Türkiye’de Genç İşsizlikle Mücadelede Meslek Yüksekokullarında Uygulanan İşbaşı Eğitimlerinin Rolü ve Önemi: Honaz Meslek Yüksekokulu Örneği

Year 2018, Volume: 4 Issue: 59, 2193 - 2228, 01.01.2018

Bülent Arpat

Abstract

Türkiye’de ön lisans ve lisans mezunu gençlerde işsizlik oranları, diğer gruplara göre daha yüksektir. Bu durum, mesleki ve teknik yükseköğretimin, işgücü piyasalarının talep ettiği niteliklere sahip mezunlar yetiştirememesi nedeniyle eleştirilmesine neden olmaktadır. Bu araştırmanın amacı, meslek yüksekokullarında MYO uygulanmaya başlanan işbaşı eğitimlerini çeşitli özellikler açısından ele alarak genç işsizliğini azaltmaya dönük etkisini değerlendirmektir. Araştırma, beşli Likert cevap bileşenli 11 soru ile demografik soru bloğunu içeren anket yoluyla icra edilmiştir. Araştırma, yöntem olarak boylamsal ancak deneysel olmayan yapıda nicel araştırma desenine uygundur. Araştırma analizlerinde betimsel teknikler kullanılmıştır. Buna göre yükseköğretim mezunu gençlerde işsizlik oranları yüksektir. İşbaşı eğitimi uygulaması MYO öğrencilerine yüksek düzeyde mesleki katkı sağlamakta, üniversite-sanayi işbirliğini güçlendirmekte ve genç işsizlikle mücadelede güçlü bir araç olarak ön plana çıkmaktadır. Ancak, uygulama ile müfredat arasındaki uyum zayıftır. Bu uyum güçlendirildiği takdirde daha etkili çıktılar üretmesi olasıdır.

Keywords

İşbaşı Eğitimi, Genç İşsizlik, Mesleki Eğitim

The Role and Importance of Applied Job Training in Vocational Schools Struggling Youth Unemployment in Turkey: The Example of Honaz Vocational School

Abstract

In Turkey, young graduates in vocational school graduate and postgraduate unemployment rates are higher than other groups. For this reason, vocational and technical higher education is criticized for not being able to train graduates with the qualifications demanded by the labor market. The purpose of this research is to evaluate the effect of reducing the youth unemployment by taking into account the various occupational trainings that have been started to be implemented in vocational schools. The research was conducted through a questionnaire containing 11 questions with a five-point Likert-response component and a demographic question block. The research is suited to quantitative research design in longitudinal but non-experimental form as a method. Descriptive techniques have been used in research analyzes. Accordingly, rate of unemployment are high in young graduates of higher education. The application provides a high level of craft knowledge to the Vocational High School students, strengthens the university-industry cooperation and stands as a powerful tool for combating youth unemployment. However, the harmony between implementation and curriculum is poor. If this compliance is strengthened, it is likely to produce more effective outputs

