TDK Güncel Türkçe Sözlükte ‘Nesnesiz’ Etiketlenen Birkaç Sözcük Üzerine

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 7, 135 - 148, 15.12.2023

Selim Önler

https://doi.org/10.48147/dada.1385775

Öz

devinim içindedir. Teknolojinin ilerlemesi, sosyal medya platformlarının yaygınlık kazanması, iletişim araçlarının çeşitliliği bu devinimde hiç şüphesiz büyük bir rol oynamaktadır. Sosyal medyada yapılan anlık oluşumlar, yabancı dillerden amatör ve profesyonel insanlar tarafından yapılan büyük-küçük metinlerin ve yazılı görsellerin çevirileri, bu değişim ve dönüşümde önemli bir etkendir. Sosyal medya, özellikle konuşma dilinin yazı diline yaklaştırılması, dilde yeni yapılar ortaya çıkmasına zemin hazırlamaktadır. Bunun bir sonucu olarak da tarihsel metinlerde görmediğimiz söz dizimsel yapıları son yıllarda daha fazla görmekteyiz. Bu çalışmada da özellikle spor haberlerinde ve bir başarımı ifade eden cümlelerde ortaya çıkan geçişsiz eylemlerin nesneli kullanımları artzamanlı ve eşzamanlı olarak ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler

