Determination of nurses’ quality of work life and influencing factors

Year 2015, Volume: 5 Issue: 2, 85 - 95, 01.10.2015

Tuba Çatak Nefise Bahçecik

Abstract

Objective: This study was conducted as a descriptive study and aimed to determine nurses’ quality of work life (QWL) and the influencing factors.

Method: The study was conducted with 310 nurses working at nine private hospitals and three training and research hospitals in Istanbul between March and June 2013. Data were collected with the “Nurses Data Sheet” containing the socio-demographic characteristics of nurses and with the “Quality of Nursing Work Life Scale” (QNWL). The percentage, arithmetic mean, standard deviation, One-way ANOVA, Tukey’s HSD, Student t, Kruskal-Wallis, Mann-Whitney U test and chi-squared tests were used to assess data. 

Results: The Cronbach’s Alpha coefficient of nurses in QNWL was found to be 0.89 and the mean score of the scale was determined to be at a good level (110.35±19.35). The mean score of QNWL of the nurses working at private hospitals was at a good level (115.12±19.12) whereas it was found to be at a medium level (105.12±18.12) at training and research hospitals. The highest QNWL subscale score of nurses was obtained in “work conception” subscale with a score of 3.50±0.65 at training and research hospitals and 3.68±0.63 at private hospitals. On the other hand, the lowest score was obtained in “working environment” subscale (2.59±0.78) at training and research hospitals and in “working conditions” subscale (3.02±0.50) at private hospitals. It has been determined that age group and educational status, which are among the descriptive characteristics of nurses, and the institution they work, monthly salary, professional working period and working period at the institution, weekly working hours, the presence of workflow chart, the presence of career aims at the institution, choosing the profession willingly, the desire to leave the institution, participation in the decisions taken and the fairness of nurse managers to nurses, which are among the professional characteristics, affected the QNWL subscales and there were statistically significant difference between them (p<0.05).

Conclusion: The QWL of nurses in general and of the nurses working at private hospitals was determined to be at a good level, whereas the QWL of nurses working at training and research hospitals was at a medium level. It is suggested to conduct required activities by the health care institution managers so as to improve work life conditions of the nurses working at training and research hospitals in particular and to support the nurses in order to improve their QWL.

Keywords

nursing, quality of work life, quality

Hemşirelerin iş yaşamı kalitesi ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi

Abstract

Amaç: Bu araştırma, hemşirelerin iş yaşamı kalitesi (İYK) ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi amacıyla tanımlayıcı olarak yapıldı.

Yöntem: Araştırma, İstanbul ilinde yer alan dokuz özel hastane ile üç eğitim ve araştırma hastanesinde çalışan 310 hemşire ile Mart 2013 ile Haziran 2013 tarihleri arasında gerçekleştirildi. Verilerin toplanmasında hemşirelerin sosyo-demografik özelliklerini içeren ‘’Tanıtıcı Özellikler Formu’’ ve ‘’Hemşirelik İş Yaşamı Kalitesi Ölçeği’’ (HİYKÖ) kullanıldı. Verilerin değerlendirilmesinde, yüzdelik, aritmetik ortalama, standart sapma, One-way Anova, Tukey HDS, Student t, Kruskal Wallis, Mann Whitney U ve ki-kare testleri kullanıldı. 

