Bir Davetçi Olarak Hz. Muhammed'in (s.a.v.) Rehberliğinde Din Görevlisinin İletişim Dili

Year 2023, Issue: 4, 93 - 112, 30.06.2023

Emrah Kandemir

Abstract

Öz
İslâm dinini anlama ve anlatma pozisyonunda olan kişiler Kur’an-ı Kerîm’in öngördüğü ve Hz. Muhammed’in (s.a.v) bizzat uyguladığı tebliğ yöntemini iyi bilmelidirler. Buna ilaveten insanın yapısını iyi tanımalı onun ilgi ve isteklerini hırs ve ihtiraslarını da göz önünde bulundurarak doğru bir iletişim becerisi geliştirmelidirler. Aksi halde etkili bir örneklik ve mesajın verimli bir şekilde hedef kitleye aktarımı mümkün olmayacaktır. Bu çalışmada özellikle Diyanet İşleri Başkanlığı bünyesinde din hizmetleri görevini yürüten imam hatip ve müezzin kayyımların taşra teşkilatındaki yöneticileri başta olmak üzere meslektaşları ve toplumla iletişimlerine rivayetler örnekliğinde değinilecektir. Mesleğe henüz başlamış imam hatiplerin ilk amirleri konumundaki müftüler, görev bölgelerindeki kurumlar, muhtarlar, gençler, orta ve ileri yaş grupları, göçmenler ve aileleriyle iletişimlerinin nasıl olması gerektiği ortaya konacaktır. Bunun yanı sıra sahada din görevlilerini bekleyen zorluklara değinilecek ve söz konusu sorunlara çözüm önerileri getirilecektir. Başkanlık personelinin aidiyet duygularının güçlendirilmesi için kuruma ve personele düşen sorumluluklar üzerinde durulacaktır. Böylece bir davetçi olan din görevlilerinin yürüttükleri görevin önemini anlamalarına yardımcı olunacak ve neticede kendilerine karşılaşacakları olası sorunların üstesinden gelme becerisi kazandırılmış olacaktır. Bu yönüyle orijinal ve alanında ilk olan çalışmayla İslâm dininin inanç, ibâdet ve ahlak esasları ile ilgili hususlarda insanlara rehberlik etmek için ülkemizin en ücra köşelerinde dahi görev yapan din görevlilerinin yürütecekleri din hizmetlerinin daha sağlıklı ve kaliteli olmasına katkı sağlanacaktır.

Keywords

Hadis, Hz. Muhammed, İletişim, Diyanet İşleri Başkanlığı, İmam Hatip

The Communıcatıon Language of the Relıgıous Offıcer in the Context of Prophet Muhammed’s (pbuh) Character of the “Invıter”

Abstract

People who are able to understand and explain the religion of Islam are in a position in which they should know commands that are predicted by the Holy Quran and Prophet Muhammad (pbuh). They should know well of the methods of communication that Prophet Muhammad (Pbuh) used. Moreover, they should consider the structure of a person and develop suitable communication skills by considering his interests, desires and ambitions. Otherwise, it would not be possible to provide an influential example or message on the believers. In this study, the communication of Imam Hatip and muezzin kayyims, who perform religious duties under the service of the Directorate of Religious Affairs (DIB) with their colleagues and the society, especially their superiors in the provincial organization, is specifically addressed through the example of narratives. Muftis regarded as the first superiors of Imam Hatips who have just started their profession, institutions in their areas of service, principals, youngsters, middle and elder age groups, immigrants and their families are shown how exemplary communication should be. In addition, this study not only aims to examine the difficulties that religious officials face in this field, but it also proposes solutions to these problems. In order to strengthen the sense of belonging of the presidential staff, the responsibilities of the institutional structure and the duties/influence of the staff is highlighted. In this manner, being as “inviter” in religious sense, the religious officials will be carefully explained the utter importance of their task, which in turn enables them to cope with the possible problems they deal with. Moreover, this paper aims to guide religious officials who serve to preach Islamic faith, worship God, and better their moral principles even in the remotest corners of the country.

