İBN YEMÎN-İ FERYÛMEDÎ ’NİN DȊVȂN’INDA VEZİN TÜRLERİ

Year 2020, Volume: 3 Issue: 7, 51 - 64, 15.09.2020

Şeyda Arısoy

Abstract

Özellikle kıtalarıyla meşhur olan İbn Yemîn-i Tuğrâî, hicri 8. yüzyılda Fars edebiyatının tanınmış şairlerindendir. Küçük yaşlarından itibaren şiir söylemeye başlayan şair, ilk şiirlerini Türk kökenli, edip, şair ve âlim bir kişi olan babasıyla olan şiir münazaralarında söylemiştir. Tezkirelerden başta saray şairliği olmak üzere tuğracılık ve müstevfîlik görevlerinde bulunduğu anlaşılmaktadır. İbn Yemîn; Firdevsî, Unsurî, Ferruhî-yi Sîstânî, Ezrakî-i Herevî, Sa‘dî-yi Şîrâzî ve Mücîrüddîn-i Beylekânî gibi şairlerden etkilenmiş, bunlardan bazılarının şiirlerine nazîreler yazmıştır.
Bu çalışmada, Hüseyin Alî-i Bâstânîrâd tarafından 1344 (hş.) yılında Tahran'da neşredilen İbn Yemîn-i Feryûmedî'nin divanındaki manzumelerin bahirleri ve vezinleri ele alınmıştır. Divanda mevcut manzumelerden rubai kalıplarının dışında hepsinin taktii yapılarak, bahri ve vezni bulunmuştur. Bahirler, divandaki sıralarına göre incelenmiş ve her bahirdeki vezinlerin sayısı yüzdelik oranla belirtilmiştir.

Keywords

İbn Yemîn,, Vezin, Klasik Fars Edebiyatı

References

• Avcıoğlu, Gamze Gizem, Sa'di-yi Şirazi'nin Hayatı Eserleri ve Türk Edebiyatındaki Yeri, Palet Yayınları, İstanbul 2018.
• Browne, Edward Granville. A Literary History of Persia. 4 cilt. Cambridge: Cambridge University Press, 1953.
• Değirmençay, Veyis, Farsça Arûz ve Kafiye, Erzurum 2012.
• Emin Ahmed-i Razi, Tezkire-i Heft İklim (nşr. Cevad Fazıl) (2. Baskı), Tahran 1389 hş., II, 810.
• Emîr Devletşâh Semerkandî, Tezkiretu’ş-Şu’arâ (tsh. Muhammed Ramazânî), İntişârât-i Pedîde-i Hâver, 1338 hş., 204.
• İbn Yemîn-i Feryûmedî, Dîvân-i Eş῾âr-i İbn Yemîn (nşr. Hüseyin Alî-i Bâstânîrâd), İntişârât-ı Senaî, Tahrân 1344 hş.