Okulçağı Çocuklarında Çocuk Beslenme Anketinin Geçerlik ve Güvenirliği

Year 2017, Volume: 7 Issue: 3, 100 - 106, 15.09.2017

Leyla Erdim , Ayşe Ergün Sema Kuğuoğlu

Abstract

Amaç: Bu araştırmanın amacı, Birch ve ark. tarafından 2001 yılında revize edilen Çocuk Beslenme Anketi’nin (ÇBA) Türkçe formunun geçerlik ve güvenirliğini test etmektir.

 

Yöntemler: Araştırmanın çalışma grubunu İstanbul’un Fatih ilçesinde bulunan üç devlet ilköğretim okulunun üçüncü, dördüncü ve beşinci sınıfında okuyan 495 öğrencinin ebeveyni oluşturdu. Veriler, ailelerin çocuk besleme ile ilgili inanışlarını, yaklaşımlarını ve uygulamalarını ölçmek için geliştirilen ÇBA ile toplandı. Anket yedi alt boyut ve 31 sorudan oluşmaktadır. Araştırmada güvenirlik analizi için ÇBA’nın alt boyutlarının iç tutarlılık katsayısı, test tekrar test katsayısı ve madde-toplam puan korelasyon katsayısı hesaplandı. Geçerlilik için kapsam ve yapı geçerliği analizleri yapıldı.

 

Bulgular: Anketin alt boyutlarının iç tutarlılık katsayıları 0,59 ile 0,81, test-tekrar test güvenirlik katsayıları 0,41 ile 0,64, madde-toplam puan korelasyon katsayıları 0,39 ile 0,70 arasında bulundu. Ankette yer alan maddelere ilişkin uzman görüşleri arasında uyum olduğu belirlendi. ÇBA’nın 30 maddeden oluşan yedi faktörlü yapısının yapı geçerliği için doğrulayıcı faktör analizi (DFA) yapıldı. İlk DFA sonucunda uyum indeksleri istenen düzeyde bulunmadı. Anketin 8.-9., 21.-22., 23.-24. maddelerinin hata varyansları arasında modifikasyon yapıldıktan sonra tekrarlanan DFA sonucunda uyum indeksleri yeterli düzeyde bulundu. Tüm maddelerin alt boyutu ile olan faktör yükleri 0,31 ile 0,84 arasında bulundu.

 

Sonuç: İç tutarlık, test-tekrar test, madde analizi, içerik geçerliliği ve DFA yöntemleri ÇBA'nın geçerli ve güvenilir olduğunu ve ebeveynlerin çocuklarının obeziteye yatkınlığıyla ilişkili algı, kaygı ve beslemesiyle ilişkili uygulamalarını ölçmek için kullanılabileceğini göstermektedir.

Keywords

Beslenme, çocuk, doğrulayıcı faktör analizi, ebeveyn, geçerlik, güvenirlik

Validity and Reliability of the Child Feeding Questionnaire in School-Aged Children

Abstract

Objective: The aim of this study was to test the reliability and validity of the Turkish version of the Child Feeding Questionnaire (CFQ), which was revised by Birch et al. in 2001.

 

Methods: The study sample included parents of 495 students who were studying in the third, fourth, and fifth grades of three public elementary schools located in Fatih district of Istanbul. Data were collected using CFQ, which was developed for measuring families’ beliefs, approaches, and practice regarding child nutrition. The questionnaire includes seven sub-dimensions and 31 items. For reliability analysis, the internal consistency coefficients of the CFQ sub-dimensions, test-retest coefficient, and the item-total correlation coefficient were calculated. Content and construct validity were also tested.

 

Results: The internal consistency of sub-dimensions was between 0.59 and 0.81, while the test-retest reliability was between 0.41 and 0.64 and item-total correlation coefficients were between 0.39 and 0.70. It was determined that expert opinions regarding the items were consistent. Construct validity of the 30-item CFQ, which included seven sub-dimensions, was tested using confirmatory factor analysis (CFA). Fit indices obtained from the initial CFA were not satisfactory. After modifying the error variance between items 8-9, 21-22, and 23-24, CFA was repeated, and satisfactory fit indices were found. Factor loadings of all items were between 0.31 and 0.84.

 

Conclusion: The internal consistency, test-retest reliability, item analysis, content validity, and DFA results indicated that CFQ is valid and reliable and can be used for measuring parents’ perceptions and worries regarding their children’s obesity predisposition and nutrition practices.

