A STUDY ON THE COLLECTION NUMBERED “06 MİL YZ CÖNK 309” IN THE NATIONAL LIBRARY

Year 2025, Volume: 6 Issue: 10, 239 - 246, 30.06.2025

Ali Kavak , Mümin Topcu

https://doi.org/10.62356/cihansumul.1687649

Abstract

The conks, which poets use to write poems they choose according to their taste or to preserve poems they write independently and originally, are among the most valuable resources of our literature.Cönks also have the feature of poetry anthologies as they reveal the poets' tastes in poetry.In this study, we will briefly mention the place of cönks in our literature, the meaning of the term, its origin, its functionality and the researchers who have studied cönks.Afterwards, the collection numbered “06 Mil Yz Cönk 309” in the National Library will be discussed.This conk has a special importance in terms of literary information because it touches on many poets, different types of poetry and various subjects, and especially because there are titles in the poems.For this reason, we believe that our study will make significant contributions to our literature in terms of genre and morphology.

Keywords

Conk , Sufism , Folkpoetry , Typeand Form Information.

MİLLİ KÜTÜPHANEDE YER ALAN “06 MİL YZ CÖNK 309” KOLEKSİYON NUMARALI CÖNK ÜZERİNE BİR İNCELEME

Abstract

Derleyicilerin müntesibi oldukları çevre dönem veya zevklerine göre seçtikleri şiirlerini yazdıkları ya da özgün olarak kaleme aldıkları şiirlerini muhafaza etmek için kullandıkları cönkler, edebiyatımızın en değerli kaynaklarındandır. Cönkler, şairlerin şiir zevklerini ortaya koydukları için şiir antolojisi özelliği de göstermektedir. Bu çalışmamızda cönklerin edebiyatımızdaki yerinden, terim anlamından, kökeninden, işlevselliğinden ve cönklerle ilgili çalışma yapan araştırmacılardan kısaca bahsedilecektir. Sonrasında ise Milli Kütüphanede yer alan “06 Mil Yz Cönk 309” koleksiyon numaralı cönk ele alınacaktır. Bu cönk; 59 şaire, 15 şiir türüne, çeşitli konulara değinmesi ve özellikle de şiirlerde başlıkların bulunması nedeniyle edebiyat bilgileri açısından özel bir öneme sahiptir. Bu nedenle çalışmamızın tür ve şekil bilgisi açılarından edebiyatımıza önemli katkılar sunacağı düşüncesindeyiz.

Keywords

Cönk , Halk şiiri , Tür ve Şekil Bilgileri. , Tasavvuf

References

• Arslanoğlu, İ. (1976). Geçen yüzyıllarda folklorumuza ışık tutan kaynaklar. 1. Uluslararası Türk Folklor Kongresi Bildirileri, 1, 69–74. Ankara.
• Ciğa, Ö. (2021). Milli Kütüphane Yazmalar Koleksiyonu 06 mil yz a 7978 numarada kayıtlı olan İlahi Mecmuası’nın Mestap’a göre tasnifi. Külliyat: Osmanlı Araştırmaları Dergisi, (14), 18–57.
• Cunbur, M. (1974). Folklor araştırmalarında cönklerin yeri. 1. Uluslararası Türk Folklor Semineri Bildirileri (ss. 69–73). Ankara: Başbakanlık Basımevi.
• Dizdaroğlu, H. (1977, Aralık). Cönklerde güvenirlilik derecesi. Türk Folklor Araştırmaları, (8183–8184).
• Gökyay, O. Ş. (1984). Cönkler üzerine Folklor ve Etnografya Araştırmaları, 107–173.
• Gökyay, O. Ş. (1993). Cönk. İslâm Ansiklopedisi (ss. 73–75). İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
• Gökyay, O. Ş. (1995). Cönkler üzerine Makaleler 1: Eski, yeni ve ötesi (ss. 187–197). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Kaya, D. (2018). Cönklerin önemi ve cönklerle ilgili olarak yapılması gerekenler. R. G. Saluk (Ed.), Bilimin izinde: Prof. Dr. Pakize Aytaç Armağanı (ss. 269–274). Ankara: Berikan Yayınları.
• Koz, M. S. (1977). Cönk mad. Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (Cilt 2, ss. 83–85). İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Özen, K. (1992). Cönk ve mecmuaların halk edebiyatı araştırmalarındaki yeri: Sivas yöresinde tutulmuş olan cönklerin bazı özellikleri. Kızılırmak, (1), 10–13.
• Paçacıoğlu, B. (1996). Bir cönk incelemesi. Türklük Bilimi Araştırmaları, (2), 187–205.
• Pakalın, M. Z. (1983). Osmanlı tarih deyimleri ve terimleri sözlüğü (Cilt 1). İstanbul: M.E.B. Yayınları.
• Sona, İ. (2016). Yazılı kaynaklarda, kültürel hafıza cönkler. Milli Folklor, (111), 75–86.
• Topcu, M. (2024). Destur ve düstur şiirleri üzerine bazı tespitler. Edebi Eleştiri Dergisi, 8(1), 86–104.
• Ülkütaşır, M. Ş. (1967). Halk edebiyatı araştırmalarında cönklerin değeri. Türk Kültürü, (60), 905–907.
• Yavuz, O. (1988). Türk edebiyatında cönkler, hususiyetleri ve dili. Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, 117–131.