Kolorektal Karsinom Tanısı Alan Hastalarda Kanser Tarama Programı ile Tanı Konulma Oranı

Year 2024, Volume: 4 Issue: 3, 23 - 32, 31.12.2024

Busra Akdulum , Bora Celik , İlknur Karagül , Kadir Dirik , Ecem Nur Canbazoglu , Betul Bolat Kucukkzeybek

Abstract

Amaç: Kolorektal kanser tanısı almış hastalarda tarama programlarıyla tanı konulma oranını araştırmak, kişisel ve çevresel risk faktörlerinin kolorektal kanser gelişimine etkisini ve kolorektal kanser tarama programları farkındalıklarını incelemek amaçlanmıştır.

Gereç ve Yöntemler: Çalışmaya İKÇÜ Atatürk Eğitim Araştırma Hastanesi Tıbbi Onkoloji polikliniğinde, kolorektal karsinom tanısı almış 50 yaş üstü hastalar dahil edilmiştir. Hastalara tarama programları hakkındaki bilgilerini ve risk faktörlerini değerlendirmeye yönelik anket yöneltilmiştir. Klinik-demografik veriler tıbbi onkoloji poliklinik dosya kayıtlarından elde edilmiştir.

Bulgular: Çalışmaya 130 hasta dahil edilmiştir. Taramayla tanı alan 23, taramayla tanı almayan 107 hasta saptanmıştır. Tarama ile tanı alanların yaş ortalaması 58,7, taramayla tanı almayanların yaş ortalaması 63,7 olup taramayla tanı alan hastalar daha erken yaşta tanı almıştır. Hastaların %2,4’ü T1, %3,5’i T2, %47,1’i T3, %47,1’i T4 evresinde tanı almıştır. Tarama ile tanı alan hastaların T evresi tarama ile tanı almayan hastalara göre düşük saptanmıştır. Tanı sırasında metastaz saptanan 58 kişiden 8’i taramayla tanı alan gruptadır. Hastaların %79,2’sinin KETEM hakkında bilgisi olmadığı saptanmıştır. KETEM hakkında bilgi sahibi olanların %56,5’i taramayla tanı almış, %13,1’i tarama programına katılmadan tanı almıştır. KETEM hakkında bilgi sahibi olmanın, tarama ile tanı almayla anlamlı bir ilişkisi olduğu bulunmuştur. Çalışmaya katılan hastaların tarama programıyla tanı konulma oranı %17,6’dır.

Sonuç: Bu çalışmada taramayla tanı almış hastaların daha erken yaşta, daha düşük T evresinde tanı aldıkları ve KETEM hakkında bilgisi olanların tarama programına katılımlarının daha yüksek olduğu saptanmıştır. Kolorektal kanserin daha erken evrede tespiti ve mortalitesinin azaltılması için tarama programlarına katılım çok önemlidir. Tarama programları hakkında toplumun bilinçlendirilmesi ve bilgi düzeylerinin arttırılması için çalışmalar yapılması gerekmektedir.

Keywords

Kolorektal kanser, KETEM, Risk faktörleri

The Diagnosis Rate of Colorectal Carcinoma Through Cancer Screening Programs

Abstract

Objective: This study aimed to assess the diagnosis rate of colorectal cancer through screening programs, examine the influence of personal and environmental risk factors on its development, and evaluate awareness of colorectal cancer screening programs.

Materials and Methods: Patients aged 50 and above, diagnosed with colorectal carcinoma at the Medical Oncology Outpatient Clinic of Izmir Katip Celebi University Ataturk Education and Research Hospital, were included in this study. Participants completed a survey to assess their knowledge of screening programs and risk factors. Clinical and demographic data were collected retrospectively from medical records.

Results: Among the 130 patients included, 23 (17.6%) were diagnosed through screening, while 107 (82.4%) were diagnosed without screening. The mean age of patients diagnosed through screening was significantly younger (58.7 years) than those diagnosed without screening (63.7 years). Screening-diagnosed patients were identified at earlier cancer stages, with a lower proportion presenting with advanced T stages (T1–T2: 5.9%; T3–T4: 94.1%). Metastasis was present in 44.6% of patients overall, with 8 cases in the screening group. Awareness of Early Diagnosis, Screening, and Training Centers (KETEMs) was reported by only 20.8% of participants. Patients aware of KETEMs were more likely to undergo screening (56.5%) than those unaware (43.5%, p < 0.001).

Conclusion: Patients diagnosed through screening were younger and presented with less advanced disease. Familiarity with KETEMs was significantly associated with increased screening participation. Enhancing public awareness and education regarding colorectal cancer screening programs is essential to improve early detection and reduce mortality rates.