Bulgular: Hemşirelerin HİYKÖ Cronbach’s Alpha katsayısının 0.89 ve ölçek ortalama puanının 110.35±19.35 olarak iyi düzeyde olduğu belirlendi. Özel hastanede çalışan hemşirelerin HİYKÖ puan ortalaması (115.12±19.12) iyi düzeyde, eğitim ve araştırma hastanesinde (105.12±18.12) orta düzeyde bulundu. Hemşirelerin HİYKÖ alt boyut alanlarından en yüksek puanın, eğitim ve araştırma hastanesinde (3.50±0.65) ve özel hastanede (3.68±0.63) iş algısı alt boyut puanına, en düşük puanın ise eğitim ve araştırma hastanesinde iş/çalışma ortamı (2.59±0.78), özel hastanede ise iş koşulları alt boyut puanına (3.02±0.50) ait olduğu görüldü. Hemşirelerin tanıtıcı özelliklerinden olan, yaş grubu, eğitim durumu ve mesleki özelliklerinden olan çalışılan kurum, aylık gelir, mesleki ve kurumdaki çalışma süresi, haftalık çalışma saati, iş akışını belirten yazı veya çizelgenin varlığı, kurumdaki kariyer hedeflerinin varlığı, mesleği isteyerek seçme, kurumdan ayrılma isteği, alınan kararlara katılımın sağlanması ve yönetici hemşirelerin çalışanlarına karşı adaletli davranma durumunun HİYKÖ alt boyutlarını etkilediği ve aralarında istatistiksel olarak anlamlı fark olduğu görüldü (p<0.05).

Sonuç: Hemşirelerin genel olarak ve özel hastanede çalışan hemşirelerin İYK’nin iyi düzeyde olduğu, eğitim ve araştırma hastanesinde çalışan hemşirelerin İYK’nin ise orta düzeyde olduğu görüldü. Özellikle eğitim araştırma hastanesinde çalışan hemşirelerin iş yaşamı koşullarının iyileştirilmesi için gerekli çalışmaların sağlık kurumları yöneticileri tarafından yürütülmesi ve hemşirelerin İYK’nin yükseltilmesi için desteklenmesi önerildi.

