SLAVERY AND SOCIAL INEQUALITY IN EARLY CHINA: AN EXAMPLE OF THE SHANG DYNASTY

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 13, 49 - 71, 25.01.2024

İlknur Sertdemir

https://doi.org/10.59114/dasad.1383318

Öz

The three great sovereigns of ancient Chinese history, which have subsumed almost nine centuries before Common Era, referred to Xia (2070-1600 BC), Shang (1600-1046 BC) and Zhou (1046- 256 BC) dynasties. The people of Shang, who represented the transition from a primitive to a civilized continuum with the invention of writing, were exposed to social stratification due to the self-interests of courtiers indulging in superstitions, relying on prophecy and necromancy. As a result of this stratification, the first examples of class discrimination and hierarchical organization that divided national subjects into ranks, bestowing a privilege on the noble class, occurred. The Shang period has been implied as a process that, on one hand, continued the tradition of ancestral cults initiated by the Xia family, who founded the first official dynasty, but, on the other hand, humiliated the people in terms of status since the rulers who ascended the throne equated themselves with a divine power. The fact that the Shang rulers appropriated the rituals which took place under the name of deference during the Xia period escalated the belief of ancestral spirits’ belonging to heaven into another belief. Thus, the enslavement of those who did not belong to noble blood by forcing them into obedience to the dynasty has revealed an issue that should not be ignored. The Shang rulers, who divided the national subjects outside the noble class considering their mission, position, profession, and demotion, also classified the slaves in the service of the dynasty considering punishments, rules, and sanctions that they determined. Despite this truth, divergences among Chinese researchers underlie the dichotomy whether slavery existed in China. But if the classical texts are examined in detail, it can be sort out that slavery became prevalent in the Shang period and the dynasty was destroyed owing to the tyrannical governance policy of the rulers. In this study, it will be argued that slavery was experienced in early China society based on the idea of private property by discussing class discrimination and hierarchical organization leading Chinese bureaucracy.

Anahtar Kelimeler

Ancient Age, Early China, Slavery, Shang Dynasty, Social Inequality, Governance Policy.

Proje Numarası

-

ESKİ ÇİN'DE KÖLELİK VE SOSYAL EŞİTSİZLİK: SHANG HANEDANI ÖRNEĞİ

Öz

Antik dönem Çin tarihinin üç büyük hükümranlığı, milattan önce yaklaşık olarak on dokuz asrı kapsayan Xia (MÖ 2070-1600), Shang (MÖ 1600-1046) ve Zhou (MÖ 1046-256) hanedanlarına aittir. İlkellikten uygarlığa geçiş sürecini yazının icadıyla temsil eden Shanglar; kültürel gelişmelere ev sahipliği yapmalarına rağmen batıl itikatlara dalan, fal ve büyüden medet uman hanedan mensuplarının bireysel çıkarları doğrultusunda sosyal bir gerçeklik olan toplumsal tabakalaşmaya maruz kalır. Bu tabakalaşma neticesinde, soylu kesime iltimas geçerek tebaayı basamaklara ayıran sınıfsal bölünme ve hiyerarşik örgütlenmenin ilk örnekleri vuku bulur. Shang dönemi, bir yandan ilk resmi hanedanlığı kuran Xialarca başlatılan atalar kültü geleneğini sürdüren; fakat diğer yandan, tahta geçen hükümdarların kendilerini ilahi bir kudretle eş tutmalarına bağlı olarak halkı statüsel açıdan aşağılayan bir süreci işaret etmektedir. Xia döneminde saygı mefhumu adı altında gerçekleşen ritüellerin Shang hükümdarları tarafından yalnızca kendilerine mal edilmesi, ata ruhun göğe aidiyeti inanışını bambaşka bir boyuta taşır. Böylece asil kana mensup olmayanların hanedanlığın önünde itaate zorlanarak köleleştirildiği, ihmal edilmemesi gereken bir hususu da gözler önüne sermektedir. Soylu kesimin dışında kalan tebaayı görevine, konumuna, mesleğine ve rütbesine göre ayıran Shang hükümdarları, hanedanlığı hizmetindeki köleleri de belirledikleri ceza, kural ve yaptırımlar üzerinden sınıflandırmaktadır. Bu hakikate rağmen Çinli araştırmacılar arasında cereyan eden görüş ayrılıklarının temelinde, Çin’de köleliğin var olup olmadığı ikilemi yatmaktadır. Ancak, antik çağa tarihlenen klasik metinler üzerinden detaylı bir inceleme yapıldığında Shang döneminde kölelik müessesinin yaygınlaştığı ve hükümdarların acımasız yönetim politikası yüzünden hanedanlığın yıkıldığı çözümlenebilmektedir. Bu çalışmada, Çin bürokrasine yön veren sınıfsal bölünme ve hiyerarşik örgütlenme ele alınarak özel mülkiyet düşüncesinden hareketle eski Çin toplumunda köleliğin deneyimlendiği savlanacaktır.

