Öz
Welat, fikrê merdiman ciya bo zı yew cayo wertax o. Ino rıd ra qewramê welati merdım di yew nermi vırazeno, merdıman yew binan rê keno nızdi. Wexto ki merdım welatê xo ra dur bımano waştışê welat dı cuyayiş bınena beno muhim. Armancê ına meqale, welat ra durmendış yew şair/nuştoğ dı çıqedı yew hesrê welati vırazeno u ıno his pê nuştış çıqedı ca geno serê qewramê welat ra mocnayişo. Diwan dı baweri, heskerdışê Allah u pêğemberi, eşqo ilahi, cayê mubareki sey Mekke u Medine, merg u cuyayiş, edeb u heya, faslê heyatê insani, dunya u axiret, welat usn. mewzuyan newıriye.
Diwon Çebexçuri dı welat yew qewramo muhim o. Diwan dı welat; vera duşmen vındayiş, yewbiyayişê mıletê İslam, welatê her kesi ci rê weş ameyiş, qê welati xebat kerdış ser dı tesirın yew qewram viniyeno. Welat dı problemi zafi bı zi ıno probleman ra xelisiyayiş dı omidi şair est o. Diwan dı qewramê welati yew çend manayan dı şuğuliya ya. Ina xebat dı ser o ıno manayan dı vınertiyo u misal diye. Ino het ra qewramê welati têna pabesteyê yew cayi nêşuğuliyo. Xususiyetê ey çıyo, kamayo mana dı şuğuliyo ıno cihet ra newıriyo.
Cebexçuri, dewa Kortdew ê Çolig dı ameyo dunya. Qıciti ra medresa dı destpê wendış kerdo u keyê xo ra dur mendo. Bace semede melati u akademiye zi keyê xo ra dur mendo. Ino durmendış şair dı yew hesreti arda meydan. Ina xebat dı qewramê welati “Diwon Cebexçuri” dı çıqedı newıriyo bimisalan diyeno.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Apuhan, D. (2022), “ The Concept of Death in Mullah Abdulaziz Beki’s Dıwan”, Internatıonal Scıentıfıc Research Congress Dedıcated to The 30th Annıversary of Baku Eurasıa Unıversıty, / Baku, Azerbaijan, 515-521, Balkaya, A. (2021), Âşık Mevlüt İhsanî’nin Şiirlerinde Vatan Algısı, Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 27-36.
- Bayrak, Ö. (2007), Vatan ve Millet Teminin Yahya Kemal’in Şiir Dünyasına Yansıması,Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları.
- Beki, M.A. (2015), Diwon Cebexçuri, (Ed. Murat Varol), Bingöl Üniversitesi Yayınları.
- Çalışkan, A. (2014), Namık Kemal’n Hürriyet Kasîdesi ve Tahlili, Uluslararası Sosyal Aratırmalar Dergisi The Journal Of International Social Research, 7(31), 81-118.
- Dağılma, İ. (2022), Edebiyato Modern ê Zazaki (Dewır, Tewır u Mewzu), Weşanxaneyê Vir, Bingöl.
- Jawadi, Z. (2021), Firdevsî’nin Şâhnâme’sinde Vatan ve Vatanseverlik Teması, Nüsha, (53), 117-154.
- Karga, G. B. (2019), Meydan Okuyan Bir Kadın Şair: Âdile Sultan Divanı’nda Vatan ve Savaşla İlgili Benzetmeler, Journal Of Instıtute Of Economıc Development And Socıal Researches, 5(18), 195-205.
- Kurnaz, C. (2007), Ahmet Talât Onay- Açıklamalı Divan Şiiri Sözlüğü, Birleşik Dağıtım Kitabevi, Ankara.
- Kurt, A. (2009),Tanzimat’tan Günümüze Türk Şiirinde Vatan Teması, Yeni Türk EdebiyatıAraştırrmaları.
- Levend, A.S. (1984), Divan Edebiyatı Kelimeler ve Remizler Mazmunlar ve Mefhumlar, Enderun Kitabevi, 4.Basım, İstanbul.
- Narin, İ. (2016), Fıkha Adanmış Bir Ömür: Abdulaziz Beki Hayatı, Eserleri ve Fıkhî Görüşleri, Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(12), 173-192.
- Sarı, M. (2016), “Divân Şiirinde Vatan” Hikmet - Akademik Edebiyat Dergisi [Journal of Academic Literature] Prof. Dr. Mine MENGİ Özel Sayısı, 2(5), 209-244.
- Uzun, M.İ. (2000), “İsa”, TDV İslam Ansiklopedisi, C.22, 473-475, TDV Yayınları, İstanbul.
- Varol, M. (2017), Abdulaziz Beki’nin Diwon Cebexçuri Adlı Eserine Dair Bir İnceleme Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(49), 438-450.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Karşılaştırmalı Dil Çalışmaları |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 25 Aralık 2023 |
| Yayımlanma Tarihi | 25 Aralık 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Cilt: 9 Sayı: 18 |
