ƏL-ABBAS BİN ƏL-ƏHNƏFİN YARADICILIĞI VƏ AFİF QƏZƏL

Year 2023, Issue: 1, 65 - 71, 27.07.2023

Elnara Zeynalova

https://doi.org/10.59849/2663-4414.2023.1.65

Abstract

Klassik ədəbiyyatın əsas janrlarından biri də qəzəldir. Bu janr özünəməxsus təkamül prose-sindən keçmiş və klassik şairlər yazdıqları müxtəlif məzmunlu əsərləri ilə onun fərqli növlərini yaratmışlar. Qəzəlin bir janr kimi inkişafı haqqında tədqiqatlarda müxtəlif fikirlər var. Ərəb ədəbiyyatında qadından və qadına olan məhəbbətdən bəhs edən lirik əsərlər qəzəl, nəsib, təşbib kimi qələmə verilirdi. Əməvilər dövründə qəzəl əsas iki qola – üzri və hadari qəzələ ayrılırdı. Hər iki qəzəl növü Abbasilər dövründə poeziyadan tamamilə yox olmadı və yeni dövr şairlərinin yaradıcılığında özünü fərqli şəkillərdə göstərdi. Belə ki, dövrün ruhuna kef, eyş-işrət, sevgi macəralarından bəhs edən hadari qə-
zəl daha çox uyğun olsa da, saf məhəbbəti tərənnüm edən şeir nümunələrinə də rast gəlinirdi. Məqalədə Abbasilər dövrünün bu məzmunda əsər yazan şairlərindən olan əl-Abbas bin əl-Əhnəfin yaradıcılığından bəhs edilmişdir.

Keywords

əl-Abbas bin əl-Əhnəf, üzri qəzəl, afif qəzəl, hadari qəzəl, təşbib

References

• Ayyıldız, E. (2019). El-‘Abbâs B. El-Ahnef: İdealize Edilmiş Ask Temalı Gazellerin Abbâsî Dönemindeki Özgün Bir Temsilcisi. Uluslararası Bilim, Teknoloji ve Sosyal Bilimlerde Güncel Gelişmeler Sempozyumu.
• Blachère, R. (1993). Hârûnü’r-Reşîd’in saray şairlerinden: ‘Abbâs İbnü’l-Ahnef. Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi.
• Ватват, Р.-Д. (1985). Cады волшебства в тонкостях поэзии (Хада'ик ас-сихр фи дака'ик аш- ши'р). Москва: Наука. Главная редакция восточной литературы. Ибн Кайс, а.-Р. (1997). О науке рифмы и критики поэзии. В Свод правил персидской поэзии (ал-му'джам фи ма'айир aш'ар ал-'аджам). Часть II. Москва: Восточная литература.
• Рейснер, М. (1989). Эволюция классической газели на фарси (X-XIV века). Москва: Наука. Главная редакция восточной литературы.
• ابن الأحنف, ا. (١٣٧٣–١٩٥٤). ديوان. تحقيق: عاتكة الخزرجي. القاهرة. إِبن قتيبة. (بدون تاريخ). ألشعر والشعراء. القاهرة: دار الحديث . ابن منظور. (بدون تاريخ). لسان العرب. المجلد الثامن. بيروت: دار الصادر. ابن منظور. (بدون تاريخ). لسان العرب. المجلد العاشر. بيروت: دار الصادر . ابن منظور. (بدون تاريخ). لسان العرب.المجلد الرابع عشر. بيروت: دار الصادر . الإسفهاني, أ. (١٩٣٥). أخبار العباس بن الاحنف ونسبه. في كتاب الأغاني. الجلد الثامن. القاهرة. الرافعي, م. (٢٠١٣). تاريخ آداب العرب. مصر: الهنداوي. شكعة, م. (١٩٨٦). العباس بن الاحنف. در ألشعر و الشعراء في العصر العباسي. بيروت. قدامة بن جعفر, أ. (١٣٠٢). كتاب نقد الشعر. قسطنطينيّة.