Keywords

Nutrition, child, confirmatory factor analysis, parent, validity, reliability

References

• 1. Gönöz H. Şişmanlık. In: Neyzi O, Ertuğrul TY,eds. Pediatri. 3 . Baskı. İstanbul: Nobel Kitabevleri; 2002.p.221-6. 2. cdc.gov [Internet]. Childhood Obesity Facts [cited 2016 July 29]. Available from: https://www.cdc.gov/healthyschools/obesity/facts.htm 3. Cali AMG, Caprio S. Prediabetes and type 2 diabetes in youth: an emerging epidemic disease? Curr Opin Endocrinol Diabetes Obes 2008; 15: 123-7. [CrossRef] 4. Li S, Chen W, Srinivasan SR, Bond MG, Tang R, Urbina EM, et al. Childhood cardiovascular risk factors and carotid vascular changes in adulthood: the Bogalusa Heart Study. JAMA 2003; 290: 2271-6. [CrossRef] 5. Türkiye Sağlıklı Beslenme ve Hareketli Hayat Programı Sağlık Bakanlığı, Türkiye Halk Sağlığı Kurumu, Yayın No:773, Ankara, 2013. 6. OBESITY. The Policy Challenges. The Report of the National Taskforce on Obesity; 2005. 7. Birch LL, Fisher JO, Grimm-Thomas K, Markey CN, Sawyer R, Johnson SL. Confirmatory factor analysis of the Child Feeding Qustionnaire: A meaClin Exp Health Sci 2017; 7: 100-6 Erdim ve ark. Çocuk Beslenme Anketi 105 sure of parental attitudes, beliefs and practices about child feeding and obesity proneness. Appetite 2001; 36: 201-10. [CrossRef] 8. Birch LL, Fisher JO. Development of eating behaviors among children and adolescents. Pediatrics 1998; 101(Suppl 2): 539-49. 9. Rolls BJ, Engell D, Birch LL. Serving portion size influences 5-year-old but not 3-year-old children’s food intakes. J Am Diet Assoc 2000; 100: 232-4. [CrossRef] 10. Spruıjt-Metz D, Li C, Cohen E, Birch L, Goran M. Longitudinal influence of mother’s child-feeding practices on adiposity in children. J Pediatr 2006; 148: 314-20. [CrossRef] 11. Moens E, Braet C, Soetens B. Observation of family functioning at mealtime: a comparison between families of children with and without overweight. J Pediatr Psychol 2007; 32: 52-63. [CrossRef] 12. Davison KK, Birch LL. Childhood overweight: a contextual model and recommendations for future research. Obes Rev 2001; 2: 159-71. [CrossRef] 13. Şencan H. Sosyal ve Davranışsal Ölçümlerde Güvenirlik ve Geçerlik. 1.Baskı. Ankara: Sözkesen Matbaacılık; 2005. 14. Costanzo PR, Woody EZ. Domain-specific parenting styles and theirimpact on the child’s development of particular deviance: The example of obesityproneness. Journal of Social and Clinical Psychology 1985; 3: 425-45. [CrossRef] 15. Camcı N, Bas M, Buyukkaragoz AH. The psychometric properties of the Child Feeding Questionnaire (CFQ) in Turkey. Appetite 2014; 78: 49-54. [CrossRef] 16. Polat S, Erci B. Psychometric properties of the Child Feeding Scale in Turkish mothers. Asian Nurs Res 2010; 4: 111-21. [CrossRef] 17. Anderson CB, Hughes SO, Fisher JO, Nicklas TA. Cross-cultural equivalence of feeding beliefs and practices: the psychometric properties of the Child Feeding Questionnaire among Blacks and Hispanics. Prev Med 2005; 41: 521-31. [CrossRef] 18. Kaur H, Li C, Nazir N, Choi WS, Resnicow K, Birch LL, et al. Confirmatory factor analysis of the Child-Feeding Questionnaire among parents of adolescents. Appetite 2006; 47: 36-45. [CrossRef] 19. Matheson DM, Robinson TN, Varady A, Killen JD. Do Mexican-American mothers’ food-related parenting practices influence their children’s weight and dietary intake? J Am Diet Assoc 2006; 106: 1861-5. [CrossRef] 20. Boles RE, Nelson TD, Chamberlin LA, Valenzuela JM, Sherman SN, Johnson SL, et al. Confirmatory factor analysis of the Child Feeding Questionnaire among low-income African American families of preschool children. Appetite 2010; 54: 402-5. [CrossRef] 21. Carnell S, Wardle J. Associations between multiple measures of parental feeding and children’s adiposity in United Kingdom preschoolers. Obesity (Silver Spring) 2007; 15: 137-44. [CrossRef] 22. Montgomery C, Jackson DM, Kelly LA, Reilly JJ. Parental feeding style, energy intake and weight status in young Scottish children. Br J Nutr 2006; 96: 1149-53. [CrossRef] 23. Crouch P, O’dea JA, Battisti R. Child feeding practices and perceptions of childhoodoverweight and childhood obesity risk amongmothers of preschool children. Nutrition & Dietetics 2007; 64: 151-8. [CrossRef] 24. Corsini N, Danthiir V, Kettler L, Wilson C. Factor structure and psychometric properties of the Child Feeding Questionnaire in Australian preschool children. Appetite 2008; 51: 474-81. [CrossRef] 25. Hewitt AM, Stephens C. Healthy eating among 10-13-year-old New Zealand children: understanding choice using the Theory of Planned Behaviour and the role of parental influence. Psychol Health Med 2007; 12: 526-35. [CrossRef] 26. Geng G, Zhu Z, Suzuki K, Tanaka T, Ando D, Sato M, et al. Confirmatory factor analysis of the Child Feeding Questionnaire (CFQ) in Japanese elementary school children. Appetite 2009; 52: 8-14. [CrossRef] 27. Gözüm S, Aksayan S. Kültürlerarası ölçek uyarlaması için rehber II: Psikometrik özellikler ve kültürlerarası karşılaştırma. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi 2003; 1: 3-14. 28. Harrington D. Confirmatory Factor Analysis. Tripodi T (ed). Oxford University Pres. Inc, Newyork; 2009. 29. Şimşek ÖF. Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş (Temel İlkeler ve LISREL Uygulamaları). Ankara: Ekinoks Basım Yayın ve Dağıtım; 2007.