Keywords

Hadith, Prophet Muhammad, Communucation, Presidency of Religious Affairs, Imam Hatip, Muezzin Kayyim

References

• Âbidîn, Muhammed b. Muhammed b. Emin b. Ömer. Reddü’l-muhtâr ale’d-dürri’l-muhtâr Şerhu Tenviri’l-ebsâr. thk. Âdil Ahmed Abdülmevcûd-Ali Muhammed Muavvaz. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1994. 1-12.
• Bayraktar, Karahan, Fatma, “Bir Bavula Sığan Hayatlar”. Göç ve İnsanlık, DİB Yayınları, (Ankara 2020). Bıçakçı, İlker. İletişim ve Halkla İlişkiler. Mediacat. İstanbul: y.y. 2006.
• Buhârî, Ebû Abdillah Muhammed b. İsmâil b. İbrahim b. el-Mugîra el-Cû’fî. el-Câmiu’s-sahih. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1401/1981.
• Canan, İbrahim. Peygamberimizin Teblîğ Medotları, (İstanbul 1998), 1-2.
• DİB Din Hizmetleri Genel Müdürlüğü, 15/12/2020 tarihli ve E.847444 sayılı Uygulama Genelgesi.
• Dönmez, Fatma. Ailemde Bir Çocuk Var. Ankara: DİB Yayınları, 2014.
• Ebû Dâvud, Süleyman b. el-Eşa’s el-Ezdî es-Sicistânî. Süneni Ebî Dâvud. thk. Yasir Hasan vdç Dımaşk: Müessesetü’r-Risâle, 1434/2013.
• Ebû Gudde, Abdulfettah. Bir Eğitimci Olarak Hz. Muhammed ve Öğretim Metodları, çev. Enbiya Yıldırım. İstanbul: Yasin Yayınevi, tsz.
• Gökçe, Orhan, İletişim Bilimine Giriş. Ankara: Turhan Kitapevi, 2003.
• Hanek, İbrahim, “Sünnet Perspektifinden Hz. Peygamber’in Tebliğ ve İrşat Mirasının Tespiti”. Farklı Yönleriyle İslâm ve Tebliğ. İstanbul: Nida Akademi, 2022. 176-178, 184-185.
• İbn Ebî Şeybe, Ebu Bekir. el-Musannef, nşr. Kemal Yusuf el-Hût. Riyad: y.y. 1409.
• İbn Mâce, Ebû Abdillah Muhammed b. Yezid, Mâce el-Kazvînî, Süne., Dimeşk: Müessesetü’r-Risale Nâşirûn, 1430/2009.
• İbn Sa’d, Ebû Abdullah Muhammed b. Sa’d. Tabakâtü’l-Kübrâ. thk. Muhammed Abdulkadir Atâ. 8 cilt. 1. Baskı. Beyrut: Darü’l-Kütübü’l-İlmiyye, 1990.
• Karagöz, İsmail. Din Görevlisi Mevzuat Rehberi. Ankara: DİB Yayınları, 2021.
• Karataş, Mustafa. Hz. Peygamber’in Beden Dili ve Davranış Modelleri. İstanbul: yy. 2007.
• Karataş, Mustafa, “Hz. Peygamber’in Beden Dili”. İÜ. İlahiyat Fakültesi Dergisi 8/2003.
• Koç, Ahmet; Kaya Umut. “İletişim Süreci Açısından Hz. Peygamber ve Gençler”. Peygamberimizin Örnekliğinde Gençlerle İletişim. Ankara: DİB Yayınları, 2021.
• Komisyon. Din Görevlisi İle 365 Gün. Ankara: TDV Yayınları 2019 . Macit, Yusuf. “Hz. Muhammed’in Bazı İletişim İlkeleri”. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 16/ 16 (Ağustos 2004), 271-303.
• Martı, Huriye. Ailem. Ankara: DİB Yayınları, 2014.
• Mehmedoğlu, Ali Ulvi. “Göç, Kültür ve Kimlik”, Göç ve İnsanlık. Ankara: DİB Yayınları, 2020.
• Müslim b. Haccâc, el-Küşeyrî en-Neysabûrî. Sahîh-i Müslim. nşr. Yasir Hasan, İzzeddin Dallî, Ammad et-Teyyar. Dımaşk: Müessestü’r-risâle Nâşirûn, 1433/2012.
• Sarıçam, İbrahim. Hz. Peygamber’in Çağımıza Mesajları. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2011.
• Sayar, Kemal. “Ergenlik ve Kültürel Yozlaşma”. Gençlik ve İletişim. Ankara:DİB Yayınları, 2018.
• Taştan, Abdulvahab. “Göç ve Göçmenlik Olgusu”. Göç ve İnsanlık. Ankara: DİB Yayınları, 2020.
• Tirmizî, Ebû İsâ Muhammed b. İsâ b. Sevre (Yezîd) et-. Sünen. thk. Yasir Hasan vd. Şam: Müessesetü’r-Risâle Nâşirûn, 1432/2011.
• Toğrul, Hüseyin. Hz. Muhammed (s.a.v.) ve İletişim. Elazığ: Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü İletişim, Yüksek Lisans Tezi, 2019.
• Türk Dili, 69/819 (Mart 2020).
• Yavuzer, Hasan. “Toplumda Din Görevlisi Algısı: Nevşehir İli Örneği”. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12/3,( Eylül 2022).