Keywords

Job Training, Young Unemployment, Vocational Training

References

• Akbaş, S. (2017) Aktif İşgücü Piyasası Politikalarının Etki Değerlendirmesi: Denizli İli Örneği, Türk Metal Sendikası Araştırma ve Eğitim Merkezi Yayınları, Ankara.
• Akşit, A., B. Arpat, V. R. Kalfa (2017) “Analysis of the Contribution to Professional Knowledge of the Job Training Within the Student Perspective in the 3+1 Education Model-The Example of Honaz Vocational School”, European Scientific Journal, July-2017, Special Edition.
• Alpar, R. (2011) Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistiksel Yöntemler, Ankara: Detay Yayıncılık.
• Amador L., L. Vila (2013) “Education and Skill Missmatches Tell Us About Skill Missmatches? A Cross-Country Analysis”, European Journal of Education, V.42.
• Arpat, B., Tokbaş M., Çamurdan B., Akşit A. (2017) “Meslek Yüksekokullarında 3+1 Eğitim Modeli Stajlarında Yapılan İş Teklifleri Üzerine Bir Araştırma: Honaz MYO Örneği”, International Journal of Academic Value Studies, Vol.3, S.14, ss.1-11.
• Arpat, B., Kalfa V.R., Akşit A., Çamurdan B. (2017b) “Meslek Yüksekokullarında Nitelikli Ara Eleman İhtiyacını Karşılamada Yeni Arayışlar: 3+1 İşbaşı Eğitim Modeli Honaz Meslek Yüksekokulu Örneği”, Çalışma İlişkileri Dergisi, Cilt:8, Sayı:2, ss.76-94.
• Ata, N. (2007) “Türkiye’de İşgücü Piyasasının Yapısı ve Genç İşsizlik”, TİSK Akademi, Cilt:2, Sayı:1, 109-118.
• Ay, S. (2012) “Türkiye’de İşsizliğin Nedenleri: İstihdam Politikaları Üzerine Bir Değerlendirme”, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, C.19, S.2.
• Ayan, B. (2008) “İşletmelerde Eğitimin Çalışanlar Üzerindeki İş Tatmini: Gıda Sektöründe Bir Uygulama”, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi SBE.
• Aydın, A. (2017) “Genç İşsizliği Sorununun Almanya ve Türkiye Mesleki Eğitim Sistemi Çerçevesinde Değerlendirilmesi”, Sosyal Güvence Dergisi, S.11, Yıl.6, ss.1-23.
• Aytaş, S. (2014) “Avrupa Birliği ve Türkiye’de Beceri Uyuşmazlığı”, AB Uzmanlık Tezi, ÇSGB-AB Koordinasyon Daire Başkanlığı, Ankara.
• Balbay, Z. (2007) “Oryantasyon Eğitiminin Çalışanların Turnover’ına Etkisi ve Bir Uygulama”. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Y.T.Ü. SBE.
• Bayrakdar, S. A. İncekara (2013) “Türkiye’nin Genç İşsizlik Profili”, Çalışma İlişkileri Dergisi, C.4, S.1, ss.15-38.
• Biçerli, K. (2005) “Aktif İstihdam Politikaları İşsizliği Azaltır mı?”, Çimento İşveren Dergisi, Kasım, ss.4-15 http://www.ceis.org.tr/dergiDocs/makale13.pdf (18.09.2018).
• Çetinkaya, E. (2010) “Genç İşsizliğin Teorik Açıklamaları”, Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, V.58, ss.45-57.
• Çoban, B. (2018) “Türkiye’de İşsizlik Profili Bağlamında Suriyeli Gençlerin İstanbul İşgücü Piyasasına Katılım Sorunları”, Çalışma ve Toplum, 18/1.
• Demir, O. (2016) “Sosyal Politika Perspektifinde Nüfus Politikalarının Değerlendirilmesi (2002 Sonrası Türkiye Örneği)”, Sakarya Üniversitesi, SBE ÇEEİ Yayınlanmamış Doktora Tezi.
• DİSK-AR (2017) “İşsizlik ve İstihdam Raporu-Haziran 2017”, http://disk.org.tr/wp-content/uploads/2017/06/DISK-AR- istihdamis%CC%A7sizlik-raporu-Mart-2017.pdf, (06.02. 2018).
• Dolma, S.ve Dolma Ö. (2017) “Yapısal Eşitlik Modellemesi Eğitim Notu”, 15. Uluslararası Ekonomi Yaz Seminerleri, Pamukkale Üniversitesi, İİBF, Denizli, Türkiye.
• Erdayı, U. (2009) “Dünyada Genç İşsizliği Sorununun Çözümüne Yönelik Ulusal Politikalar ve Türkiye”, Çalışma ve Toplum, C.3, 133-162.
• Erikli, S. (2016) “Genç Yoksulluğunun Temel Belirleyicileri: Eğitim ve Düzgün İş”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18/1, ss.283-302.
• Erikli, S. (2015) “Sinop İlinde İşgücü Piyasasının Temel Sorunu: Beceri Uyumsuzluğu”, Çalışma Dünyası Dergisi, Gazi Üniversitesi, S.2, 18-33, Ankara.
• Friedman, M. (2011) Kapitalizm ve Özgürlük, Plato Yayınları, 2. Baskı, İstanbul.
• Grubb, D., Martin J. (2001) What Works and Whom: A Review of OECD Countries’ Experiences with Active Labour Market Policies, OECD Working Paper, No:14.
• Güney, A. (2009) “İşsizlik, Sonuçları ve Müdahale Yöntemleri, Kamu-İş, İş Hukuku ve İktisat Dergisi, C.10, S.4, ss.135-139.
• ILO (2015) “Gençlerde Küresel İstihdam Eğilimleri 2017”, http://www.ilo.org/ankara/news/WCMS_600486/lang--tr/index.htm, (17.09.2018).
