Yetişkin Kadın Bireylerde Akdeniz Diyeti Uygulamasının Diyet İnflamatuvar İndeksi ve Antropometrik Ölçümler Üzerine Etkisi

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 2, 142 - 153, 30.08.2023

Rabia Nur Kocamış Perim Fatma Türker

Öz

Amaç: Bu çalışma fazla kilolu ve obez yetişkin kadın bireylerde Akdeniz diyeti müdahalesinin diyet
inflamatuvar indeksi ve antropometrik ölçümler üzerine etkisinin belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür.
Gereç ve Yöntem: Çalışma, Mart-Mayıs 2021 tarihleri arasında Ankara il merkezinde bulunan özel bir
beslenme ve diyet danışmanlık merkezine başvuran Beden Kütle İndeksi (BKİ) 25,0-35,0 kg/m2, ortalama
yaşları 36,8±9,82 yıl olan 105 kadın birey ile yürütülmüştür. Bireylere enerji kısıtlı Akdeniz diyeti (AD) veya
enerji kısıtlı standart diyet (SD) diyet müdahalesi uygulanarak sekiz hafta süresince takip edilmişlerdir.
Bireylerin tanımlayıcı özellikleri, sağlık bilgileri, anket formu ile değerlendirilmiştir. Çalışma başında ve
sonunda bireylerin antropometrik ölçümleri (vücut ağırlığı, boy uzunluğu, bel çevresi, kalça çevresi, boyun
çevresi) ve diyet inflamatuvar indeksi (Dİİ) hesaplamak amacıyla yedi günlük besin tüketim kayıtları
alınmıştır.
Bulgular: Çalışma sonunda antropometrik ölçümlerdeki değişim karşılaştırıldığında; BKİ, bel/kalça oranı,
boyun çevresi her iki grupta da başlangıca göre önemli olarak azalmıştır (p<0,001). Boyun çevresindeki
değişim AD grubunda daha yüksek bulunmuştur (p<0,01). Akdeniz diyeti grubundaki bireylerin Dİİ değeri
çalışma başlangıcında -0,12±1,76, sonunda -1,61±1,91 olmak üzere istatistiksel önemli düzeyde
azalmıştır (p<0,001). Çalışma sonunda AD grubunun Dİİ değeri SD grubuna göre önemli olarak daha
düşük saptanmıştır (p<0,001).
Sonuç: Akdeniz diyeti müdahalesi Dİİ düşürülmesinde standart diyete göre daha etkili bulunmuştur. Her
iki diyet müdahalesinin de antropometrik ölçümler üzerinde benzer etkilerinin olduğu ortaya koyulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Akdeniz diyeti, diyet inflamatuvar indeksi, obezite

