Kültür ve Medeniyet Kavramlarının Anlam Farklılığı Üzerine Değerlendirme

Year 2025, Issue: 8, 28 - 35, 23.04.2025

Orhan Kabay

https://doi.org/10.62425/culture.1652015

Abstract

Bu makalenin ana teması “kültür” ve “medeniyet” kavramlarının birbirinden farklı tanımlar içerdiğini belirtmektir. İnsanlığın ilk defa tarih sahnesine çıkışından itibaren toplumlar sosyolojik olarak değişimler geçirmiştir. Bu değişim, “kültür” kavramının ortaya çıkması ve “medeniyet” kavramının oluşmasına zemin hazırlamasıyla birlikte gerçekleşmiştir. “Kültür” kavramı, toplumları diğer toplumlardan ayıran özgün unsurlar beslerken, “medeniyet” kavramı ise uluslararası unsurları içerisinde barındırmaktadır. Sosyoloji bilimi çerçevesinde ele alınan “kültür” ve “medeniyet” kavramlarının tanımları noktasında genelgeçer bir tanım yapmak oldukça zordur. Bu minvalde çalışmada “kültür” ve “medeniyet” kavramlarının etimolojik kökenleri ve değişimleri incelenmiştir. Bu değişimleri etkileyen unsurlar, maddi ve manevi değerler olarak irdelenmiştir. Bunun yanı sıra çalışmada “kültür” kavramının “medeniyet” kavramına olan etkileri de değerlendirilmiştir. Bu kavramlara etki eden unsurlar ise açıklığa kavuşmaya muhtaç kavramlar olarak göze çarpmıştır. Ayrıca bu çalışma ile “kültür” ve “medeniyet” kavramlarının tanımlarına açıklık getirmek ve bu kavramların tanım bakımından birbirinden bağımsız fakat birbirini etkileyen kavramlar olduğunu tahlil etmek, tarihsel süreçte bu kavramların nasıl değerlendirildiğini ortaya koymak hedeflenmiştir. Bunları yaparken çalışmada literatür taramasında yerli ve yabancı birincil elden kaynaklar ile araştırma eserlerinden yararlanılarak “kültür” ve “medeniyet” kavramlarıyla ilgili karşılaştırmalı tanımlamaları üzerinden sonuç elde edilmeye çalışılmıştır.

Keywords

maddi değerler , manevi değerler , Medeniyet , Kültür

Supporting Institution

Pamukkale Üniversitesi

Evaluatıon On The Dıfferences In Meanıng Of The Concepts Of Culture And Cıvılızatıon

Abstract

The main theme of this article is to state that the concepts of “culture” and “civilization” have different definitions. Since the first appearance of humanity on the stage of history, societies have undergone sociological changes. This change has occurred with the emergence of the concept of “culture” and the formation of the concept of “civilization”. While the concept of culture “nourishes unique elements that distinguish societies from other societies”, the concept of civilization includes “international elements”. It is quite difficult to make a general definition regarding the definitions of the concepts of culture and civilization that are addressed within the framework of sociology. In this context, the etymological roots and changes of the concepts of “culture” and “civilization” have been examined. The elements that affect these changes have been examined as “material and spiritual values”. In addition, the effects of the concept of culture on the concept of civilization have also been evaluated. The elements that affect these concepts have stood out as concepts that need to be clarified. Finally, our goal in this article is to clarify the definitions of the concepts of “culture” and “civilization” and to analyze that these concepts are independent of each other in terms of definition but affect each other. The main purpose is to clarify the concepts of culture and civilization as well as how these concepts have been evaluated in the historical process. Therefore, it is necessary to clarify the following questions; How have the concepts of culture and civilization changed in the historical process? Have the concepts of culture and civilization been considered separately or as a whole? In the light of these questions, the definitions of the concepts of "culture" and "civilization" and their relationships with each other have been clarified in our study.

Keywords

Material , Spiritual , Civilization , Culture

References

• Alova, E. (2013). Latince Türkçe Sözlük. Sosyal Yayınları.
• Baykara, T. (1990). Medeniyet Kavramı ve Türk Toplumuna Giriş. Tarih İncelemeleri Dergisi, 5(1), 1-14.
• Berber, Ş. G. (2009). Atatürk’ün Milli Medeniyet Ufku. Gazi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 1(6), 155-166.
• Ceyhan, M. Ş. & Kocabaş, K. A. (2024). Kültür Kavramı ve Kültür Değişmesi Üzerine Bir Değerlendirme. Sosyolojik Düşün Dergisi, 9(1), 118-137.
• Childe, G. (1994). Toplumsal Evrim. (Çev.: Cemal Balcı). Alan Yayınları.
• Devellioğlu, F. (2010). Osmanlıca – Türkçe Ansiklopedik Lûgat. Aydın Kitabevi Yayınları.
• Dönmezer, S. (1995). Çağdaşlaşma Uygarlık ve Türk Toplumu. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 31, 5-19.
• Durant, W. (1987). Medeniyetin Temelleri.(Çev.: Nejat Muallimoğlu), Boğaziçi Yayınları.
• Emiroğlu, K. & Aydın S. (2003). Antropoloji Sözlüğü. Bilim ve Sanat Yayınları.
• Fındıkoğlu, Z. F. (1956). Kültüre Dair. Türk Yurdu Dergisi, 253. 571-574.
• Giray, E. N. (2024). Ziya Gökalp ve Atatürk’ün Kültür ve Medeniyet Kavramlarına Dair Görüşleri. Türklük Araştırmaları Dergisi, 3 (1), 16-30.
• Gökalp, Z. (1966). Türkçülüğün Esasları. Varlık Yayınları.
• Güvenç, B. (1973). İnsan ve Kültür. Remzi Kitabevi.
• Kafesoğlu, İ. (2010). Türk Milli Kültürü. Ötüken Yayınları.