Osmanlı İnanç Politikasi Üzerine Bir Değerlendirme

Year 2007, Volume: 11 Issue: 2, 53 - 73, 15.12.2007

Metin Bozkuş

Abstract

The issue of the acknoll(ledgement and application of the religious
beliefs and liberties for all take places among currently most
discussed the topics. The Western scholars have always been
attracted to the juridical an social statues of non~Muslims living in
Muslim countries in the History. Today, it became a necessity in the
World that people with different faiths live together with harmony
especially because of the effect of the globalization. Anatolia has been
an enriching cultural and histarical centre in which different faith and
cultures lived together for centuries. It involved many faith and
cultures in the form of "nation" in its body in the Ottoman time. For
centuries, Turks ruled Muslims and non-Muslims in an atmesphere of
togetherness and mutual trust and respect. Ottoman dynasty did not
attempt to assimiiate non-Muslims in the melting pot of Muslims. It
assigned certain rights to non-Muslims as the requirement of the faith
it cherished. The atmesphere of liberty of thought and the tolerance
shown to faiths since the time of Seljuks can be interpreted as an
indication that Muslim Turks had strong self-confidence and an
unshakable belief and spirituality. In order to shed light into today's
. problems, it is important for us and others to know how this regime
became enable to accomplish these. This paper surveys the policy of
faith by which Ottoman dynasty ruled a wide geography and different
nations with various faith in peace during 6 century. 

Keywords

Ottoman, Muslims, Non-Muslims; Freedam ·of faith, Religion in the time of Ottoman dynasty, the canception of state and nation, approach to faith by Ottomans, the rights of minorities, the effect of Muslim schools (madrasah) and Dervish lodges

Osmanlı İnanç Politikasi Üzerine Bir Değerlendirme

Abstract

Dini inanç ve özgürlüklerin herkes için tanınması ve kullanılması, son
dönemlerde üzerinde en çok yazılıp konuşulan konuların başında
gelmek~edir. Özellikle, tarihte gayrimüslimlerin İslam ülkelerindeki
hukuki ve sosyal statüleri, batılı araştırıcıların her zaman ilgisini
çekmiştir. Bugün dünya genelinde, küreselleşmenin de etkisiyle, farklı
inanç mensuplarının bir arada yaşamaları bir zorunluluk halini
almıştır. Anadolu, yüzyıllarca farklı inanç ve kültürlerin barındığı,
kültürel ve tarihsel zenginiikierin beşiği olmuş bir coğrafyadır.
Osmanlı döneminde de 'millet' anlayışıyla "pek- çok inanç ve kultürü
bünyesinde barındırmıştır. Türkler, Anadolu'da Müslümafılarla:
gayrimüslimleri bir arada, karşılıklı güven ve saygıya dayalı bir
anlayışla asırlarca yönetmiştir. Osmanli, Müslüman olmayan halkı,
Müslümanlar içinde eritme politikası gütmemiştir. Onlara birtakım
·haklar tanırken de bunu kendi inancının bir gereği olduğu bilinciyle
yapmıştır. Selçukludan itibaren, Ahadolu'da sağlanan fikir hürriyeti ve
inançlara karşı gösterilen hoşgörülü yaklaşım, Müslüman Türklerin
kendine güvenine, bu da güçlü bir imana ve manevi yapıya .sahip
olduklarına işaret etmektedir. Bu yönetimin nasıl mümkün olduğu ve
bugüne nasıl işık tuttuğu konusu bugün bizler ve tüm dünya için
önem arz etmektedir. Bu makale, Osmanlı Devleti'nin altı yüz yıl gibi
uzun bir süre, çok geniş bir coğrafyaya hakim olmasında ve farklı din
mensuplarını barış içinde yönetmesinde önemli etkileri olan inanç
politikasını ele almaktadır.

Keywords

Osmanlı, Müslümanlar, Gayrimüslimler, İnanç özgürlüğü, Osmanlı'da din, devlet ve millet anlayışı, Osmanlı'nın inançlara yaklaşımı, Azınlık hakları, Medrese ve Tekke'nin etkinliği

References

• 2 Bkz. Seyfullah Kara, Selçuklular'm Dini Serüveni, İstanbul 2006, 90-94, 136-141. 3 Köprülü, Osmanlt Devleti ... , s.S7; Paul Wittek, Osmanli İmparatorluğunun Doğuşu,
• çev., Fatmagül Berktay, İstanbul 199S, s.32; Semiha Ayverdi, Türk tarihinde
• Osmanli AsJr/an, İstanbul 1999, s. SS. · 4 Ernest Werner, Büyük Bir Devletin-D.oğuşu, çev. O.Esen-Y. _Öner, İstanbul 1986, s.
• 86-87; Tahir Harimi Balcıoğlu, Türk Tarihinde Mezhep Cereyanlan, Ankara,
• 1939, s. S8.