Tüketici Hukukunda Uyuşmazlık Çözüm Yolları

Year 2024, Volume: 21 Issue: 2, 158 - 182, 29.12.2024

Nihan Songör Sayılır

Abstract

Tüketiciler, tüketimle ilgili sözleşmenin yapısal açıdan zayıf tarafında kalmaktadırlar. Bu doğrultuda tüketiciler için özel koruyucu hakların ortaya koyulması gerektiği anlaşılmıştır. 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun kapsamında, tüketicilerin haklarını korumak için farklı düzenlemeler yapılmıştır. Bununla birlikte tüketicilere verilmiş olan hakların ihlal edilmesi veya tüketim işlemlerinden kaynaklanan uyuşmazlıkların söz konusu olması halinde, bunların çözümlenmesi ile alakalı yöntemler de ayrıntılı şekilde ortaya koyulmuştur. Tüketici uyuşmazlıkları, tüketiciyle tüketicilere mal veya hizmet sunan gerçek ya da tüzel kişiler arasındaki uygulamalardan kaynaklanan anlaşmazlıklardır. Tüketici uyuşmazlıkların çözülmesinde, tüketici hakem heyetleri ve tüketici mahkemeleri olmak üzere iki farklı çözüm yoluna gidilebilmektedir. Söz konusu iki merciin görevleriyle ilgili en temel ayrım, uyuşmazlığın parasal değeri ile alakalı görülmektedir. Ancak bu iki çözüm yolunun detaylarının incelenmesi ve daha iyi anlaşılması, karşılaşılan uyuşmazlıkların çözümünde önemli görülmektedir. Bu doğrultuda bu çalışmanın amacı, tüketici hukukundaki uyuşmazlıkların çözüm yollarını incelemektir.

Keywords

Tüketim, Tüketici, Uyuşmazlık, 6502 Sayılı Kanun, Tüketicinin Korunması

Ethical Statement

Bu çalışmanın; özgün bir çalışma olduğunu, çalışmanın hazırlık, veri toplama, analiz ve bilgilerin sunumu olmak üzere tüm aşamalarda bilimsel etik ilke ve kurallarına uygun davrandığımı, bu çalışma kapsamında elde edilmeyen tüm veri ve bilgiler için kaynak gösterdiğimi ve bu kaynaklara kaynakçada yer verdiğimi, kullanılan verilerde herhangi bir değişiklik yapmadığımı, çalışmanın genelinde etik görev ve sorumluluklara riayet ettiğimi beyan ederim. Herhangi bir zamanda çalışmayla ilgili yaptığım bu beyana aykırı bir durumun saptanması durumunda, ortaya çıkacak tüm ahlaki ve hukuki sonuçlara razı olduğumu bildiririm.

Supporting Institution

Makalemi destekleyen kurum bulunmamaktadır.

Project Number

0

Thanks

Makalem için destek veya teşekkür mesajı yayınlamak istemiyorum.

Dispute Resolution Methods in Consumer Law

Abstract

Consumers are structurally on the weak side of the contract regarding consumption. Accordingly, it has been understood that special protective rights should be established for consumers. Within the scope of the Law on Consumer Protection No. 6502, different regulations have been made to protect the rights of consumers. In addition, in cases where the rights granted to consumers are violated or disputes arise from consumption transactions, the methods related to their resolution have also been set forth in detail. Consumer disputes are disputes arising from practices between consumers and real or legal persons who provide goods or services to consumers. In resolving consumer disputes, two different resolution methods can be applied: Consumer arbitration committees and Consumer Courts. The most fundamental distinction regarding the duties of these two authorities is seen as related to the monetary value of the dispute. However, examining the details of these two resolution methods and understanding them better is seen as important in resolving the disputes encountered. In this context, the purpose of this study is to examine the resolution methods of disputes in consumer law.