Güncel Türkçe Sözlük, Geçişlilik, Geçişsizlik, Anlık Oluşum

Kaynakça

• Arat, R. R. (1979). Kutadgu Bilig I Metin. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Atabay, N., Özel, S., Çam, A., (2003). Türkiye Türkçesinin Sözdizimi. İstanbul: Papatya Yayıncılık.
• Banguoğlu, T. (1995). Türkçenin Grameri. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Caferoğlu, A. (1968). Eski Uygur Türkçesi Sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Canpolat, M. (2018). Behcetü’l-Hadâik Fî Mev'izati’l-Halâik. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Dilçin, C. (2009). Yeni Tarama Sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Ergin, M. (1963). Dede Korkut Kitabı II İndeks – Gramer. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Ergin, M. (1977). Türk Dil Bilgisi. İstanbul: Minnetoğlu Yayınları.
• Erol, H. A. (2018). Eski Türkçeden Eski Anadolu Türkçesine Anlam Değişmeleri. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Gencan, T. N. (1979). Dilbilgisi. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Göksel, A., Kerslake, C. (2005). Turkish: A Comprehensive Grammar. London and New York: Routledge.
• Hatiboğlu, V. (1972). Türkçenin Sözdizimi. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• İmer, K., Kocaman, A. ve Özsoy, S. (2019). Dilbilim Sözlüğü. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
• Johanson, L. (2007). Türkçe Dil İlişkilerinde Yapısal Etkenler (çev. Nurettin Demir). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Karaağaç, G. (2012). Türkçenin Dil Bilgisi. İstanbul: Akçağ Yayınları.
• Karahan, L. (2004). Türkçede Söz Dizimi. İstanbul: Akçağ Yayınları.
• Korkmaz, Z. (2010). Gramer Terimleri Sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Koşaner, Ö. (2008). Türkçede Yüklemleme, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2008.
• Sebzecioğlu, T. (2016). Dilbilim Kavramlarıyla Türkçe Dilbilgisi, İstanbul: Kesit.
• Şirin, H. (2016). Eski Türk Yazıtları, Söz Varlığı İncelemesi. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Tekin, T. (2010). Orhon Yazıtları. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Çevrim İçi Kaynakça
• http-1 https://www.demokrathaber.org/o-yuzlerce-ve-binlerce-metreyi-kostu Erişim tarihi: 25.07.2023
• http-2 https://www.haberler.com/guncel/70-yillik-gecikmeyle-kavustu-2219721-haberi/ Erişim tarihi: 25.07.2023
• http-3 https://www.hurriyet.com.tr/sporarena/yazarlar/kenan-basaran/11-yili-2-dakikada-kosacak-40190168 Erişim tarihi: 26.07.2023
• http-4 https://www.haberler.com/yerel/bitlisli-sporcular-polonya-da-turkiye-yi-temsil-5041392-haberi/ Erişim tarihi: 25.07.2023
• http-5 https://www.dha.com.tr/yerel-haberler/istanbul/merkez/salomon-cappadocia-ultra-trail-patika-kosularin-2133058 Erişim tarihi: 25.07.2023
• http-6 https://artigercek.com/spor/istanbul-maratonu-43-yilinda-rekorlara-kosuyor-185239h Erişim tarihi: 25.07.2023
• http-7 https://www.fanatik.com.tr/atletizm/tubay-erdal-sofyada-kariyerinin-en-iyisini-kostu-2245645 Erişim tarihi: 25.07.2023
• http-8 https://www.haberturk.com/ramil-guliyev-olimpiyatta-elimden-geleni-yaptim-3192145-spor Erişim tarihi: 25.07.2023
• http-9 https://www.aa.com.tr/tr/dunyadan-spor/dunyayi-kosarak-turlayan-fransiz-marie-leautey-avrupa-etabini-istanbulda-tamamladi/2285228 Erişim tarihi: 26.07.2023
• http-10 https://www.karar.com/2-bin-istanbullu-uskudari-kostu-1282000 Erişim tarihi: 29.07.2023
• http-11 https://www.sunderlandharriers.org.uk/Events/view/1361/birtley-young-athletes-cross-country-relays-u15-u17 Erişim tarihi: 24.07.2023
• http-12 https://www.theguardian.com/lifeandstyle/2022/dec/11/a-new-start-after-60-i-ran-a-100km-ultramarathon-at-70-despite-my-arthritis Erişim tarihi: 22.07.2023
• http-13 https://www.bbc.com/sport/athletics/13814518 Erişim tarihi: 26.07.2023
• http-14 https://www.mynet.com/amazonu-yurudu-110100526418 Erişim tarihi: 24.07.2023
• http-15 https://www.wattpad.com/amp/138967946 Erişim tarihi: 26.07.2023
• http-16 https://www.hayat40tansonra.com/2022/12/doga-yuruyusu-sr-outdoor-adventure.html Erişim tarihi: 29.07.2023
• http-17 https://www.voaturkce.com/a/abd-turkiye-hattinda-aile-ici-siddet-idiasi/6519552.html Erişim tarihi: 28.07.2023
• http-18 https://intermediateturkish.blogspot.com/2012/02/baklahorani-festivali.html Erişim tarihi: 22.07.2023
• http-19 https://twitter.com/Galatasaray/status/1612164733733588993?lang=tr Erişim tarihi: 26.07.2023
• http-20 https://www.theguardian.com/travel/2023/jul/10/i-walked-the-alps-largest-glacier-it-felt-like-last-chance-tourism- Erişim tarihi: 22.07.2023
• http-21 https://www.shetlandtimes.co.uk/2023/07/30/ex-paratrooper-chris-has-walked-the-uk Erişim tarihi: 22.07.2023
• http-22 https://www.cbsnews.com/news/dinosaur-skeleton-thailand-scientists-minimocursor-phunoiensis-150-million-years/ Erişim tarihi: 23.07.2023
• http-23 https://www.iha.com.tr/mugla-haberleri/-3817516 Erişim tarihi: 19.07.2023
• http-24 https://benimarnavutkoyum.wordpress.com/2009/07/19/3-kopruye-karsi-bogazi-yuzdu/ Erişim tarihi: 19.07.2023
• http-26 https://tr.wikipedia.org/wiki/Hero_ile_Leandros Erişim tarihi: 19.07.2023
• http-27 https://www.hurriyet.com.tr/gundem/evlenebilmek-icin-atlantik-i-yuzdu-39040201 Erişim tarihi: 20.07.2023
• http-28 https://minikar.ru/tr/goroskopy/to-think-up-tales-about-roman-gods-myths-and-legends-of-ancient-rome/ Erişim tarihi: 25.07.2023
• http-29 http://gazetearsivi.milliyet.com.tr/Arsiv/1975/08/15 Erişim tarihi: 27.07.2023
• http-30 https://www.theguardian.com/lifeandstyle/the-swimming-blog/2013/aug/09/how-i-swam-english-channel Erişim tarihi: 27.07.2023
• http-31 https://news.knowledia.com/GB/en/articles/teacher-swimming-all-lake-district-lakes-for-charity-that-saved-friend-55ca9657992f3821de0b7e060ced1b3410b1ec01 Erişim tarihi: 22.07.2023
• http-32 https://www.futurebrand.com/news/simon-hill-president-north-america-swims-the-english-channel-for-youngminds Erişim tarihi: 19.07.2023
• http-33 https://twitter.com/ToltonSwimming/status/1625595613805944841 Erişim tarihi: 20.07.2023
• http-34 https://twitter.com/trtworld/status/1298718885609271297 Erişim tarihi: 20.07.2023
• Nişanyan Sözlük. Erişim adresi: https://www.nisanyansozluk.com/
• Türk Dil Kurumu Güncel Sözlük. Erişim adresi: https://sozluk.gov.tr/
• Türk Dil Kurumu Metin Veri Tabanı. Erişim adresi: https://metinveritabani.tdk.gov.tr/#/
• Türkçe Ulusal Derlemi. Erişim adresi: https://v3.tnc.org.tr/