Sheehan sendromu

Yıl 2021, Cilt: 1 Sayı: 1, 28 - 31, 30.06.2021

Duygu Duman , Ahmet Işık İdil Tarikoğulları , Fırat Ongun Mehtap Evran

Öz

Gebelikte artan östrojen hormonunun etkisiyle hipofiz bezinde büyüme meydana geldiğinden, bu dönemde hipofiz bezinin hipovolemi ve kanamaya duyarlılığı da artmaktadır. Sheehan sendromu; doğum sırasında veya sonrasındaki aşırı kanama ve hipovolemi sonucu ortaya çıkan hipofiz nekrozuna bağlı gelişen, tam veya kısmi hipofiz yetmezliğidir. Hipofiz hasarının derecesine göre belirtiler akut ya da kronik olarak ortaya çıkabilmektedir. İlk belirtiler doğum sonrasında laktasyonun olmaması ve menstrüel siklusların tekrar başlamamasıdır. Ayrıca diğer hipofiz hormonlarının eksikliğine bağlı olarak farklı belirti ve bulgularla hastalar kliniğe veya acile başvurabilmektedir. Sheehan sendromu, gelişmiş ülkelerde nadir görülen bir sağlık sorunu olmakla birlikte, az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde postpartum bakım şartlarındaki yetersizlik nedeniyle devam eden bir sorundur. Erken konulan teşhis ve uygun yapılan tedavi bu hastalarda morbidite ve mortaliteyi azaltmak için oldukça önemlidir.

Anahtar Kelimeler

hipofiz yetmezliği, Sheehan sendromu, postpartum kanama

Sheehan syndrome

Öz

The pituitary enlarges due to the effect of the increased estrogen hormone during pregnancy so the sensitivity of the pituitary gland to hypovolemia and bleeding also increases during this period. Sheehan syndrome is complete or partial pituitary insufficiency due to pituitary necrosis resulting from excessive bleeding and hypovolemia during or after delivery. Depending on the degree of pituitary damage, symptoms can occur acutely or chronically. The first symptoms are absence of lactation after delivery and the menstrual cycles do not start again. Also, depending on the deficiency of other pituitary hormones, patients may apply to the clinic or emergency room with different signs and symptoms. Although Sheehan syndrome is a rare health problem in developed countries, it is an ongoing problem in underdeveloped and developing countries due to inadequate postpartum care conditions. Early diagnosis and appropriate treatment are very important to reduce morbidity and mortality in these patients.

Anahtar Kelimeler

Sheehan syndrome, postpartum hemorrhage, pituitary failure

Kaynakça

• 1. Şişman P, Öz Gül Ö. Erişkinde hipopitüitarizmin tanı ve tedavisi. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2019;45: 225-229
• 2. Ertürk E. Hipofiz görüntüleme yöntemleri. Türkiye Klinikleri. 2006;2:62-6
• 3. Ishikawa K, Sohmiya M, Furuya H, Kato Y. A case of Sheehan’s syndrome associated with severe anemia and empty sella proved 48 years after postpartum hemorrhage. Endocr J. 1995;42:803-809.
• 4. Shivaprasad C. Sheehan syndrome: Newer advances. Indian J Endocrinol Metab. 2011;15:203-207
• 5. Oelkers W. Dose-response aspects in the clinical assessment of the hypothalamo-pituitary-adrenal axis, and the low-dose adrenocorticotropin test. Eur JEndocrinol. 1996;135:27–33. ( 6. Bayraktaroglu T, Colak N, Nalcaci M, Yenerel MN. Sheehan’s syndrome associated with glanzmann’s thrombasthenia: Case report and literature review. Exp Clin Endocrinol Diabetes 2008;116:549-553.
• 7. Muller B, Trepp R, Diem P, Christ E. das Paradoxon der TSHErho ¨hung bei Sheehan-Syndrom. Dtsch Med Wochenschr 2002; 127:2610-2612.
• 8. Abucham J, Castro V, Maccagnan P, Vieira JG. Increased thyrotrophin levels and loss of the nocturnal thyrotrophin surge in Sheehan's syndrome. Clin Endocrinol. 1997;47:515–522.
• 9. Sert M, Tetiker T, Kirim S, Kocak M. Clinical report of 28 patients with Sheehan's syndrome. Endocrine journal. 2003;50:297–301.
• 10. Olgun ME, Ballı HT. Sheehan's syndrome with edema in optical neural sheaths: A case report. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2013;38:299-304.
• 11. Barkan A. L. Pituitary atrophy in patients with Sheehan's syndrome. The American journal of the medical sciences, 1989;298:38–40..
• 12. Koşuş A, Koşuş N, Çapar M. Yavaş gelişen Sheehan sendromu ve empty sella: Postpartum kanamanın nadir bir komplikasyonu. Fırat Tıp Dergisi. 2009;14:93-6.
• 13. Altınok, A, Alıcıoğlu, B, Tekin, S, Çağlar, E. (2020). Akut Sheehan Sendromlu Bir Olguda Klinik ve Radyolojik Görüntüleme Bulgularının İrdelenmesi. Batı Karadeniz Tıp Dergisi, 4 (3), 186-191.
• 14. Paşa S. .Sheehan sendromlu hastalarda endotel fonksiyonlarının değerlendirilmesi ve growth hormon dışı hormon replasman tedavisinin endotel fonksiyonlarına etkileri. Uzmanlık Tezi. Diyarbakır, Dicle Üniversitesi, 2006.
• 15. Keleştimur F, Auernhammer C, Çolak R, Gomez JM, Molvalilar S, Koltowska-Haggström M, Jönsson PJ, Goth MI. The baseline characteristics and the effects of GH replacement therapy in patients with Sheehan’s syndrome as compared ton on-functioning pituitary adenoma. The Endocrine Society’s 85th Annual Meeting 2003 Jun 19-22; Philadelphia, USA. 589.