• İzgi, B.B., Arslan İ. (2008) “Türkiye’de Genç İşsizliği Eğitim ve Büyüme İlişkisi”, 2. Ulusal İktisat Kongresi, 20-22.02.2008, DEÜ-İİBF İktisat Bölümü, İzmir.
• Kalkınma Bakanlığı (2013) Onuncu Kalkınma Planı, www.resmigazete.gov.tr /eskiler/2013/07/20130706M1-1-1.doc, (04.02.2018).
• Karabulut, A. (2007) “Türkiye’deki İşsizliği Önlemede Aktif İstihdam Politikalarının Rolü ve Etkinliği”, İş-Kur Uzmanlık Tezi, Ankara., http://statik.iskur.gov.tr/tr/rapor_bulten/uzmanlik_tezleri/ALPASLAN% 20KARABULUT%20%28T%C3%9CRK%C4%B0YE%E2%80%99DEK %C4%B0%20%C4%B0%C5%9ES%C4%B0ZL%C4%B0%C4%9E%C4% B0%20%C3%96NLEMEDE%20AKT%C4%B0F%20%C4%B0S.pdf, (20.03.2018).
• Karadeniz, O., Kumaş, H. (2016) “Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin İstihdam Edilebilirliğini arttırmada Mesleki Uygulamalar Dersi (3+1 Programlarının) ile İŞKUR İşbaşı Eğitim Programlarının Rolü: Honaz MYO Örneği”, UMYOS, 5. International Vocational Schools Symposium, 18-20.Mayıs, ss:750-758.
• Karadeniz, O., Karadeniz H. K., Kocaalan M. L., Arpat B. (2013) Mesleki Eğitim Kurslarına Katılanların İşgücü Piyasasındaki Durumu Araştırması, Ankara: ILO Türkiye Ofisi.
• Karadeniz, O. (2007) Türkiye’de Eğitim ve Beşeri Sermaye, 1. Baskı, Gazi Kitabevi, Ankara.
• Kaya, V., Yalçınkaya Ö. (2014) “Nüfus Ekonomik Büyüme Kaynağı Olabilir mi?: En Az Üç Çocuk Politikasına Tarihsel Bir Bakış”, Atatürk Üniversitesi, İİBF Dergisi, C.28, S.1, ss.165-198.
• Kitapçı, İ. (2017) “Günümüzün Önemli Küresel Sorunları Üzerine Bir Değerlendirme”, PESA Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, C.3, S.4, ss.241-258.
• Milliyet (2018) “Başkan Altuntaş: “Trabzon'da Genç Nüfus Giderek Azalıyor”, 09.02.2018 nufus-trabzon-yerelhaber-2586458/ (17.02.2018).
• OECD (2017) “OECD Employment Outlook 2017”, http://www.oecd.org/els/oecd-employment-outlook-19991266.htm, (06.02.2018).
• Okursoy, A., Turan, A. H. (2014) “Açımlayıcı Faktör Analizi ve Üniversite Yemekhanesinde Müşteri Memnuniyeti Üzerinde Etkili Olan Boyutların Belirlenmesi Üzerine Bir Uygulama”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 15(1), ss:65-78.
• Özkan, Y. (1994) “Youth Unemployment”, Cooperation In Türkiye, October- 1994, ss.22-26.
• Palaz, S. (2005) “Düzgün İş (Decent Work) Kavramı ve Ölçümü: Türkiye ve OECD Ülkelerinin Karşılaştırması”, Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, Sayı:50, ss.479-505.
• Şahin, L. (2010) “Avrupa Birliğine Uyum Sürecinde Türkiye’de Genç İşsizlik Sorunu”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, SBE.
• Şencan, H. (2005) Sosyal ve Davranışsal Ölçümlerde Güvenilirlik ve Geçerlilik, Seçkin Yayınevi, 1. Baskı, Ankara.
• Taşer, H., Tokbaş M., Arpat B. (2015) MYO Mezunlarında İşgücüne Katılım ve İstihdam Araştırması: Honaz MYO Örneği, Honaz Sempozyumu, 26- 27.11.2015, Denizli.
• Tekin, H. (2009), Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme, Yargı Yayınevi, 23. Baskı, Ankara.
• TÜİK (2017) “İstatistiklerle Gençlik, 2016”, http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do ?id=24648 (06.02.2018).
• TÜİK (2017) Hanehalkı İşgücü İstatistikleri Mikro Veri Seti.
• Unni, J., U. Rani (2003) “Social Protection for Informal Workers in India: Insecurities, Instruments and Instutional Mechanism”, Development and Change, 34/1, 127-161.
• World Bank (2007) “Turkey – Higher Education Policy Study: Volume.1: Stratejik Directions for Higher Education in Turkey”, Washington DC, The World Bank Pub. Report No:39674-TU.
• World Bank (2006) “Turkey Labor Market Study”, http://siteresources.worldbank.org/ 1144320150009/Labor_Study.pdf, (06.02.2018).
• INTTURKEY/Resources/361616- Yeniakit (2017), “Türkiye’nin Genç Nüfus Sayısı Belli Oldu”,
• https://www.yeniakit.com.tr/haber/turkiyenin-genc-nufus-sayisi-belli-oldu
• html, (20.03.2018).
• Yeşil, Y. (2015) “KOBİ'lerde Eğitim ve Geliştirmenin Örgütsel Bağlılıkla İlişkisi: Çerkezköy Organize Sanayi Bölgesi'nde Bir Araştırma”, Yayımlanmamış Doktora Tezi: Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• YÖK Kanunu (1981) http://www.mevzuat.gov.tr/Metin1.Aspx?MevzuatKod= 1.5.2547&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=&Tur=1&Tertip=5&No=2 547, (07.02.2018).
• Yürekli, E., Kalfa, V.R. (2016) “Stajyer Öğrencilerin Mesleki Atılganlık Düzeylerinin Araştırılması; PAÜ Honaz Meslek Yüksekokulunda Bir Alan Araştırması”, ISVET 2016, 12-15.Ekim.2016, Hitit Üniversitesi, ss:684-691.