Keywords

Colorectal cancer, KETEM, Risk factors

References

• Borig CC., Squires TS., Tong T. Cancer statistics. CA Cancer J Clin 1993; 43(1):7-26. Doi: 10.3322/canjclin.43.1.7
• Turkish Statistical Institute. Cause of death statistics. Number: 27620, 2018.
• Ministry of Health, Cancer Registry (Internet). (cited 2021 May 5) Available from: http://www.kanser.gov.tr/index.php/daire-faaliyetleri/kanser-kayitciligi.html
• Golfinopoulos V., Salanti G., Pavlidis N., Ioannidis J PA. Survival and disease-progression benefits with treatment regimens for advanced colorectal cancer: a meta-analysis. Lancet Oncol 2007; 8(10):898-911. Doi: 10.1016/S1470-2045(07)70281-4
• Curuk GN., Yuceler Kacmaz H. Prevention of colorectal cancer and responsibilities of nurses. Gumushane University Journal of Health Sciences 2017; 6(4):224-33.
• Vaizoglu SA., Turhan T., Temel F., et al. Evaluation of factors associated with colorectal cancer and compliance with fecal occult blood testing in individuals aged 50 and above in primary care. Turkish Journal of Geriatrics 2010; 13(2):79-86.
• Aydinli M. Evaluation of the status and diagnostic process of patients diagnosed with colorectal cancer from a preventive medicine perspective. Published Master’s Thesis. Ankara University, Ankara, 2011.
• Ozgeren E., Kisli E., Aydın M., et al. Treatment approaches in colorectal cancers. Van Medical Journal, 2001; 8(4):125-27.
• Ministry of Health. Colorectal cancer. (Internet). (cited 2021 Feb 4) Available from: https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/haberler/kal%C4%B1n-ba%C4%9F%C4%B1rsak-kanseri-kolorektal-kanser.html
• Ministry of Health. Colorectal cancer screening guidelines. (Internet). (cited 2021 May 3) Available from: http://kanser.gov.tr/Dosya/tarama/kolorektal.pdf
• Kilickap S., Arslan C., Rama D., Yalcin S. Screening colonoscopy participation in Turkish colorectal cancer patients and their first degree relatives. Asian Pac J Cancer Prev 2012; 13(6):2829-32. Doi: 10.7314/apjcp.2012.13.6.2829
• Izbul T., Muderriszade M. Retrospective analysis of colorectal cancer cases diagnosed in the Turkish Republic of Northern Cyprus. Academic Journal of Gastroenterology 2003; 2(1):7-10.
• Altun H. Evaluation of knowledge and attitudes regarding cancer screening among patients diagnosed with colorectal cancer. (Master's Thesis). Bursa Uludag University, 2019.
• Swan J., Breen N., Coates RJ., Rimer BK., LEE NC. Data and trends in cancer screening in the united states. Cancer 2003; 97:1528-40. Doi: 10.1002/cncr.11208
• Frederiksen BL., Jørgensen T., Brasso1 K., Holten I., Osler M. Socioeconomic position and participation in colorectal cancer screening. Scand J Gastroenterol 2010; 45(10): 1211-6.
• Turan Y., Yanlis BM., Yucel I., Unal M. The epidemiological features of the newly onset colorectal cancer patients. Turkish Journal of Family Practice 2012; 16(4):169-77. Doi: 10.2399/tahd.25744
• Ozkan OF., Kaya U., Guner A., et al. Demographic distribution and disease characteristics of colorectal cancer patients in a training and research hospital. Pam Med J 2012; 5(3):132-35.
• Diyarbakirlioglu C., Gursu RU., Muderrisoglu C., Polat H., Ulas N., Gur C. The demographic characteristics of patients with colon cancer and response to treatment. Istanbul Med J 2014; 15:199-202. Doi 10.5152/imj.2014.05900
• Altug E., Burhanoglu S., Erkek AB., Kuzu MA. Physicians' approach to screening tests used in the early diagnosis of colorectal cancers. Current Gastroenterology 2002; 3:25-8.
• Centers for Disease Control & Prevention. Colorectal cancer screening in the United States. (Internet) 2016; (June) (cited 2022 May 17): Avalible from: https://www.cdc.gov/brfss/annual_data/annual_2016.html.
• Edwards BK., Ward E., Betsy AK., et al. Annual report to the nation on the status of cancer, 1975–2006, featuring colorectal trends and impact of interventions (risk factors, screening, and treatment) to reduce future rates. Cancer 2010; 116(3):544-73. Doi: 10.1002/cncr.24760.
• Ministry of Health, Republic of Turkey. Colorectal cancer screenings - screening programs. 2017; 91:399-404.
• Pirincci S., Benli C., Okyay P. Awareness study on colorectal cancer screening programs among patients attending a tertiary care health center. TAF Preventive Medicine Bulletin 2015; 14(3):209-14.
• Aune D., Lau R., Chan DSM., et al. Nonlinear reduction in risk for colorectal cancer by fruit and vegetable ıntake based on meta-analysis of prospective studies. Gastroenterology 2011; 141(1):106-18. Doi: 10.1053/j.gastro.2011.04.013
• Jess T., Rungoe C., Peyrin-Biroulet L. Risk of colorectal cancer in patients with ulcerative colitis: a meta-analysis of population-based cohort studies. Clin Gastroenterol Hepatol 2012; 10(6):639-45. Doi: 10.1016/j.cgh.2012.01.010