Anahtar Kelimeler

Antik Çağ, Eski Çin, Kölelik, Shang Hanedanı, Sosyal Eşitsizlik, Yönetim Politikası.

Etik Beyan

-

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

Kaynakça

• Bahar Güz Yıllıkları Zuo Nüshası Notları/Chunqiu Zuozhuan Zhu春秋左传注 (2018), Yang Bojun (ed), Zhonghua Shuju, Beijing.
• Belgeler Klasiği Koleksiyonu/ Shujing Jichuan书经集传 (2018), Zhongguo Shudian, Beijing.
• CAMPBELL, Roderick (2014), Violence and Civilization: Studies of Social Violence in History and Prehistory, Oxbow Books, Oxford.
• CHEN, Minzhen 陈民镇 (2017), “Köle Toplum Tartışması-Çin’in Köle Toplum Aşamaları Üzerine Çekişmeleri Yeniden Değerlendirme/Nuli Shehui Zhi Bian-Chongshen Zhongguo Nuli Shehui Jeiduan Lunzheng奴隶社会之辩 - 重审中国奴隶社会阶段论争”, Tarih Araştırmaları/ Lishi Yanjiu 历史研究, Sayı 1 期, s. 159-178.
• Erya 尔雅 (2015), Zhongguo Shehui Kexue Chubanshe, Beijing.
• EVERETT, Susanne (2014), History of Slavery, Chartwell Books, New York.
• GÖREZ, Feyza (2016), “Üçüncü Cinsiyetin Dünyası: Çinli Hadımlar”, Uluslararası Sosyal ve Eğitim Bilimleri Dergisi, Sayı 3(6), s. 76-86.
• GUO, Moruo 郭沫若 (1984), Kölelik Çağı/ Nuli Zhi Shidai奴隶制时代, Renmin Chubanshe, Beijing.
• GUO, Xiaoling 郭小玲 (1999), “Antik Dünyada Kölelik ve Modern İnsan Yorumlamaları/Gudai Shijie Nuli Zhi He Jin Xiandai Ren de Quanshi古代世界的奴隶制和近现代人的诠释”, Dünya Tarihi/ Shijie Lishi 世界历史, Sayı 6 期, s. 85-99.
• HUANG, Xianfan 黄现璠 (1950), Çin’in Yin Dönemi Sosyal Tarihi/ Zhongguo Yindai Shehui Shi 中国殷代社会史, Guangxi Daxue Qianyin, Guilin.
• HU, Houxuan 胡厚宣 (1974), “Çin Köle Toplumunda İnsan İşkenceleri ve İnsan Kurbanlar/Zhongguo Nuli Shehui De Renxun He Renji中国奴隶社会的人殉和人祭”, Kültürel Kalıntılar/Wenwu 文物, Sayı 8期, s. 55-67.
• JOHNS, Claude H.W. (2016), Babylonian and Assyrian Law, Contracts and Letters, Palala Press, Wisconsin.
• LEWIS, Mark Edward (2007), The Early Chinese Empires: Qin and Han, The Belknap Press of Harvard University Press, Cambridge.
• LUO, Kaiyu 罗开玉 (2009), Qin, Han ve Üç Hanedan Dönemlerinde Köleler: Chengdu Örneği/Qin Han Sanguo Shiqi De Nuli-Yi Chengdu Wei Li秦汉三国时期的奴隶—以成都为例, Chengdu Üniversitesi Dergisi/Chengdu Daxue Xuebao 成都大学学报, Sayı 6期, s. 9-18.
• MARX, Karl, ENGELS, Frederick, The Communist Manifesto, International Publishers Co., New York.
• PATTERSON, Orlando (1982), Slavery and Social Death: A Comparative Study, Harvard University Press, Cambridge.