Keywords

Consumption, Consumer, Dispute, The Law No. 6502, Consumer Protection

Project Number

0

References

• Akil, C., & Gül, M. A. (2017). Yargıtay'ın Genel Haciz Yoluyla İlâmsız Takibe Başvuru Hakkına İlişkin Olarak Vermiş Olduğu Bazı Kararlar Üzerine Düşünceler. Yargıtay Dergisi, 43(3), 551-610.
• Akipek Öcal, Ş., & Kara, İ. (2021). Tüketici Hukuku Dersleri. Yetkin Yayınları.
• Akkan, M. ve Pekcanıtez, H. (2017). Medeni Usûl Hukuku. C.I., İstanbul: On iki Levha Yayıncılık.
• Ankara BAM 3. HD., E. 2018/1226, K. 2019/66, T: 17.01.2019.
• Aslan, İ. Y. (2006). Tüketici Hukuku. Bası Yayınları.
• Aydoğdu, M. & Kahveci, N. (2014). Türk Borçlar Hukuku Özel Hükümler. Ankara.
• Badur, E. (2024). Arabulucunun Sözleşme Görüşmelerinden Doğan Sorumluluğu. Medeni Hukuk Dergisi, 1(1), 1-26.
• Budak, A. C. (2015). 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’a Göre Tüketici Hakem Heyetleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 16, 77-103.
• Budak, A. C., & Özkan, Y. (2023). Türk Medeni Usûl Hukukunun Yüz Yıllık Tarihi. Adalet Dergisi, (71), 89-117.
• Büyük, E. I. (2022). Yargıtay Tarafından Hukuk Uyuşmazlıklarında Verilen “Dosyanın Mahalline İadesi” Kararı. Sakarya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 10(2), 501-530.
• Coşkun, S. Y. (2006). Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yöntemlerinden Arabuluculuğun İş Hukukunda Uygulanması: Zorunlu Arabuluculuğun Faydalı Ve Sakıncalı Yönleri. 6. Uluslararası Multidisipliner Çalışmaları Kongresi, 249.
• Çabri, S. (2016). Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Şerhi. Ankara.
• Demir, A. (2023). Yargıtay Kararları Işığında Hatır Senetlerinde Bedelsizlik İddiası ve Bu İddianın İleri Sürülmesinde Öne Çıkan Sorunlar. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 27(1), 173-216.
• Dür, O. (2021). Tüketici Uyuşmazlıklarının Çözümünde Özel Dava Şartları ve İlamsız İcra Takibi. Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, (48), 217-244.
• Ercan, T., & Çimrin, Z. (2023). Tüketici Sözleşmelerindeki Haksız Şartlar. Hukuk Alanında Güncel Meseleler, 81.
• Ergün, Ö. (2023). Tüketici Haklarının Uluslararası ve Ulusal Gelişim Aşamaları. Dicle Üniversitesi Adalet Meslek Yüksekokulu Dicle Adalet Dergisi, 7(1), 53-92.
• Erişir, E. (2015). Tüketici İşlemlerinden Doğan Uyuşmazlıkların Çözümü Usûlü, Yeni Tüketici Hukuku Konferansı, İstanbul, s.43-122.
• Ermenek, İ. (2013). Yargı Kararları Işığında Tüketici Sorunları Hakem Heyetleri ve Bu Alanda Ortaya Çıkan Sorunlara İlişkin Çözüm Önerileri. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 17(2), 563-630.
• Işık, S. (2023). Medenî Usûl Hukuku Açısından 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 60’ıncı Maddesinin Değerlendirilmesi. Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 9(2), 385-416.
• İzmir BAM 13. HD., E. 2018/967, K. 2019/162, T: 04.02.2019.
• Kara, İ. (2023). Tüketı̇cı̇ Hukuku. 3. Baskı, Ankara: Yetkin Yayınları.
• Korkmaz, G. S. (2023). Tüketici İşlemi Niteliğindeki Satış Sözleşmesinde Ayıplı İfa Durumunda Tazminat. İstanbul Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 10(1), 237-260.
• Narbay, Ş., & Akkuş, M. (2020). Ticari İş Ve Tüketici İşlemi Kavramları Ekseninde Görevli Mahkeme Ve Dava Şartı Arabuluculuk Üzerine Düşünceler. Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, (44), 301-334.
• Özbek, M. S. (2021). Alternatif Uyuşmazlık Çözümü Alanında Hukuk Politikası Belgesi. ASBU Law Journal, 3(1).
• Özsöker, G. (2019). Tüketici Hakem Heyetleri. Yetkin Yayınları.
• Özsöker, G. (2024). Tüketici Sözleşmelerinde Usûle İlişkin Haksız Şartlar. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 73(1), 251-308.