Keywords

hemşirelik, iş yaşamı kalitesi, kalite

References

• Royuele V, Lopez-Tamayo J, Surinach J. Results of quality of work life index in Spain. A comparison of survey results and aggregate social indicators. Soc Indic Res. 2009; 90: 225-241.
• Low G, Molzahn AE. Predictors of quality of life in old age: a cross- validation study. Res Nurs Health. 2007; 30: 141-150.
• Özkan Ö, Emiroğlu ON. Hastane sağlık çalışanlarına yönelik işçi sağlığı ve iş güvenliği hizmetleri. C.Ü. Cumhuriyet Hem Der. 2006; 10(3): 43-52.
• Buerhaus P, Donelan K, Ulrich B, Norman L, Dittus R. Is the shortage of hospital registered nurses getting better or worse? Findings from two recent national surveys of RNs. Nursing Economic. 2005; 23(2): 61-72.
• Uğur E, Abaan S. Hemşirelerin iş yaşamı kalitesi ve etkileyen faktörlere ilişkin görüşleri. Türkiye Klinikleri J Med Sci. 2008; 28: 297-310.
• Zare MH, Ahmadi B, Sari AA, Arab M, Kor EM. Quality of working life on residents working in hospitals. Iranian J Publ Health. 2012; 41(9): 78-83.
• Şirin M. Hemşirelik İş yaşamı kalitesi ölçeği’nin geçerlilik ve güvenilirlik çalışması [Yüksek Lisans Tezi]. Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelikte Yönetim Anabilim Dalı; 2011.
• Alçelik A, Deniz F, Yeşildal N, Mayda AS, Şerifi BA. AİBÜ Tıp Fakültesi Hastanesi’nde görev yapan hemşirelerin sağlık sorunları ve yaşam alışkanlıklarının değerlendirilmesi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2005; 4(2): 55-65.
• Bostan S, Köse A. Hemşirelerin yönetsel hizmetleri ve çalışma ortamlarını değerlendirmesi-bir üniversite hastanesi örneği. MÜSBED. 2011; 1(3): 178-183.
• Erat Ş, Korkmaz M, Çimen V, Yahyaoğlu G. Hemşirelerin iş yaşam kalitesinin motivasyona etkisi. Uluslararası Hakemli Akademik Spor Sağlık ve Tıp Bilimleri Dergisi. 2011; 1(1): 68-97.
• Khani A, Jaafarpour M, Dyrekvandmogadam A. Quality of nursing work life. JCDR. 2008; 2: 1169-1174.
• Yaprak E, Seren Ş. Hemşirelerin işten ayrılma niyetleri ve örgüt ikliminin hemşire istihdamına etkisi. Koç Üniversitesi Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi. 2010; 7(1): 28-33.
• Brooks BA, Anderson MA. Defining quality of nursing work life. Nurs Econ. 2005; 23(6): 319-326.
• Brooks BA, Storfjell J, Omoike O, Ohlson S, Stemler I, Shaver J, Brown A. Assessing the quality of nursing work life. Nurs Admin Q. 2007; 31(2): 152-157.
• Aytaç S. Çalışanların işlerine ilişkin duygularının stres tepkileri üzerindeki etkisi. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası. 2005; 55(1): 834-851.
• Lu H, While AE, Barriball KL. A model of job satisfaction of nurses: a reflection of nurses’ working lives in Mainland China. J Adv Nurs. 2007; 58(5): 468-479.
• Danford A, Richardson M, Stewart P, Tailby S, Upchurch M. Partnership, high performance work systems and quality of working life. New Technology Work and Employment. 2008; 23(3): 151-165.
• Solmuş T. İş yaşamında kalite ve kaliteyi arttırmaya yönelik programlar. Türk Psikoloji Bülteni. 2000; 18: 37-42.
• Mollaoğlu M, Fertelli TK, Tuncay FÖ. Hastanede çalışan hemşirelerin çalışma ortamlarına ilişkin algılarının değerlendirilmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi. 2010; 5(15): 17-30.
• Almalki MJ, FitzGerald G, Clark M. The relationship between quality of work life and turnover intention of primary health care nurses in Saudi Arabia. BMC Health Services Research. 2012; 12: 314.
• Perim A. Trakya Üniversitesi Eğitim, Araştırma ve Uygulama Hastanesi’nde çalışan hemşirelerin kaliteli yaşam algısının belirlenmesi [Yüksek Lisans Tezi]. Trakya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Halk Sağlığı Anabilim Dalı; 2007.
• Saraji GN, Dargahi H. Study of quality of work life (QWL). Iranian J Publ Health. 2006; 35(4): 8-14.
• Öztürk DA. Hemşirelerin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve iş yaşam kalitesinin iş doyum düzeyine etkileri [Yüksek Lisans Tezi]. Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Yönetimi Anabilim Dalı; 2010.
• Brooks BA, Anderson MA. Nursing work life in acute care. J Nurs Care Qual. 2004; 19(3): 269-275.
• Cimete G, Gencalp NS, Keskin G. Quality of life and job satisfaction of nurses. J Nurs Care Qual. 2003; 18(2): 151-158.
• Uzunkaya S. Hemşirelerin tükenmişlik ve iş doyum düzeylerinin iş yaşam kaliteleriyle ilişkisi [Yüksek Lisans Tezi]. Haliç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelikte Yönetim Anabilim Dalı; 2010.
• Yıldırım A. Sağlık çalışma ortamı ve iş yaşam kalitesini etkileyen faktörler. Hastane, Sağlık Yönetimi ve Tıp Teknolojisi Dergisi. 2009; 10: 57.
• Gifford BD, Zammuto RF, Goodman EA, Hill KS. The relationship between hospital unit culture and nurses’ quality of work life. JHM 2002; 47(1): 13-26.
• Dargahi H, Nasle Saragi J. An approach model for employees’ improving quality of work life (IQWL). Iranian J Publ Health. 2007; 36(4): 81-86.
• Apker J, Ford WSZ, Fox DH. Predicting nurses’ organizational and professional identification: The effect of nursing roles, professional autonomy, and supportive communication. Nursing Economics. 2003; 21: 226-232.