Kaynakça

• Barkas, F., Prifti, I., Maggiorou, E., Apostolou, F., Koutsogianni, A., Adamidis, P., ... Liberopoulos, E. (2022). Effect of a hypocaloric mediterranean diet on body composition and metabolic profile in overweight and obesity individuals. Atherosclerosis, 355, 181.
• Baysal, A., Bozkurt, N., Pekcan, G., Besler, H. T., Aksoy, M. ve Kutluay Merdol, T. (2013). Diyet El Kitabı. 7. Basım Ankara: Hatiboğlu.
• Cavicchia, P. P., Steck, S. E., Hurley, T. G., Hussey, J. R., Ma, Y., Ockene, I. S. ve Hébert, J. R. (2009). A new dietary inflammatory index predicts interval changes in serum high-sensitivity C-reactive protein. The Journal of nutrition, 139(12), 2365-2372.
• Chooi, Y. C., Ding, C. ve Magkos, F. (2019). The epidemiology of obesity. Metabolism, 92, 6-10.
• Clark, J. S., Dyer, K. A., Davis, C. R., Shivappa, N., Hébert, J. R., Woodman, R., ... ve Murphy, K. J. (2023). Adherence to a Mediterranean Diet for 6 Months Improves the Dietary Inflammatory Index in a Western Population: Results from the MedLey Study. Nutrients, 15(2), 366.
• Di Matteo, R. D. (2020). Mediterranean diet as tool to manage obesity in menopause: A narrative review. Nutrition (Burbank, Los Angeles County, Calif.), 79, 110991-110991.
• Furman, D., Campisi, J., Verdin, E., Carrera-Bastos, P., Targ, S., Franceschi, C., ... ve Slavich, G. M. (2019). Chronic inflammation in the etiology of disease across the life span. Nature medicine, 25(12), 1822-1832.
• García-Fernández, E., Rico-Cabanas, L., Rosgaard, N., Estruch, R., ve Bach-Faig, A. (2014). Mediterranean diet and cardiodiabesity: a review. Nutrients, 6(9), 3474-3500.
• George, E. S., Kucianski, T., Mayr, H. L., Moschonis, G., Tierney, A. C., ve Itsiopoulos, C. (2018). A Mediterranean diet model in Australia: strategies for translating the traditional Mediterranean diet into a multicultural setting. Nutrients, 10(4), 465.
• Heber, D. (2010). An integrative view of obesity. The American journal of clinical nutrition, 91(1), 280-283.
• Marx, W., Veronese, N., Kelly, J. T., Smith, L., Hockey, M., Collins, S., ... Jacka, F. (2021). The dietary inflammatory index and human health: an umbrella review of meta-analyses of observational studies. Advances in Nutrition, 12(5), 1681-1690.
• Mayr, H. L., Thomas, C. J., Tierney, A. C., Kucianski, T., George, E. S., Ruiz-Canela, M., ... Itsiopoulos, C. (2018). Randomization to 6-month Mediterranean diet compared with a low-fat diet leads to improvement in Dietary Inflammatory Index scores in patients with coronary heart disease: the AUSMED Heart Trial. Nutrition research, 55, 94-107.
• Medzhitov, R. (2010). Inflammation 2010: new adventures of an old flame. Cell, 140(6), 771-776. Preedy, V. R. ve Watson, R. R. (Eds.). (2020). The Mediterranean diet: an evidence-based approach. Academic press.
• Shivappa, N., Steck, S. E., Hurley, T. G., Hussey, J. R. ve Hébert, J. R. (2014). Designing and developing a literature-derived, population-based dietary inflammatory index. Public health nutrition, 17(8), 1689-1696.
• TC. Sağlık Bakanlığı Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğü. (2014). Türkiye beslenme ve sağlık araştırması 2010. 11 Aralık 2022 tarihinde https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/sagliklibeslenme-hareketli-hayat db/Yayinlar/kitaplar/diger-kitaplar/TBSA-Beslenme-Yayini.pdf adresinden erişildi.
• TC. Sağlık Bakanlığı Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğü. (2019). Türkiye beslenme ve sağlık araştırması 2017. 11 Aralık 2022 tarihinde https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/sagliklibeslenme-hareketli-hayat-db/Yayinlar/kitaplar/TBSA_RAPOR_KITAP_20.08.pdf adresinden erişildi.
• Türkiye Beslenme Rehberi 2015 (TÜBER 2015). T.C. Sağlık Bakanlığı Yayın No:1031, Ankara, 2016. Urpi-Sarda, M., Casas, R., Chiva-Blanch, G., Romero-Mamani, E. S., Valderas-Martínez, P., Arranz, S., ... Estruch, R. (2012). Virgin olive oil and nuts as key foods of the Mediterranean diet effects on inflammatory biomarkers related to atherosclerosis. Pharmacological research, 65(6), 577-583.
• Wang, Y. B., Shivappa, N., Hébert, J. R., Page, A. J., Gill, T. K. ve Melaku, Y. A. (2021). Association between dietary inflammatory index, dietary patterns, plant-based dietary index and the risk of obesity. Nutrients, 13(5), 1536.
• Yalcin, E., Yenicag, R., Dedebayraktar, D., ve Rakicioglu, N. (2018). The effects of adherence to mediterranean diet assessed by predimed on anthropometric measurements in Turkish adults. Clinical Nutrition, 37, S118.