• Pekcanıtez, H. (2016). Tüketici Mahkemeleri, Makalelerim I, İstanbul.
• Resmi Gazete, Sayı: 8469, Tarih: 21.07.1953.
• Resmi Gazete, Sayı: 28331, Tarih: 22.06.2012.
• Resmi Gazete, Sayı: 28835, Tarih: 28.11.2013.
• Resmi Gazete, Sayı: 30221, Tarih: 25.10.2017.
• Resmi Gazete, Sayı: 30630, Tarih: 09.12.2018.
• Resmi Gazete, Sayı: 32405, Tarih: 20.12.2023.
• Sarıhan, B. B. (2021). Tüketici Hukuku Uyuşmazlıklarında Dava Şartı Arabuluculuk Uygulaması. Necmettin Erbakan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 4(2), 415-440.
• Saygın, B. (2023). Türkiye’de alternatif uyuşmazlık çözümüne yeni bir yol: Med-arb (arabuluculuk-tahkim). (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Uludağ Üniversitesi.
• Şahin Ş. E., & Kaya, S. (2023). Consumer collective redress in Turkey: the need for reform in light of the EU regime. European Business Organization Law Review, 1-26.
• Tahiroğlu, F. (2022). Medeni Usûl Hukukunda Delil Tespitinde Görevli ve Yetkili Mahkeme. Süleyman Demirel Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 12(2), 1241-1260.
• Tanrıver, S. (2018). Medeni Usul Hukuku, C.I Temel Kavramlar ve İlk Derece Yargılaması. 2. Baskı, Ankara: Yetkin Yayınları.
• Topal, Ö. (2024). Tüketici Hakem Heyeti ile Özellikle Tüketici Hakem Heyeti Kararına İtiraz Yargılamasında İcranın Geri Bırakılması Üzerine Düşünceler (Son Değişiklikler Çerçevesinde. Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 21(1), 293-335.
• Tutumlu, M. A. (2015). Tüketici Hukukunda Manevi Tazminat Davası. Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Tutumlu, M. A. (2019). Tüketici Yargılaması Hukuku. Seçkin Yayınları.
• Tutumlu, M. A. (2019). Türk Hukuk Sisteminde Tüketici Hakem Heyetleri. Seçkin Yayınları.
• Velioğlu Y. G. (2020). 6502 sayılı tüketicinin korunması hakkında kanun kapsamında tüketici uyuşmazlıkları ve çözüm yolları. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Hasan Kalyoncu Üniversitesi.
• Yardım, E. (2016). Tüketici Mahkemesi Kararlarına Karşı (Yeni) Kanun Yolları. Tüketici Hukukunda Uyuşmazlık Çözümüne İlişkin Güncel Sorunlar ve Çözüm Önerileri Sempozyumu. Ed. : M. Ertan Yardım, s.173-193.
• Yargıtay 11. Hukuk Dairesi. K. 2017/184 (11.01.2017).
• Yargıtay 13. Hukuk Dairesi. K: 1994/9014 (24.10.1994).
• Yargıtay 13. Hukuk Dairesi. K. 2019/2609 (27.02.2019).
• Yargıtay 13. Hukuk Dairesi. K.2014/18969 (27.12.2014).”
• Yargıtay 13. Hukuk Dairesi. K.2019/9872 (14.10.2019).”
• Yargıtay 14. Hukuk Dairesi. K. 2017/1158 (16.02.2017).
• Yargıtay 19. Hukuk Dairesi. K. 2020/1183 (22.07.2020).
• Yargıtay 20. Hukuk Dairesi. K. 2017/357 (23.01.2017).
• Yargıtay 20. Hukuk Dairesi. K. 2017/421 (24.01.2017).
• Yargıtay 3. Hukuk Dairesi. K. 2018/12038 (26.11.2018).
• Yargıtay 3. Hukuk Dairesi. K. 2021/6902 (14.10.2021).
• Yargıtay 3. Hukuk Dairesi., K. 2018/12038, (26.11.2018).
• Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, K. 2018/245 (21.02.2018).
• Yazıcı, Ç. (2020). Türkiye’de Arabuluculuğun Gelişimi. Journal of International Trade & Arbitration Law/Uluslararasi Ticaret ve Tahkim Hukuku Dergisi, 9(2).
• Yazıcı, U. (2023). Arabuluculuk Kurumunda Gizlilik ve Hukuki Sonuçları. Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 28(49), 621-667.
• Yerkaya, K. (2018). Tüketici Mahkemeleri’nin Görev Alanı ve Yargılama Usûlü. Oniki Levha Yayınları.
• Yeşilırmak, A. (2011). Geçerli bir tahkim anlaşmasının varlığına rağmen genel haciz yoluyla takip yapılabilir mi?. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, (96), 205-228.
• Zorlu, S. Y. (2021). Uluslararası yatırım uyuşmazlıklarının çözümünde arabuluculuk. Arabuluculuğun Geleceği Sempozyumu.