N. (2018). Kültür ve Tüketim (1.Basım). Gazi Kitabevi.
• Kemal, O. (2001). Gurbet Kuşları (16. Basım). Everest Yayınları. Lee, E. S. (1966). A theory of migration. Demography, 3, 47-57. (akt. Özdal, 2021)
• Massey, D. S., Arango, J., Hugo, G., Kouaouci, A., Pellegrino, A., & Taylor, J. E. (2014). Uluslararası Göç Kuramlarının Bir Değerlendirmesi. Göç Dergisi, 1(1), 11-46. (akt. Özdal, 2021)
• Nazlı, E. (2024). John Steinbeck’in “Gazap Üzümleri” Adlı Eserinde Sosyal Politika Sorunu Olarak Göç. (SSSJournal), 8(102), 2982-2991. Orosz, A. Z. (2022). The Relationship Between Humans and the Environment in The Grapes of Wrath. (Bachelor’s Thesis)
• Simmel, G. (2009). Bireysellik ve Kültür (T. Birkan, Ed.; 1.Basım). Metis Yayınları.
• Smith, P. (2001). Cultural theory: An introduction. Blackwell: Oxford University Press. York: Harper&Brothers. (akt. Oğuz, 2011)
• Steinbeck, J. (1995). Gazap Üzümleri (2. Basım), Cem Yayınları. (Çev. Neriman Silahtaroğlu)
• Türk Dil Kurumu Sözlükleri. (1932) https://sozluk.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 10.02.2024)
• Türkmenoğlu, M. (2021). Gazap Üzümleri Romanına Büyük Buhran Odaklı Bir Yaklaşım. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (53), 137-154.
• Uğur, U. F. U. K. (2016). Gurbet Kuşları” Filmi Örneğinde İç Göç Olgusunun Sosyolojik Açıdan İncelenmesi. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 6(3), 917-926.