• PU, Jingyan 蒲静琰 (2007), Doğal Ölüm Yok: Antik Çin’de İşkence/ Bu De Hao Si - Zhongguo Gudai Kuxing 不得好死 - 中国古代酷刑, Yizhan Wenhua, Taipei.
• QIU, Guozhen 邱国珍 (2005), “Halk Kültürü ve Kadınların Sosyal Statüsü - Kadın Örnek Olduğunda Minsu Wenhua Yu Nüxing Shehui Diwei - Yi Shezu Nüxing Wei Li 民俗文化与女性社会地位-以畲族女性为例”, Folklor Araştırmaları/Minsu Yanjiu 民俗研究, Sayı 4期, s. 41-49.
• QIU, Xigui 裘锡圭 (1992), Antik Çin Paleografisi Koleksiyonu/Guwenzi Lunji 古文字论集, Zhonghua Shuju, Beijing. Ritüel Kayıtları/ Liji 礼记 (2017), Hu Pingsheng (ed.), Zhonghua Shuju, Beijing.
• SERTDEMİR, İlknur (2023), “Çin Klasiği Ritüel Kayıtları’na Göre Antik Çin’de Kadının Toplumsal Statüsü”, Edebiyat ve İnsan(lık) içinde, s. 237-258, Funda Kızıler Emer & İnci Aras (ed), Nisan Kitabevi, Eskişehir.
• SERTDEMİR, İlknur (2021), “Antik Çin’de Geleneksel İnanışlar ve Sosyokültürel Sisteme Etkileri”, 3. Uluslararası Kültür, Sanat ve Edebiyat Kongresi Bildiler Kitabı, 8 Ekim 2021, Haz. Cavit Polat ve Abdullah Gümüş, UKSEK Yayınları, Ankara, s. 2-14.
• SHA, Wenhan 沙文汉 (1984), Çin’deki Kölelik Sistemi Hakkında/ Zhongguo Nuli Zhidu Tantao 中国奴隶制度探讨, Shanghai Shehui Kexue Chubanshe, Shanghai.
• Shuowen Jiezi 说文解字 (2018), Chen Yiru (ed.). Yanjiu Chubanshe, Beijing.
• SIMA, Qian 司马迁 (2014), Tarih Kayıtları/ Shiji 史记, Wang Yun-wu (ed), Chongwen Shuju, Taipei.
• Şiirler Klasiği/ Shijing 诗经 (2018). Luo Yuming (ed.), Sanqin Chubanshe, Xi’An.
• WATSON, James L. (1980), Asian and African Systems of Slavery, University of California Press, Berkeley and Los Angeles.
• XIAO, Gongquan 萧公权 (1998), Çin’in Siyasi Düşünce Tarihi / Zhongguo Zhengzhi Sixian Shi 中国政治思想史, Liaoning Jiaoyu Chubanshe, Liaoning.
• XIE, Xiangyun (2021), “The Development Process of Human History: Guo Moruo’s Historical Thoughts”, Voice of the Publisher, Sayı 7, s. 56-62.
• YATES, Robin D. S. (2002), “Slavery in China: A Socio-cultural Approach”, Journal of East Asian Archaeology, Vol 3, s. 283-331.
• YU, Xingwu 于省吾 (1996), Fal Yazıtları Karakter Yorumlaması/Jiaguwenzi Gulin 甲骨文字诂林, Zhonghua Shuju, Beijing.
• ZHAN, Yinxin 詹鄞鑫 (1986), “Fal Yazıtlarındaki Yi Kavramının İzahı/ Shi Jiaguwen Yi Zi 释甲骨文彝字, Pekin Üniversitesi Dergisi/Beijing Daxue Xuebao 北京大学学报, Sayı 23/2期, s. 116-123.
• ZHOU, Dongping 周东平 (2007), Çin Hukuku Tarihi/ Zhongguo Fazhi Shi 中国法制史, Xiamen Daxue Chubanshe, Xiamen.
• Zhou Törenleri/ Zhouli 周礼 (2019), Jiangsu Renmin Chubanshe, Nanjing.